.jpg)
ទិដ្ឋភាពប្រាសាទព្រះវិហារ នាពេលកន្លងមក។ កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញជាខួបលើកទី ១៣ នៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈបង្ហាញនូវវីដេអូឯកសារមួយនិយាយពី «ប្រាសាទព្រះវិហារ អច្ឆរិយនៃអាណាចក្រ អង្គរ» ក្នុងឱកាសអបអរសាទរខួបលើកទី ១៣ នៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារ ជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ថ្ងៃទី ៧ ខែ កក្កដា ២០០៨-៧ កក្កដា ឆ្នាំ ២០២១ ខណៈថ្នាក់ដឹកនាំក្នុងប្រទេសក៏បានបញ្ចេញសារអបអរសាទរផងដែរ។
ព្រឹត្តិការណ៍ដែលកើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨ ត្រូវបានចាត់ទុកជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីមួយ ចាប់តាំងពីកម្ពុជាទទួលបានប្រាសាទដ៏ពិសិដ្ឋមួយនេះ ក្រោយពីឈ្នះក្តីលើប្រទេសថៃនៅតុលាការអន្តរជាតិក្រុងឡាអេ នាថ្ងៃទី ១៥ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦២។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានសរសេរលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី ៧ ខែកក្កដា ថា៖ «ថ្ងៃនេះគឺជាខួបលើកទី ១៣ នៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារ ជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកថ្ងៃទី ៧ កក្កដា ២០០៨-៧ កក្កដា ២០២១ ។ សូមចូលរួមថែរក្សាការពារប្រាសាទបុរាណទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេសឲ្យបានគង់វង្ស ដើម្បីកូនចៅខ្មែរគ្រប់ជំនាន់»។
លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា ប្រាសាទព្រះវិហារជាប្រាសាទដ៏ពិសិដ្ឋរបស់កម្ពុជា ដែលស្ថិតនៅលើភ្នំដងរែក ត្រូវបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នាកិច្ចប្រជុំទី ៣២ របស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ (UNESCO) នៅទីក្រុងកេបិច ប្រទេសកាណាដា។
ចំណែកលោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាជាតិក៏បានលើកឡើងផងដែរថា នៅថ្ងៃទី ៧ ខែកក្កដា ជាខួប ១៣ ឆ្នាំ ដែលប្រាសាទព្រះវិហារត្រូវបានអង្គការយូណេស្កូ ដាក់បញ្ចូលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ នៅថ្ងៃទី ៨ ខែកក្កដានេះ ជាខួបឆ្នាំទី៤ ដែលប្រាសាទសំបូរព្រៃគុករបស់កម្ពុជាត្រូវបានអង្គការយូណេស្កូដាក់បញ្ចូលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកផងដែរនៅថ្ងៃទី ៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនៅទីក្រុង Krakow ប្រទេសប៉ូឡូញ។
ពិធីប្រារព្ធខួបការដាក់បញ្ចូលប្រាសាទព្រះវិហារក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ពីឆ្នាំ ២០១០។ហេង ជីវ័ន
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការសម្រេចបញ្ចូលប្រាសាទទាំង ២ ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះ មិនមែនជាការចៃដន្យនោះទេ តែជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ បង្ហាញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការថែរក្សា ការពារសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិដ៏មានតម្លៃរហូតត្រូវបាន UNESCO ដាក់បញ្ចូលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក»។
