ក្រសួង​រ៉ែ និង​ថាមពល បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ចាប់​ពី​ឆ្នាំ ២០២៥ តទៅ​ជា​អាទិភាព គឺ​រោងចក្រ​ផលិត​សម្រាប់​ការ​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ​អាច​ស្នើ​សុំ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​ស្អាត​(Renewable Energy Certificate) ពី​អគ្គិសនី​កម្ពុជា (EDC) ដើម្បី​បង្កើន​ឱកាស​ទីផ្សារ​សម្រាប់​ផលិតផល​របស់​ខ្លួន​ទៅ​ទីផ្សារ​ពិភពលោក ជា​ពិសេស​ទីផ្សារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​សហភាព​អឺរ៉ុប។

តាម​រយៈ​វីដូអូ ឃ្លីប ដែល​បង្ហោះ​នៅ​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​«​ហ្វេសបុក»ផ្លូវការ​របស់​ក្រសួង​រ៉ែ និង​ថាមពល កាល​ពី​ចុង​សប្តាហ៍​មុន លោក កែវ រតន រដ្ឋមន្រ្តី​ក្រសួង​រ៉ែ និង​ថាមពល បាន​លើក​ឡើង​ថា ប្រសិន​បើ​គិត​ពី​អនុភាព​ដំឡើង​នៃ​ប្រភព​ថាមពល​អគ្គិសនី បច្ចុប្បន្ន​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​ប្រភព​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​ប្រមាណ​ជាង ៦០ ភាគរយ​រួច​ហើយ។ 

ចំនួន​នេះ​បើ​ក្រឡេក​មើល​ទៅ​​បណ្តា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន គឺ​កម្ពុជា ឈរ​នៅ​លំដាប់​ទី ២ បន្ទាប់​ពី​ប្រទេស​ឡាវ ក្នុង​ការ​ផលិត​ថាមពល​ស្អាត ហើយ​ថាមពល​ភាគ​ច្រើន​លើសលប់​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​បណ្តាញ​ជាតិ គឺ​ជា​ថាមពល​ស្អាត និង​ជា​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ។ លោក​បន្ត​ថា នេះ​ពិត​ជា​មោទនភាព​ចំពោះ​សមិទ្ធិផល​នេះ​ដែល​សម្រេច​បាន ហើយ​នេះ​ជា​ហេតុផល​ដែល​យើង​ចង់​ពង្រីក​អត្ថប្រយោជន៍​នេះ​ជូន​ដល់​អ្នក​អ្នក​ប្រើប្រាស់​គ្រប់​រូប។

លោក​បាន​ថ្លែង​ថា៖​«​យន្តការ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ ឬ ហៅ​ថា Renewable Energy Certificate -RECs ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​យុទ្ធសាស្រ្ត​របស់​កម្ពុជា ដើម្បី​បំពេញ​តាម​ស្តង់ដា​បរិស្ថាន​អន្តរជាតិ និង​ជួយ​ឧស្សាហកម្ម​បង្កើត​ខ្សែ​ច្រវាក់​ផ្គត់ផ្គង់​ដែល​បញ្ចេញ​កាបូន​ទាប និង​អាច​តាម​ដាន​បាន​នូវ​ការ​ផ្គត់ផ្គង់​អគ្គិសនី​ដែល​ស្អាត​ដែល​ជា​លក្ខខណ្ឌ​តម្រូវ​នៃ​ទីផ្សារ​ពិភពលោក»។

លោក​បន្ថែម​ថា វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​ដែល​ក្រសួង​បាននិង​កំពុង​រៀបចំ​នេះ នឹង​ផ្តល់​ជូន​អ្នក​ប្រើប្រាស់​អគ្គិសនី​នូវ​មធ្យោបាយ​ជាក់​ស្តែង ដើម្បី​រួម​ចំណែក​ដល់​ដំណើរការ​នៃ​អន្តរកាល​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នៅ​កម្ពុជា។ រាល់​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នឹង​បញ្ជាក់​ថា អគ្គិសនី​មួយ​មេហ្គាវ៉ាត់​ម៉ោង​ត្រូវ​បាន​ផលិត​ចេញ​ពី​ប្រភព​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ ហើយ​បាន​បញ្ជូន​ទៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​បណ្តាញ​អគ្គិសនី​ជាតិ។ 

