លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម ឌិត ទីណា ពេលចុះទៅកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះគិរីសួគ៌ កាលពីថ្ងៃទី ២៤ កុម្ភៈ។ ហុង រស្មី
តាកែវ: លោក ឌិត ទីណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ នឹងធ្វើជាអ្នកសម្របសម្រួលក្នុងការបង្កើតទំនុកចិត្ដឱ្យប្រជាកសិករក្នុងកិច្ចសហការវិនិយោគជាមួយ ម្ចាស់កសិដ្ឋាន គិរីសួគ៌ នៅក្បែរឧទ្យានជាតិភ្នំតាម៉ៅ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រី មានបំណងចង់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់ជុំវិញកសិដ្ឋានគិរីសួគ៌ ដាំស្មៅ ម៉ុមបាសា ស្របតាមបច្ចេកទេស សម្រាប់លក់ឱ្យក្រុមហ៊ុន ដែល លោកមើលឃើញថា វាផ្ដល់ផលចំណេញច្រើនជាងការធ្វើស្រែ។ ប៉ុន្ដែអ្វីដែលលោកមើលឃើញនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះគឺបញ្ហាទំនុកចិត្ដ ដែលប្រជាកសិករមានទៅលើការវិនិយោគដ៏ធំជាមួយក្រុមហ៊ុន។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ឌិត ទីណា នៅពេលលោក និងប្រតិភូជាថ្នាក់ដឹកនាំ ក្រសួងកសិកម្ម ធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់កសិដ្ឋានគិរីសួគ៌ របស់ក្រុមហ៊ុនខ្មែរ ហ្រ្វសមីល ឯ.ក ដែលចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះ និងផលិតនូវផលិតផលទឹកដោះគោ ស្ថិតនៅភូមិឱភាសាំង ឃុំកណ្ដឹង ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ កាលពីថ្ងៃ ទី ២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣។ ទស្សនកិច្ចនេះ ធ្វើឡើងក្នុងបំណងសិក្សាស្វែងយល់ពីដំណើរការនៃកសិកម្មទំនើប ការចិញ្ចឹមគោដោយប្រើបច្ចេកវិទ្យាជឿនលឿន និងដំណើរការផលិតកែច្នៃទឹកដោះគោប្រកបដោយស្ដង់ដាខ្ពស់ របស់ក្រុមហ៊ុន ដែលទើបជាប់ពានរង្វាន់សហគ្រិនជាតិកាលពីចុងឆ្នាំ ២០២២។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមិនមើលឃើញថា យើងមានកសិដ្ឋានទំនើបមួយតែឯង តែកសិករនៅជុំវិញនេះធ្វើការងារតាមរបៀបបុរាណតែឯងផ្សេងគ្នានោះទេ។ យើងមានលទ្ធភាពធ្វើពិពិធកម្មបន្ថែម និងប្រគល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ផ្សេងទៀតដែលនៅជុំវិញនេះ»។
