ភ្នំពេញៈ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចបានរកឃើញថា តម្លៃប្រាក់ឈ្នួលកម្លាំងពលកម្ម, ការកើនឡើងនៃតម្លៃដឹកជញ្ជូននិងឡូជីស្ទិក, អគ្គិសនីមានតម្លៃខ្ពស់ គឺជាបញ្ហាប្រឈមដែលអាចធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់បង់ឧត្តមភាពនៃការប្រកួតប្រជែង។
ក្នុងអត្ថបទស្រាវជ្រាវស្តីពីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា និងការប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជា របស់អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានបង្ហាញថា ការស្រាវជ្រាវនេះមានគោលបំណងដើម្បីរកឱ្យឃើញថា តើឱកាសនៃការប្រកួតប្រជែងលើវិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជាអាចនឹងបន្តនិរន្តរភាពទៅមុខ ឬយ៉ាងណា? ហើយអាចប្រកួតប្រជែងឈ្នះប្រទេសជិតខាងដែរឬទេ? ដើម្បីរកឃើញថា តើឧត្តមភាពនៃការប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជានៅតែបន្តរឹង ឬត្រូវកែលម្អចំណុចណាខ្លះ?
លោក សេរីវឌ្ឍន៍ បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ បន្ថែមថា តាមរយៈការសិក្សានេះបានរកឃើញថា វៀតណាម គឺជាដៃគូដ៏ខ្លាំងរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រកួតប្រជែងនៃការនាំចេញផលិតផលកាត់ដេរ ព្រោះប្រាក់ឈ្នួលកម្លាំងពលកម្មរបស់ប្រទេសនេះទាបជាងកម្ពុជា ដែលជាកត្តាមួយធ្វើឱ្យកម្ពុជាអាចប្រឈមនឹងការបាត់ឱកាសក្នុងការប្រកួតប្រជែង។
លោកបន្ថែមថា នៅគ្រាដែលកំពង់ផែទឹកជ្រៅរបស់កម្ពុជាមិនទាន់សាងសង់រួច វាបានធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនទំនិញចេញពីកម្ពុជា ត្រូវឆ្លងកាត់វៀតណាម និងថៃ ដែលធ្វើឱ្យថ្លៃដើមកាន់តែខ្ពស់ ហើយនេះជាបញ្ហាប្រឈមនៃលទ្ធភាពប្រកួតប្រជែងជាមួយបណ្តាប្រទេសជុំវិញកម្ពុជា។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ជាដំណោះស្រាយ យើងឃើញថា ការសាងសង់កំពង់ផែទឹកជ្រៅនៅខេត្តព្រះសីហនុ កោះកុង និងកំពត គឺជាការបង្កើតឱ្យកម្ពុជា មានឱកាសនាំចេញកាន់តែថ្លៃទាប ប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងប្រទេសជិតខាងបាន ដែលអាចនឹងស្មើមុខស្មើមាត់ជាមួយបណ្តាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនក្នុងអាស៊ានផងដែរ»។
ម្យ៉ាងវិញទៀត បញ្ហាតម្លៃអគ្គិសនីនៅតែមានភាពប្រឈមនឹងវិស័យឧស្សាហកម្មកម្ពុជាពិសេសវិស័យកាត់ដេរ ខណៈនីតិវិធីពន្ធគយនៅតែមានភាពស្មុគស្មាញ ដែលអាចធ្វើកម្ពុជាបាត់ឧត្តមភាពប្រកួតប្រជែងនេះផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ការសិក្សាបានរកឃើញថា មានរោងចក្រសហគ្រាសមួយចំនួននៅតែមិនទាន់គោរពគោលការណ៍ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ដោយមិនមានលក្ខខណ្ឌការងារល្អ ដែលនេះជាបញ្ហាប្រឈមមួយដែរ។ ដូច្នេះរោងចក្រទាំងនោះត្រូវរៀបចំខ្លួនឡើងវិញឱ្យសមស្រប ចៀសវាងការកេងចំណេញច្រើនពីកម្មករ»។
ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ នឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំត្រីភាគីចំនួន ៦ ដងទៀត ដើម្បីបន្តកិច្ចពិភាក្សាទៅលើប្រាក់ឈ្នួលក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ដោយបានកំណត់យកថ្ងៃទី ២៣ ខែកញ្ញា ជាថ្ងៃកំណត់ចុងក្រោយ ដែលត្រូវប្រកាសប្រាក់ឈ្នួលគោលក្នុងវិស័យកាត់ដេរ សម្រាប់កម្មករនៅឆ្នាំ ២០២៣។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោក អ៊ិត សំហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និង ២ ភាគីទៀតជាសមាជិក ដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែសីហា បានឱ្យដឹងថា ក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមានឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំបន្ទាប់នៅថ្ងៃទី ២៤, ៣១ ខែសីហា និងថ្ងៃទី ៧, ១៤, ២២ និងទី ២៣ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០២២ នៅទីស្តីការក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា៖ «បានស្តាប់គោលជំហរពីតំណាងភាគីនីមួយៗទៅលើបម្រែបម្រួលលក្ខណវិនិច្ឆ័យបែបសង្គម (ស្ថានភាពគ្រួសារ អត្រាអតិផរណា និងការចំណាយក្នុងការរស់នៅ) និងលក្ខណវិនិច្ឆ័យបែបសេដ្ឋកិច្ច (ផលិតភាព ការប្រកួតប្រជែងរបស់ប្រទេស ស្ថានភាពទីផ្សារការងារ និងកម្រិតចំណេញ)»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា៖ «ប៉ុន្តែភាគីតំណាងនិយោជក និងភាគីតំណាងកម្មករ និយោជិត មិនទាន់អាចបញ្ជាក់បាននូវតួលេខដែលជាគោលជំហរផ្លូវការរបស់ខ្លួននៅឡើយ ដោយស្នើសុំប្រជុំផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនម្ដងទៀតសិន»។
លោក កាំង ម៉ូនីកា អគ្គលេខាធិការរងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា ធ្លាប់បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ កាលពីដើមខែសីហាថា នៅក្នុងដំណាក់កាលនេះ សមាគមពិតជាទទួលស្គាល់ពីការលំបាករបស់កម្មករ។ ស្ថានភាព គឺពិតជាមិនអំណោយផលសម្រាប់ភាគីទាំង ២។
លោកអះអាងថា៖ «ទោះបីជាការនាំ-ចេញក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំនេះ ល្អក៏ដោយ ប៉ុន្តែយើងមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះស្ថានភាពនាំចេញក្នុងឆមាសទី២ ដោយមើលទៅលើស្ថានភាពសកលលោកមិនស្ថិតស្ថេរ និងលទ្ធភាពនៃការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ច ដែលភាគច្រើននៅប្រទេសលោកខាងលិច ដែលជាទីផ្សារនាំចេញដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជា»៕
វីដេអូ៖