សិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយស្តីពីលទ្ធផលនៃឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិឆ្នាំ ២០១៤ នៅថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា ឯសណ្ឋាគារសុខា និងមានការចូលរួមពីមន្ត្រីសំខាន់ៗរបស់រដ្ឋាភិបាល អង្គការអន្តរជាតិ និងអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច។ រូបថត ហុង រស្មី
ភ្នំពេញ៖ កម្ពុជាបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពជាផ្លូវការនូវឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិរបស់ខ្លួនពីឆ្នាំ ២០០០ ដល់ឆ្នាំ ២០១៤ ជាជំហានដ៏សំខាន់មួយដើម្បីបង្កើនភាពត្រឹមត្រូវនៃស្ថិតិសេដ្ឋកិច្ច និងផ្តល់កាន់តែច្បាស់នៃទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។
ការផ្លាស់ប្តូរនេះត្រូវបានប្រកាសនៅក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយស្តីពីលទ្ធផលនៃឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិឆ្នាំ ២០១៤ នៅថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា ឯសណ្ឋាគារសុខា និងមានការចូលរួមពីមន្ត្រីសំខាន់ៗរបស់រដ្ឋាភិបាល អង្គការអន្តរជាតិ និងអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច។
នៅក្នុងសុន្ទរកថាបើកសិក្ខាសាលា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងផែនការ លោក ប៊ិន ត្រឈៃ បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពឆ្នាំគោលថ្មី ដើម្បីធានានូវភាពជឿជាក់នៃទិន្នន័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា ការគណនាផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) បច្ចុប្បន្នគឺផ្អែកលើឆ្នាំគោល ឆ្នាំ ២០០០ ដែលមានអាយុ ២០ ឆ្នាំ។
លោក ត្រឈៃ បានថ្លែងថា៖ «បច្ចុប្បន្ននេះ ការគណនាផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ផ.ស.ស) គឺផ្អែកលើឆ្នាំគោល ឆ្នាំ២០០០ ដែលគិតមកដល់ឆ្នាំ២០២២ មានរយៈពេល ២២ឆ្នាំ។ ការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនេះស្របតាមស្តង់ដាអន្តរជាតិ និងរួមបញ្ចូលប្រភពទិន្នន័យដ៏ទូលំទូលាយ ដោយបង្ហាញពីភាពត្រឹមត្រូវជាងមុននៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង»។
លោកបានឱ្យដឹងថា យោងតាមគោលការណ៍ណែនាំរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីប្រព័ន្ធគណនេយ្យជាតិ (UN-SNA) វាត្រូវបានផ្ដល់អនុសាសន៍ឱ្យផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំមូលដ្ឋានរៀងរាល់ ៥ ទៅ ១០ ឆ្នាំម្តង ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ទំហំ និងរចនាសម្ព័ន្ធកាន់តែប្រសើរឡើង។
ឆ្នាំគោលថ្មីប្រើប្រាស់ទិន្នន័យពីការស្ទង់មតិ និងជំរឿនសំខាន់ៗមួយចំនួន រួមទាំងជំរឿនសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ២០១១ ជំរឿនកសិកម្មឆ្នាំ២០១៣ ការស្ទង់មតិពាក់កណ្តាលជំរឿនឆ្នាំ២០១៤ និងការស្ទង់មតិសេដ្ឋកិច្ចសង្គមឆ្នាំ ២០១៤។
ប្រភពទិន្នន័យរដ្ឋបាល ដូចជាស្ថិតិហិរញ្ញវត្ថុរបស់រដ្ឋាភិបាលពីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ទិន្នន័យពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិពីអគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា និងទិន្នន័យពីក្រសួងស្ថាប័នផ្សេងទៀតក៏ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលផងដែរ។
ភាគីពាក់ព័ន្ធអន្តរជាតិដែលចូលរួមគឺមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) គណៈកម្មការសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (UNESCAP) និងទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិស៊ុយអែត (SIDA)។
