.jpg)
សត្វត្មាតនៅអាហារដ្ឋានខេត្តព្រះវិហារពីថ្ងៃទី ១០ មិថុនា។ រូបថត យូសុះ អាប់ឌុលរ៉ាស់ហ៊ីម
ភ្នំពេញៈ តាមលទ្ធផលជំរឿនសត្វត្មាតដែលធ្វើឡើងដោយក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការដៃគូកាលពីថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនាឆ្នាំនេះ នៅទីតាំងចំនួន ៤ ក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិខេត្តព្រះវិហារ មណ្ឌលគិរី ស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះបានកត់ត្រាវត្តមានសត្វត្មាតចំនួន ៨២ ក្បាល ខណៈជំរឿននេះនឹងធ្វើ ៥ ដងទៀតដើម្បីសន្មតពីចំនួនសត្វត្មាតឆ្នាំនេះថា តើធ្លាក់ចុះ ឬកើនឡើង។ នេះបើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែមិថុនា ថា ក្រោយពីបើកការជំរឿនសត្វត្មាតនៅទីតាំងចំនួន ៤ កន្លែងនេះ កាលពីថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា កន្លងទៅ ក្រុមការងារបច្ចេកទេសបានកត់ត្រាវត្តមានសត្វត្មាតចំនួន ៨២ ក្បាល។
ក្នុងនោះ មានត្មាតភ្លើង ១៣ ក្បាល ត្មាតផេះ ៤២ ក្បាល និងត្មាតត្នោត ២៧ ក្បាល។ វត្ដមានសត្វត្មាតទាំងនេះ ត្រូវបានកត់ត្រាឃើញចំនួន ២៣ ក្បាល នៅអាហារដ្ឋានត្មាតខេត្តព្រះវិហារ,ចំនួន ៥២ ក្បាល នៅអាហារដ្ឋានត្មាតខេត្តស្ទឹងត្រែង និងចំនួន ៧ ក្បាល នៅអាហារដ្ឋានត្មាតខេត្តក្រចេះ តែមិនមានវត្តមានសត្វត្មាតនៅអាហារដ្ឋានខេត្តមណ្ឌលគិរីទេ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ដើម្បីសន្និដ្ឋានថា ចំនួនប្រជាសាស្ត្រនៃសត្វត្មាតដែលជាប្រភេទសត្វកម្រជិតផុតពូជលើពិភពលោកមានការថយចុះ ឬកើនឡើង ក្រុមការងារបច្ចេកទេសក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការដៃគូនឹងបន្តធ្វើជំរឿនទូទាំងប្រទេសចំនួន ៥ ដងទៀតគឺគ្រោងនឹងធ្វើនៅថ្ងៃទី ២០ ខែ មិថុនា ថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ថ្ងៃទី ២០ ខែកញ្ញា ថ្ងៃទី ១០ ខែធ្នូ និងថ្ងៃទី ២០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២១»។
លោកបានឱ្យដឹងថា ជំរឿនសត្វត្មាតប្រចាំឆ្នាំនៅកម្ពុជានេះគឺជាការអង្កេតតាមដានជីវចម្រុះនៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិនៅកម្ពុជាដើម្បីដឹងថា តើក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិមានវត្តមានសត្វព្រៃ ជីវចម្រុះអ្វីខ្លះ ដើម្បីងាយស្រួលរៀបចំផែនការការពារ និងអភិរក្សឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ សំដៅថែរក្សាឱ្យបាននូវជីវចម្រុះដែលកម្ពុជាមាន។
លោកបានបន្តថា ការធ្វើជំរឿនសត្វត្មាតនៅកម្ពុជាគឺធ្វើឡើងដោយការប្រមូលទិន្នន័យពី ៤ ទីតាំងផ្សេងគ្នា ក្នុងពេល ឬថ្ងៃតែ ១ ដើម្បីឱ្យប្រាកដថា ចំនួនសត្វត្មាតមិនបានចុះស៊ីចំណី នៅកន្លែងផ្សេងគ្នា។
បើតាមលោក ភក្ត្រា លទ្ធផលជំរឿនសត្វត្មាតទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០២០ គឺចំនួនសត្វត្មាតច្រើនបំផុតមានតែ ១២៩ ក្បាលប៉ុណ្ណោះ។
