សកម្មភាពអានខ្លឹមសារនៅក្នុងសៀវភៅ ដែលជាស្នាដៃរបស់អ្នកនិពន្ធខ្មែរ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញ: ក្នុងការលើកកម្ពស់អក្សរសាស្ដ្រជាតិ និងតម្លៃនៃស្នាដៃរបស់អ្នកនិពន្ធកម្ពុជាត្រៀមប្រារឰទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី ៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤ ជាការបង្កើតសករាជថ្មី សម្រាប់អ្នកស្រឡាញ់ការងារតែងនិពន្ធ។ទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធ ដែលត្រូវបានអនុម័តដោយអនុក្រឹត្យរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនមែនត្រឹមតែទិវា ១ ថ្ងៃនៅលើប្រតិទិនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជានិមិត្តរូបនៃការគោរពនិងទទួលស្គាល់ថ្មីសម្រាប់ទេពកោសល្យអក្សរសាស្ត្ររបស់ប្រទេសជាតិ។
នៅក្នុងបន្ទប់មួយដែលជញ្ជាំងហ៊ុមព័ទ្ធទៅដោយសៀវភៅនៅលើធ្នើរដ៏ច្រើនសន្ធឹកជាស្នាដៃរបស់អ្នកនិពន្ធដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីអាថ៌កំបាំងនៃអតីតកាល បច្ចុប្បន្នកាល និងអនាគតកាល លោក ឡឹក ជំនោរ ជាប្រធានគណៈកម្មការបោះពុម្ពផ្សាយនៃសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរ ជានាយកគ្រប់គ្រងគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពឯកសារខ្មែរបានឱ្យដឹងថា៖«ទីបំផុតយើងក៏មានទិវាហើយ!»។
លោកបាននិយាយថា ក្នុងនាមអ្នកនិពន្ធ ទិវានេះមានគុណតម្លៃខ្ពស់ មានន័យថា អ្នកនិពន្ធមានទិវាជាតិដូចបណ្ដាទិវាដទៃទៀត។លោកបានឱ្យដឹងថា៖«ក្នុងនាមជាប្រធានកិត្តិយសសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរ សម្តេចតេជោបានចង្អុលទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធឱ្យជួយគាំទ្រ និងសហការជាមួយសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរ ដើម្បីស្នើសុំរាជរដ្ឋាភិបាលបង្កើតទិវាដ៏មានអត្ថន័យនេះ។ ថ្ងៃនេះក៏ជាសមិទ្ធផលរបស់សមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរដែរ»។
លោកថា ទិវានេះនឹងរួមចំណែកលើកកម្ពស់ការសរសេរនិងលើកទឹកចិត្តអ្នកនិពន្ធឱ្យចូលរួមក្នុងការបង្កើតស្នាដៃដោយផ្អែកលើចំណេះដឹង ជំនាញ បទពិសោធន៍ និងការបោះពុម្ពផ្សាយដល់សាធារណជនទូទៅឱ្យបានល្អ។
លោក ស៊ំ ម៉ាប់ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖«សកម្មភាពជាក់ស្ដែង គឺជាសកម្មភាពដែលគ្រោងរួមគ្នារវាងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ក៏ដូចជា សមាគមអ្នកនិពន្ធក្នុងការរៀបចំទិវាប្រចាំឆ្នាំដើម្បីផ្ដល់តម្លៃឱ្យកាន់តែខ្ពស់ដល់អ្នកពិន្ធហើយនិងជំរុញលើកទឹកចិត្ដយុវជនក្នុងការចូលរួមតែងនិពន្ធ ដូចជា ផ្សព្វផ្សាយអក្សរសាស្ដ្រជាតិផងដែរ»។
