​លោក ​ឡុង​ តុលា ជា​យុវជន​កម្ពុជា​ ១ រូប ​ក្នុង​ចំណោម​យុវជន​ពី​បណ្តា​នានា​ជុំវិញ​ពិភព​លោក​ដែល​កំពុង​សិក្សា​នៅ​បណ្ឌិត្យ​សភា​យោធា​ជើង​អាកាស​សហរ​ដ្ឋអា​មេរិ​ក​ (United States Air Force Academy) ដែល​មាន​ក្តី​ស្រ​មៃយក​ចំណេះ​ជំនាញ​ផ្នែក​វិស្វកម្ម​អវកាសគ្រឿ​ង​ម៉ាស៊ីន​យន្ត​ហោះ និ​ង​បទ​ពិសោធ​ន៍​ហ្វឹក​ហ្វឺន​យោ​ធា​ពី​ប្រទេស​មហា​អំណាច​ទៅ​បម្រើ​មាតុ​ភូមិ​កម្ពុជា​​ក៏ដូចជា​ចែក​រំលែក​ចំណេះ​ជំនាញ​ខ្លួន​ដល់​អ្នក​ឯទៀត​ទៅ​តាម​ល​ទ្ធ​ភាព​ដែល​អាច​ធ្វើបាន​។​

​យុវ​ជន ​ឡុង តុលា ស្ថិត​ក្នុង​វ័យ ២៧ ​ឆ្នាំ មាន​ស្រុក​កំណើត​នៅ​ស្រុក​គង​ពិសី ខេ​ត្តកំពង់​ស្ពឺ ដែល​ធ្លាប់​បម្រើកា​រ​ជា​នាយ​ទាហា​ន​នៃ​កង​ទ័ព​ជើង​អាកាស​កម្ពុជា ​រយៈ​ពេល​ជាង ​២ ​ឆ្នាំ គឺ​ពី​ឆ្នាំ ​២០១៨​ ដល់​ឆ្នាំ​ ២០២០ ​ដែល​បាន​ឆ្លងកា​ត់​ការ​សិក្សា​ពី​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ការពារ​ជាតិ​ផង​ដែរ​។ 

​សព្វ​ថ្ងៃ លោក​កំពុង​សិក្សា​ថ្នាក់​បរិញ្ញា​បត្រ​ជំនាញ​វិស្វកម្ម​អវកាស ​(Aeronautical Engineering) ដែល​នឹង​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​នា​ពាក់​កណ្តាល​ឆ្នាំ​ ២០២៤​ ខាង​មុខ​នេះ ​ក្រោយ​លោក​ទទួលបាន​អាហារូ​បករណ៍​ពី​បណ្ឌិត្យ​សភា​ជើង​អាកាស​អាមេ​រិក​ កាល​ពី​ឆ្នាំ​ ២០២០​។​

​អ្នក​សារព័​ត៌មាន​ជួប​សម្ភាស​តាមរ​យៈ​ប្រព័ន្ធ​អន​ឡាញ​ជា​មួយ​នឹង​លោក ​ឡុង ​តុលា ពី​ដំណើរ​របស់លោ​ក​ក្នុង​ការ​សិក្សា​នៅ​សាលា​យោធា​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​សហ​រដ្ឋ​អាមេ​រិក ​ពីបទ​ពិសោធន៍​ និង​បំណង​របស់​លោក ​តាម​រយៈ​ខ្លឹម​សារ​ដូច​ខាង​ក្រោម​៖

តើ​លោក​អាច​បញ្ជាក់​បានទេ​ថា ​ជំនាញ​វិស្វកម្ម​អវកាស​នេះសិក្សា​ពីអ្វី​ដែរ​ហើយ​មាន​សារៈ​សំខាន់​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច​?