លោកឱ្យដឹងថា លោកតែងតែចុះទៅដល់ទាំង ទីតាំងប្រភេទកសិកម្មបែបបុរាណ និងទំនើបធំៗ ដែលពួកគេត្រូវការជំនួយនៃការជ្រោមជ្រែងពីក្រសួងដើម្បីឱ្យដំណើរការទៅមុខ។ សូម្បីតែកសិដ្ឋាន [គិរីសួគ៌] បានធ្វើការវិនិយោគលើគម្រោងធំៗជាច្រើន ក៏មានបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនដែរ ដែលទាក់ទងតម្រូវការទឹក តម្រូវការដី និងតម្រូវការពង្រីកវិសាលភាពជាដើម។
កសិដ្ឋានគិរីសួគ៌ បានចាប់ផ្ដើមនាំយកគោពូជ Holstein Heifer ពីអូស្ដ្រាលីប្រមាណ ៥០០ ក្បាល និងចំណាយពេល ៤ ឆ្នាំទើបទទួលបានទឹកដោះគោតំណក់ដំបូង។ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ជាមួយចំនួនសត្វគោប្រមាណជិត ១ ពាន់ក្បាល កសិដ្ឋានអាចផ្គត់ផ្គង់ទឹកដោះគោស្រស់ ទឹកដោះគោគ្មានជាតិស្ករ ទឹកដោះគោសូកូឡា ទឹកដោះគោកាហ្វេ (BARISTA MILK) ក៏ដូចជាយ៉ាអួ រសជាតិផ្សេងៗ ប្រមាណជាង ១ ម៉ឺនលីត្រនៅលើទីផ្សារក្នុង ១ ថ្ងៃ ដែលស្មើនឹង ១៥ ភាគរយនៃផលិតផលទឹកដោះគោប្រើប្រាស់នៅកម្ពុជា។
លោក ជី សិលា សហស្ថាបនិកនៃក្រុមហ៊ុន ខ្មែរ ហ្រ្វេស មីល ឯ.ក បានឱ្យដឹងថា៖ «យើងមាន ៥០០-៦០០ ក្បាលដែលផលិតទឹកដោះគោ ក្រៅពីហ្នឹងគឺគោដែលកំពុងតែធំ គោកំពុងតែផើម ឬគោដែលកំពុងសម្រាកពីការផលិតទឹកដោះ។ ទៅមុខទៀតក៏យើងសង្ឃឹមថា យើងអាចផលិតទឹកដោះគោកាន់តែច្រើន ហើយទឹកដោះគោយើងអាចផលិតបានប្រភេទផ្សេងៗទៀត»។ លោកបន្ដថា៖«ថ្មីៗនេះយើងបានផលិតនូវប៊័រនិងក្រែមទឹកដោះគោហើយក៏យើងបានលក់ទឹកដោះគោស្រស់របស់យើងឱ្យទៅក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗទៀតដែលគាត់ផលិតឈីសលក់នៅតាមទីផ្សារនិងតាមភោជនីយដ្ឋាន តាមសណ្ឋាគារនានា»។
ថ្វីដ្បិតតែកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះលើផ្ទៃដីសម្បទាន ៣០០ ហិកតា នៅក្បែរឧទ្យានជាតិភ្នំតាម៉ៅនេះប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសទំនើបៗ រួមទាំង Big Data Technology ដែលមាន AI ដើម្បីឱ្យដឹងថា គោមានជំងឺ មានសុខភាពល្អ ផឹក ឬមិនផឹកទឹកយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមហ៊ុនដ៏ធំនេះ ខ្វះលទ្ធភាពក្នុងការពង្រីកខ្លួនឱ្យកាន់តែធំផងដែរ ដោយក្រុមហ៊ុនមានបំណងធ្វើកិច្ចសហ-ការជាមួយប្រជាកសិកររស់នៅតំបន់នោះ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងកសិកម្ម ឱ្យដឹងថា តាមការពិនិត្យ និងសិក្សាច្បាស់អំពីតម្រូវការផ្សេងៗ លោករកឃើញនូវឱកាសដែលកសិករអាចចូលរួមចំណែកក្នុងការពង្រីកចង្វាក់ផលិតកម្មផ្សេងៗតាមរយៈការធ្វើកិច្ចសន្យាដាំដុះលក់ឱ្យម្ចាស់កសិដ្ឋានទំនើបនិងរក្សាដីខ្លួនឯងបានបើទោះបីជាភ្លឺស្រែរបស់ពួកគេត្រូវបានរំលាយជាវាលស្មៅដ៏ធំតែមួយយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ប៉ុន្ដែអ្វីដែលជាបញ្ហាប្រឈម លោករដ្ឋមន្ដ្រីបន្ដថា ក្នុងអាណត្ដិនៃក្រសួងកសិកម្មនេះលោកនឹងព្យាយាមលុបបំបាត់នូវសំណល់ពីសង្គ្រាម នៃរបបប្រល័យពូជសាសន៍ គឺភាពមិនទុកចិត្ដគ្នានេះ។
កសិដ្ឋានដ៏ធំនេះ ត្រូវការដីចិញ្ចឹមគោមិនធំនោះទេ តែក្រុមហ៊ុនត្រូវការកសិដ្ឋានសម្រាប់ដាំចំណីគោ ជាផ្ទៃដីល្អ ជាទីតាំងយុទ្ធសាស្ដ្រ ដោយមានប្រភពទឹក និងការដឹកជញ្ជូន។
លោកបានថ្លែងថា៖ «សូមជម្រាបថា កុំឱ្យមានការយល់ច្រឡំថា រាជរដ្ឋាភិបាលយកចិត្ដទុកដាក់តែកសិដ្ឋានធំៗ។ ការចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះ ដោយមានកិច្ចសហការជាមួយអ្នកបច្ចេកទេសអ៊ីស្រាអែល បានជួយពង្រីកនូវអាហារូបត្ថម្ភសម្រាប់កុមារយើងតាមរយៈការទទួលទានទឹកដោះគោល្អ ដែលមានជីវជាតិគ្រប់គ្រាន់ ឱ្យអាចក្លាយជាកីឡាករមានសមត្ថភាព និងក្លាយជាអ្នកស្រាវជ្រាវដែលមានខួរក្បាលល្អ»។
លោករដ្ឋមន្ដ្រីបានបន្ថែមថា ទឹកដោះគោជាការរួមចំណែកមួយ ទើបមានការអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើការវិនិយោគលើទឹកដោះគោ។ បច្ចុប្បន្ននេះ កសិដ្ឋានមានគោ ៩០០ ក្បាល ខណៈទីតាំងកសិដ្ឋាននេះអាចពង្រីកដល់ ២ ឬ ៣ ពាន់ក្បាល។ ប៉ុន្ដែលុះត្រាតែពួកវាមានចំណីគ្រប់គ្រាន់ ជាពិសេសផ្ទៃដីដាំដុះគ្រប់គ្រាន់។
លោក ឌិត ទីណា បានពិភាក្សា ជាមួយម្ចាស់កសិដ្ឋានដើម្បីរកវិធីឈ្នះ-ឈ្នះ ក្នុងបំណងបង្វែរការវិនិយោគរបស់កសិដ្ឋានផ្ដល់មិនត្រឹមតែផលប្រយោជន៍ម្ចាស់កសិដ្ឋានខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះទេ ហើយក្រៅពីការផ្ដល់អាហារូបត្ថម្ភដល់ពលរដ្ឋ ប៉ុន្ដែថែមទាំងផ្ដល់ឱ្យប្រជាកសិករនៅជុំវិញនេះអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ចំពោះការវិនិយោគនេះដូចគ្នា។
លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម ឌិត ទីណា ពេលចុះទៅកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមគោយកទឹកដោះគិរីសួគ៌ កាលពីថ្ងៃទី ២៤ កុម្ភៈ។ ហុង រស្មី