លោកបានពន្យល់ថា ខែធ្នូ មានទិវាជាតិ និងការប្រារឰកម្មវិធីជាច្រើន រួមទាំងការប្រឡងអក្សរសិល្ប៍ឥន្ទ្រទេវីសម្រាប់រឿងខ្លី និងកំណាព្យ ទិវាអំណានជាតិ និងពិព័រណ៍សៀវភៅ ដែលធ្វើឡើងក្នុងទីវាលចំហ ដើម្បីបញ្ចៀសភ្លៀង។ លោកបានបញ្ជាក់ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖«មូលហេតុមួយធំទៀត ពេលសម្ដេចតេជោ លោកមានជំនួបជាមួយសមាគមអ្នកនិពន្ធ បានផ្ដល់អនុសាសន៍ ដែលគួរតែជ្រើសរើសពេលវេលានេះ ដែលគ្មានភ្លៀងនិងអាកាសធាតុត្រជាក់ដែលស័ក្ដិសមក្នុងការប្រារឰពិធីនេះ»។
ទស្សនៈគាំទ្រទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធលោក កុក រស់ ប្រធាននាយកដ្ឋានសៀវភៅ និងការអាន នៃក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានលើកឡើងនូវចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួនទាក់ទងនឹងចំណាប់អារម្មណ៍និងការរំពឹងទុកជុំវិញទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធនេះ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធ បង្ហាញពីការគិតគូរនិងការយកចិត្តទុកដាក់ដែលផ្តល់ឱ្យយើងពីសំណាក់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលនិងថ្នាក់ដឹកនាំក្នុងក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ»។
លោកបានលើកឡើងពីការចូលរួមយ៉ាងសកម្មរបស់សាធារណជន ជាពិសេសយុវជន ដែលត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាអ្នកថែរក្សាអក្សរសិល្ប៍នាពេលអនាគត។ លោកបានបន្ដថា៖ «មើលទៅខាងមុខ យើងមានការរំពឹងទុកខ្ពស់ចំពោះឥទ្ធិពលនៃទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធ។ យើងសង្ឃឹមថា វានឹងនាំទៅរកភាពជឿនលឿនបន្ថែមទៀតក្នុងការអភិរក្សនិងអភិវឌ្ឍអក្សរសិល្ប៍ជាតិក៏ដូចជា ការបង្កើតស្នាដៃនិពន្ធអក្សរសាស្ត្រប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត»។
អ្នកស្រី ហួត សុជាតា អ្នកនិពន្ធ និងជាស្ថាបនិកគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ពអវតារ សម្តែងការដឹងគុណចំពោះការបង្កើត «ទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធ» ដោយចាត់ទុកវាជាការទទួលស្គាល់យ៉ាងសំខាន់ដោយរដ្ឋាភិបាលអំពីសារៈសំខាន់នៃឧស្សាហកម្មបោះពុម្ព។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖«ក្នុងនាមជាអ្នកនិពន្ធ និងអ្នកបោះពុម្ពផ្សាយ ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះការបង្កើត «ទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធ»។ វាជាភ័ស្តុតាងបញ្ជាក់ថា អាជីវកម្មនេះត្រូវបានទទួលស្គាល់ និងផ្តល់តម្លៃដោយរដ្ឋាភិបាល»។
