ភ្នំពេញៈ លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​បានកត់សម្គាល់​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ការបង្កើត​កិច្ចព្រមព្រៀង​ភាពជា​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​តំបន់​ (RCEP) ថា ជា​កម្លាំងចលករ​មួយ ដើម្បី​ជំរុញ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក្នុង​ការបញ្ចប់​ឋានៈ​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​របស់ខ្លួន​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០២៨​។

លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ បានធ្វើការ​អត្ថាធិប្បាយ​កាលពី​ថ្ងៃទី ១៤ ខែមីនា ក្នុង​សិក្ខាសាលា​ស្តីពី​ «​កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP៖ ភាព​ពាក់ព័ន្ធ បញ្ហា​ប្រឈម និង​កំណើន​អនាគត​នៃ​អាស៊ីបូព៌ា និង​អាស៊ាន​» ដែល​បានរៀបចំ​រួមគ្នា​ដោយ​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ​សេដ្ឋកិច្ច​សម្រាប់​អាស៊ាន និង​អាស៊ីបូព៌ា​ (ERIA) និង​វិទ្យាស្ថាន​បណ្តុះបណ្តាល និង​ស្រាវជ្រាវ​ពាណិជ្ជកម្ម (TTRI) នៃ​ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​។

លោក​បានឱ្យដឹងថា កិច្ចព្រមព្រៀង​ RCEP បាន​ចូល​ជាធរមាន​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ១ ខែមករា ឆ្នាំ​ ២០២២​។ ជាការ​ពិតណាស់​សម្រាប់​តំបន់​អាស៊ាន និង​អាស៊ីបូព៌ា កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP មិន​គ្រាន់តែ​ជា​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​នោះទេ ប៉ុន្តែ​គឺជា​កាតាលីករ​ក្នុង​ការជំរុញ ការស្ដារ​សេដ្ឋកិច្ច​ឡើងវិញ​ក្នុង​តំបន់​ក្នុងអំឡុងពេល និង​ក្រោយ​វិបត្តិ​កូវីដ​ ១៩​។ កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ ក៏​ជា​យន្តការ​ដែល​អាចជួយ​សង្គ្រោះ​តំបន់​ទាំង​ ២ ​ក្នុង​ស្ថានភាព​មិន​ប្រាកដ​ប្រជា​ជា​សកល រួមមាន​ការជាប់គាំង​នៃ​ប្រព័ន្ធ​ពហុភាគី​និយម​នៅ​អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក WTO ការដាក់ចេញ​គោលនយោបាយ​គាំពារ​និយម​ឯកតោភាគី​នៃ​រដ្ឋ​មួយចំនួន និង​ផលប៉ះពាល់​ជាសកល​នៃ​វិបត្តិ​សង្គ្រាម​រុស្ស៊ី-​អ៊ុយក្រែន​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា កិច្ចព្រមព្រៀង​បង្កើតជា​វេទិកា​ផ្លូវច្បាប់​ទំនើប ដែល​ជំរុញ​ប្រទេស​ឱ្យ​បង្កើត​កិច្ចព្រមព្រៀង​សេរី​បន្ថែមទៀត ដោយ​ប្រើ​កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP ជា​គំរូ ឬ​កម្រិត​កំណត់​សេរីភាវូបនីយកម្ម និង​ធ្វើកំណែទម្រង់​ជាច្រើន ធានា​រក្សា​ស្ដង់ដា​របស់ខ្លួន ដែល​អាច​សមាមាត្រ​នឹង​កម្រិត​ដែល​កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ​អាច​ទទួល​យក​បាន​រួមទាំង​នៅ​ផ្នែក​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ច្បាប់ និង​ស្ថាប័ន​»​។

លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ បាន​បន្ថែមថា​៖ «​កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ ក៏​ជា​កិច្ចអន្តរាគមន៍​រយៈពេល​វែង​សម្រាប់​ដំណើរ​របស់​កម្ពុជា​នៅក្នុង​ការបញ្ចប់​ឋានៈ​ជា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​របស់ខ្លួន​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០២៨ និង​ការខិតខំ​ប្រឹងប្រែង ដែល​គ្រោងទុក​របស់​ប្រទេស ដើម្បី​សម្រេចបាន​នូវ​ស្ថានភាព​ចំណូល​មធ្យម​កម្រិត​ខ្ពស់​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០៣០ និង​ចំណូល​ខ្ពស់​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០៥០»​។

