ព្រះសីហនុៈ នាវាកងទ័ពជើងទឹកចក្រភពអង់គ្លេស ដែលមាននាវិកប្រមាណជិត ១០០ នាក់គ្រោងនឹងចូលចតនៅខេត្តព្រះសីហនុ នាដើមឆ្នាំ ២០២៣ រយៈពេល ៥ ថ្ងៃ ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំងង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឱ្យកាន់តែ ជិតស្និទ្ធរវាងអង់គ្លេស និងកម្ពុជា និងដើម្បីធានានូវសុវត្ថិភាពផ្លូវសមុទ្រ។
លោកឃាង ភារម្យអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តព្រះសីហនុ ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នាថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកា ថា៖ «តាមការគ្រោងទុក នាវាកងទ័ពជើងទឹកចក្រភពអង់គ្លេសនឹងចូលមកសំចតនៅកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ នៅអំឡុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣ ខាងមុខ។ កន្លែងពាក់ព័ន្ធជាមួយកម្មវិធីទស្សនកិច្ចឱ្យ លម្អិតហ្នឹងគឺយើងអត់ទាន់ទទួលបាននៅឡើយទេ»។
កាលពីរសៀលថ្ងៃទី ២៨ ខែវិច្ឆិកា លោកដូមីនីក វិល្លៀមស៍ (Dominic Williams) ឯកអគ្គរាជទូតចក្រភពអង់គ្លេស ប្រចាំកម្ពុជា បានជួបជាមួយ លោក គួច ចំរើន អភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ ដោយភាគីទាំង ២ បានជជែកគ្នាអំពីការសុំចូលចតនាវាចក្រភពអង់គ្លេសនៅក្នុងខេត្តនេះ។
អត្ថបទផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋបាលខេត្តនេះដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបាននាថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកាបញ្ជាក់ថា លោក គួច ចំរើន បានប្រកាសស្វាគមន៍ទុកជាមុន នូវវត្តមាននាវាកងទ័ពជើងទឹកអង់គ្លេសដែលគ្រោងនឹងចូលចតនៅខេត្តនេះ ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំង ២។ លោក Williams ត្រូវបានស្រង់សម្តីក្នុងអត្ថបទនេះថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនាវាជើងទឹកនាពេលនេះគឺដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំង ២ ហើយលោកបានស្នើសុំការចូលចតនាវាកងទ័ពជើងទឹកនេះ។
លោក Jasmin Murray សេនានុព័ន្ធយោធានៃចក្រភពអង់គ្លេសត្រូវបានដកស្រង់សម្តីនៅក្នុងអត្ថបទផ្សព្វផ្សាយនេះថា៖ «ដំណើរទស្សនកិច្ចនាវាកងទ័ពជើងទឹកចក្រភពអង់គ្លេសនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣ ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែជិតស្និទ្ធរវាងអង់គ្លេស និងកម្ពុជា ជាការបើកទំព័រប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីមកកាន់កម្ពុជា គឺដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពផ្លូវសមុទ្រ។
លោកបន្តថា៖ «ដូច្នេះនាវាដែលគ្រោងចូលមកកម្ពុជា បើប្រៀបនឹងនាវាប្រទេសផ្សេងវាមានរាងតូចបន្តិច ព្រោះវាជានាវាល្បាត យើងនឹងធ្វើការជាមួយអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ហើយក៏មានកម្មវិធីទាក់ទងកីឡា និងសាលាផ្នែកវិស្វកម្ម ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់នាវាជើងទឹកអង់គ្លេសនៅកម្ពុជាមានរយៈពេល ៥ ថ្ងៃ មាននាវិកប្រមាណជិត ១០០ នាក់»។
លោក គួច ចំរើន ថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះថា កម្ពុជាដែលជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិបានទទួលស្វាគមន៍នាវាបរទេសជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងឆ្នាំនេះគឺទទួលនាវាជប៉ុន ថៃ និងកាណាដាចូលចត ធ្វើទំនាក់ទំនង និងចែករំលែកបទពិសោធន៍ដល់កងទ័ពជើងទឹកកម្ពុជា ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពឈានទៅពង្រីកទំនើបកម្មកងទ័ពជើងទឹកនៅពេលខាងមុខ។ លោកបន្តថា ការចូលចតច្រើនជាងគេ គឺនាវាជើងទឹកសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយបានផ្តល់ការចែករំលែកបទពិសោធន៍ ធ្វើការងារមនុស្សធម៌ និងពិនិត្យព្យាបាលជំងឺជូនប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។
កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ នាវាកងស្វ័យការពារជើងទឹកជប៉ុន ២ គ្រឿង URAGA និង HIRADO ដែលមាន កងនាវិក ១៨០ នាក់បានសុំចូលចតនៅកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ រយៈពេល ៣ ថ្ងៃ ដើម្បីលើកកម្ពស់មិត្តភាព ពង្រឹងការយល់ដឹងពីគ្នាជាមួយកងទ័ពជើងទឹកកម្ពុជា និងសម្រេចបាននូវ ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកសេរី និងបើកចំហ។
កាលពីឆ្នាំ ២០២១ នាវាចម្បាំងកងទ័ពជើងទឹកអូស្ត្រាលីចំនួន ១ គ្រឿង ដែលផ្ទុកនាវិកជិត ១៦០ នាក់ បានមកបំពេញទស្សនកិច្ច៣ថ្ងៃនៅខេត្តព្រះសីហនុ ដើម្បីពង្រឹងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អូស្ត្រាលីក្នុងការជួយអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធាទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំង ២។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ នាវាកងទ័ពជើងទឹកចិនចំនួន ៣ គ្រឿងបានចូលចតនៅកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ រយៈពេល ៤ ថ្ងៃដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីទៅលើផ្នែកយោធានៃប្រទេសទាំង ២។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជា ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ការចូលសំចតនៃនាវាជើងទឹកចក្រភពអង់គ្លេសនេះគឺជារឿងល្អមួយដើម្បីបង្ហាញពីតម្លាភាពរបស់កម្ពុជាជុំវិញបញ្ហាមូលដ្ឋានយោធានៅរាម ដែលតែងតែមានការលើកឡើង និងការចោទប្រកាន់ផ្សេងៗ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាមូលដ្ឋានទ័ពចិននៅទីនោះជាដើម។ វាក៏ជាការបង្ហាញឱ្យឃើញការវិវឌ្ឍរីកចម្រើននៃទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំង ២ ផងដែរ ជាពិសេសគឺមួយរយៈចុងក្រោយនេះ ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-អង់គ្លេសក៏មានការវិវឌ្ឍរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «ព្រឹត្តិការណ៍នេះនឹងបង្ហាញឲ្យឃើញមួយចំណែកទៀតពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងការចោទប្រកាន់កន្លងមកដែលថា កម្ពុជាមានកិច្ចសហការលើវិស័យយោធាតែជាមួយចិនដោយផាត់ចោលលោកខាងលិចអីជាដើមអ៊ីចឹង ជាពិសេសកន្លងមកដូចជាការផ្អាកសមយុទ្ធអីជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏មានការចោទប្រកាន់ដែរ។ អ៊ីចឹង វត្តមានរបស់យោធាជើងទឹកអង់គ្លេសនៅទីនោះក៏បង្ហាញពីកិច្ចសហការមិនរើសមុខរបស់កម្ពុជា មានន័យថា ចម្រុះពណ៌មិនថាចិន សហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុនអីទេ គឺយើងតែងមានកិច្ចសហការល្អ ហើយក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ានក៏យើងមានកិច្ចសហការល្អដែរ»។
លោក គិន ភា បន្តថា ការចូលសំចតនៃនាវានេះក៏នឹងរួមចំណែកធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-អង់គ្លេសប្រសើរជាងមុន ហើយតិចឬច្រើន ក៏វាបានបង្ហាញថា ការចោទប្រកាន់ទាំងឡាយត្រូវបានលាងជម្រះមួយចំនួនផងដែរ ដោយលោកបន្ថែមថា៖ «កុំឱ្យតែកាលណានិយាយពីរឿងកម្ពុជា វាដូចជានៅក្រោមស្រមោលចិន ក្រោមស្រមោលទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន ដោយអត់បានមើលឃើញកម្ពុជាក្នុងនាមជាកម្ពុជា។ គេចេះតែនាំគ្នាមើលកម្ពុជានៅក្រោមរូបភាពជាមួយចិនទៅវិញ»៕