ព្រះបញ្ញាមុនីញាណ ហាក់ សៀងហៃ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការព្រះពុទ្ធសាសនា ដើម្បីអប់រំនៃកម្ពុជានិងជារាជាគណៈថ្នាក់កិត្តិយស គង់នៅវត្តកំផែង ភូមិកម្មករ សង្កាត់ស្វាយប៉ោ ខេត្តបាត់ដំបង មានសង្ឃដីកាថា ការបង្កើតទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធនេះពិតជាល្អ។
ជាទីប្រឹក្សាក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាព្រះតេជព្រះគុណ មានសង្ឃដីកាប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «តាមការយល់ឃើញរបស់អាត្មា វាពិតជាល្អដែលរដ្ឋាភិបាលផ្ដល់តម្លៃនិងលើកកម្ពស់ទៅដល់អ្នកមានស្នាដៃ អ្នកស្រឡាញ់អក្សរសាស្ដ្រ វប្បធម៌។ អាត្មាមានតែការអបអរសាទរ និងគាំទ្រការងារនេះក៏ដូចជា លើកទឹកចិត្ដដល់បងប្អូនយើងខិតខំប្រឹងប្រែងផ្នែកតែងនិពន្ធ»។
ទស្សនៈទៅលើអ្នកនិពន្ធ
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការបង្កើតទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធ មិនមែនគ្មានបញ្ហាប្រឈមនិងការវាយតម្លៃផ្សេងៗពីមជ្ឈដ្ឋានជុំវិញនោះទេ។ ការព្រួយបារម្ភអំពីកម្មសិទ្ធិបញ្ញា គុណភាពនៃការសរសេរ និងភាពត្រឹមត្រូវនៃអក្សរសាស្ត្រ បុគ្គលមួយចំនួនកំពុងទាមទារឱ្យអ្នកនិពន្ធមានការយល់ដឹងច្បាស់លាស់អំពីសារៈសំខាន់នៃទិវានេះ។
កញ្ញា អ៊ួក ចាន់ធីដា បាននិយាយថា ក្នុងនាមជានិស្សិត និងអ្នកអានម្នាក់ កញ្ញាយល់ថា ការបង្កើតទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធជាបុព្វហេតុល្អដោយបានលើកទឹកចិត្ដឱ្យអ្នកនិពន្ធបង្កើនស្នាដៃ ជាពិសេសស្នាដៃល្អៗដ៏ពិតប្រាកដនិងការពារសិទ្ធិស្នាដៃរបស់ពួកគេ។
កញ្ញា ចាន់ធីដា បានលើកឡើងថា៖ «ទិវាជាតិអ្នកពន្ធអាចនិមិត្ដសញ្ញានៃកិច្ចការពារស្នាដៃអ្នកនិពន្ធមានពិសោធប្រកបដោយគុណភាព។ ប៉ុន្ដែអ្នកនិពន្ធខ្លះវ័យក្មេងដោយមិនសូវមានបទពិសោធន៍បានបង្កើតកំហុសច្រើនអក្ខរាវិរុទ្ធ និងការយល់ដឹងនៅមានកម្រិត»។
កញ្ញាបានកត់សម្គាល់ថា អត្ថន័យសៀវភៅខ្លះមានភាពប្រហាក់ប្រហែល ដែលជាកង្វល់ចំពោះច្បាប់កម្មសិទ្ធិបញ្ញាការពារស្នាដៃរបស់អ្នកនិពន្ធ។យុវតីរូបនេះ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖«ពួកគាត់យកស្នាដៃអ្នកនិពន្ធផ្សេងទៅសរសេរឡើងវិញ បង្កើតជាស្នាដៃខ្លួនឯង ដោយមិនបានផ្ដល់ក្រេឌិតអ្នកនិពន្ធដើមដែលជាការធ្វើឱ្យបាក់ទឹកចិត្ដដល់ម្ចាស់ស្នាដៃ»។
លោក សំបូរ មាណ្ណារ៉ា សាស្ដ្រាចារ្យប្រវត្ដិសាស្ដ្របានឱ្យដឹងថា ការបង្កើតទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធ គឺជាចំណុចល្អនៃការបង្កើតគំនិត។ប៉ុន្ដែត្រូវដឹងឱ្យច្បាស់ថាវាត្រូវបានបង្កើតក្នុងគោលបំណងអ្វី។ បើវាត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងពាណិជ្ជកម្ម នោះមានន័យថា ទិវានេះគ្រាន់តែជាឱកាសលក់សៀវភៅប៉ុណ្ណោះ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធសម្រាប់ខ្ញុំមិនមែនអ៊ីចឹងទេ។ វាជាការផ្ដើមឡើងនៃគំនិតបង្កើតភាពផ្ចិតផ្ចង់នៃការនិពន្ធដើម្បីឱ្យអ្នកនិពន្ធក្លាយទៅជាអ្នករួមចំណែកក្នុងការស្ថាបនាប្រទេសជាតិលើទម្រង់ចំណេះដឹងលើកស្ទួយសមត្ថភាពអ្នកជំនាន់ក្រោយ និងមានប្រត្យក្សភាពដែលប្រកបដោយសច្ចភាពក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម វប្បធម៌ នយោបាយ»។
លោក មាណ្ណារ៉ា បានបន្តថា អ្នកនិពន្ធភាគច្រើននៅសម័យទំនើប យកចិត្ដទុកដាក់ភាគច្រើនទៅលើពាណិជ្ជកម្ម ផលសួនតួ និងអ្វីដែលខ្លួនអាចធ្វើបានជាគន្លឹះដើម្បីជីវិត មិនមែនដើម្បីផលប្រយោជន៍សង្គមឬអនាគតអ្នកជំនាន់ក្រោយនោះទេ។
ចំពោះការយកចិត្ដទុកដាក់អ្នកនិពន្ធសម័យបុរាណ ពាក្យពេចន៍មួយម៉ាត់ៗ ឬមួយឃ្លាៗ សុទ្ធតែបង្កប់នូវអត្ថន័យដល់អ្នកស្ដាប់និងអ្នកអាន។ អ្នកនិពន្ធនៅសម័យទំនើបមានចំណុចខ្វះខាតច្រើន ទាំងផ្ដល់នូវទស្សនៈគំនិតរហូតដល់ទៅដល់ការផ្ដល់នូវអ្វី ដែលកំហុសនៃការអប់រំ ពីព្រោះពួកគេយកមនោសញ្ចេតនាទៅដាក់ដោយមិនបានសិក្សាតាមវិទ្យាសាស្ដ្រនៅពេលបង្កើតតម្លៃនៃស្មេរ។
លោកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖«អ្នកនិពន្ធល្អ ត្រូវបង្កលក្ខណៈឱ្យអ្នកអានយល់ និងអាចទទួលផលប្រសើរជាងអ្វីដែលអ្នកនិពន្ធគិតទៅទៀត។ លោក មាណ្ណារ៉ា បានឱ្យដឹងថា អ្នកនិពន្ធសរសេរប្រកបដោយការប្រយ័ត្នប្រយែងដោយមិនប្រើពាក្យពេចន៍លួងលោមមនុស្ស ក្នុងសង្គមឱ្យលង់លក់ទៅនឹងរឿមនោសញ្ចេតនាពេកនោះទេហើយក៏មិនឱ្យអ្នកអានគិតតែពីរឿងអតីត ភ្លេចបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត ធ្លាក់ទៅក្នុងភាពលន្លង់លន្លោចរហូតដល់បង្កជាជម្លោះ បង្កើតវិបត្ដិ ស្នេហា ច្រណែនឈ្នានីស និងមិនតែពីរឿងរបស់អ្នកដទៃ។
លោកលើកឡើងថា៖«ពេលអ្នកនិពន្ធនិយាយរឿងខ្មោច អ្នកនិពន្ធខំប្រឹងសម្ដែងទោះបីនៅក្នុងវោហារ ការសរសេរ ឬអត្ថបទផ្សេងៗ តើពួកគាត់បានគិតថា តើវាមានឥទ្ធិពលធ្វើឱ្យមនុស្សទាំងអស់នោះក្លាយខ្លួនជាអ្នកលង់លក់ជាមួយជំនឿអរូបី ដែលបាត់បង់តម្លៃបច្ចេកទេស និងវិទ្យាសាស្ដ្រ»។ ជាមួយតួនាទីអត្ថបទរបស់អ្នកនិពន្ធទាំងនៅលើសៀវភៅ និងរហូតដល់បណ្ដាញសង្គម អ្នកនិពន្ធធ្វើឱ្យអ្នកអានក្លាយជាមនុស្សអសកម្ម និងឈានដល់ការមើលងាយសង្គមខ្លួនឯង និងខ្លួនឯង។ លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ដោយអ្នកនិពន្ធមានតួនាទីជាអ្នកអប់រំ ស៊ូកុំអប់រំ ប្រសិនបើយើងអប់រំខុស»។
