ភ្នំពេញ៖ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ សហការជាមួយ CAPFish-Capture: គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ជលផលក្រោយប្រមូលផល បានរៀបចំកម្មវិធីទស្សនកិច្ចសិក្សា និងផ្សព្វផ្សាយសារព័ត៌មាននៅថ្ងៃទី ១៥ ខែកក្កដា នៅទីស្តីការក្រសួង ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៥ ដល់ ១៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។
កម្មវិធីទស្សនកិច្ចសិក្សា និងផ្សព្វផ្សាយនេះនឹងធ្វើឡើងនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កោះកុង និងខេត្តព្រះសីហនុ ក្រោមប្រធានបទ «ការទទួលស្គាល់ក្នុងស្រុក និងជាសកល - ផលិតអាហារមានសុវត្ថិភាព ពន្លឿនភាពជោគជ័យ»។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះមានគោលបំណងបង្ហាញពីវឌ្ឍនភាពសំខាន់ៗដែលធ្វើឡើងដោយសហគ្រាសជលផលកម្ពុជាក្នុងការលើកកម្ពស់សុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងការរៀបចំសម្រាប់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។
គំនិតផ្តួចផ្តើម CAPFish ជាផ្នែកមួយនៃ «កម្មវិធីកម្ពុជាសម្រាប់កំណើនប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាប័ន្នវិស័យជលផល» ដែលផ្តល់មូលនិធិដោយសហភាពអឺរ៉ុប មានគោលបំណងពង្រឹងវិស័យជលផលរបស់កម្ពុជា ដោយផ្តោតជាពិសេសលើការអភិវឌ្ឍន៍ជលផលក្រោយការប្រមូលផល។
គម្រោងនេះត្រូវបានអនុវត្តដោយរដ្ឋបាលជលផល (FiA) និងអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNIDO) ដោយមានសហហិរញ្ញប្បទានពីសហភាពអឺរ៉ុប។
កញ្ញា អ៊ឹម រចនា អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ រួមជាមួយនឹងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ FiA នឹងដឹកនាំកម្មវិធីដំណើរទស្សនកិច្ចសិក្សា។
កម្មវិធីនេះគ្រោងនឹងរៀបចំឱ្យមានអ្នកចូលរួមប្រហែល ៦៣ នាក់ រួមទាំងមន្ត្រីមកពី MAFF និង FiA តំណាងមកពីគណៈប្រតិភូអឺរ៉ុប និងភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានចំនួន ២១ ស្ថាប័ន។
កញ្ញា រចនា បានថ្លែងថា៖ «យើងមានក្តីរំភើបក្នុងការនាំអ្នកកាសែតទៅកាន់ទីតាំងសំខាន់ៗចំនួនបួនក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កោះកុង និងខេត្តព្រះសីហនុ។ យើងស្នើឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានផ្សព្វផ្សាយផ្សាយរឿងពិតអំពីផលិតផលត្រីកម្ពុជា ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយដល់ទីផ្សារពិភពលោក»។
សមិទ្ធិផលសំខាន់ៗក្នុងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងការប្រកួតប្រជែងក្នុងវិស័យឯកជន
គម្រោង CAPFish-Capture សម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួន។ គួរកត់សម្គាល់ថា ផែនការសកម្មភាពជាតិសម្រាប់ការត្រួតពិនិត្យគុណភាព និងសុវត្ថិភាពផលិតផលជលផល (ឆ្នាំ ២០២០-២០២៤) ត្រូវបានបង្កើតឡើង ហើយអ្នកត្រួតពិនិត្យគុណភាពជាង ២០ នាក់ត្រូវបានបណ្តុះបណ្តាល។
ក្របខណ្ឌច្បាប់ត្រូវបានពង្រឹងជាមួយនឹងការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពចំពោះច្បាប់ជលផល និងការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នូវវិញ្ញាបនប័ត្រនិមិត្ដសញ្ញាគុណភាពផល ផលិតផលជលផលកម្ពុជា (CQS)។
លើសពីនេះទៀត សហគ្រាសចំនួនបួនបានអនុវត្តដោយជោគជ័យនូវប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យចំណុចសំខាន់នៃការវិភាគគ្រោះថ្នាក់ (HACCP) ហើយបច្ចុប្បន្នការតាមដានតាមឌីជីថលកំពុងត្រូវបានសាកល្បង។
ការប្រកួតប្រជែងក្នុងវិស័យឯកជន ក៏មានការជំរុញផងដែរ។ ការគាំទ្រការវិនិយោគខ្សែសង្វាក់តម្លៃ គម្រោងផ្លូវលឿន (VCIS-FTS) បានផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់សហគ្រាសចំនួន ២៨ ដោយ ១៧ សហគ្រាស សម្រេចបានវិញ្ញាបនប័ត្រ CQS។
គម្រោងនេះបានប្រើប្រាស់ការវិនិយោគក្នុងវិស័យឯកជនយ៉ាងសំខាន់ និងបានដាក់ឱ្យដំណើរការនូវរោងចក្រគាំទ្រការវិនិយោគប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត (ISF)។ ការគាំទ្រតម្រង់ទិសនាំចេញបាននាំឱ្យមានការនាំចេញត្រីស្ងួតដំបូងគេទៅអូស្ត្រាលី។
