ភ្នំពេញ៖ ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ សហការ​ជាមួយ CAPFish-Capture: គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ជលផល​ក្រោយ​ប្រមូល​ផល បាន​រៀប​ចំ​កម្មវិធី​ទស្សនកិច្ច​សិក្សា និង​ផ្សព្វផ្សាយ​សារព័ត៌មាន​​នៅ​ថ្ងៃទី ១៥ ខែ​កក្កដា នៅ​ទីស្តីការ​ក្រសួង ចាប់ពី​ថ្ងៃទី ១៥ ដល់ ១៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០២៤។

កម្មវិធី​ទស្សនកិច្ចសិក្សា និង​ផ្សព្វផ្សាយ​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ កោះកុង និង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ក្រោម​ប្រធានបទ «ការ​ទទួល​ស្គាល់​ក្នុង​ស្រុក និង​ជាសកល - ផលិត​អាហារ​មាន​​សុវត្ថិភាព ពន្លឿន​ភាព​ជោគជ័យ»។

គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​នេះ​មាន​គោលបំណង​បង្ហាញ​ពី​វឌ្ឍនភាព​សំខាន់ៗ​ដែល​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​សហគ្រាស​ជលផល​កម្ពុជា​ក្នុង​ការ​លើក​កម្ពស់​សុវត្ថិភាព​ចំណី​អាហារ និង​ការ​រៀបចំ​សម្រាប់​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ។

គំនិត​ផ្តួចផ្តើម CAPFish ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ «កម្មវិធី​កម្ពុជា​សម្រាប់​កំណើន​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព និង​បរិយាប័ន្ន​វិស័យ​ជលផល» ដែល​ផ្តល់​មូលនិធិ​ដោយ​សហភាព​អឺរ៉ុប មាន​គោលបំណង​ពង្រឹង​វិស័យ​ជលផល​របស់​កម្ពុជា ដោយ​ផ្តោត​ជាពិសេស​លើ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​ជលផល​ក្រោយ​ការ​ប្រមូល​ផល។

គម្រោង​នេះ​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​ដោយ​រដ្ឋបាល​ជលផល (FiA) និង​អង្គការ​អភិវឌ្ឍន៍​ឧស្សាហកម្ម​របស់​អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNIDO) ដោយ​មាន​សហហិរញ្ញប្បទាន​ពី​សហភាព​អឺរ៉ុប។

កញ្ញា អ៊ឹម រចនា អនុរដ្ឋលេខាធិការ និង​ជា​អ្នក​នាំពាក្យ​របស់​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខា​ប្រមាញ់ និង​នេសាទ រួម​ជាមួយ​នឹង​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់ FiA នឹង​ដឹកនាំ​កម្មវិធី​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​សិក្សា។

កម្មវិធី​នេះ​គ្រោង​នឹង​រៀបចំ​ឱ្យ​មាន​អ្នក​ចូលរួម​ប្រហែល ៦៣​ នាក់ រួមទាំង​មន្ត្រី​មកពី MAFF និង FiA តំណាង​មកពី​គណៈប្រតិភូ​អឺរ៉ុប និង​ភ្នាក់ងារ​សារព័ត៌មាន​ចំនួន ២១ ស្ថាប័ន។​

កញ្ញា រចនា បាន​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​មាន​ក្តីរំភើប​ក្នុង​ការនាំ​អ្នកកាសែត​ទៅកាន់​ទីតាំង​សំខាន់ៗ​ចំនួន​បួន​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ កោះកុង និង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​។ យើង​ស្នើឱ្យអ្នក​សារព័ត៌មាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ផ្សាយ​រឿង​ពិត​អំពី​ផលិតផល​ត្រី​កម្ពុជា ដើម្បី​ផ្សព្វផ្សាយ​ដល់ទី​ផ្សារ​ពិភពលោក»។

សមិទ្ធិផល​សំខាន់ៗ​ក្នុង​សុវត្ថិភាព​ចំណី​អាហារ និង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ក្នុង​វិស័យ​ឯកជន

គម្រោង CAPFish-Capture សម្រេច​បាន​នូវ​វឌ្ឍនភាព​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់​ក្នុង​វិស័យ​សំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួន។ គួរ​កត់​សម្គាល់​ថា ផែនការ​សកម្ម​ភាព​ជាតិ​សម្រាប់​ការ​ត្រួតពិនិត្យ​គុណភាព និង​សុវត្ថិភាព​ផលិតផល​ជលផល (ឆ្នាំ ២០២០-២០២៤) ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង ហើយ​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​គុណភាព​ជាង ២០ នាក់​ត្រូវបាន​បណ្តុះបណ្តាល។