លោក កុក រស់ បានលើកឡើងថា៖ «នេះហើយគឺជាអ្វី ដែលយើងត្រូវគិតគូរនិងយកចិត្តទុកដាក់បន្តទៅទៀតប្អូន»។អ្នកនិពន្ធជាអ្នកបង្កើតស្នាដៃអ្នកអានគឺជាអ្នកវាយតម្លៃស្នាដៃ ដូច្នេះពេលឃើញស្នាដៃគាត់មិនមានសារៈសំខាន់ដល់សង្គម អ្នកអានឈប់ទិញអាន ឈប់លើកទឹកចិត្តគាត់នឹងឈប់បង្កើតស្នាដៃបែបនោះទៀតហើយ។
លោកបន្ដថា អ្នកនិពន្ធគឺជាអ្នកបង្វិលចក្កវាឡ។ ដូច្នេះ អ្នកនិពន្ធមានសិទ្ធិធ្វើអ្វីៗទៅតាមចំណូលចិត្ដ។ ប៉ុន្ដែប្រសិនបើអ្នកអាន អ្នកទស្សនាមិនចាប់អារម្មណ៍ មិនពេញចិត្ដ នោះទង្វើរបស់ពួកគេនឹងសាបរលាបទៅវិញ។ «យើងមិនអាចទៅហាមឃាត់ការតែងនិពន្ធរបស់ពួកគាត់បានទេ។ ប៉ុន្ដែយើងអាចតម្រែតម្រង់គាត់បានខ្លះ តាមរយៈការរៀបចំកម្មវិធីបណ្ដុះបណ្ដាល សិក្ខាសាលាស្ដីពីការពង្រឹងស្នាដៃតែងនិពន្ធ»។
យ៉ាងណាមិញ លោក កុក រស់ បានលើកឡើងថា អ្នកនិពន្ធមួយចំនួនមិនចូលក្នុងក្រុមសមាគមឬអង្គការរបស់អ្នកនិពន្ធនោះទេ។ ពួកគេចង់បានសេរីភាព ដោយយល់ថា អ្នកនិពន្ធជាអាជីពសេរី និងឯករាជ្យ។
ការអំពាវនាវឱ្យមានការទទួលស្គាល់ គាំទ្រ និងថែរក្សាអក្សរសាស្ដ្រជាតិលោក ជំនោរ បានឱ្យដឹងថា ដើម្បីក្លាយជាអ្នកនិពន្ធ ក្រៅពីយកបទពិសោធ និងការស្រឡាញ់មកសរសេរ ពួកគេជាអ្នកដែលឆ្លងកាត់វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលអ្នកនិពន្ធ។ បើជាអ្នកនិពន្ធច្បាស់លាស់នោះ ពួកគេនឹងគិតថាទិវានេះមានតម្លៃសម្រាប់ខ្លួនឯង។
លោកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ចំពោះអ្នកចម្លងស្នាដៃអ្នកដទៃ ប្រាកដណាស់ នឹងគ្មានការគាំទ្រទេ។ សូមជម្រាបថា ស្នាដៃរបស់អ្នកនិពន្ធ មិនប្រាកដថាសុទ្ធតែមានការគាំទ្រនោះទេ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ទិវានេះនឹងមានតម្លៃចំពោះអ្នកនិពន្ធគ្រប់រូប ព្រោះការបង្កើតទិវានេះឡើងគឺមានគោលបំណងផ្ដល់តម្លៃដល់អ្នកបង្កើតស្នាដៃនេះឯង»។
អ្នកស្រី សុជាតា បានបង្ហាញក្តីសង្ឃឹមចំពោះគោលការណ៍បន្ថែមដែលត្រូវអនុវត្តទន្ទឹមនឹងការបង្កើត «ទិវាជាតិអ្នកនិពន្ធ» ជាពិសេសវិធានការដែលគាំទ្រដល់ឧស្សាហកម្មបោះពុម្ព ដូចជាការកែសម្រួលពន្ធនៅគ្រប់ដំណាក់កាលនៃការផលិត និងការបោះពុម្ព រួមទាំងក្រដាស និងការចែកចាយ។
អ្នកស្រី ជឿជាក់ថា វិធានការទាំងនេះនឹងបម្រើដល់ការលើកទឹកចិត្តអ្នកនិពន្ធខ្មែរឱ្យផលិតស្នាដៃច្នៃប្រឌិតថ្មីៗជាមួយនឹងការផ្ដល់រង្វាន់ ឬការប្រកួតប្រជែងដើម្បីជំរុញឱ្យមានការចូលរួមរបស់ពួកគេ។
អ្នកស្រី សុជាតា បញ្ជាក់ថា លក្ខណវិនិច្ឆ័យនៃការទទួលស្គាល់សមិទ្ធផលឬការលើកទឹកចិត្តគួរផ្អែកលើ «គុណភាពនៃការសរសេរ» ជាជាងការគិតគូរផ្នែកនយោបាយ។អ្នកនិពន្ធរូបនេះ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា៖ «តាមពិតទៅការបង្កើតទិវាមួយគ្រាន់តែបង្កើតឱ្យបានឈ្មោះក៏គ្មានន័យអ្វីដែរ។គឺសកម្មភាពជុំវិញ «ទិវា» នេះទេដែលសំខាន់ ហើយខ្ញុំក៏មានចិត្តសោមនស្សរីករាយជាមុនក្នុងការទន្ទឹងរង់ចាំមើលសកម្មភាពជាក់ស្ដែងទាំងនោះដែរ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកសាស្ត្រាចារ្យ មាណ្ណារ៉ា បានទទួលស្គាល់ថា ប្រទេសកម្ពុជានៅខ្វះអ្នកអានច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់។ ប៉ុន្ដែអ្នកអប់រំមិនបានផ្ដល់គន្លឹះដល់អ្នកអាន និងលើកទឹកចិត្ដដល់អ្នកអានដោយមិនបានជំរុញឱ្យអ្នកអានប្រើប្រាស់សំណុំខួរក្បាល ១ គីឡូ ២ ខាំ ដើម្បីអនុវត្ដដោះស្រាយបញ្ហាដែលបានទទួលពីការអាន។
លោកបានពន្យល់ថា កាលពីសតវត្សរ៍ទី ២០ អ្នកអានបាននាំមនុស្សឱ្យធ្លាក់ចូលរណ្ដៅមរណៈ សង្គ្រាម ការប្រល័យគ្នាទៅវិញ-ទៅមក ភាពឃោរឃៅ ការស្អប់ ស្រឡាញ់ ច្រណែនឈ្នានីស រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននៅក្នុងបណ្ដាញសង្គម មានការជេរត្មះតិះដៀល។
លោក មាណ្ណារ៉ា បានថ្លែងថា៖ «អ្នកនិពន្ធសម័យបុរាណមិនបានសរសេរច្រើន តែបានឆ្លាក់ច្រើន។ ពួកគាត់បានប្រាប់អំពីដំណឹង ធនធាន គន្លឹះនៃសមត្ថភាពអ្នកជំនាន់របស់ពួកគាត់ដែលហៅថា តថភាព និងសច្ចភាព។ ពួកគាត់បង្ហាញប្រាប់នៅលើផ្ទាំងថ្ម សរសេរប្រាប់អំពីតម្លៃដែលបានកើតមានឡើងពិតប្រាកដសម្រាប់អ្នកជំនាន់ក្រោយអាចមើលឃើញជាក់ស្ដែង។ នោះហើយជាអ្នកនិពន្ធមានបេះដូងពិតប្រាកដ»។
លោកបានលើកឡើងអំពីអ្នកនិពន្ធក្រោយសម័យឧដុង្គ គឺសម័យព្រះបាទអង្គឌួង ដែលទ្រង់បានយកចិត្ដទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះកិច្ចការនិពន្ធកំណាព្យដើម្បីឱ្យមនុស្សរកគន្លឹះសម្រាប់ខ្លួនឯង ការបញ្ចេញមតិ ការផ្ដល់ឱ្យអ្នកដទៃ និងការបណ្ដុះបណ្ដាល ដើម្បីបញ្ចៀសវិបត្ដិនាពេលអនាគត នៅពេលដឹងថា មានការបំផ្លាញពីជាតិសាសន៍ដទៃនៅក្បែរខាង និងអ្នកគិតតែពីប្រយោជន៍ខ្លួន។
លោកបានបន្ថែមថា អ្នកនិពន្ធមានឥទ្ធិពលល្អ និងអាក្រក់ ដោយសៀវភៅមានរាប់លានក្បាលនៅតាមបណ្ណាល័យ តែមិនប្រាកដថា អ្នកនិពន្ធទាំងអស់នោះ បានបញ្ចេញឱ្យអ្នកអានរបស់ខ្លួនទទួលបានផលនោះទេ។ ទីបំផុត អ្នកនិពន្ធស្លាប់សៀវភៅក៏លែងមានតម្លៃរហូតដល់សម័យប៉ុល ពត។
លោកបាននិយាយថា៖ «សម័យ ៣ ឆ្នាំ ៨ ខែ ២០ ថ្ងៃ អ្នកនិពន្ធគ្មានតម្លៃទាល់តែសោះ ពីព្រោះសៀវភៅគ្មានតម្លៃសម្រាប់បណ្ណាល័យ និងសម្រាប់អ្នកអាន។ សង្គ្រាមបានបង្កឱ្យមនុស្សទាំងអស់យល់ដឹងតែពីរឿងឈ្នះ និងចាញ់។ ភាពក្រីក្រធ្វើឱ្យមនុស្សគិតតែជីវភាពរស់នៅដោយមិនខ្វល់ខ្វាយអំពីអ្វីទៅជាការអាន ដែលផុសចេញពីគំនិតអ្នកនិពន្ធ»។
បើអ្នកអានទទួលបានសមិទ្ធផលពីអ្នកនិពន្ធ អ្នកអាននឹងក្លាយជាអ្នកនិពន្ធបន្ដវេន។ អ្នកនិពន្ធអាចធ្វើឱ្យអ្នកអានក្លាយជាអ្នកបន្ដវេន លុះត្រាតែអ្នកនិពន្ធបានបង្កើតឥទ្ធិពលច្បាស់លាស់ទាំងកំណាព្យ ទាំងការសរសេរ ទាំងរឿងនិទាន៕