ពួកវារស់នៅជាហ្វូង ហើយស៊ីសាកសពជាអាហារ។ មូលហេតុដែលនាំឱ្យសត្វត្មាតនៅកម្ពុជាធ្លាក់ចុះខ្លាំង ដោយសារមានការគំរាមកំហែងខ្លាំងបំផុតពីការបំពុលរបស់មនុស្ស ការបាត់បង់ជម្រក ការខ្វះខាតចំណីអាហារ ការបរបាញ់ និងការដាក់អន្ទាក់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រជាសហគមន៍នៅតាមតំបន់មួយចំនួនបានប្រើប្រាស់ថ្នាំពុលដាក់ទៅក្នុង ឬជុំវិញត្រពាំង ដើម្បីចាប់សត្វស្លាប និងថនិកសត្វផ្សេងៗ ហើយការបំពុលនេះក៏ជាមូលហេតុចម្បងដែលបណ្ដាលឱ្យសត្វត្មាតងាប់ដែរ ដោយសារតែសត្វត្មាតទាំងនោះស៊ីសាកសពសត្វងាប់ ដោយសារតែថ្នាំពុលនោះ»។
លោក កែន សេរីរដ្ឋា នាយកកម្មវិធីនៃអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃកម្ពុជា (WCS) បានឱ្យដឹងថា ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២១ អង្គការ WCS បានរៀបចំផ្តល់ចំណីបន្ថែមតាមរយៈការធ្វើអាហារដ្ឋានត្មាតចំនួន ១០ ដង ដើម្បីតាមដានចំនួនសត្វត្មាត។ ប្រភេទសត្វត្មាតជិតផុតពូជបំផុតដែលមានវត្តមាននៅកម្ពុជាគឺត្មាតផេះ (Gyps bengalensis) ត្មាតភ្លើង (Sarcogypscalvus) និងត្មាតត្នោត (Gyps tenuirostris)។
លោកថ្លែងថា៖ «អង្គការ WCS សហការជាមួយក្រសួងបរិស្ថានធ្វើការអនុវត្តនូវសកម្មភាពអភិរក្សនៅតាមតំបន់ការពារធម្មជាតិតាមរយៈការផ្តល់ចំណីបន្ថែម និងការការពារសម្បុកពងកូន អភិវឌ្ឍនូវការយល់ដឹងស៊ីជម្រៅនៃកត្តាប្រឈមដល់សត្វត្មាតនៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារ»។
លោកបានឱ្យដឹងដែរថា បច្ចុប្បន្នអង្គការ WCS កំពុងអនុវត្តគម្រោងអភិរក្សជីវចម្រុះក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន ៤ រួមមាន ដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព (KPWS) ដែនជម្រកសត្វព្រៃឆែប (CWS) ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រះរកា (PRWS) និងតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិភ្នំត្បែង (PTNHP) ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តព្រះវិហារដែលមានផ្ទៃដីសរុបជាងកន្លះលានហិកតា។
តំបន់ការពារធម្មជាតិទាំង ៤ នេះបានគាំទ្រដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានជិត ១ ម៉ឺនគ្រួសារ និងសត្វព្រៃរងការគំរាមកំហែងជាសកលជាង ៣០ ប្រភេទ ដូចជា ដំរីអាស៊ី និងសត្វស្លាបជិតផុតពូជបំផុតរួមមានត្មាតផេះ ត្មាតត្នោត ត្មាតភ្លើង ត្រយងយក្ស និងត្រយងចង្កំកស។
ការធ្វើជំរឿនសត្វត្មាតនៅប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានអនុវត្ត និងចូលរួមដោយក្រុមការងារសត្វត្មាតកម្ពុជា (CVWG) សហការជាមួយក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ អង្គការ Birdlife International អង្គការ WWF មជ្ឈមណ្ឌលអង្គរ ដើម្បីអភិរក្សជីវចម្រុះ (ACCB) និងអង្គការ WCS៕
