ភ្នំពេញៈ ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាប្រកាសបញ្ចប់ការផ្តល់ជំនួយដល់ស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាល ក្រោមគម្រោងព្រៃឡង់បៃតង ដោយបង្វែរជំនួយនេះទៅជួយដល់សង្គមស៊ីវិល វិស័យឯកជន និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ដើម្បីលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅវិញ ខណៈមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានបានអះអាងថា បទល្មើសធនធានធម្មជាតិធំៗនៅតំបន់ព្រៃឡង់ លែងកើតមានទៀតហើយ។
ស្ថានទូតអាមេរិកថ្លែងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃទី ១៧ ខែមិថុនាថា ថ្វីបើប្រទេសកម្ពុជាសម្រេចបាននូវដំណើរការរីកចម្រើនទៅមុខខ្លះ នៅក្នុងការការពារបរិស្ថានក្តី តែអាមេរិកបានសម្តែងនូវកង្វល់ម្តងហើយម្តងទៀត លើការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ដែលនៅតែមានច្រើននៅក្នុងតំបន់ការពារ ពិសេសនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ជាទីដែលទីភ្នាក់ងារ USAID របស់អាមេរិកបានចំណាយធនធានជាច្រើន។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា៖ «យើងបានអំពាវនាវឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការច្រើនថែមទៀតរវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសហគមន៍មូលដ្ឋាន និងសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ ដើម្បីការពារព្រៃឡង់ និងបេតិកភណ្ឌធម្មជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីជាប្រយោជន៍របស់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ និងពិភពលោក»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា វាជាការគួរឱ្យសោកស្តាយដែលស្ថានភាពកំពុងកាន់តែអាក្រក់ទៅ។ តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ មក ទោះបីជាមានការគាំទ្ររបស់ទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក USAID ដើម្បីឱ្យមានការដើរល្បាតការបណ្តុះបណ្តាលដល់ផ្នែកអនុវត្តច្បាប់ច្រើនថែមទៀត និងការរៀបចំបង្កើតប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងតំបន់ការពារថ្នាក់ជាតិក៏ដោយ ក៏តំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃនៅព្រៃឡង់ នៅតែបានបាត់បង់ដដែលនូវផ្ទៃដីព្រៃប្រមាណ ៣៨ ០០០ ហិកតា គឺជិត ៩ ភាគរយនៃគម្របព្រៃឈើនៅទីនោះ។
ស្ថានទូតអាមេរិកបញ្ជាក់ថា ការកាប់ឈើខុសច្បាប់ដែលត្រូវបានបញ្ជាក់ច្បាស់ នៅតែបន្តមាននៅក្នុងនិងជុំវិញដែនជម្រកសត្វព្រៃនៅព្រៃឡង់ ហើយអាជ្ញាធរកម្ពុជាមិនបានធ្វើការកាត់ទោសបានសមល្មម ចំពោះបទល្មើសសត្វព្រៃ ឬបញ្ឈប់សកម្មភាពខុសច្បាប់ទាំងនេះឡើយ។ លើសពីនេះទៀត «អាជ្ញាធរបានបន្តបំបិទសំឡេងហើយធ្វើទុក្ខសហគមន៍មូលដ្ឋាន និងសង្គមស៊ីវិល ដែលជាដៃគូរបស់ពួកគេ ដែលបង្ហាញកង្វល់ដ៏សមហេតុផលលើការបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិរបស់គេ»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា៖ «ដោយសារមានបញ្ហាទាំងនេះដែលមិនត្រូវបានដោះស្រាយសហរដ្ឋអាមេរិកសូមបញ្ចប់ជំនួយដល់ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល នៅក្រោមគម្រោងព្រៃឡង់បៃតង ដែលទ្រទ្រង់ដោយទីភ្នាក់ងារ USAID។ ជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនេះនឹងត្រូវបង្វែរទៅជួយវិស័យឯកជន សង្គមស៊ីវិល និងការងាររបស់សហគមន៍មូលដ្ឋាន ដើម្បីកែលម្អមុខរបរប្រកបជីវភាពរស់នៅ និងពង្រីកកសិកម្មដែលមិនប៉ះពាល់បរិស្ថាន»។
សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងបន្តធ្វើការជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលើបញ្ហាបរិស្ថាន និងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុដែលជាកង្វល់រួមរបស់ភាគីទាំង ២ និងរបស់ពិភពលោក ដោយរួមទាំងការធ្វើការតាមរយៈកិច្ចសហការជាដៃគូរវាងសហរដ្ឋ-អាមេរិក និងតំបន់ទន្លេមេគង្គ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្ថែមថា៖ «ក្នុងពេលដែលយើងធ្វើការអបអរទិវាបរិស្ថានពិភពលោកនៅខែនេះ យើងដឹងថាការគ្រប់គ្រងបរិស្ថានដែលមានប្រសិទ្ធភាពទាមទារឱ្យមានអភិបាលកិច្ចប្រកបដោយតម្លាភាព និងគណនេយ្យភាព។ សហរដ្ឋអាមេរិកសូមបញ្ជាក់ពីតួនាទីចាំបាច់នៃសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ ការតវ៉ាដោយសន្តិភាព និងការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាលចំពោះពលរដ្ឋ នៅក្នុងការរក្សាឱ្យមានការអនុវត្តរឹងមាំតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងគ្រប់វិស័យទាំងអស់នៃការអភិវឌ្ឍ ដែលរួមមានផងដែរនូវការការពារធនធានធម្មជាតិដ៏មានតម្លៃរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា»។