យ៉ាងណាមិញ លោកទទួលស្គាល់ថា៖ «ប៉ុន្ដែចំណុចសំខាន់ គឺការកសាងទំនុកនេះ។ ខ្ញុំនឹងធ្វើការងារនេះ មិនមែនត្រឹមតែកសិដ្ឋាននេះមួយទេតែជាទំនុកចិត្ដ ដែលប្រជាពលរដ្ឋមានលើក្រសួងកសិកម្ម ក្នុងការជួយសម្របសម្រួលដោយធានាទំនុកចិត្ដថា ពួកគាត់នឹងមិនបាត់ដី ឬការកេងផលប្រយោជន៍ពីការចុះកិច្ចសន្យានេះទេ ហើយបង្ហាញឱ្យឃើញទៀតថា ពេលខ្លះ ការធ្វើប្រព្រឹត្ដិកម្ម ដែលមានន័យថា ប្អូរពីការដាំដំណាំធ្លាប់ដាំ។ ឧប-មាថា ប្រជាពលរដ្ឋធ្លាប់ធ្វើស្រែ ថា តើ១ហិកតាពួកគាត់ទទួលបានផលប៉ុន្មានក្នុង ១ ឆ្នាំ?»។
លោកបានលើកឡើងថា ពេលខ្លះ ការដាំស្មៅទទួលផលបានច្រើនជាងធ្វើស្រែ ហើយថ្វីដ្បិតតែ អ្នកខ្លះមិនជឿក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្ដែដោយសារការដាំស្មៅមានបច្ចេកទេស និងពូជស្មៅរបស់កសិដ្ឋាន ការដាំម្ដងទទួលផលបាន ៥ឆ្នាំ ហើយមួយឆ្នាំច្រូត ៦ ដង។
លោក ឌិត ទីណា បានបន្ដថា៖ «ថ្វីដ្បិតតែស្មៅមានតម្លៃថោកជាងស្រូវក៏ពិតមែន តែស្រូវនៅកន្លែងខ្លះធ្វើបាន ២ ដងដោយមិនអាចបាន ៣ ដង ស្មៅអាចធ្វើបាន ៦ ដង និងបន្ដទទួលផលរហូតដល់ ៥ ឆ្នាំ ពេលដាំម្ដង»។
ដើម្បីជាទំនុកចិត្ត និងតម្កល់ផលប្រយោជន៍ប្រជាកសិករ និងម្ចាស់កសិដ្ឋាន លោក ឌិត ទីណា សង្ឃឹមថា លោកនឹងធ្វើកិច្ចការនេះជាមួយប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅជុំវិញកសិដ្ឋាន ក្រោយពេលសិក្សាអំពីទីតាំងសក្ដានុពល។
លោកឱ្យដឹងទៀតថា៖ «អ្នកស្ម័គ្រចិត្ដធ្វើមុនគេ ពួកគាត់នឹងទទួលបានផលមុនគេ។ អ្នកមានភាពឆ្លាតវៃក្នុងការមើលឃើញនូវឱកាស និងចាប់យកឱកាស នឹងទទួលបានផល។ ប៉ុន្ដែឱកាសនឹងផ្ដល់ឱ្យស្មើៗគ្នាទាំងអស់ សំខាន់អ្នកណា ដែលអាចចេះយកឱកាសនេះមុនគេ។
ជាមួយផែនការពង្រីកការចិញ្ចឹមគោចន្លោះពី ២ ពាន់ទៅ ៣ ពាក់ក្បាលក្នុងរយៈពេល ១ ឬ ២ ឆ្នាំទៅមុខ លោក ជី សិលា បានឱ្យដឹងថា កិច្ចសហការជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ជុំវិញពិតជាសំខាន់ ខណៈដែលពួកគេធ្វើការវិនិយោគជាមួយក្រុមហ៊ុនតាមរយៈការដាំដំណាំចំណីគោ ដូចជា ស្មៅ ដែលមានការផ្ដល់ជំនួយបច្ចេកទេសពីក្រុមហ៊ុន។