ឈរ​លើ​មូលដ្ឋាន​នៃ​ការ​រៀបចំ​ប្រកប​ដោយ​តម្លាភាព និង​គណនេយ្យ​ភាព។ វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នេះ នឹង​ផ្តល់​នូវ​យន្តការ​ដែល​អាច​ទុកចិត្ត​បាន​សម្រាប់​គ្រប់​អាជីវកម្ម​ទាំង​អស់ ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​ការ​គាំទ្រ និង​ឆន្ទៈ​របស់​ពួក​គេ​ក្នុង​ការ​ប្រើប្រាស់​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ។

លោក​បាន​បញ្ជាក់​ថា៖«ដើម្បី​អនុវត្ត​យន្តការ​នេះ​បាន​អគ្គិសនី​កម្ពុជា(EDC) នឹង​ដើរ​តួនាទី​ជា​អ្នក​ទិញ​តែមួយ​គត់​សម្រាប់​យន្តការ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើងវិញ ដែល​សមស្រប​នឹង​លក្ខខណ្ឌ​ទីផ្សារ​របស់​កម្ពុជា​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន។ តាម​រយៈ​យន្តការ​នេះ អ្នក​ប្រើប្រាស់​អគ្គិសនី​អាច​ទិញ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ រួម​ជាមួយ​នឹង​ការ​ប្រើប្រាស់​អគ្គិសនី​របស់​ពួក​គេ ដែល​ផ្តល់​ឱ្យ​គ្រប់​អាជីវកម្ម​ទាំង​អស់​នូវ​វិធីសាស្ត្រ​មួយ ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​ការ​គាំទ្រ​របស់​ពួកគេ សម្រាប់​ការ​ផលិត​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ និង​បន្ស៊ី​នឹង​ការ​ប្រើប្រាស់​ថាមពល​របស់​ពួកគេ​ឱ្យ​ស្រប​នឹង​គោលដៅ​បរិស្ថាន»។

ទាក់​ទង​នឹង​ការកំណត់ថ្លៃ លោក​រដ្ឋមន្ត្រី បាន​អះអាង​ថា នឹង​ត្រូវ​រៀបចំ​ដោយ​អាជ្ញាធរអគ្គិសនី​កម្ពុជា (EAC) ខណៈ​ក្រសួង​រ៉ែ និង​ថាមពល នឹង​ពិនិត្យ​មើល​ជារួម ទាំង​ភាព​អនុលោម និង​ទាំង​លើ​ការ​កំណត់​យន្តការ​អនុវត្ត​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​ទាំង​មូល។

លោក​ប្រាប់​ទៀត​ថា នៅ​ពេល​ដែល​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ចុះ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទិញ-​លក់​ថាមពល ជាមួយ​អ្នក​ផលិត​អគ្គិសនី​ពី​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ យើង​បាន​កំណត់​យ៉ាង​ច្បាស់​អំពី​ការ​ផលិត​ថាមពល និង​អត្ថប្រយោជន៍​បរិស្ថាន​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេស​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ ក៏​ជា​ផ្នែក​នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នេះ​ផង​ដែរ។

ការណ៍​នេះ មាន​ន័យ​ថា ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​ដែល​បាន​ផលិត​នឹង​ត្រូវ​បាន​ផ្តល់​តម្លៃ​យ៉ាង​ពេញលេញ​ដែល​បាន​បង្កើត​ទាំង​ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ និង​ការ​លើក​ទឹកចិត្ត​មួយ ដើម្បី​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ការអភិវឌ្ឍ​ថាមពល​ស្អាត​បន្ថែម​ទៀត​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​បណ្តាញ​ជាតិ។ វា​គឺ​ជា​វិធីសាស្ត្រ​ជាក់ស្តែង មាន​តម្លាភាព​ដែល​នឹង​ជួយ​ពង្រឹង​ផលបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​របស់​កម្ពុជា។

លោក​បាន​ថ្លែង​ថា៖​«​សម្រាប់​វិស័យ​ឧស្សាហកម្ម​វិញ យន្តការ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នេះ គឺ​ជា​ឱកាស​ដ៏​ល្អ​ប្រសើរ​មួយ ដែល​ស្រប​តាម​ការ​ចង់​បាន​របស់​អ្នក​បញ្ជា​ទិញ​ពី​បរទេស ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ មាន​ដូចជា សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​សហភាព​អឺរ៉ុប បាន​បង្កើន​តម្រូវការ​ឱ្យ​បញ្ជាក់​អំពី​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​លើ​ការងារ​ចីរភាព​បណ្តាញ​រោងចក្រ ឧស្សាហកម្ម ហើយ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នេះ នឹង​ផ្តល់​នូវ​ការ​គាំទ្រ​ដល់​អន្តរកាល​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​សម្រាប់​ការ​ផលិត​ថាមពល​អគ្គិសនី និង​ស្រប​តាម​ស្តង់ដា​នៃ​ការ​រាយការណ៍​បរិស្ថាន ផង​ដែរ»។