យ៉ាងណាក្តីលោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ១៧ ខែមិថុនាថា ការបញ្ចប់គម្រោងព្រៃឡង់បៃតងដែលជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិកនៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ នៅពេលនេះបានបង្ហាញថា ក្រសួងបរិស្ថានក្នុងនាមសេនាធិការនៃរាជរដ្ឋាភិបាល និងមន្ត្រីរបស់ខ្លួនមានការទទួលខុសត្រូវ និងមានភាពរឹងមាំគ្រប់គ្រាន់ក្នុងភាពជាម្ចាស់ក្នុងការបំពេញតួនាទី និងភារកិច្ចរបស់ខ្លួនលើការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ដោយឈរនៅលើមូលដ្ឋានច្បាប់ជាធរមាន។
ក្រសួងបរិស្ថាននឹងបន្តបេសកកម្មរបស់ខ្លួនប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ និងវិជ្ជាជីវៈក្នុងការគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ ក៏ដូចជាតំបន់ការពារធម្មជាតិនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា សម្រាប់មនុស្សរាប់ជំនាន់ទៅមុខទៀត។
លោក ភក្ត្រា ថ្លែងថា៖ «យើងខ្ញុំគោរពចំពោះការសម្រេចចិត្តរបស់ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងអរគុណចំពោះការចូលរួមចំណែកជាមួយកម្ពុជា ផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសនាពេលកន្លងមកក្នុងកិច្ចការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិនៅតំបន់ព្រៃឡង់។ ភាគីទាំង ២ បានឯកភាពគ្នាបង្វែរលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្សេងទៀត ដែលបន្តបម្រើឱ្យឧត្តមប្រយោជន៍របស់ប្រជាជនកម្ពុជា»។
លោកអះអាងថា បទល្មើសធនធានធម្មជាតិទ្រង់ទ្រាយធំនៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ និងនៅតំបន់ការពារធម្មជាតិផ្សេងទៀត លែងកើតមានទៀត ហើយតែនៅមានបទល្មើសទ្រង់ទ្រាយតូចៗកើតឡើង។ នេះគឺជាក្តីព្រួយបារម្ភ ដែលនៅសេសសល់តិចតួច ដែលក្រសួងបរិស្ថាន និងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធបាននិងកំពុងបន្តអនុវត្តច្បាប់ដោយការទទួលខុសត្រូវ។
លោក ភក្ត្រា ថ្លែងថា៖ «ក្រោមសុខសន្តិភាពពេញលេញកម្ពុជាមានឱកាសពេញលេញក្នុងការគិតគូររៀបចំការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិរបស់ខ្លួន»។ លោកលើកឡើងថា ដោយសារតែការការពារ និងអភិរក្សមានភាពល្អប្រសើរកម្ពុជាបានទទួលជោគជ័យលើការលក់ឥណទានកាបូននៅលើទីផ្សារស្ម័គ្រចិត្តអន្តរជាតិ ស្ថានភាពជីវភាពពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិចាប់ផ្តើមមានភាពល្អប្រសើរ ផ្សារភ្ជាប់នឹងទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងជម្រើសថ្មីក្នុងមុខរបររបស់ខ្លួន។
លោក សាន់ ម៉ាឡា មន្ត្រីតស៊ូមតិនៃគម្រោងអ្នកការពារព្រៃឈើនៃបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា និងជាសកម្មជនបរិស្ថាន ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃទី ១៧ ខែមិថុនាថា ការសម្រេចចិត្តបញ្ចប់ជំនួយរបស់ស្ថានទូតអាមេរិក គឺជាជម្រើសដ៏លំបាកមួយក៏ប៉ុន្ដែស្ថានទូតនេះត្រូវធ្វើដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការអំពាវនាវ ឬក៏ការលើកឡើងរបស់សហគមន៍សកម្មជន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលលោកអះអាងថា ត្រូវបានក្រសួងបរិស្ថានធ្វើការរឹតត្បិត និងរារាំងមិនឱ្យក្រុមរបស់លោកចូលទៅបំពេញការងារនៅតាមតំបន់ព្រៃឈើ។
លោកថា៖ «គម្រោង Greening Prey Lang នេះកន្លងមក គឺគេអនុវត្តរួមគ្នា តែក្រសួងហើយនិងបុគ្គលិកនៃ USAID ទេ ដោយផាត់សហគមន៍ក៏ដូចជាសកម្មជនចោល។ ដូច្នេះក្រសួងបរិស្ថាន គួរតែធ្វើការពិចារណាឡើងវិញ ដោយព្រមអនុញ្ញាតឱ្យសកម្មជនសហគមន៍ និងសង្គមស៊ីវិលត្រឡប់ទៅបំពេញការងារនៅតំបន់ព្រៃឈើឡើងវិញ ដើម្បីអាចឱ្យក្រសួងមានលទ្ធភាពទទួលបានជំនួយពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ មិនថា តែអាមេរិកទេសូម្បីតែប្រទេសលោកសេរីផ្សេងៗទៀត»៕