កំពត៖ សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ត្រពាំងសង្កែ គឺជាទីតាំងទេសចរណ៍ដ៏មានភាពទាក់ទាញមួយនៅក្នុងខេត្តកំពត បានក្លាយជាទៅជាសហគមន៍គំរូ នៃការអនុវត្តន៍គម្រោងជលផលឆ្នេរសមុទ្រ និងតំបន់ឆ្នេរប្រកបដោយចីរភាព (SCMF) របស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ក៏ដូចជាការបង្កើតជំនាញ និងចំណេះដឹងថ្មីៗដល់ស្ត្រីនៅក្នុងសហគមន៍។
លោក ខូវ គួង អគ្គនាយករងរដ្ឋបាលជលផល នៃក្រសួងកសិកម្មរុក្ខប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឱ្យដឹងថា សហគមន៍ត្រពាំងសង្កែ គឺជាសហគមន៍ដែលសក្កានុពលទាំងធនធានធម្មជាតិ និងជលផលសមុទ្រ និងត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យក្លាយសហគមន៍គំរូផងដែរ។
ការជ្រើសរើសសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ត្រពាំងសង្កែឱ្យក្លាយជាសហគមន៍គំរូបែបនេះ លោក ខូវ គួង ពន្យល់ថា៖ «កន្លងមក សហគមន៍នេះ បានទទួលការគាំទ្រផ្នែកបច្ចេកទេស ពីរដ្ឋបាលជលផល និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា ហើយទាំងគណៈកម្មការ និងសមាជិកសហគមន៍ បានខិតខំប្រឹងប្រែងចូលរួមការពារធនធានជលផល ជាច្រើន មានទាំងការដាណស្តារព្រៃកោងកាង ការការពារស្មៅសមុទ្រ និងចូលរួមការពារនូវបទល្មើសផ្សេង នៅក្នុងដែនសហគមន៍របស់គាត់ ទទួលបានលទ្ធផលល្អ»។
លោកបានដឹងទៀតថា នាពេលកន្លងមក ក្រុមការងារបានអនុវត្តសកម្មភាពមួយចំនួនដូចជា ការដាក់ពង្រាយប្រអប់ត្រីសប្បនិមិត្តនៅតាមសហគមន៍, ជម្រុញការធ្វើវារីវប្បកម្មសមុទ្រ ដោយមិនប្រើចំណី, ការពិនិត្យតាមដានគុណភាពទឹក និងពិភាក្សាជាមួយសហគមន៍ ក្នុងការដាក់ផែនការអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ទាំងអស់នេះ ក្នុងនោះក៏មាននូវការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋររចនាសម្ព័ន្ធនៅតាមតំបន់ឆ្នេរផងដែរ។
សហគមន៍ត្រពាំងសង្កែ បានបង្កើតឡើងដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៩ គឺជាសហគមន៍នេសាទ និងបង្កើតជាសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៤ ដោយបច្ចុប្បន្នមានសមាជិកជាង៩០០នាក់។
លោក សេង សិរី បុត្រ អភិបាលរងខេត្តកំពត បានឱ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីបង្កើតសហគមន៍នេះឡើង ប្រជាពលរដ្ឋមានជីវភាពល្អប្រសើរ តាមរយៈការផ្តល់នូវសេវាកម្មទេសចរណ៍ បន្ថែមពីលើការនេសាទ ហើយរដ្ឋបាលខេត្ត ក៏បានចូលរួមក្នុងការធ្វើយ៉ាងណាឱ្យប្រជាសហគមន៍ មានភាពងាយស្រួល ដូចជាការពារនូវធនធានធម្មជាតិ និងការអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទាក់ទងនឹងវិស័យទេសចរណ៍។
លោកបន្ថែមថា ក្នុងនាមរដ្ឋបាលខេត្ត តែងតែគាំទ្រ ជាពិសេសគម្រោងរបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ជាមួយនឹងសហគមន៍ត្រពាំងសង្កែ ទី១ បង្កើតជាជម្រកត្រី ការពារធនធានធម្មជាតិ ដែលធ្វើឱ្យធនធានជលផលកើនឡើង។ ទី២ វាធ្វើឱ្យប្រជាសហគមន៍មានជីវភាពធូរស្រាល ទាក់ទងនឹងវិស័យទេសចរណ៍។