​ឡុង​ តុលា​៖ ​បាទ​! ជំនាញ​ដែល​ខ្ញុំ​សិក្សា​នេះ​គឺ​បរិញ្ញា​បត្រ​ផ្នែក​វិស្វ​កម្ម​អវកាស​ (Aeronautical Engineering) ដែល​ជា​មុខ​ជំនាញ​មួយ​យើង​សិក្សា​ពី​ការ​រចនា ឬ​ឌី​ហ្សា​ញ​រូបរាង​យន្តហោះ​​, ម៉ាស៊ីន​យន្ត​ហោះ​, វត្ថុ​ធាតុ​នានា​ដើម្បី​យក​ទៅ​ផលិត​យ​ន្តហោះ​, យានអ​វកាស​, សមត្ថ​ភាព​ឌីណាមិច​អាកាស​​របស់​យន្ត​ហោះ​(Aerodynamic performance) ជាដើម​។ ការសិ​ក្សា​នេះ យើង​បន្ថែម​ទាំង​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​សាក​ល្បង​យន្ត​ហោះ​នានា ​ក៏ដូច​ជា​រចនា​បង្កើត​ប្រភេទ​យន្ត​ហោះ​ទៅ​តាម​តម្រូវ​ការ​របស់​រដ្ឋាភិបា​ល​ផង​។​

តើ​ការ​សិក្សា​តាម​បែប​យោធា​នេះ វា​ខុសពី​ការ​សិក្សា​ធម្មតា​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច ​ខណៈ​លោក​បាន​សិក្សា​នៅសា​លា​យោធា​ជាន់​ខ្ពស់​លំដាប់​ពិភព​លោក​នា​បណ្ឌិត្យ​សភា​កង​ទ័ព​អាកាស​អាមេ​រិក​នេះ​?
 
​ឡុង តុលា​៖ ​សម្រាប់​ការ​សិក្សា​តាមបែ​ប​យោធា​​នេះ ​គឺមាន​មុខ​វិជ្ជា​ត្រូវ​សិក្សា​បន្ថែម​ច្រើន ​ខុសពី​សាកល​វិទ្យា​ល័យ​ទូទៅ​របស់​សហរ​ដ្ឋអា​មេរិក នៅ​ត្រង់​ការហ្វឹកហា​ត់​ផ្នែក​វិជ្ជា​យោធា​បន្ថែម ​ជាពិ​សេស​នោះ​មាន​វិន័យ​តឹងរ៉ឹង​ខ្លាំង​។ ក្នុង​នោះ ​សិស្ស​និស្សិត​តម្រូវ​ឱ្យ​ហ្វឹក​ហាត់​កាយ​សម្ប​ទា​ច្រើន  ហ្វឹកហាត់​ផ្នែក​ភាពជា​អ្នកដឹក​នាំ យុ​ទ្ធសាស្ត្រ​​យោធា ​ចិត្ត​សាស្ត្រ​នៃ​ការ​គ្រប់​គ្រង​ជាដើម​។ បើ​សម្រាប់​ខ្ញុំ​នៅ​ផ្នែក​កង​អាកាស​​នេះ​វិញ​ យើង​មាន​ការ​ហ្វឹក​ហាត់​លោត​ឆត្រយោ​ង​ច្រើន ហើយ​ថែម​មាន​ហ្វឹកហា​ត់​ហែល​ទឹក​បែប​យោធា​​ផង ហើ​យ​មួយទៀ​ត​នោះ ​យើង​ក៏​លេង​កីឡា​ច្រើន​ដែរ​។​

​តើ​លោក​អា​ច​រៀបរាប់​បានទេ​ពីរ​បៀ​ប​ដែល​អាចឱ្យ​លោក​ទទួលបាន​​អាហារូប​ក​រណ៍​ទៅ​សិក្សា​នៅ​បណ្ឌិត្យ​សភា​ទ័ព​អា​កាស​អាមេរិក​បែប​នេះ​? តើ​លោក​បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​ដូច​ម្តេច​?