ក្របខណ្ឌ​ច្បាប់​ត្រូវបាន​ពង្រឹង​ជាមួយ​នឹង​ការ​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្នភាព​ចំពោះ​ច្បាប់​ជលផល និង​ការ​ដាក់ឱ្យ​ប្រើប្រាស់​នូវ​វិញ្ញាបនប័ត្រ​និមិត្ដ​សញ្ញា​គុណភាពផល ផលិតផល​ជលផល​កម្ពុជា (CQS)។

លើសពីនេះ​ទៀត សហគ្រាស​ចំនួន​បួន​បាន​អនុវត្ត​ដោយ​ជោគជ័យ​នូវ​ប្រព័ន្ធ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ចំណុច​សំខាន់​នៃ​ការ​វិភាគ​គ្រោះថ្នាក់ (HACCP) ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​ការ​តាមដាន​តាម​ឌីជីថល​កំពុង​ត្រូវបាន​សាកល្បង​។​

ការ​ប្រកួតប្រជែង​ក្នុង​វិស័យ​ឯកជន ក៏មាន​ការជំរុញ​ផងដែរ។ ការគាំទ្រ​ការ​វិនិយោគ​ខ្សែសង្វាក់​តម្លៃ ​គម្រោង​ផ្លូវ​លឿន (VCIS-FTS) បានផ្ដល់​អត្ថប្រយោជន៍​ដល់​សហគ្រាស​ចំនួន ២៨​ ដោយ ១៧ សហគ្រាស​ សម្រេចបាន​វិ​ញ្ញាប​ន​ប័ត្រ CQS។​

គម្រោង​នេះ​បាន​ប្រើប្រាស់​ការវិនិយោគ​ក្នុង​វិស័យ​ឯកជន​យ៉ាងសំខាន់ និង​បាន​ដាក់ឱ្យ​ដំណើរការ​នូវ​រោងចក្រ​គាំទ្រ​ការវិនិយោគ​ប្រកបដោយ​ភាព​ច្នៃប្រឌិត (ISF)​។ ការគាំទ្រ​តម្រង់ទិស​នាំចេញ​បាន​នាំឱ្យមាន​ការនាំចេញ​ត្រី​ស្ងួត​ដំបូង​គេ​ទៅ​អូស្ត្រាលី​។​

លោក សុខ ណារិន តំណាង​ប្រចាំ​ប្រទេស​នៃ​អង្គការ UNIDO ប្រចាំ​កម្ពុជា បានបញ្ជាក់​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ការ​បង្ហាញផ្លូវ​នេះ​។​

លោក ណារិន បាន​ឱ្យដឹង​ថា៖ «​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​សិក្សា​នេះ មាន​គោល​បំណង​លើក​កម្ពស់​កា​រទទួលស្គាល់​បន្ថែមទៀត​នៃ​ផលិតផល​នេសាទ​របស់​សហគ្រាស​ក្នុង​ស្រុក ដែល​បានទទួល​ជំនួយសម្ភារៈ និង​បច្ចេក​ទេស​ពី​គម្រោង​រួមគ្នា និង​ការចូល​ទៅក្នុង​ទីផ្សារ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ»។​

ពិសេស​ជាងនេះទៅទៀត ដំណើរ​ទស្សនៈកិច្ច​សិក្សា​នេះ ក៏​ចង់បង្ហាញ​ដល់​សាធារណជន និង​អ្នកពាក់ព័ន្ធ​អំពី​សក្ដានុពល និង​លទ្ធភាព​ក្នុងការ​ពង្រីក​អាជីវកម្ម​ជលផល​នៅ​កម្ពុជា​ផងដែរ​។​

ជំរុញ​ការ​ច្នៃប្រឌិត និង​ការស្រាវជ្រាវ

នៅ​ក្នុង​ការ​ច្នៃប្រឌិត ​ការស្រាវជ្រាវ និង​អភិវឌ្ឍន៍ ថ្នាល​ស្រាវជ្រាវ​អនុវត្ដន៍​ និង​បច្ចេកវិទ្យា​ម្ហូប​អាហារ (FTRIP) បាន​គាំទ្រ​គម្រោង​ស្រាវជ្រាវ​ចំនួន ២៣ បង្កើត​ម៉ូឌុល​បណ្តុះ​បណ្តាល​ថ្មី ហើយ​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដំណើរ​ការ​បង្កើត​មជ្ឈមណ្ឌល​វេច​ខ្ចប់​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​កសិកម្ម។

កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ដែល​កំពុង​បន្ត ​រួមមាន​ការបង្កើត​សន្ទស្សន៍​នវានុវត្តន៍​សហគ្រាស​នៅ​កម្ពុជា (CEII) និង​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​សម្រាប់​ការ​ចុះ​បញ្ជី​ម៉ាក​ភូមិសាស្ត្រ (GI)។

