.jpg)
អ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ ១៩ សម្រាកព្យាបាលនៅ ដឹ ព្រេមៀ សេនធ័រ សែនសុខ កាលពីថ្ងៃទី ២៥ សីហា។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ អង្គការសហប្រជាជាតិ (UN) បានវាយតម្លៃខ្ពស់ និងគាំទ្រដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការលើកកម្ពស់សុខភាពសាធារណៈ ក្នុងអំឡុងនៃការឆ្លងរាតត្បាតជំងឺកូវីដ ដែលកើតមានឡើងជាសកល។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះដែរ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងច្បាមយកឱកាសនេះ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ស្ថានភាពនាពេលអនាគត តាមរយៈការវិនិយោគលើប្រព័ន្ធធានាសន្តិសុខផ្នែកសុខភាព ឆ្លើយតបកាន់តែរឹងមាំ និងកសាងប្រព័ន្ធដែលកាន់តែប្រសើរ និងកាន់តែមានភាពធន់។ បើតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ UN នៅថ្ងៃទី ១៣ តុលា។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានស្ដីពី «សុខភាព និងការឆ្លើយតបចំពោះជំងឺកូដ ១៩» របស់ UN បានលើកឡើងថា ការរាតត្បាតជាសកលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ នៅប្រទេសកម្ពុជាបានបង្កការរំខានដល់គ្រប់ទិដ្ឋភាពទាំងអស់នៃសង្គម រាប់បញ្ចូលទាំងសុខុមាលភាពផ្លូវកាយ ផ្លូវចិត្ត និងសង្គមរបស់សហគមន៍ផងដែរ។ កន្លងមកមានការរាយការណ៍ពីការឆ្លងជំងឺនេះជាង ១១៥ ៣៣៥ ករណី និងមានការបាត់បង់ជីវិតចំនួន ២ ៥៤៤ ករណី។ បញ្ហាប្រឈមក្នុងការឆ្លើយតបចំពោះការរាតត្បាតជាសកលកើតមានស្រដៀងៗគ្នានៅតាមប្រទេសនានា ដូចជាការលេចឡើងនូវពពួកវីរុសបំប្លែងថ្មី ដែលកាន់តែងាយឆ្លងជាមុន។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី បញ្ហាប្រឈមទាំងនេះក៏នាំមកនូវកាលានុវត្តភាព សម្រាប់ប្រព័ន្ធសុខាភិបាលនៅកម្ពុជា និងប្រព័ន្ធផ្សេងទៀតផងដែរ។ ការវិនិយោគលើកាលានុវត្តភាពទាំងនេះនឹងផ្តល់នូវផលសាយភាយរាប់ឆ្នាំទៅមុខទៀត។
UN ថារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងច្បាមយកឱកាសនេះ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ស្ថានភាពនាពេលអនាគត តាមរយៈការវិនិយោគលើប្រព័ន្ធធានាសន្តិសុខផ្នែកសុខភាព ដើម្បីឱ្យការឆ្លើយតបកាន់តែរឹងមាំ និងកសាងប្រព័ន្ធដែលកាន់តែត្រៀមខ្លួនបានកាន់តែប្រសើរ និងកាន់តែមានភាពធន់។ «អង្គការសហប្រជាជាតិសូមវាយតម្លៃខ្ពស់ដល់ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការលើកកម្ពស់សុខភាពសាធារណៈ និងបានគាំទ្រដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងអំឡុងពេលដែលមានការរាតត្បាតជាសកលកើតមានឡើងតាមរយៈការផ្ដល់ជាដំបូន្មានផ្នែកគោលនយោបាយ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសស្របតាមគោលការណ៍ណែនាំបច្ចេកទេសរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ការសម្របសម្រួលដៃគូ និងទីភ្នាក់ងារនានា ការបណ្តុះបណ្តាល និងការអនុវត្តកិច្ចលទ្ធកម្មជាដើម»។ UN បញ្ជាក់។
