ចម្ការម្រេចមួយកន្លែងក្នុងខេត្តកំពត។ សហការី
លក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង និងអូសបន្លាយយូរ បានធ្វើឱ្យការប្រមូលផលម្រេចកំពតក្នុងឆ្នាំ២០២៤ សម្រេចបានចន្លោះពី ៣០-៤០ តោន ធ្លាក់ចុះក្នុងរង្វង់ ៦០-៧០ ភាគរយបើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២៣។ នេះបើតាមប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចកំពត។
«ម្រេចកំពត»ត្រូវបានក្រសួងពាណិជ្ជកម្មចុះបញ្ជីជាផលិតផលសម្គាល់ភូមិសាស្រ្ត(GI) កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១០។ ការចុះបញ្ជីជាផលិតផល GI បានជួយឱ្យម្រេចកំពត មានទីផ្សារកាន់តែធំ និងទទួលបានតម្លៃខ្ពស់ជាងផលិតផលម្រេចធម្មតា។
ជាទូទៅការប្រមូលផលម្រេចកំពត ធ្វើឡើងចន្លោះពីខែមករា ដល់ខែកក្កដា នៃឆ្នាំនីមួយៗ ដោយអាស្រ័យលើអាកាសធាតុ។
ប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចកំពត លោក ងួន ឡាយ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ក្នុងថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ ថា អាកាសធាតុក្តៅ និងការរាំងភ្លៀងរយៈពេលយូរ បានធ្វើឱ្យដើមម្រេចមួយចំនួនត្រូវងាប់ និងមួយចំនួនទៀតផ្តល់ទិន្នផលតិចតួច។
ការណ៍នេះធ្វើឱ្យការប្រមូលផល ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ នេះសម្រេចបានក្នុងរង្វង់ប្រហែលពី ៣០-៤០ តោន ដែលខុសឆ្ងាយបើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២៣ ដែលមានប្រហែលពី ១២០-១៣០ តោន។
លោកនិយាយថា៖«កត្តាអាកាសធាតុបានធ្វើឱ្យទិន្នផលម្រេចកំពតក្នុងឆ្នាំនេះធ្លាក់ចុះច្រើន ប៉ុន្តែសម្រាប់ការបញ្ជាទិញគឺមានច្រើនជាប្រចាំ គ្រាន់តែយើងមិនមានទំនិញសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ឱ្យគេ»។
លោកប្រាប់ទៀតថា ក្រៅពីកត្តាអាកាសធាតុ ការធ្លាក់ចុះទិន្នផលនេះក៏ដោយសារទំហំផ្ទៃដីដាំដុះ និងកម្លាំងពលកម្មធ្លាក់ចុះ។ កាលពីមុននៅខេត្តកំពតមានផ្ទៃដីដាំម្រេចប្រហែល ២៩០ ហិកតា និងមានកសិករប្រមាណ ៤៦០គ្រួសារ ប៉ុន្តែពេលនេះដីដាំម្រេច នៅសល់ប្រហែល ២៤០ ហិកតា និងមានប្រជាកសិករប្រហែល ២០០ គ្រួសារ។ ជាមធ្យមដី ១ ហិកតាគេអាចដាំម្រេចបានប្រហែល ២ ៥០០ គុម្ព។
លោកបន្ថែមថា៖«ដីដាំម្រេចនៅខេត្តកំពត គឺមិនមានការអភិរក្សដូចដីស្រែអំបិលឡើយ ដោយម្ចាស់ដីនីមួយៗអាចធ្វើការទិញលក់ និងប្រែក្លាយយកធ្វើអ្វីក៏បាន»។
ទាក់ទងនឹងតម្លៃ លោក ងួន ឡាយ បានប្រាប់ថា រយៈពេលជិត ១០ឆ្នាំមកហើយដែលតម្លៃម្រេចកំពត(GI) មិនមានការប្រែប្រួល ដោយម្រេចខ្មៅមានតម្លៃ ១៥ ដុល្លារក្នុង ១ គីឡូក្រាម, ម្រេចក្រហម ២៥ ដុល្លារ និងម្រេចស តម្លៃ ២៨ ដុល្លារ។
ប៉ុន្តែសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៤ នេះតម្លៃបានកើនឡើងបន្តិច ដោយម្រេចខ្មៅ មានតម្លៃ ១៨ ដុល្លារ, ម្រេចក្រហម ២៨ ដុល្លារ និងម្រេចស តម្លៃ ៣១ ដុល្លារ។
ប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចកំពត លើកឡើងទៀតថា ទន្ទឹមនឹងការកើនឡើងតម្លៃ ផលិតផលម្រេច GI នេះក៏កំពុងប្រឈមនឹងការធ្លាក់ចុះបរិមាណកាន់តែច្រើនផងដែរ ព្រោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុបានធ្វើឱ្យការបោះបង់មុខរបរនេះកាន់តែច្រើន។
ដើមម្រេចដែលងាប់ មានមួយចំនួនមិនត្រូវបានដាំដុះឡើងវិញឡើយ។
លោកនិយាយថា៖«កត្តាអាកាសធាតុបានធ្វើម្ចាស់ចម្ការមួយចំនួនងាកទៅចាប់យកមុខរបរផ្សេងវិញ ព្រោះពួកគេមិនចង់ប្រថុយយកប្រាក់ទៅវិនិយោគលើការដាំកូនម្រេចឡើងវិញ»។
លោកពន្យល់ថា ដើមម្រេចចាប់ពីដាំរហូតដល់ផ្តល់ផល គឺត្រូវការពេល ៣ ឆ្នាំ ហើយបើគិតពីការចំណាយក្នុងការទិញកូនម្រេច ជន្លង(បង្គោល) និងការថែទាំរហូតទទួលផល គឺប្រហែល ៥០ដុល្លារ ក្នុង ១ដើម។
កសិករដាំម្រេចនៅខេត្តកំពត ប្រមាណជាង ៣០០ គុម្ភ លោក ពៅ ភត បាននិយាយថា អាកាសធាតុក្តៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ បានធ្វើឱ្យការប្រមូលផលម្រេចធ្លាក់ចុះយ៉ាងច្រើន ហើយក៏មានដើមម្រេចជាច្រើនត្រូវងាប់ផងដែរ។
លោកបានថ្លែងថា៖«ទិន្នផលម្រេចកំពត ដែលប្រមូលបានក្នុងឆ្នាំ២០២៤ បានធ្លាក់ចុះច្រើនបើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣ ហើយនៅឆ្នាំ២០២៥ ខាងមុខអាចនឹងធ្លាក់ចុះទៀត ព្រោះមិនសូវមានអ្នកដាំច្រើនដូចពេលមុន»។