លោក ជី សិលា បានឱ្យដឹងថា ការដាំស្មៅម៉ុមបាសា ក្នុង១ឆ្នាំអាចទទួលផលពី ៤០០ ទៅ ៥០០ តោន លើផ្ទៃដី ១ ហិកតា ដែលក្នុង ១ តោនតម្លៃពី ២០ ទៅ ៣០ ដុល្លារ។ ស្មៅម៉ុមបាសានេះ ងាយស្រួលដាំ និងទទួលបានផលច្រើន ហើយអ្វីដែលប្រជាកសិករត្រូវធ្វើគឺការស្រោចស្រព និងដាក់ជីបន្ថែមបន្ដិចបន្ដួច។ រយៈពេល ៦០ ថ្ងៃស្មៅម៉ុមបាសា អាចប្រមូលផលម្ដង។ លោកបាននិយាយត្រួសៗអំពីលទ្ធភាពដែលក្រុមហ៊ុនអាចផ្ដល់ឱ្យដល់ប្រជាកសិករក្នុងការដាំស្មៅម៉ុមបាសាថា ក្រុមហ៊ុនអាចរ៉ាប់រងនូវការដាំ និងប្រមូលផលតាមរយៈម៉ាស៊ីនទំនើប។
លោកបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានទៅពិភាក្សាជាមួយសហករណ៍ព្រៃសប្បាស ៨០០ គ្រួសារ ដែលមានប្រព័ន្ធស្រោចស្រព។ យើងបានអញ្ជើញពួកគាត់មកធ្វើទស្សនកិច្ចកសិដ្ឋានយើង ២ ដងដែរ។ សហគមន៍របស់ពួកគាត់ស្ថិតនៅចម្ងាយពីកសិដ្ឋានប្រហែល២០ គីឡូម៉ែត្រ ដែលជាអំណោយផលមួយសម្រាប់យើងដែរ»។
លោកបន្ថែមថា ប្រជាពលរដ្ឋមានកម្មសិទ្ធិដីរៀងៗខ្លួន ដោយការខណ្ឌបែងចែកដោយភ្លឺស្រែ។ ប៉ុន្ដែដោយសារគម្រោងដាំស្មៅជាចំណីគោអូស្ដ្រាលីនេះ ត្រូវធ្វើឡើងក្នុងបរិមាណច្រើន ដែលទាមទាររំលាយភ្លឺស្រែដើម្បីបង្កើតជាវាលស្មៅតែ ១ ប្រជាកសិករមានបញ្ហាមិនទុកចិត្ដដោយខ្លាចបាត់បង់ដីរបស់ខ្លួន និងខ្លាចមានទំនាស់ដីធ្លី។
យ៉ាងណាមិញ ប្រធានការិយាល័យកសិកម្មស្រុកព្រៃកប្បាស លោក អ៊ុក សុខា ដែលមិនទាន់ដឹងអំពីគម្រោងរបស់ក្រុមហ៊ុនចង់សហការជាមួយប្រជាកសិករក្នុងស្រុកព្រៃកប្បាសនេះ បានទទួលស្គាល់ថា ប្រជាពលរដ្ឋនឹងមិនងាយឯកភាពឱ្យរំលាយភ្លឺព្រំដីរបស់ខ្លួនឡើយ ខណៈប្រជាកសិករក្នុងស្រុកកំពុងបង្កបង្កើនផលស្រូវចន្លោះពី ២ ទៅ ៣ដងក្នុង ១ ឆ្នាំ។ លោក សុខា ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ទោះជាយ៉ាងណា ខ្ញុំស្វាគមន៍ក្នុងកិច្ចសហការណាមួយក្នុងការជួយប្រជាពលរដ្ឋបន្ថែមទៀត»។
លោក ឌិត ទីណា បានបន្ដថា ក្រសួងដើរតួនាទីជាអ្នកសម្របសម្រួលដើម្បីបង្កើតទំនុកចិត្ដធ្វើការវិនិយោគរវាងវិស័យឯកជន និងប្រជាពលរដ្ឋ។ ពេលពួកគេធ្វើទៅ ទទួលបានផលចំណេញពិតប្រាកដមែន ដោយមានការជឿជាក់ នឹងមានការបន្ដពង្រីកការងារនេះ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «នៅជុំវិញទីកន្លែងអភិវឌ្ឍន៍កុំមានអារម្មណ៍ថា យើងគ្មានឱកាស។ យើងមានឱកាសច្រើនណាស់ តែត្រូវការទំនុកចិត្ដនេះ ដែលខ្ញុំគិតថា វាពិបាក។ ប៉ុន្ដែខ្ញុំនឹងព្យាយាមដើម្បីកសាងទំនុក-ចិត្ដនេះឡើង»៕
វីដេអូ៖