គម្រោងជលផលឆ្នេរសមុទ្រ និងតំបន់ឆ្នេរប្រកបដោយចីរភាព ជាមួយកញ្ចប់ហិរញ្ញប្បទាន ៧០លានដុល្លារ (៥១លានដុល្លារជាប្រាក់កម្ចី និង២២លានដុល្លារជាជំនួយឥតសំណងរបស់ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) និង២០លានដុល្លារ ពីទីភ្នាក់ងារអភិវឌ្ឍន៍បារាំង (AFD) មានគោលបំណងជំរុញភាពធន់ នឹងអាកាសធាតុ និងនិរន្តរភាពនៃតំបន់សមុទ្រ និងជលផលសមុទ្រនៅកម្ពុជា ចាប់ពីឆ្នាំ២០២៣ ដល់ ២០២៩។
ប្រធានសហគមន៍ត្រពាំងសង្កែ លោក សឹម ហ៊ីម បានឱ្យដឹងថា លោកពិតជាសប្បាយចិត្ត នៅពេលដែលទទួលបានគម្រោងពីខាងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីនេះ ខណៈសហគមន៍ បានចាប់ផ្តើមការដាក់ការគម្របសប្បិនិមិត្តសម្រាប់ជលផលសមុទ្រ ដែលជាជម្រករបស់ជីវៈចម្រុះ នៅដើមឆ្នាំ២០២៤ ហើយសហគមន៍នឹងចាប់ផ្តើមអនុវត្តគម្រោងបន្តបន្ទាប់ទៀត។
លោកបន្ថែមថា ប្រសិនបើគម្រោងនេះទទួលបានជោគជ័យ នោះផលប្រយោជ៍នឹងផ្តល់ឱ្យសហគមន៍ច្រើនទាំងស្ត្រី កុមារ និងមនុស្សចាស់។
លោក សឹម ហ៊ីម បញ្ជាក់ថា៖ «គម្រោងនេះ ជួយសង្គមបានច្រើន ឧទាហរណ៍ក្រុមចម្អិនអាហារ គឺស្ត្រីសុទ្ធ អ៊ីចឹងបើមានគេកក់៣០០នាក់ បើយើងមិនទទួល យើងខាតចំណូល អ៊ីចឹងបានហើងទទួលយើងបានចំណូល ទី១ ក្រុមស្ត្រីចុងភៅបានចំណូល ទី២ គាត់បានបង់បដិភាគចូលសហគមន៍២០ភាគរយ ហើយ២០ភាគរយនេះ យើងជួយទៅដល់មនុស្សធម៌ ទី១ ចាស់ជរាដែលស្ថិតក្នុងគ្រួសារក្រីក្រ ទី២ ស្ត្រីមេម៉ាយ ទី៣ យើងជួយដល់ក្មេងៗដែលបោះបង់ការសិក្សា ព្រោះសម្ភារៈសិក្សា»។
អ្នកស្រី ម៉ាន យូវៃ សមាជិកសហគមន៍ត្រពាំងសង្កែ បានឱ្យដឹងថា: «យើងគិតថាថ្ងៃអនាគត ទេសចរណ៍កាន់តែមានច្រើនទៅ ដោយសារគម្រោងADB ផ្តោតទៅលើការចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ស្ត្រី ថាស្ត្រីយើងមានការងារធ្វើច្រើននៅក្នុងសហគមន៍ ធ្វើភ្ញៀវទេសចរណ៍ច្រើន គាត់ចង់បានអីៗ ADB គាត់ធ្វើតាមតម្រូវការរបស់សហគមន៍»។
លោកស្រី Jyotsana Varma នាយិកាធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីប្រចាំកម្ពុជា (ADB) បានឱ្យដឹងថា គម្រោងជលផលឆ្នេរសមុទ្រ និងតំបន់ឆ្នេរប្រកបដោយចីរភាព ពិតជាពិសេសណាស់សម្រាប់ ADB ដោយសារយុទ្ធសាស្ត្រ៥ឆ្នាំខាងមុខរបស់ ADB ផ្តោតទៅលើ៣ចំណុច ទី១ វិបុលភាព ទី២ ប្រជាពលរដ្ឋ និងទី៣ ភពផែនដីរបស់យើង»។
លោកស្រីបន្ថែមថា មូលហេតុដែល ADB ធ្វើការជាមួយសហគមន៍ត្រពាំងសង្កែ ដោយសារ សហគមន៍នេះ បានធ្វើការងារជោគជ័យជាច្រើននាពេលកន្លងមក ដូច្នេះ ADB ចង់ឱ្យសហគមន៍នេះ កាន់តែជោគជ័យបន្ថែមទៀត តាមរយៈការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ និងចំណេះដឹង ដល់ស្ត្រី ដែលជាអ្នកចូលរួម ដើម្បីពង្រឹងជីវភាពរបស់ពួកគាត់។
លោកស្រីបន្តថា៖ «ស្ត្រីបានចូលរួមក្នុងការខ្សែចង្វាក់នៃការនេសាទត្រី ចឹងនានសារៈណាស់ ពេលពួកគាត់មានចំណេះដឹងថ្មីៗ និងមានជំនាញច្បាស់លាស់ មួយទៀតគឺការបង្កើនតម្លៃផលនេសាទរបស់ពួកគាយ់ក័មានសារៈសំខាន់ដែរ ពេលគាត់រកបាលផលនេសាទ គាត់យកជំនាញគាតើ ច្នៃលើផលទាំងនោះ ដើម្បីឱ្យបានកម្រៃបន្ថែម»។ នេះបើតាមលោកស្រី Jyotsana Varma នាយិកាធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB)៕