លោក សុខ ណារិន តំណាងប្រចាំប្រទេសនៃអង្គការ UNIDO ប្រចាំកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃការបង្ហាញផ្លូវនេះ។
លោក ណារិន បានឱ្យដឹងថា៖ «ដំណើរទស្សនកិច្ចសិក្សានេះ មានគោលបំណងលើកកម្ពស់ការទទួលស្គាល់បន្ថែមទៀតនៃផលិតផលនេសាទរបស់សហគ្រាសក្នុងស្រុក ដែលបានទទួលជំនួយសម្ភារៈ និងបច្ចេកទេសពីគម្រោងរួមគ្នា និងការចូលទៅក្នុងទីផ្សារជាតិ និងអន្តរជាតិ»។
ពិសេសជាងនេះទៅទៀត ដំណើរទស្សនៈកិច្ចសិក្សានេះ ក៏ចង់បង្ហាញដល់សាធារណជន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធអំពីសក្ដានុពល និងលទ្ធភាពក្នុងការពង្រីកអាជីវកម្មជលផលនៅកម្ពុជាផងដែរ។
ជំរុញការច្នៃប្រឌិត និងការស្រាវជ្រាវ
នៅក្នុងការច្នៃប្រឌិត ការស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍ ថ្នាលស្រាវជ្រាវអនុវត្ដន៍ និងបច្ចេកវិទ្យាម្ហូបអាហារ (FTRIP) បានគាំទ្រគម្រោងស្រាវជ្រាវចំនួន ២៣ បង្កើតម៉ូឌុលបណ្តុះបណ្តាលថ្មី ហើយកំពុងស្ថិតក្នុងដំណើរការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលវេចខ្ចប់នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទកសិកម្ម។
កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដែលកំពុងបន្ត រួមមានការបង្កើតសន្ទស្សន៍នវានុវត្តន៍សហគ្រាសនៅកម្ពុជា (CEII) និងគំនិតផ្តួចផ្តើមសម្រាប់ការចុះបញ្ជីម៉ាកភូមិសាស្ត្រ (GI)។
លោក សេតធី ស៊ីថារ៉ាម៉ា ថមបាធូ ប្រធានទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសរបស់ UNIDO បាននិយាយថា៖ «CAPFish គឺជាគម្រោងមួយក្នុងចំណោមគម្រោងសំខាន់ៗដែលផ្តល់មូលនិធិដោយសហភាពអឺរ៉ុប (EU) និងអនុវត្តរួមគ្នាដោយ FiA និង UNIDO»។
លោកបន្ដថា៖ «យើងបានបង្កើតប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ ដើម្បីអនុលោមតាមតម្រូវការសកល ដែលរួមមានការបង្កើតគោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ ច្បាប់ បទប្បញ្ញត្តិ និងស្តង់ដា ក៏ដូចជាការសម្របសម្រួលការត្រួតពិនិត្យម្ហូបអាហារ»។
ការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងទីផ្សារសកល និងការអនុលោមតាមច្បាប់
ទស្សកិច្ចសិក្សា និងផ្សព្វផ្សាយនេះមានគោលបំណងអប់រំប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអំពីគំនិតសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ និងការអនុវត្តការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ការនាំចេញ ផ្សព្វផ្សាយរឿងរ៉ាវជោគជ័យពីគម្រោង CAPFish-Capture ជូនដំណឹងដល់សាធារណជនអំពីសកម្មភាពទទួលស្គាល់ជាសាកលសម្រាប់សហគ្រាសដែលគាំទ្រគម្រោង និងបង្ហាញពីអត្ថប្រយោជន៍នៃការបញ្ជាក់សុវត្ថិភាពចំណីអាហារតាមរយៈបណ្តាញព័ត៌មានផ្សេងៗ។
គម្រោង CAPFish-Capture បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការរីកចម្រើន និងការប្រកួតប្រជែងជាអន្តរជាតិនៃវិស័យជលផលរបស់កម្ពុជា។
ដោយផ្តោតលើសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ ការកសាងសមត្ថភាពរបស់វិស័យឯកជន និងការច្នៃប្រឌិត គម្រោងនេះបានត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ផលិតផលជលផលកម្ពុជា ដើម្បីទទួលបានការទទួលស្គាល់ និងការទទួលយកនៅក្នុងទីផ្សារពិភពលោក ដោយជំរុញឱ្យសហគ្រាសក្នុងស្រុកសម្រេចបាននូវភាពជោគជ័យថ្មី។
ជាមួយនឹងកម្លាំងពលកម្មវ័យក្មេង និងស្វាហាប់ ប្រទេសកម្ពុជាបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចក្នុងការបង្កើនភាពជឿនលឿនទាំងនេះ។
លោក ថមបាធូ បានកត់សម្គាល់ថា៖ «ជាមួយនឹង ៦០ភាគរយនៃប្រជាជនដែលមានអាយុក្រោម ៣៥ ឆ្នាំ ប្រទេសកម្ពុជាមានគុណសម្បត្តិជាងប្រទេសដទៃទៀត»។
លោកបានបន្ដថា៖ «ការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងរបស់រដ្ឋាភិបាលចំពោះវិស័យឯកជនបានជំរុញសន្ទុះនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកចក្ខុវិស័យនៃការក្លាយជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០ និងជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០»៕