.jpg)
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងលោក Zhang Ming អគ្គលេខាធិការនៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ (SCO)។ រូបថត SPM
ភ្នំពេញៈ នាកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធនៅរាជធានីភ្នំពេញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានជួបពិភាក្សាជាមួយលោក Zhang Ming អគ្គលេខាធិការនៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ(SCO) អំពីបេក្ខភាពនិងការត្រៀមខ្លួនរបស់កម្ពុជាក្នុងការក្លាយជាអ្នកសង្កេតការណ៍នៃអង្គការ SCO នេះ បន្ថែមលើសមភាពកម្ពុជាជាដៃគូសន្ទនាចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៥។
អ្នកតាមដានបញ្ហាកិច្ចការនយោបាយអន្តរជាតិ បានថ្លែងដោយយល់ថា ចំពោះការពង្រីកខ្លួនរបស់កម្ពុជាទៅជាអ្នកសង្កេតការណ៍របស់អង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ នឹងនាំឱ្យកម្ពុជាពង្រឹងតួនាទីខ្លួនបន្ថែមក្នុងសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ទាំងកិច្ចការក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ព្រមទាំងពង្រឹងយន្តការពហុភាគីនិយមដែលកម្ពុជាតែងប្រកាន់ខ្ជាប់ផង ដោយសារអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ នេះជាជញ្ជីងដើម្បីធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពពិភពលោកប្រឈមនឹងការប្រណាំងប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាថ្លែងថា ការចូលជាអ្នកសង្កេតការណ៍របស់កម្ពុជានៅក្នុងអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ (SCO) នេះមានសារៈសំខាន់ដែលកម្ពុជាអាចពង្រឹងបន្ថែមទៀតក្នុងគោលការណ៍ពហុភាគីនិយមរបស់ខ្លូន ព្រមទាំងពង្រឹងយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់សន្តិសុខជាតិ នៅចំពោះមុខការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយដ៏ស្រួចស្រាល់នាពេលបច្ចុប្បន្ន។
លោក គិន ភា បញ្ជាក់ពីជំហរកម្ពុជានៅក្នុងលម្ហភូមិសាស្ត្រនយោបាយអន្តរជាតិថា៖ «អ្វីដែលកម្ពុជាតែងអនុវត្តនៅក្នុងនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួនហ្នឹង គឺគោលការណ៍ពហុភាគីនិយមនិងគោលការណ៍ច្បាប់អន្តរជាតិ អ៊ីចឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្រុងសៀងហៃនេះ គឺជាយន្តការពហុភាគីដ៏សំខាន់មួយដែលមានផលប្រយោជន៍ទាំងផ្នែកនយោបាយ សន្តិសុខ និងសេដ្ឋកិច្ច» ។
អ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិរូបនេះ គូសបញ្ជាក់ថា អង្គការសហប្រតិបត្តិការនេះមានប្រទេសជាសមាជិកច្រើនដែលសុទ្ធសឹងតែជាប្រទេសដែលមានសក្តានុពលផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ថាមពល នយោបាយ និងយុទ្ធសាស្ត្រ ដែលអាចផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់កម្ពុជាក្នុងនាមជាអ្នកសង្កេតការណ៍ដែលទទួលបានផលប្រយោជន៍ផ្នែកច្រកសេដ្ឋកិច្ច ច្រកការទូត ជាដើម។
លោក គិន ភា បន្ថែមថា៖ «លើសពីនេះ ក្នុងនាមជាអ្នកសង្កេតការណ៍របស់ SCO កម្ពុជាអាចពង្រឹងតួនាទីខ្លួនបានផងសម្រាប់កិច្ចការតំបន់និងពិភពលោក ព្រោះអង្គការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ ជជែកបញ្ហាធំជាអន្តរជាតិក្នុងកម្រិតសកលដែលផ្តល់ឱ្យទង់ជាតិកម្ពុជា សំឡេងកម្ពុជា លេចត្រដែតក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ដ៏ធំមួយនេះ»។
សម្រាប់កិច្ចការចូលជាសមាជិកនៃអ្នកសង្កេតការណ៍របស់អង្គការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃនេះ លោក គិន ភា ថ្លែងថា នឹងមិនមានជាបញ្ហាចោទសម្រាប់កម្ពុជាឡើយ ខណៈអង្គការនេះមានចិនដែលជាមិត្តជិតស្និទ្ធរបស់កម្ពុជាជាចន្ទល់ ព្រមទាំងបណ្តាសមាជិកផ្សេងទៀតសុទ្ធតែមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយកម្ពុជាស្រាប់។
គូរបញ្ជាក់ផងដែរថា អង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ (SCO) គឺជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាលដែលបង្កើតឡើងជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០០១ នៅទីក្រុងសៀងហៃ ដោយប្រទេសចំនួន ៦ រួមមាន ចិន ជាមួយប្រទេសអតីតសហភាពសូវៀតចំនួន ៥ ទៀតនោះគឺ រុស្ស៊ី កាហ្សាក់ស្ថាន កៀហ្គីស៊ីស្ថាន តាហ្ស៊ីគីស្ថាន និងអ៊ូសបេគីស្ថាន។
