ទិដ្ឋភាពកំពង់ផែស្វយ័តខេត្ពព្រះសីហនុ នាពេលកន្លងទៅ។ រូបថត ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ កម្ពុជារកប្រាក់បានជាង ៥,៨ ពាន់លានដុល្លារក្នុងរយៈពេល ៩ ខែ ដើមឆ្នាំ ២០២៣ ពីការនាំទំនិញទៅកាន់ប្រទេសជាសមាជិកកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP) កើនឡើងជាង ២៣ ភាគរយ ខណៈទំហំពាណិជ្ជកម្មសរុបកើនដល់ជាង ២១ ពាន់លានដុល្លារ។ នេះបើតាមក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។
RCEP គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីដ៏ធំលើពិភពលោកដែលមានសមាជិកចំនួន ១៥ ប្រទេស រួមមានសមាជិកអាស៊ានទាំង ១០ និងប្រទេសដៃគូពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ានចំនួន ៥ រួមមានអូស្ត្រាលី ចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងនូវែលសេឡង់។ RCEP មានសុពលភាពអនុវត្តតាំងពីថ្ងៃទី ១ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២២។
របាយការណ៍ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មឱ្យដឹងថា ចន្លោះពីខែមករា ដល់ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ កម្ពុជាបាននាំចេញទំនិញមានតម្លៃ ៥,៨១ ពាន់លានដុល្លារទៅកាន់ប្រទេសសមាជិកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP) កើនឡើង ២៣,៥៩ ភាគរយពីចំនួន ៤,៧ ពាន់លានដុល្លារនារយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ ២០២២។ ជាមួយគ្នានេះកម្ពុជាក៏បាននាំចូលទំនិញពីក្រុមប្រទេសសមាជិក RCEP ក្នុងទឹកប្រាក់ ១៦ ពាន់លានដុល្លារផងដែរ ដោយធ្លាក់ចុះ ១៧,៣៦ ភាគរយពីចំនួន ១៩,៣៦ ពាន់លានដុល្លារ។
សម្រាប់ទំហំពាណិជ្ជកម្មសរុបរបស់កម្ពុជា RCEP គឺមានចំនួន ២១,៨១ ពាន់លានដុល្លារ ធ្លាក់ចុះ ៩,៣៦ ភាគរយពី ២៤,០៧ ពាន់លានដុល្លារ។ បើផ្អែកតាមទិន្នន័យ គឺជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាមានឱនភាពជាមួយ RCEP ចំនួន ១០,១៩ ពាន់លានដុល្លារ ដែលល្អប្រសើរជាងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២២ ដែលមានចំនួន ១៤,៦៦ ពាន់លានដុល្លារ។
យោងតាមតារាង គឺទិសដៅនាំចេញកំពូលទាំង ៣ របស់កម្ពុជានៅក្រោម RCEP រួមមាន វៀតណាម មានតម្លៃ ២,០៤ ពាន់លានដុល្លារ កើន ៣០,៦៨ភាគរយ, ចិន ១,០៦ ពាន់លានដុល្លារ កើន ១៨,២៧ ភាគរយ, និងប្រទេសជប៉ុន ៨៨៥,៧៤ លានដុល្លារ ធ្លាក់ចុះ ១,៣៣ ភាគរយ។ ចំណែកការនាំចូលពីប្រទេសសំខាន់ៗចំនួន ៣ រួមមាន ប្រទេសចិន ៨,០៤ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ១,៧៧ ភាគរយ, វៀតណាម ២,៧៣ ពាន់លានដុល្លារ ធ្លាក់ ១០,៩៩ ភាគរយ និងថៃ ២,១៧ ពាន់លានដុល្លារ ធ្លាក់ចុះ ២៧,០៥ ភាគរយ។
អ្នកសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក ហុង វណ្ណៈ កាលពីថ្ងៃទី ២៩ ខែតុលា បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា កំណើនការនាំចេញពីកម្ពុជាទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ពិសេសទៅបណ្តាប្រទេសនៃកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP ក្នុងដំណាក់កាលសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយអន្តរជាតិមិនមានស្ថិរភាពបានបញ្ជាក់ថា សមត្ថភាពផលិតកម្មនៅកម្ពុជាមានសម្ទុះខ្លាំង និងមានគុណភាពកម្រិតស្តង់ដា។