​ឡុង ​តុលា​៖ ​វា​ជាការ​ត្រៀម​ខ្លួន​វែង​ឆ្ងាយ ដែល​យើង​ត្រូវមាន​មូល​ដ្ឋាន​មួយ​ដែល​ខ្ញុំ​ខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​តាំង​ពី​កុមារ​ភាព​មក​ តួយ៉ាង​ការ​សិក្សា​រៀន​សូត្រ​លើ​ចំណេះ​ដឹង​ទូទៅ កា​រអាន​ ភាសា​អង់​គ្លេស ​និង​គណិត​វិទ្យា​ជាដើ​ម​។ 

​​បន្ថែម​ពីនេះ​ សម្រាប់​ការត្រៀ​មខ្លួ​ន​ចំពោះ​អាហា​រូប​ករណ៍​ទៅ​បណ្ឌិត្យ​សភា​កង​ទ័ព​អាកាស​អាមេរិក​នេះ ខ្ញុំ​បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​ច្រើន​ដែរ ដូច​ជា​លំ​ហាត់​ប្រា​ណ​លើ​កាយ​ស​ម្ប​ទា ​ដោយ​យើង​អាច​ព្យា​យាម​លេង​កីឡា​ឱ្យ​បាន​ច្រើន​។ យើង​​ត្រូវ​​មើល​ពី​តម្រូវ​ការ​រប​ស់​គេ ​ដោយ​តាម​រយៈ​សួរនាំ​សិស្ស​ច្បង ​តាម​ដាន​ព័ត៌​មាន​នានា ​តាម​រយៈ​អ៊ីន​ធឺណិ​ត​ជាដើ​ម​ តួ​យ៉ាង ​កម្រិត​ភាសា​អង់​គ្លេស​ដែល​យើង​ត្រូវ​មាន​ពិន្ទុ​ TOFLE, ពិន្ទុ​តេស្ត ​S​AT (Schola​stic Ap​titude Test) ដែល​យើង​អាច​រៀន​និង​ធ្វើ​តេស្ត​​លើ​គេហ​ទំព័រ ​Khan Academy បាន​ដោយ​មិន​គិត​ថ្លៃ​។ 

​អ្វី​ដែល​សំខាន់​បំផុត​ គឺ​សមត្ថ​ភាព​ភាសា​អង់​គ្លេស​ ហើយ​ចំណុច​នេះ​ក៏​ជា​ឧប​សគ្គ​មួយ​ធំ​សម្រាប់​ខ្ញុំ​ផង​ដែរ ដោយ​សារ​វា​មិន​មែន​ជា​ភាសា​កំណើត​របស់​យើង ​ហើយ​ខ្ញុំ​ក៏​មិន​សូវ​មានឱ​កាស​រៀន​ផង​។ ការ​សិក្សា​នៅ​សហរដ្ឋអា​មេ​រិក​ និង​សម្រាប់​យោធា​​នេះ មាន​តម្រូវកា​រ​ខ្ពស់​លើ​សមត្ថភា​ព​ភា​សា​អង់គ្លេ​ស និ​ង​សមត្ថភាព​លើ​ភាសា​និង​ការ​ដោះ​ស្រាយ​​បញ្ហា​តាម​រយៈ​ការ​តេស្ត SA​T​។ យើង​ចាំបាច់​ត្រូវមាន​កាយ​សម្ប​ទា​មាំមួន​។​

តើ​លោក​អាច​ប្រាប់​បានទេ​ សម្រាប់​បទពិ​សោធន៍​រស់​នៅ​និង​សិក្សា​នៅ​សហរដ្ឋ​អាម​រិ​ក ក្នុង​បរិ​យាកាស​ថ្មី នា​សាលា​យោធា​ជាន់​ខ្ពស់​មួយ​របស់​ប្រទេស​មហាអំ​ណាច​នេះ​?