យោងតាម​របាយការណ៍​ចុងក្រោយ​ពី​ធនាគារពិភពលោក ​(WB) ចេញផ្សាយ​កាលពី​ចុងខែ​កុម្ភៈ កម្ពុជា​បាន​ជាប់​ចំណាត់ថ្នាក់​ទី ​៣ នៃ​ការបង្កើន​ប្រាក់ចំណូល​សម្រាប់​ប្រទេស​ពី​កិច្ចព្រមព្រៀង​ភាពជា​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​ក្នុង​តំបន់​ (RCEP) ​បន្ទាប់ពី​ប្រទេស​វៀតណាម និង​ម៉ាឡេស៊ី ខណៈ​ការនាំចេញ​របស់​កម្ពុជា​នឹងមាន​កំណើន​ប្រមាណ ៦,៥ ​ភាគរយ ដោយ​ជាប់​លេខ ៣ បន្ទាប់ពី​ប្រទេស​វៀតណាម ១១,៤​ ភាគរយ និង​ជប៉ុន ៨,៩​ ភាគរយ​។

យោងតាម​ឯកសារ​ស្រាវជ្រាវ​កម្រាស់ ៤៦ ​ទំព័រ កាលពី​ខែកុម្ភៈ​របស់​ធនាគារពិភពលោក​ដែល​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​ទទួល​បាន​កាលពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ក្រោម​ចំណងជើង​ថា​៖ «​ការលុបបំបាត់​ផលប៉ះពាល់​សេដ្ឋកិច្ច និង​ការចែកចាយ​នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP តាម​សេណារីយោ​ត្រឹម​ឆ្នាំ​ ២០៣៥ ដោយ​ផ្តោតលើ​ការអនុវត្ត​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី RCEP ដែល​ត្រូវបាន​ចុះហត្ថលេខា​កាលពី ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ​២០២១ ដោយ​ប្រទេស​សមាជិក​ចំនួន ១៥ ហើយ​បាន​ចូល​ជា​ធរមាន​កាលពី​ខែមករា ឆ្នាំ​ ២០២២ ​ថ្មីៗ​នេះ​។ RCEP ក៏មាន​សក្តានុពល​ក្នុងការ​លើកកម្ពស់​ជីវភាព​ប្រជាជន ២៧ ​លាន​នាក់​បន្ថែមទៀត​ទៅជា​ប្រជាជន​មាន​ប្រាក់ចំណូល​កណ្តាល​មធ្យម​ត្រឹម​ឆ្នាំ​ ២០៣៥​។

លោក សូរស័ក្តិ បញ្ជាក់ថា ក្នុងនាម​ជា​ប្លុក​ពាណិជ្ជកម្ម​ដ៏ធំ​បំផុត​លើ​ពិភពលោក កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP ដែលមាន​សមាជិក ១៥​ ប្រទេស មាន​ផលិតផល​ក្នុងស្រុក​សរុប ២៦,២ ពាន់​ពាន់​លាន​ដុល្លារ ដែល​តំណាងឱ្យ​ប្រហែល ៣០​ ភាគរយ​នៃ​ផលិតផល​ក្នុងស្រុក​សរុប​ពិភពលោក ២៨ ​ភាគរយ​នៃ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក និង ៣២,៥ ​ភាគរយ​នៃ​ការវិនិយោគ​សកល​។

លើសពីនេះ យោងតាម​ការសិក្សា​របស់​វិទ្យាស្ថាន ERIA កម្ពុជា​ត្រៀម​ទទួលបាន​ការកើនឡើង ៧,៣ ​ភាគរយ​ក្នុងការ​នាំចេញ ២៣,៤ ​ភាគរយ​ក្នុងការ​វិនិយោគ និង ២ ភាគរយ​នៃ​ផលិតផល​ក្នុងស្រុក​សរុប​ពី​ការអនុវត្ត​កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ ក្រោយ​ចូល​ជា​ធរមាន​តាំងពី​ថ្ងៃទី ​១ ខែមករា ឆ្នាំ​ ២០២២​។

លោក​លើកឡើង​ថា​៖ «​ក្រៅពីនេះ កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ​ក៏​បង្កើត​ឥទ្ធិពល​ជា​វិជ្ជមាន​បន្ថែមទៀត រួមទាំង​កាលានុវត្តភាព​ក្នុង​ការស្ដារ​កិច្ចអភិវឌ្ឍន៍​ឡើងវិញ​ពី​ការរីក​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ និង​បរិវត្តកម្ម​ផ្នែក​រចនាសម្ព័ន្ធ​ក្រោយ​ការរីករាលដាល​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ តាមរយៈ​ការផ្ដល់​ឱកាស​ការងារ ជំរុញ​ការវិនិយោគ កាត់បន្ថយ​ភាពក្រីក្រ និង​ការលើកកម្ពស់​ការទទួល​អត្ថប្រយោជន៍​ប្រកបដោយ​បរិយាប័ន្ន​ពី​កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ​»​។ លោក​បន្តថា​៖ «​វា​ត្រូវ​រំពឹងថា កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP នឹង​ដើរតួ​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ​ធ្វើ​សមាហរណកម្ម​ក្នុង​តំបន់​ក្នុងអំឡុងពេល​ការរីករាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ ​១៩ និង​ការស្តារ​ឡើងវិញ​ក្រោយ​ការរីករាលដាល​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩»៕ LA

វីដេអូ៖