លោក ទ្រី ឫទ្ធា អគ្គនាយកវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិនៃក្រសួងផែនការ បានពន្យល់ថា ឆ្នាំគោលដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពឆ្លុះបញ្ចាំងពីការផ្លាស់ប្តូរទំហំ វិសាលភាព និងរចនាសម្ព័ន្ធរបស់សេដ្ឋកិច្ច។
លោកបាននិយាយថា៖ «ការផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំគោលថ្មី ឆ្នាំ២០១៤ គឺត្រូវបានធ្វើឡើងឱ្យស្របតាម «ប្រព័ន្ធស្ថិតិគណនេយ្យជាតិ ឆ្នាំ២០០៨» និង «ចំណាត់ថ្នាក់ឧស្សាហកម្មទី៤ (ISIC 4.0) ខណៈដែល ផ.ស.ស. ឆ្នាំគោលចាស់ ឆ្នាំ ២០០០ គឺផ្អែកលើ ISIC 3 និង ប្រព័ន្ធស្ថិតិគណនេយ្យជាតិឆ្នាំ ១៩៩៣»។
កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការផ្លាស់ប្តូររចនាសម្ព័ន្ធ
លោក ត្រឈៃ បានថ្លែងថា៖ «គិតក្នុងឆ្នាំ២០២២ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានទំហំ ១៦០,១ ទ្រីលានរៀលតាមថ្លៃបច្ចុប្បន្ន ស្មើនឹង ៣៩,៥ ប៊ីលានដុល្លារ និងកំណើន ៥,១ភាគរយ។ ចំណូលសម្រាប់មនុស្សម្នាក់មានប្រមាណ ២៣៤៥ដុល្លារ»។
លោកបាននិយាយថា សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤ ទំហំសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានគណនាឡើងវិញនៅ ៨៨,៩ ពាន់ពាន់លានរៀល (២២,១ ពាន់លានដុល្លារ) កើនឡើង ៣១,៩ភាគរយ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំគោលចាស់។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា GDP បានកើនឡើងដល់ ៤២ភាគរយ (កើនឡើងពី ៤២ភាគរយ) នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ធៀបនឹងឆ្នាំ២០០០។ ប្រាក់ចំណូលសម្រាប់មនុស្សម្នាក់បានកើនឡើងពី ១១៣១ ដុល្លារ ទៅ ១៤៨៩ដុល្លារ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៤។
នេះបើតាមលោក រិទ្ធា សមាសភាពតាមវិស័យនៃសេដ្ឋកិច្ចក៏មានការប្រែប្រួល។ ចំណែកនៃវិស័យកសិកម្មនៅក្នុងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបបានថយចុះពី ២៩% ទៅ ២២% ខណៈពេលដែលឧស្សាហកម្មបានកើនឡើងពី ២៦% ទៅ ៣០% និងសេវាកម្មពី ៤០% ទៅ ៤២% ។
លោក ឫទ្ធា បានឱ្យដឹងថា៖ «នៅឆ្នាំ២០២៤ វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិបាននិងកំពុងរៀបចំផែនទីបង្ហាញផ្លូវរយៈពេល៣ឆ្នាំសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤ (២០២៤-២០២៦) ស្របតាមអនុសាសន៍ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីសម្រេចបានរៀងរាល់១០ឆ្នាំម្តង»។
លោកថា ការផ្លាស់ប្តូរនេះបង្ហាញពីសារៈសំខាន់កាន់តែខ្លាំងឡើងនៃវិស័យឧស្សាហកម្ម និងសេវាកម្មនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។
លោក អ៊ុង លុយណា អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានគោលនយោបាយ នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានកត់សម្គាល់ថា តួលេខផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពសម្រាប់ឆ្នាំគោលថ្មី ២០១៤ គឺកាន់តែឆ្លុះបញ្ចាំងពីទំហំ និងរចនាសម្ព័ន្ធជាក់ស្តែងនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។
លោកបាននិយាយថា៖ «ផលិតផលមិនមែនកាត់ដេរ ពាណិជ្ជកម្ម សណ្ឋាគារ និងភោជនីយដ្ឋាន អចលនទ្រព្យ និងសេវាកម្មផ្សេងទៀតនៅតែរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ជាមួយនឹងការប្រែប្រួលសេដ្ឋកិច្ចក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ»។
ផែនការអនាគត និងផលប៉ះពាល់គោលនយោបាយ