លោក សេតធី ស៊ីថារ៉ាម៉ា ថមបាធូ ​ប្រធាន​ទីប្រឹក្សា​បច្ចេកទេស​របស់ UNIDO បាន​និយាយ​ថា៖ «CAPFish គឺជា​គម្រោង​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​គម្រោង​សំខាន់ៗ​ដែល​ផ្តល់​មូលនិធិ​ដោយ​សហភាព​អឺរ៉ុប (EU) និង​អនុវត្ត​រួមគ្នា​ដោយ FiA និង UNIDO»។

លោក​បន្ដ​ថា៖ «​យើង​បាន​បង្កើត​ប្រព័ន្ធ​សុវត្ថិភាព​ចំណី​អាហារ ដើម្បី​អនុលោម​តាម​តម្រូវការ​សកល ដែល​រួមមាន​ការបង្កើត​គោល​នយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ ច្បាប់ បទ​ប្បញ្ញត្តិ និង​ស្តង់ដា ក៏ដូចជា​ការសម្របសម្រួល​ការត្រួតពិនិត្យ​ម្ហូបអាហារ​»។​

ការ​លើក​កម្ពស់​ទំនាក់ទំនង​ទីផ្សារ​សកល និង​ការ​អនុលោម​តាមច្បាប់​

ទស្សកិច្ចសិក្សា និង​ផ្សព្វផ្សាយ​នេះ​មាន​គោលបំណង​អប់រំ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​អំពី​គំនិត​សុវត្ថិភាព​ម្ហូបអាហារ និង​ការអនុវត្ត​ការត្រៀមខ្លួន​សម្រាប់​ការ​នាំ​ចេញ ផ្សព្វផ្សាយ​រឿងរ៉ាវ​ជោគជ័យ​ពី​គម្រោង CAPFish-Capture ជូនដំណឹង​ដល់​សាធារណជន​អំពី​សកម្មភាព​ទទួលស្គាល់​ជា​សាកល​សម្រាប់​សហគ្រាស​ដែល​គាំទ្រ​គម្រោង និង​បង្ហាញ​ពី​អត្ថប្រយោជន៍​នៃ​ការបញ្ជាក់​សុវត្ថិភាព​ចំណីអាហារ​តាមរយៈ​បណ្តាញ​ព័ត៌មាន​ផ្សេងៗ​។

គម្រោង CAPFish-Capture បាន​ដើរតួនាទី​យ៉ាងសំខាន់​ក្នុងការ​រីកចម្រើន និង​ការប្រកួតប្រជែង​ជា​អន្តរជាតិ​នៃ​វិស័យ​ជលផល​របស់​កម្ពុជា​។​

ដោយ​ផ្តោតលើ​សុវត្ថិភាព​ចំណីអាហារ ការកសាង​សមត្ថភាព​របស់​វិស័យ​ឯកជន និង​ការច្នៃប្រឌិត គម្រោង​នេះ​បាន​ត្រួស​ត្រាយផ្លូវ​សម្រាប់​ផលិតផល​ជលផល​កម្ពុជា ដើម្បី​ទទួលបាន​ការទទួលស្គាល់ និង​ការទទួលយក​នៅក្នុង​ទីផ្សារ​ពិភពលោក ដោយ​​ជំរុញ​ឱ្យ​សហគ្រាស​ក្នុងស្រុក​សម្រេចបាន​នូវ​ភាពជោគជ័យ​ថ្មី​។​

ជាមួយ​នឹង​កម្លាំង​ពលកម្ម​វ័យក្មេង និង​ស្វាហាប់ ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ត្រៀមខ្លួន​រួចជាស្រេច​ក្នុង​ការបង្កើន​ភាព​ជឿនលឿន​ទាំងនេះ​។

លោក​ ថមបាធូ​​ បាន​កត់សម្គាល់ថា៖ «​ជាមួយនឹង ៦០ភាគរយ​នៃ​ប្រជាជន​ដែល​មាន​អាយុ​ក្រោម ៣៥​ ឆ្នាំ ប្រទេស​កម្ពុជា​មានគុណ​សម្បត្តិ​ជាង​ប្រទេស​ដទៃទៀត​»។​

លោកបាន​បន្ដ​ថា៖ «​ការគាំទ្រ​យ៉ាង​ពេញទំហឹង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចំពោះ​វិស័យ​ឯកជន​បាន​ជំរុញ​សន្ទុះ​នៃ​សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា​ឆ្ពោះទៅរក​ចក្ខុវិស័យ​នៃ​ការ​ក្លាយជា​ប្រទេស​ដែលមាន​ចំណូល​មធ្យម​កម្រិត​ខ្ពស់​នៅ​ឆ្នាំ ២០៣០ និង​ជា​ប្រទេស​ដែលមាន​ប្រាក់ចំណូល​ខ្ពស់​នៅ​ឆ្នាំ២០៥០»៕​