​ឡុង តុលា​​៖ ​​វា​ជា​បទពិ​សោធន៍​ថ្មី​មួយ​នៅ​ក្នុង​ជីវិត ប៉ុន្តែ​មិន​ពិបាក ​និង​ចោទ​ជា​បញ្ហា​ប៉ុន្មាន​ទេ​សម្រាប់​ខ្ញុំ​។ ការហូ​ក​ចុក ​ស្លៀក​ពាក់ និង​វប្បធម៌​របស់​សហ​រដ្ឋ​អាមេ​រិក​គឺ​ខុសគ្នា​ដាច់​ពី​កម្ពុជា​យើង ​ដូច​ជា ម្ហូបអា​ហារ​ដែល​ដំបូងៗ​​ឡើយ​វា​​ពិបាក​​សម្រាប់​ខ្ញុំ ប៉ុន្តែ​យូរៗ​ទៅ​ក្លាយ​ជា​ទម្លាប់​ទៅហើយ​។ ខ្ញុំ​រស់​នៅឯ​រដ្ឋ​ខូ​ឡូ​រ៉ា​ដូ ​(Colorado) ជាទី​តាំង​សាលា​បណ្ឌិត្យ​សភា​ទ័ពអា​កាស ​មាន​រយៈ​កម្ពស់​ជាង ៧ ​ពាន់​ហ្វី​ត​ពី​រយៈកម្ព​ស់​ទឹកស​មុ​ទ្រ ដែ​ល​ធ្វើឱ្យ​លំបាក​ដក​ដ​ង្ហើម​​បន្តិច​។ មួ​យវិ​ញទៀ​ត ទា​ក់ទង​ការធ្វើ​លំ​ហាត់​ប្រាណ​គឺ​លំបាក​ផង​ សប្បាយ​ផង​។ ការលំ​បាក​អស់​ទាំង​នេះ​មិន​យូរ​ទេ វា​ក្លាយ​ជា​ទម្លាប់ ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ចំណេះ​ដឹង ​និង​បទ​ពិសោធន៍​លត់​ដំ​យើង​។​

ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​កម្រិត​ស្តង់​ដា​អប់រំ​របស់​បណ្ឌិត្យ​សភា​កង​ទ័ព​អាកាស​នោះ​វិញ​យ៉ាង​ណា​ដែរ​?

​ឡុង ​តុលា​៖ ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ស្តង់​ដា​អប់រំ​របស់​បណ្ឌិត្យស​ភា​កងទ័​ពអា​កាស​អាមេរិក​វិញ​គឺមាន​ស្តង់​ដា​ខ្ពស់​ណាស់ ព្រោះ​ជា​សាលា​កំពូល​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​​សាលា​យោធា​ទាំង​៤របស់​អាមេរិ​ក​ដែល​​សាលា​ ៣ ​ទៀត​ មាន​បណ្ឌិត្យសភា​យោធា​ជើងគោ​ក ​West Point, បណ្ឌិត្យស​ភា​កង​ទ័ព​ជើងទឹ​ក​អាមេរិ​ក ​(US Naval Academy) និង​​បណ្ឌិ​ត្យ​ស​ភា​ឆ្មាំ​សមុទ្រ​អាមេរិ​ក ​​(US Coast Guard Academy)​។ 

​ក្នុង​សាលារៀ​ន គេ​មាន​ឧបករ​ណ៍​ហ្វឹកហា​ត់​ទំនើ​បៗ និង​សម្បូរ​បែប ហើយ​គ្រូបង្រៀន​​វិញ​សុទ្ធតែ​អ្នក​ធ្លាប់​មាន​ស្នាដៃ ​និង​មាន​សមត្ថ​ភាព​ខ្ពស់​ជា​កងទ័​ពអា​កាស​អាមេ​រិក​ធ្លាប់ជា​អ្នកបើក​​យន្តហោះ​ចម្បាំង​គ្រប់​ធុន ឬ​ជា​អ្នក​សា​កល្ប​ង​​យន្តហោះ​​ចម្បាំង​ជាដើម​។ គ្រូ​ខ្លះទៀ​ត ធ្លាប់ជា​នាយ​ទាហា​ន​ពី​មន្ទីរ​បញ្ច​កោណ​(Pentagon) ដែល​មាន​ធ្លាប់​មាន​​បទ​ពិ​សោធន៍​ជោក​ជាំ​ក្នុង​សម​រភូ​មិ​សង្គ្រាម​ពី​ជុំវិញ​ពិភព​លោក​។​