លោក ហេង សំរិន ក៏បានរំឭកនូវការចងចាំ និងដឹងគុណជានិច្ចនូវព្រះរាជបូជនីយកិច្ចដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ ដែលព្រះអង្គបានបំពេញព្រះរាជកិច្ចទាមទារយុត្តិធម៌ នៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិទីក្រុងឡាអេ ដែលបានកាត់ក្តីឱ្យកម្ពុជាឈ្នះប្រទេសថៃក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រាសាទព្រះវិហារដ៏ពិសិដ្ឋរបស់ខ្មែរ នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦២។
លោកលើកឡើងថា៖ «យើងពិតជាមានមោទនភាពយ៉ាងក្រៃលែងចំពោះអតីតព្រះមហាក្សត្រ និងបុព្វបុរសខ្មែរយើង ដែលបានសាងសង់ប្រាសាទព្រះវិហារ ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក និងប្រាសាទបុរាណដទៃទៀតជាច្រើននៅពាសពេញប្រទេសទុកឱ្យកូនចៅរហូតសព្វថ្ងៃនេះ ធ្វើឱ្យអន្តរជាតិ ស្ញប់ស្ញែងចំពោះពូជសាសន៍របស់យើងជាទីបំផុត»។
លោកបញ្ជាក់ថា ក្នុងបុព្វហេតុលើកតម្កើងនូវតម្លៃមរតកវប្បធម៌ជាតិ ក៏ដូចជាការការពារអធិបតយ្យភាពជាតិឱ្យបានគង់វង្ស ដូចសព្វថ្ងៃនេះបាន គឺមិនអាចខ្វះបានឡើយនូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ បណ្តាក្រសួង ស្ថាប័នជាច្រើនទៀតក៏បានចូលរួមអបអរសាទរ ដោយការបង្ហោះនូវខ្លឹមសារសាទរ និងរូបភាពផ្សេងៗក្នុងឱកាសខួបលើកទី ១៣ នៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារ ជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះដែរ ក្នុងនោះមានដូចជា ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា និងក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈជាដើម។
លោក ស សុខា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡាបង្ហាញនូវសារអបអរសាទរថាក្នុងនាមកូនខ្មែរ ១ រូប លោកពិតជាមានមោទនភាពណាស់ ដែលប្រទេសកម្ពុជា ជាបន្តបន្ទាប់ មានសម្បត្តិវប្បធម៌ត្រូវបានចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក មានដូចជា ប្រាសាទបុរាណ របាំ ល្ខោន ឧបករណ៍បុរាណ...។
លោកថា៖ «ទាំងនេះជាការលើកមុខមាត់ និងធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាកាន់តែល្បីល្បាញថែមទៀតលើឆាកអន្តរជាតិ។ សូមខ្មែររួមគ្នាថែរក្សា ការពារប្រាសាទបុរាណទាំងអស់របស់យើងឲ្យបានគង់វង្សជានិច្ចនិរន្តរ៍តរៀងទៅ ដើម្បីបន្សល់ទុកឲ្យកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយបានឃើញ បានស្គាល់ពីស្នាដៃដ៏ពិសិដ្ឋរបស់បុព្វបុរសខ្មែរយើងជំនាន់មុន»។
ចំណែកលោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាក៏បានអបអរសាទរផងដែរ ដោយលោកស្រីបាននឹកដឹងគុណដល់បុព្វបុរសដែលបានបន្សល់ស្នាដៃគួរជាទីមោទនភាព និងកិច្ចប្រឹងប្រែងទាមទារប្រាសាទព្រះវិហារជាកម្មសិទ្ធិខ្មែរវិញ។
លោកស្រីលើកឡើងថា៖ «សូមយើងទាំងអស់គ្នាចូលរួមថែរក្សា និងបន្សល់នូវកេរដំណែលល្អៗជាទីមោទនភាពសម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ»។
ប្រាសាទព្រះវិហារត្រូវបានកសាងឡើងនៅសតវត្សរ៍ទី៩ រហូតដល់សតវត្សរ៍ទី១២ ដោយស្តេចចំនួន ៦ អង្គបន្តបន្ទាប់គ្នា ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះសិវៈនៅលើកំពូលភ្នំដែលខ្ពស់ជាងគេនៅលើភ្នំដងរែក នៅក្នុងរយៈកម្ពស់ ៦២៥ ម៉ែត្រ។ នេះបើតាមក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ៕