លោក កែវ រតនៈ បាន​បញ្ជាក់​ថា៖​«​យន្តការ​នេះ ក៏​នឹង​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​អ្នក​ប្រើប្រាស់​អគ្គិសនី​អាច​បំពេញ​តម្រូវការ អាច​រក្សា​ភាព​បត់​បែន នៅ​ក្នុង​ប្រតិបត្តិការ​អាជីវកម្ម​របស់​ខ្លួន​បាន។ មិន​ថា​អ្នក​បាន​ដំឡើង​ប្រព័ន្ធ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នៅ​ទីតាំង​របស់​អ្នកផ្ទាល់ ឬទេ គឺ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នឹង​ផ្តល់​នូវ​យន្តការ​មួយ ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​ថាមពល​ស្អាត​ភ្លាមៗ ដោយ​មិន​ចាំបាច់​ធ្វើ​ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ​ចម្បងៗ​នោះ​ទេ»។ 

លោក​បន្ថែម​ថា៖​«​រាល់​ការ​ទិញ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នីមួយៗ នឹង​ជួយ​គាំទ្រ​វិស័យ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នៅ​កម្ពុជា តាម​រយៈ​ការ​បង្កើន​ការ​វិនិយោគ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​នូវ​បច្ចេកវិទ្យា និង​លើក​កម្ពស់​ជំនាញ​ក្នុង​ប្រទេស​ផងដែរ។

លោក​បាន​ពន្យល់​ថា លើស​ពី​នេះ​ទៀត តម្លាភាព​នៃ​យន្តការ​វិញ្ញាបនបត្រ​នេះ នឹង​ធានា​ជូន​អ្នក​ប្រើប្រាស់​នូវ​ក្រប​ខណ្ឌ​ការងារ​មួយ​ដែល​អាច​ធ្វើការ​តាម​ដាន និង​រាយការណ៍​អំពី​ការ​ប្រើប្រាស់​ថាមពល​បាន​ដែលនឹង​ជួយ​បង្កើន​ការ​ទុក​ចិត្ត​ពី​សំណាក់​អតិថិជន ដៃគូ​សហការ និង​អ្នក​ពាក់​ព័ន្ធ ដូច្នេះ​ការងារ​អាទិភាព​របស់​យើង​គឺ​ត្រូវ​កំណត់​ទិសដៅ​ការងារ​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់លាស់ និង​អាច​ជឿ​ទុកចិត្ត​បាន​សម្រាប់​អ្នក​ដែល​ពឹង​ផ្អែក​លើ​ប្រព័ន្ធ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​កកើត​ឡើង​វិញ​នេះ។

លោក​បាន​អះអាង​ថា ផ្អែក​លើ​ការ​ទាមទារ​ឱ្យ​មាន​ដំណើរការ​ប្រកប​ដោយ​តម្លាភាព និង​ការ​ធានា​បាន​នូវ​អត្ថប្រយោជន៍​ដោយ​ស្មើភាព និង​យុត្តិធម៌ យើង​អាច​បង្កើត​លទ្ធផល​ឈ្នះ ឈ្នះ ពិត​ប្រាកដ​បាន ហើយ​វិនិយោគិន​នឹង​ទទួល​បាន​នូវ​ទំនុក​ចិត្ត​អាជីវកម្ម និង​ឃើញ​នូវ​ផល​ចំណេញ​ជាក់ស្តែង។

ម្យ៉ាងទៀត ប្រជាជន​របស់​យើង​នឹង​ទទួល​បាន​អត្ថប្រយោជន៍​ពី​ប្រព័ន្ធ​ថាមពល​ដែល​មាន​សន្តិសុខ និង​ត្រៀម​រួច​ជា​ស្រេច​សម្រាប់​អនាគត។ ប្រព័ន្ធ​នេះ​អាច​ដំណើរការ​បាន​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព ទាមទារ​ឱ្យ​មាន​កិច្ច​សហការ​យ៉ាង​ជិតស្និត​ជាមួយ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់។