បើតាម UN ដើម្បីអាចរកឃើញវីរុស SARS-CoV.2 ដែលជាវីរុសបង្កជំងឺកូវីដ ១៩ ឱ្យកាន់តែទាន់ពេលវេលា ក្នុងនាមជាដៃគូសហការអនុវត្តការងារផ្ទាល់ UN បានគាំទ្រដល់ក្រសួងសុខាភិបាលក្នុងការបង្កើនសមត្ថភាពធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍ តាមរយៈការផ្តល់ជាដំបូន្មានបច្ចេកទេសយុទ្ធសាស្ត្រស្តីពីការធ្វើតេស្ត ការបណ្ដុះបណ្ដាល និងការអនុវត្តកិច្ចលទ្ធកម្ម (ក្នុងថវិកាជាង ២ លានដុល្លារ)។ គិតត្រឹមខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២១ មន្ទីរពិសោធន៍ចំនួន ១២ អាចធ្វើតេស្តចំនួន ១២ ០០០ សំណាកក្នុង ១ ថ្ងៃ បើធៀបនឹងស្ថានភាពកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២០ ដែលមានមន្ទីរពិសោធន៍តែ ១ និងអាចធ្វើតេស្តបាន ត្រឹមតែ ៥០០ សំណាកក្នុង ១ ថ្ងៃ។ បច្ចុប្បន្ននេះបន្ថែមលើវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា វិទ្យាស្ថានជាតិសុខភាពសាធារណៈអាចធ្វើតេស្តកំណត់លំដាប់ហ្ស៊ែន (genome sequencing) ទាំងស្រុងលើវីរុស SARS-CoV.2។ ការវិនិយោគទាំងនេះនឹងបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងការកំណត់រកពពួកវីរុសបំប្លែងថ្មីនៃរុស-SARS-CoV.2 ព្រមទាំងមេរោគថ្មីៗដទៃទៀតដែលអាចលេចចេញជាបន្តបន្ទាប់។
UN រួមជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានាបានគាំទ្រដល់ក្រសួងសុខាភិបាលក្នុងការពង្រឹងសមត្ថភាពក្នុងស្រុកក្នុងការកំណត់រកការឆ្លងជំងឺកូវីដ ១៩ នៅតាមភូមិស្រុក ធ្វើការវាយតម្លៃហានិភ័យ និងឆ្លើយតបចំពោះករណីផ្ទុះជំងឺ។ ក្រុមឆ្លើយតបរហ័ស (RRT) ដែលមានសមាជិកប្រមាណ ៣ ០០០ នាក់បានទទួលការបណ្តុះបណ្តាលអំពីជំងឺកូវីដ ១៩ កាលពី ឆ្នាំ ២០២០ ក្នុងនោះជិត ២០ នាក់បានផ្លាស់ពីតាមខេត្តមកជួយបំពេញការងារដល់ក្រុមតាមរកអ្នកប៉ះពាល់នៅថ្នាក់ជាតិចន្លោះពីខែកុម្ភៈដល់ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២១ ដើម្បីជួយផ្ដល់ការគាំទ្រដល់ការឆ្លើយតបចំពោះការរាតត្បាតជាសកលនេះ។
«ពួកគេបានចូលរួមនៅក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលផ្ទាល់ក្នុងអំឡុងពេលអនុវត្តការងាររយៈពេល ៤ ដល់ ៦ សប្ដាហ៍នៅនាយកដ្ឋានត្រួតពិនិត្យជំងឺឆ្លង (នៃក្រសួងសុខាភិបាល)។ បច្ចុប្បន្នសមាជិកក្រុមឆ្លើយតបរហ័ស ដែលបានទទួលការបណ្ដុះបណ្ដាលទាំងនេះបំពេញតួនាទីជាប្រធានក្រុមតាមដានរកអ្នកប៉ះពាល់ និងឃ្លាំមើលអ្នកជំងឺនៅតាមខេត្តរៀងខ្លួនៗរបស់ពួកគេ។ នេះបើតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន»។
បើតាម UN ខណៈពេលដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបង្កើនចំនួនមណ្ឌលព្យាបាលជំងឺយ៉ាងឆាប់រហ័សនៅទូទាំងប្រទេស ដែលក្នុងនោះមានទាំងមណ្ឌលព្យាបាលធំៗ តាមតំបន់ផងដែរ អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជាបានអនុវត្តកិច្ចលទ្ធកម្ម ដើម្បីទិញសម្ភារផ្គត់ផ្គង់សំខាន់ៗ ដូចជាសហការពារខ្លួន (ក្នុងថវិកា ១,៨ លានដុល្លារ) ព្រមទាំងឱសថជាសារវន្ដ និងបរិក្ខារផ្គត់ផ្គង់អុកស៊ីហ្ស៊ែន ( ថវិកា ៨២០ ០០០ ដុល្លារ) សម្រាប់ផ្តល់ជូនមណ្ឌលព្យាបាលទាំងនេះ។ UN ក៏បានជួយដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកសាងសមត្ថភាពភ្នាក់ងារថែទាំសុខភាពជួរមុខ រាប់បញ្ចូលទាំងអ្នកផ្តល់សេវាសង្គ្រោះបន្ទាន់ផងដែរ អំពីវិធានការគ្រប់គ្រងគ្លីនិក និងការបង្ការ ត្រួតពិនិត្យការឆ្លងរោគ (IPC)។