គោលដៅចម្បងនៃការបង្កើតអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ គឺដើម្បីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ក្នុងវិស័យសន្តិសុខ និងសេដ្ឋកិច្ចដែលប្រទេសសមាជិកអង្គការនេះ តែងតែរៀបចំធ្វើសមយុទ្ធរួមគ្នា ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងភេរវកម្ម ព្រមទាំងសហការគ្នា ក្នុងការចែកចាយព័ត៌មានក្នុងវិស័យសន្តិសុខឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកផង។
នាពេលបច្ចុប្បន្នអង្គការនេះមានសមាជិកកើនដល់ចំនួន ៩ ក្នុងនោះរួមមានបន្ថែម ឥណ្ឌា ប៉ាគីស្ថាន និងថ្មីៗនេះ គឺអ៊ីរ៉ង់ បន្ថែមលើសមាជិក ៦ ដែលមានស្រាប់ ហើយអង្គការ SCO ក៏មានរដ្ឋដៃគូសន្ទនាផងដែរ ដែលរួមមាន តួកគី ស្រីលង្កា នេប៉ាល់ អាស៊ែបៃហ្សង់ អាមេនី អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត អេហ្ស៊ីប កាតា និងកម្ពុជា។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធជំនួបរវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន និងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ នៅថ្ងៃទី ១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២២ លោកហ៊ុន សែន បានលើកឡើងដូច្នេះថាចាប់តាំងពីបានក្លាយជាដៃគូសន្ទនារបស់ SCO ក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ កម្ពុជាបានចូលរូមចំណែកក្នុងការជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាស៊ាន និង SCO ដោយបានលើកឡើងពីការចូលរូមយ៉ាងសកម្មរបស់កម្ពុជានៅក្នុងអង្គការនានាក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិ ក្នុងគោលបំណងពង្រឹងចំណងមិត្តភាព និងការរក្សាសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខ។
ជាមួយគ្នានេះដែរលោក យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បញ្ជាក់ថា អង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃដែលប្រសូតចេញពីប្រទេសនៃអ៊ុយរ៉ាស៊ី ឬអាស៊ីកណ្តាល ដែលសុទ្ធសឹងជាប្រទេសអតីតសហភាពសូវៀតនេះ ហើយមានស្នាក់ការកណ្តាលនៅក្រុងសៀងហៃ ប្រទេសចិននេះ មានធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួនដំបូងក្នុងគោលដៅដើម្បីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខ និងនយោបាយ ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងទិដ្ឋភាពលម្ហភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចុប្បន្ន អង្គការនេះបានដើរតួបន្ថែមលើផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។
លោកបានបន្តថា អង្គការនេះមានអំណាចយោធារបស់ខ្លួនយ៉ាងសម្បើម ស្របពេលសមាជិកគោល គឺចិន និងរុស្ស៊ី ជាប្រទេសមហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរ ហើយរដ្ឋជាសមាជិកដទៃទៀតតួយ៉ាងឥណ្ឌា អ៊ីរ៉ង់ ប៉ាគីស្ថាន កំពុងអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យានុយក្លេអ៊ែរទោះបីមិនស្របតាមគោលការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្តី។
លោក យង់ ពៅ បានថ្លែងដោយពន្យល់ពីស្ថានភាពកម្ពុជាចូលជាប្រទេសសង្កេតការណ៍នៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃថា៖ «ក្នុងឋានៈដែលកម្ពុជាជារដ្ឋអធិបតេយ្យ១គឺយើងចូលទៅក្នុងអង្គការតំបន់នេះ គឺមិនមែនឆ្ពោះមហិច្ឆតាយោធាដើម្បីរំខានដល់បស្ចិមលោកទេ វាមិនមែនជាបញ្ហាទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វានាំឱ្យកម្ពុជាមានដៃគួសន្ទនាធំៗក្នុងតំបន់ហើយជំរុញការដោះដូរសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ ការទូត និងយោធា កាន់តែប្រសើរ»។
គួរជម្រាបជូនផងដែរថា អង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ (SCO) មានសមាជិកចំនួន ៩ ប្រទេស ដែលមានផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបទំហំប្រមាណ ៣០% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ពិភពលោក គ្របដណ្តប់ដែនដីប្រមាណ ៦០% នៃដែនដីក្នុងលោក ហើយដែលមានប្រជាជនប្រមាណ ៣ ៤០០ លាននាក់ ឬស្មើ ៤៣% នៃចំនួនប្រជាជនរបស់ពិភពលោក។ កម្ពុជាបានក្លាយជាសមាជិកដៃគូសន្ទនារបស់អង្គការនេះនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ដែលមកដល់ឆ្នាំ ២០២២ ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានកម្ពុជាកំពុងដាក់បេក្ខភាពខ្លួនចូលសមាជិកនៃអ្នកសង្កេតការណ៍ម្តង៕