​ស​ម្រាប់​​ផ្នែក​យន្ត​ហោះ ​និង​គ្រឿង​ម៉ាស៊ីន​យន្តហោះ​​វិញ ស​ហរ​ដ្ឋអាមេរិក​មាន​លទ្ធភា​ព​អាច​ប្រើប្រា​ស់​បច្ចេ​កវិទ្យា​ទំនើប​មក​បង្រៀន​សិស្ស ​ដែលមា​ន​ប្រភេទ​យន្តហោះ​​ជាច្រើ​ន ទាំង​វិស័យ​ស៊ីវិល និ​ង​យោធា​ ដែលមា​ន​តម្លៃ​រាប់លា​ន​ដុល្លារ ​ដែល​ពិបាក​ក្នុង​ការ​សិក្សា​នៅតា​ម​បណ្តាប្រទេស​ផ្សេងទៀត ព្រោះ​​ត្រូវ​ចំណាយ​ធន​ធាន​ច្រើន​។

តើ​លោក​គិត​ថា ​ជំនាញ​ដែល​លោក​សិក្សា​នេះ​នឹង​អាច​យកទៅ​​បម្រើកា​រ​ដល់​មាតុភូ​មិ​បែប​ណា​? ហើយ​លោក​មាន​បំណង​ ឬ​គោល​ដៅ​អ្វី​បន្ទាប់​ពី​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​?

​ឡុង ​តុលា​៖ ​ជំនាញ​របស់​ខ្ញុំ​ផ្នែក​វិស្វកម្ម​អវកា​ស​នេះ គឺ​ពាក់​ព័ន្ធ​ច្រើន​ទៅលើ​ផ្នែក​ម៉ាស៊ីន​យន្តហោះ​ និង​ផ្នែក​វិស្វ​កម្ម​គ្រឿង​ម៉ាស៊ីន​​ផ្សេងៗ​ទៀត ហើយ​នៅ​កម្ពុជា​យើង​មិនសូវមា​ន​​អ្នកចេះ​ជំនាញ​នេះ​ច្រើន​ទេ ដែល​ខ្ញុំ​នឹង​យក​ចំណេះ​ និង​​បទ​ពិសោធន៍​​របស់​ខ្ញុំ​ទៅប្រើ​​ការ​នៅ​ក​ម្ពុជា​ ជាពិសេស​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​យោ​ធា​​។ ​សម្រាប់​ខ្ញុំ​ផ្ទាល់ ​ខ្ញុំ​ចង់​បន្ត​ការ​សិក្សា​នៅក្រៅ​​ប្រទេស​បន្តទៀត​​ខាង​ផ្នែក​អាកា​សយា​និក​ ហើយ​ខ្ញុំ​មាន​បំណង​ពង្រឹង​ទំនាក់​ទំ​នង​រវាង​កម្ពុ​ជា​និង​សហរ​ដ្ឋអា​មេរិ​ក ទៅតា​ម​លទ្ធភាព​ដែល​អាច​ធ្វើបាន​​និង​តម្រូ​វការ​របស់​រដ្ឋាភិ​បាល​កម្ពុជា​ ខណៈ​ខ្ញុំ​ធ្លាប់​សិក្សា​នៅ​សាលា​យោធា​សហរ​ដ្ឋអា​មេរិ​ក​នេះ​។ 