សម្លឹងទៅមុខ វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិកំពុងរៀបចំសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំគោលបន្ទាប់ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤។ ការរៀបចំនេះនឹងមានការសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក្រសួងស្ថាប័នផ្សេងៗ និងស្ថាប័នអប់រំ និងស្រាវជ្រាវ។
លោក ត្រឈៃ បានលើកឡើងថា៖ «លទ្ធផលនៃការផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិ ២០២៤ នឹងកាន់តែប្រសើរឡើង ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការខិតខំប្រឹងប្រែងជាបន្តបន្ទាប់របស់យើងក្នុងការកែលម្អគុណភាពទិន្នន័យ» ។
យោងតាមលោក លុយណា បានឱ្យដឹងថា ទិន្នន័យដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនឹងពង្រឹងការបង្កើតគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងអន្តរាគមន៍ ស្របតាមគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម ២០១៥-២០២៥ និងជំនួយក្នុងការធ្វើផែនការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គម។
បញ្ហាប្រឈម និងគុណវិបត្តិ
លោក លុយណា បាននិយាយថា ការផ្លាស់ប្តូររបស់កម្ពុជាទៅកាន់ឆ្នាំគោលថ្មីបាននាំមកនូវឱកាស និងបញ្ហាប្រឈម។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា នៅពេលដែលកម្ពុជាបានផ្លាស់ប្តូរពីស្ថានភាពប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច (LDC) នោះវាប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការបាត់បង់ការអនុគ្រោះពន្ធដែលបានគាំទ្រដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «នេះរួមបញ្ចូលទាំងលទ្ធភាពទទួលបានកម្ចីសម្បទាន និងសម្បទានខ្ពស់ ដែលមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់យើង»។
ជាងនេះទៅទៀត ការបាត់បង់លទ្ធភាពទទួលបានទីផ្សារអនុគ្រោះអាចបង្កើនពន្ធគយ និងរបាំងពាណិជ្ជកម្ម ដែលប៉ះពាល់ដល់ការប្រកួតប្រជែងនៃផលិតផលកម្ពុជាជាអន្តរជាតិ។
លោកនិយាយថា៖ «ការលុបបំបាត់ការអនុគ្រោះពន្ធគយ និងការអនុគ្រោះពិសេសផ្សេងទៀតអាចធ្វើឲ្យវិស័យនាំចេញរបស់យើងកាន់តែតានតឹងបន្ថែមទៀត»។
ឆ្នាំគោលថ្មីបង្ហាញពីសមាមាត្របំណុលទៅ GDP ខ្ពស់ជាងមុន ដោយបង្ហាញពីហានិភ័យហិរញ្ញវត្ថុនាពេលអនាគត។ ការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងជិតស្និទ្ធនៃនិន្នាការបំណុលឯកជនក្នុងចំណោមសហគ្រាស និងគ្រួសារគឺចាំបាច់។
ការពង្រឹងការត្រួតពិនិត្យហិរញ្ញវត្ថុ និងការកែលម្អចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុក្នុងចំណោមប្រជាជន គឺជាជំហានដ៏សំខាន់ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យទាំងនេះ។
លោក លុយណា បាននិយាយថា វិស័យឧស្សាហកម្មទាមទារឱ្យមានផែនការយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន ដើម្បីលើកកម្ពស់ឧស្សាហកម្មលើសពីសម្លៀកបំពាក់ រួមទាំងការជំរុញឱ្យមានពិពិធកម្ម និងគាំទ្រដល់ឧស្សាហកម្មកែច្នៃ។
លោកបានលើកឡើងថា វិស័យសេវាកម្ម ជាពិសេសវិស័យទេសចរណ៍ត្រូវការការវិនិយោគជាបន្តបន្ទាប់ និងការគាំទ្រគោលនយោបាយសម្រាប់កំណើន និងការងើបឡើងវិញប្រកបដោយនិរន្តរភាព។
លោកបន្តថា៖ «ពាណិជ្ជកម្មខាងក្រៅរបស់យើងនៅតែជាក្តីបារម្ភ ដោយការនាំចេញនៅមានកម្រិតទាបបើធៀបនឹងតម្លៃមធ្យមក្នុងតំបន់។ ឱនភាពគណនេយ្យចរន្តដ៏ធំនេះទាមទារកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបន្តដើម្បីធ្វើពិពិធកម្មទាំងការនាំចូល និងការនាំចេញ លើកកម្ពស់ធនធានមនុស្ស និងពង្រឹងគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ការធ្វើពិពិធកម្មការនាំចូលគឺមានការប្រកួតប្រជែងជាពិសេសព្រោះវាពាក់ព័ន្ធនឹងការស្វែងរកដៃគូពាណិជ្ជកម្មថ្មី និងការធានាខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ដែលមានស្ថេរភាព»៕