លោកបន្តថា ចំពោះមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យកម្លាំងផលិត និងការនាំចេញរបស់កម្ពុជាមានកាន់តែច្រើន គឺអាចមកពីកត្តាមួយចំនួនដូចជា ស្ថិរភាពនយោបាយ, កំណែទម្រង់ច្បាប់វិនិយោគ, ទីផ្សារនាំចេញមានច្រើន, ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនល្អ និងមានតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ជាដើម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «កម្ពុជាពេលនេះបានរៀបចំខ្លួនយ៉ាងល្អ ពោលគឺនៅពេលណាមានការបញ្ជាទិញពីទីផ្សារអន្តរជាតិកើនឡើងវិញ គឺកម្ពុជាមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការបញ្ជាទិញពីគ្រប់គោលដៅ។ ជាមួយគ្នានេះកម្ពុជាក៏មានសក្តានុពលទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគឱ្យមកបណ្តាក់ទុនផ្ទាល់ផងដែរ»។
លោកបន្តថា៖ «តាមរយៈអ្វីដែលកម្ពុជាកំពុងមាន ខ្ញុំមានសុទិដ្ឋិនិយមថា ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ពិសេសការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅគ្រប់គោលដៅនឹងមានកំណើនខ្ពស់ថែមទៀតចាប់ពីឆ្នាំ ២០២៤ ទៅ។ ជាមួយគ្នានេះចរន្តចំនួនភ្ញៀវទេសចរបរទេសក៏នឹងកើនឡើងដែរ»។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ប៉ែន សុវិជាតិ ថ្មីៗនេះបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ទោះបីពេលនេះការគំរាមកំហែងពីវិបត្តិកូវីដ ១៩ បានធូរស្រាល ប៉ុន្តែវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកលដែលបណ្តាលពីជម្លោះភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងសង្គ្រាមនានា ... និងបញ្ហាអតិផរណា គឺបានធ្វើឱ្យកម្លាំងបញ្ជាទិញនៅទីផ្សារធំៗធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ទោះយ៉ាងណា ដោយសារកម្ពុជាជាសមាជិក RCEP ដូច្នេះការនាំចេញទំនិញទៅទីនោះគឺនៅតែបន្តសញ្ញាវិជ្ជមាន។
លោកថ្លែងថា៖ «RCEP បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងច្រើនក្នុងការបើកទីផ្សារនាំចេញផលិតផលកម្ពុជាទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ»។
តាមរយៈ RCEP កម្ពុជាទទួលបានភាពអនុគ្រោះពន្ធលើទំនិញនាំចេញជាច្រើន ដូចជា ទំនិញកសិកម្ម កសិកម្ម កែច្នៃ និងទំនិញឧស្សាហកម្ម។ កម្ពុជាក៏នឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍បន្ថែមពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះដូចជា ការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា ចំណេះដឹង ចំណេះធ្វើ និងជំនាញថ្មីៗពីការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស និងបង្កើតការងារថ្មីៗ។
សមាជិក RCEP ទាំងអស់បានគ្របដណ្តប់លើប្រជាជនប្រមាណ ២,២ ពាន់លាននាក់ ឬ ៣០ ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជនពិភពលោក ព្រមទាំងមានផលិតផលក្នុងស្រុក ២៦,២ ទ្រីលានដុល្លារ ឬ ៣០ ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបពិភពលោក និងមានទំហំពាណិជ្ជកម្ម ២៨ ភាគរយនៃទំហំពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក៕