​មួយវិញ​ទៀត​ ខ្ញុំ​គ្រោង​នឹង​បង្កើត​ជា​មាតិកា​ ដែល​ច្រើន​ជា​វីដេអូ​ដើម្បី​ពន្យល់​​មេរៀន ​និង​បក​ស្រាយ​ពី​វិស្វកម្ម​អវកា​ស​នេះ​ទៅកា​ន់​យុវជន​កម្ពុជា​យើង​ឱ្យបាន​ជ្រាប ​និង​ប្រធាន​បទ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ជុំវិញ​បញ្ហា​យន្តហោះ​ បើ​ទោះបី​​មិន​បា​ន​​ក្បោះក្បា​យ​ក្តី ប៉ុន្តែ​ជាការ​បញ្ជ្រាប​ចំណេះដឹ​ង​ដល់​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ ជា​ពិសេស​​យុវជន​បាន​យល់ដឹ​ង​ពី​ចំណេះ​ជំ​នាញ​​ទាំងនេះ​​ដែល​អាច​ធ្វើ​បាន​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​តួយ៉ា​ង ​F​aceb​ook​ជាដើម​។​

តើ​​លោ​​កមា​នអ្វី​ជាការ​ផ្តាំផ្ញើ​ដល់​យុវជន​យើងដែ​រឬទេ​ ពាក់​ព័ន្ធ​ការ​សិក្សា កិច្ចខិ​តខំ​ប្រឹង​ប្រែង​ដើម្បី​ជាតិ​មាតុ​ភូមិ ជាពិសេ​ស​ទៅដ​ល់​យុវ​ជន​ដែលមា​ន​បំណង​សិក្សា​ផ្នែក​យោធា​នៅ​ប្រទេស​មហា​អំណាច​ដូច​​លោក​?

​ឡុ​ង តុ​លា​៖​ ខ្ញុំ​អំពា​វនាវ​ឱ្យ​យុវជន​យើង ​ធ្វើយ៉ាង​ណា​ត្រូវ​ចៀស​ឆ្ងាយ​ពី​គ្រឿងញៀ​ន ​និង​គ្រឿង​អបាយ​មុខ​នានា ​ពី​ល្បែង​ស៊ី​សង​ និង​សុរា ហើ​យ​អាច​លេង​កីឡា និង​ព្យាយា​ម​រៀនសូ​ត្រ​ពី​គ្រប់​មជ្ឈដ្ឋា​ន​ទូទៅ​ ពី​អ្នក​ជុំវិញ​ខ្លួន ពី​ប្រព័ន្ធ​​ផ្សព្វផ្សា​យ​ ពី​សាលា​រៀន​។ 

​សម្រាប់​អ្នក​ដែល​ចូល​ចិត្ត​ផ្នែក​យន្ត​ហោះ គ្រឿង​ម៉ាស៊ីន​ វិស្វកម្ម​អវកាស​ដូច​ជា​ខ្ញុំ​នេះ គឺ​វា​មិនមា​ន​ច្រើន​ទេ​នៅ​បណ្តា​ប្រទេស​នានា​លើ​ពិភព​លោក​ ដែល​យើង​ត្រូវ​ខិតខំ​សិក្សា​រៀនសូ​ត្រ ជាពិ​សេស​ភាសាប​រទេស មិ​ន​ថា​ជា​អង់​គ្លេស​ទេ តែ​ភាសា​ដទៃ​ ដូ​ចជា​ បារាំង​ រុស្ស៊ី​ កូរ៉េ ជាដើម ដែលមា​ន​សមត្ថ​ភាព​បង្រៀន​ជំនាញ​ទាំង​នេះ​។ យើង​ត្រូវ​ព្យា​យាម​ខំ​សិក្សា​ឱ្យបាន​អាហា​រូបក​រណ៍​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​គោល​ដៅ​ដែល​យើង​ចង់​។​

​យុវជន​​យើង​ត្រូវខិត​ខំ​ប្រឹង​ឡើង​ដើម្បី​ជាតិ «​កុំ​ខ្លាច​ការប​រាជ័យ​» ​ត្រូវ​ហ៊ាន​សាក​ល្បង​អ្វីដែល​ថ្មី​ហើយ​ខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង ​ដើម្បី​វាដែល​ពេល​ខ្លះ​យើង​អាច​ទទួល​សមិ​ទ្ធ​ផល​និង​លទ្ធ​ផល​ល្អ​ដែល​យើង​មិនដែ​ល​នឹក​ស្រ​​មៃ​បាន​៕