ប្រធាន​ក្រុម​ប្រឹក្សាភិបាល​នៃ​សម្ព័ន្ធ​ក្រុមហ៊ុន SAM SN GROUP លោក សំ សុខនឿន ដែល​បច្ចុប្បន្ន​​មាន​ដៃគូ​វិនិយោគ​ជា​ច្រើន​ និង​កំពុង​សិក្សា​ពី​ទីតាំង និង​លទ្ធភាព​បង្កើត​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​កម្ពុជា-ជប៉ុន បាន​ប្រាប់​ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍​ក្នុង​ថ្ងៃ​ទី៣០ ខែ​ធ្នូ ​ថា ថាម​ពល​អគ្គិសនី គឺ​មាន​ភាព​ចាំបាច់​ណាស់​សម្រាប់​គ្រប់​សកម្មភាព​ក្នុង​សង្គម​នា​ពេល​ប្ចុប្បន្ន ព្រោះ​ប្រទេស​ដែល​មាន​ថាមពល​អគ្គិសនី​ប្រើ​ប្រាស់​គ្រប់​គ្រាន់ និង​មាន​តម្លៃ​ទាប​នោះ គឺ​ប្រាកដ​ជា​មាន​ឱកាស​ច្រើន​ដើម្បី​​ជំរុញ​ល្បឿន​​​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​របស់​ខ្លួន​​តាម​រយៈ​ការ​ទាក់​ទាញ​វិនិយោគិន​គ្រប់​ជាតិ​សាសន៍​ឱ្យ​ចូល​មក​បណ្តាក់​ទុន។ 

លោក​បន្ត​ថា វា​នឹង​កាន់​តែ​ពិសេស​បន្ថែម​ទៀត​ប្រសិន​បើ​ថាម​ពល​ទាំង​អស់​នោះ​មាន​ប្រភព​ពី​ថាម​ពល​ស្អាត ឬ​កកើត​ឡើង​វិញ ព្រោះ​ថាម​ពលទាំង​អស់​​នេះ​​មិន​ត្រឹម​តែ​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំពុល​បរិស្ថាន​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​នៅ​តាម​ប្រទេស​រីកចម្រើន​គឺ​គេ​ឱ្យ​គុណតម្លៃ​ខ្ពស់​ផងដែរ​ទៅ​លើ​ការ​ប្រើប្រាស់​ថាម​ពល​ស្អាត​ តាម​រយៈ​ការ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​នាំ​ចូល​ក្រោម​អត្រា​ពន្ធ​គយ​ពិសេស ​ជាដើម​។

លោក​និយាយ​ថា៖​«ការ​​​ប្រកាស​របស់​អាជ្ញាធរ​ក្នុង​ការ​ផ្តល់សិទ្ធិ​ឱ្យ​រោងចក្រ/​សហគ្រាស​អាច​ស្នើ​សុំ​វិញ្ញាបនបត្រ​ថាមពល​ស្អាត​(Renewable Energy Certificate) ពី​អគ្គិសនី​កម្ពុជា (EDC) នឹង​ជួយ​​បង្កើន​ឱកាស​ទីផ្សារ​សម្រាប់​ផលិតផល​កម្ពុជា​លើ​ទីផ្សារ​ពិភពលោក។ ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​វា​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​ការ​នាំ​ចេញទំនិញ​របស់​កម្ពុជា​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ មាន​បរិមាណ​កាន់​តែ​ច្រើន ជា​ពិសេស​បណ្តា​ប្រទេស​ដែល​​រឹតត្បឹត​លើ​ការ​បំពុល​បរិស្ថាន​»។​​

លោក​បាន​លើក​ឡើង​​​ទៀត​ថា ជាទូទៅ​មុននឹង​សម្រេច​ចិត្ត​ទៅបើក​អាជីវកម្មនៅ​កន្លែង​ណាមួយ​ អ្នក​វិនិយោគ​តែងគិត​ទៅ​លើ​បញ្ហា​ថាម​ពល​មុន​គេ ព្រោះ​តម្លៃថាមពលទាប នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ថ្លៃដើម​ផលិត​ទាប ហើយ​ពេល​នោះ​សមត្ថភាព​ប្រកួត​ប្រជែង​លើ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិក៏​នឹងកើនឡើង​ខ្ពស់​ជាង​មុនផងដែរ​​៕