UN បញ្ជាក់ថា៖ «គិតរហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានចាក់វ៉ាក់សាំងយ៉ាងហោចណាស់ ១ ដូសដល់ពលរដ្ឋដែលមានអាយុចាប់ពី ១៨ ឆ្នាំឡើងទៅបានជាង ៩៨% ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសនេះក្លាយជាប្រទេសដែលប្រជាពលរដ្ឋបានចាក់វ៉ាក់សាំង ច្រើនជាងគេមួយនៅទូទាំងសកលលោក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នេះមិនមែនជាពេលដែលយើងត្រូវបណ្តែតបណ្តោយនោះឡើយ។ វីរុសបំប្លែងថ្មីដែលតា ឆ្លងលឿនជាងពពួកវីរុសបំប្លែងថ្មីមុនៗ និងនាំឱ្យមានការផ្ទុះការឆ្លងជំងឺ និងដាក់សម្ពាធយ៉ាងច្រើនលើសលប់ដល់មន្ទីរពេទ្យនានានៅក្នុងប្រទេសផ្សេងទៀត»។
UN លើកឡើងថា ការបន្តឆ្លងជំងឺនាពេលនេះអាចនាំឱ្យមានការលេចចេញនូវពពួកវីរុសបំប្លែងថ្មី ដែលអាចបង្កការគំរាមកំហែងនៅគ្រប់ពេលវេលាទាំងអស់។ UN ជំរុញឱ្យមានការបន្តវិនិយោគលើប្រព័ន្ធឃ្លាំមើល និងឆ្លើយតបនៅថ្នាក់ខេត្ត ដើម្បីផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យខេត្តរកឃើញករណីនានាបានកាន់តែឆាប់រហ័ស និងឆ្លើយតបចំពោះចង្កោមករណី ដោយប្រើប្រាស់វិធានការផ្តោតចំគោលដៅផ្ទាល់នៅនឹងកន្លែងដែលមានករណីផ្ទុះ ដែលនឹងជួយកាត់បន្ថយការរំខានផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមឱ្យនៅតិចជាអប្បបរមា។
បច្ចុប្បន្ន ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ ១៩ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបន្តអនុវត្ដនូវយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការកូវីដ ១៩ ដូសទី ៣ ឬដូសជំរុញទ្រង់ទ្រាយធំទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេសដែលចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី ១១ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២១ ខណៈដែលដំណើរការចាក់វ៉ាក់សាំងជុំទី ១ បានជិតសម្រេចតាមផែនការកំណត់ចំនួន ១០ លាននាក់។
លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិបានធ្វើជាអធិបតីបើកនូវយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ ដូសជំរុញនេះ នៅក្នុងភូមិសាស្ត្ររាជធានី-ភ្នំពេញ ដោយបានថ្លែងថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានចាត់ទុកនយោបាយចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រគន្លឹះដ៏សំខាន់មួយ និងជាខ្សែក្រវាត់ការពារទី ១ សំខាន់ជាងគេដើម្បីការពារអាយុជីវិតប្រជាជន។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលបានលើកឡើងនៅថ្ងៃបើកយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងដូសជំរុញនេះដែរថា ការគិតគូរពីសុខភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដាក់ចេញ គោលនយោបាយការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ ដូសជំរុញនេះកាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២១។ «យុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ ដូសជំរុញនេះ ចាប់ផ្តើមឡើងពីថ្ងៃទី ១១ ខែតុលា នេះ»៕
