ពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ី ចាប់ផ្ដើមបើកទ្វារនៅកោះពេជ្រ។ ហុង រស្មី
ភ្នំពេញ : ពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ីលើកទី ១៤ (ITTP 2023) បានបើកទ្វារហើយនៅថ្ងៃទី ៤ ខែសីហានេះ នៅមជ្ឈមណ្ឌលសន្និបាត កោះពេជ្រ រាជធានីភ្នំពេញ ក្រោមវត្តមាន លោក ឈួន ដារ៉ា ប្រតិភូរដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ថោង រដ្ឋាសាក់ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងទេសចរណ៍។ ទេសចរណ៍ និងលោក ធាន សំណាង ឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។
ជាមួយនឹងប្រធានបទ «ពង្រឹងទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នា» (ITTP 2023) មានគោលបំណងលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីរវាងឥណ្ឌូនេស៊ី និងកម្ពុជា ជាពិសេសក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ទេសចរណ៍ ការអប់រំឧត្តមសិក្សា សិល្បៈ និងវប្បធម៌។
លោកស្រី Lauti Nia Astri ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបណ្តោះអាសន្ននៃស្ថានទូតឥណ្ឌូនេស៊ី បានសង្កត់ធ្ងន់លើការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រទេសទាំងពីរក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំ។
ដោយបានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីក្នុងវិស័យអប់រំ និងការអភិវឌ្ឍជំនាញក្នុងឱកាសបើកសម្ពោធពិព័រណ៍លើកទី ១៤ លោកស្រី Nia Astri បានឱ្យដឹងថា៖ «យើងនឹងបន្តប្តេជ្ញាចិត្តជួយកែលម្អធនធានមនុស្សរបស់ប្រទេសកម្ពុជា តាមរយៈទម្រង់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្សេងៗ»។
វត្តមានរបស់ប្រតិបត្ដិករចូលរួមតាំងពិព័រណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ីជាង ៤០ ស្ដង់ ក៏មានសារៈសំខាន់ផ្នែកនយោបាយក្នុងការរួមចំណែកដល់ការពង្រឹងទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
លោកស្រី Nia Astri បាននិយាយថា ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី និងកម្ពុជា ចែករំលែកនូវទំនាក់ទំនងស៊ីសង្វាក់គ្នា ហើយអាចបំពេញបន្ថែមដល់ការរីកចម្រើន និងការអភិវឌ្ឍរវាងគ្នាទៅវិញទៅមក។ ឥណ្ឌូនេស៊ីជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់វឌ្ឍនភាព និងការអភិវឌ្ឍរបស់កម្ពុជាលើវិស័យផ្សេងៗ។
យោងតាមលោក ឈួន ដារ៉ា រដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានឱ្យដឹងថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាមានកំណើនរឹងមាំប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្ន ជាមធ្យមប្រហែល ៧ ភាគរយ ក្នុងមួយឆ្នាំក្នុងរយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ បានផ្លាស់ប្ដូរមុខមាត់ពីប្រទេសក្រីក្រ និងមានជម្លោះផ្ទៃក្នុងរុំារ៉ៃ ទៅជាប្រទេសមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចលឿនមួយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី»។
លោក ដារ៉ា ថ្លែងក្នុងឱកាសបើកព្រឹត្តិការណ៍នេះថា ភាពជោគជ័យផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនេះ មិនមែនដោយសារតែមានអត្រាកំណើនខ្ពស់របស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏មានការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញយ៉ាងច្រើនផងដែរ។ ប្រទេសកម្ពុជាបានផ្លាស់ប្តូរពីសេដ្ឋកិច្ចដែលពឹងផ្អែកខ្លាំងលើវិស័យកសិកម្មទៅជាប្រទេសដែលពឹងផ្អែកលើការរួមផ្សំនៃកសិកម្ម និងសេវាកម្ម។
ការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចនេះបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជំរុញភាពធន់នឹងសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា និងបង្កើតឱកាសថ្មីៗសម្រាប់ប្រជាជនរបស់ខ្លួន។
លោក ដារ៉ា បានឱ្យដឹងថា៖ «កម្ពុជា នាំចូលមកពីឥណ្ឌូនេស៊ីមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៩១១,៦៩ លានដុល្លារ កើនឡើង ៥១ ភាគរយ និងនាំចេញទៅកាន់ឥណ្ឌូនេស៊ីវិញ មានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៣៦,៨៣៩ លានដុល្លារ កើនឡើង ១៦ ភាគរយ។ ផលិតផលដែលកម្ពុជា នាំចូលមកពីឥណ្ឌូនេស៊ី រួមមាន ផលិតផលថ្នាំជក់ ធ្យូងថ្ម គ្រាប់ធញ្ញជាតិ ត្រាក់ទ័រ ឱសថ គ្រឿងម៉ាស៊ីន ក្រណាត់មានព្រុយ ប្រេងចម្រាញ់ (ប្រេងក្រអូប) និងក្រាហ្វីតសិប្បនិម្មិត ជាដើម»។
លោកបន្ដថា ទន្ទឹមនឹងនេះ កម្ពុជា នាំចេញផលិតផលមួយចំនួនទៅទីផ្សារឥណ្ឌូនេស៊ីវិញ មានដូចជា ផលិតផលបំពេញឱ្យការផលិតសម្លៀកបំពាក់កាត់ដេរ ស្បែកជើង ក្រណាត់ចាក់ឬត្បាញ វ៉ាលី ក្រដាសផ្តាម កែវ គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក ផលិតផលប្លាស្ទីក និងផលិតផលបន្ទាប់បន្សំបម្រើឱ្យការផលិតផ្សេងៗ។
យោងតាមក្រសួងពាណិជ្ជកម្មឥណ្ឌូនេស៊ី តម្លៃសរុបនៃពាណិជ្ជកម្មរវាងឥណ្ឌូនេស៊ី និងកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០២២ មានចំនួន ៧៨៨,៣ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលតំណាងឱ្យការកើនឡើង ៣៥,៨២ ភាគរយ បើធៀបនឹងឆ្នាំមុន។
លោកស្រី Nia Astri បាននិយាយថា ប្រទេសទាំងពីរបានឃើញកំណើនយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងការនាំចូល និងការនាំចេញរបស់ពួកគេក្នុងអំឡុងពេលដូចគ្នា ដែលជំរុញទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចបន្ថែមទៀត។
ចំពោះវិស័យទេសចរណ៍រវាងប្រទេសទាំងពីរ លោក ថោង រដ្ឋាសាក់ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងទេសចរណ៍ បានបង្ហាញថា ចំនួនភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិមកកម្ពុជាបានកើនឡើងយ៉ាងគំហុក ៤០៩ ភាគរយ ក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៣។
លោកបានលើកឡើងថា៖ «ភ្ញៀវទេសចរឥណ្ឌូនេស៊ីជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៧ ក្នុងចំណោមទីផ្សារកំពូលទាំង ១០ ដែលមានភ្ញៀវទេសចរចំនួន ៦៣,៩៧០ នាក់ កើនឡើង ១៩៥,៥ ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន ដែលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់វិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជា»។
នៅពេលដែលពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ីលើកទី១៤ ទទួលបានជោគជ័យ វាត្រូវបានរំពឹងថានឹងត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែស៊ីជម្រៅ និងផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមករវាងឥណ្ឌូនេស៊ី និងកម្ពុជា ជំរុញទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំ និងយូរអង្វែងសម្រាប់ឆ្នាំខាងមុខ៕
