ព្រឹត្តិការណ៍​​ប្រកួតប្រជែងអង្ករល្អ​បំផុត​របស់​​ពិភពលោក​នៃ​សន្និសីទស្រូវអង្ករពិភព​លោក​(World Rice Conference) អាចនឹងរៀបចំឡើងនៅប្រទេសកម្ពុជា​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២៥ នេះ ខណៈការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជាក្នុង​ឆ្នាំ ២០២៤ បានធ្លាក់ចុះបន្តិចបន្តួច​បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​ ២០២៣។

នៅ​ក្នុង​ជំនួប​ជា​មួយ​​​នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅ​វិមានសន្ដិភាព រាជធានី​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៨ ខែ​មករា លោក Jeremy Zwinger ប្រធាន និងជានាយកប្រតិបត្តិ The Rice Trader (TRT) និងជាស្ថាបនិក World Rice Conference (WRC) បាន​លើក​ឡើង​អំពី​វឌ្ឍនភាព​​នៃ​ការអភិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័សលើគ្រប់វិស័យនៅ​​កម្ពុជា​ រួម​ទាំង​​វិស័យស្រូវអង្ករ ឡូជីស្ទីក និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗ ដែល​ជួយ​ឱ្យ​កម្ពុជា​អាច​នាំ​យក​ផលិត​ផល​របស់​ខ្លួន​កាន់​តែ​ច្រើន​ទៅ​ដាក់​តាំង​លក់​នៅ​លើ​ទីផ្សារ​អន្តរ​ជាតិ​​។

បន្ថែម​ពី​លើ​នេះ លោក​ Jeremy Zwinger ក៏​បាន​សម្ដែងនូវការអបអរសាទរចំពោះអង្ករ​កម្ពុជា​ដែលឈ្នះពានរង្វាន់អង្ករល្អបំផុតរបស់ពិភពលោក «World’s Best Rice» កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៤ នាទីក្រុងម៉ានីល ប្រទេសហ្វីលីពីន(“World’s Best Rice” at the 2024 International World Rice Conference in Manila, Philippines on November 7) និងបាន​បង្ហាញពីការគាំទ្រដល់កម្ពុជា ក្នុងការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំសន្និសីទស្រូវអង្ករពិភពលោក​ សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៥ នេះ។ 

ជាការឆ្លើយតប លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​បង្ហាញ​​ការ​​គាំទ្ររបស់​កម្ពុជាក្នុងការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំសន្និសីទស្រូវអង្ករពិភពលោក សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៥ នេះ។

World Rice Conference (WRC) គឺ​ជា​វេទិកា​នៃ​ជំនួប​រវាង​អ្នក​ជំនាញ និង​ក្រុមហ៊ុន​នាំ​ចេញ​ស្រូវ​អង្ករ​លើ​ពិភពលោក ដែល​បាន​រៀបចំ​ឡើង​ជារៀង​រាល់​ឆ្នាំ​ចាប់​​ពី​ឆ្នាំ ​២០០៩។ 

WRC លើក​ចុង​ក្រោយ​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ម៉ានីល ប្រទេស​ហ្វីលីពីន ​ថ្ងៃទី ៧ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៤ ដោយ​អង្ករ​ក្រអូប​កម្ពុជា​ត្រូវ​បាន​ជ្រើស​រើស​ជា​អង្ករ​ល្អប្រណីត​ផ្តាច់គេ​លើ​ពិភពលោក​​(World Best Rice)។ 

កម្ម​វិធី​នេះ​មាន​គាំទ្រ​ដោយ​វិទ្យាស្ថាន​គ្រាប់​ធុញ្ញជាតិ​អន្តរជាតិ International Commodity Institute (ICI) និង The Rice Trader (TRT) របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

ការ​ធ្វើ​ជាម្ចាស់ផ្ទះ WRC នឹង​ផ្តល់​ផល​វិជ្ជមាន​ច្រើន​សម្រាប់​វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា​

វេទិកា WRC គឺ​គេ​ធ្វើ​ការជ្រើស​រើស​យក​​អង្ករ​ល្អ​បំផុតលំដាប់​ពិភពលោក​​ប្រចាំឆ្នាំ ​​(World Best Rice) ដោយអង្ករ​កម្ពុជា​ធ្លាប់​ទទួល​បាន​ចំណាត់ថ្នាក់​កំពូល​​ចំនួន ៦ លើក​រួច​មក​ហើយ គឺ​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១២, ២០១៣, ២០១៤, ២០១៨, ២០២២ និង​ឆ្នាំ ២០២៤។ 

អង្ករ​ម៉ាក «ម្លិះ​អង្គរ» គឺ​ជា​អង្ករ​​​ល្អប្រណីត​ផ្តាច់គេ​លើ​ពិភពលោក​ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៤។​អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា លោក លន់ យ៉េង (Lun Yeng, CRF secretary general) បាន​ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​ក្នុង​ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែ​មករា ថា World Rice Conference គឺ​ជា​វេទិកា​ស្រូវ​អង្ករ​លំដាប់​ពិភពលោក ដែល​រៀប​ចំឡើង​ចំនួន ១៦ លើក​រួច​មក​ហើយ​។ 

វេទិកា​នេះ​មាន​ការ​ចូល​រួម​ច្រើន​ពី​សំណាក់​អ្នក​ជំនាញ​ក្នុង​វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ ក្រុមហ៊ុន​នាំចេញ​អង្ករ មេចុងភៅ​ជំនាញ និង​អ្នក​ពាក់​ព័ន្ធ​។​ 

លោក​បន្ត​ថា ប្រសិន​សន្និសីទស្រូវអង្ករពិភព​លោក លើក​ទី​១៧ ត្រូវ​បាន​រៀបចំនៅ​កម្ពុជា ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២៥ នេះ គឺ​វា​ប្រាកដ​ជា​ផ្តល់​ផល​វិជ្ជមាន​ច្រើន​សម្រាប់​វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា​ ពិសេស​ការ​នាំចេញ​អង្ករ​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ។

លោកបាន​ថ្លែង​ថា៖​«ប្រសិនបើ​ World Rice Conference ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២៥ ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​នៅ​កម្ពុជា គឺ​វា​នឹង​​ផ្តល់​នូវ​ផល​ប្រយោជន៍​ច្រើន​សម្រាប់វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ព្រោះ​​នឹង​មាន​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពី​វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ហើយ​ក៏​មាន​អ្នក​ជំនាញ និង​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​វិស័យ​ចំណី​អាហារ​មក​ពី​ប្រទេស​ជាច្រើន​ចូល​រួម​ផងដែរ»​។​​

អគ្គនាយក​ក្រុមហ៊ុន City Rice Import Export លោក ឡាយ ឈុន​ហួ (City Rice Import Export Co Ltd, CEO Lay Chhun Hour) ដែលជា​ក្រុមហ៊ុន​នាំ​អង្ករ ​«​អង្ករ​រំដួល​»​ ទៅ​ចូលរួម​ប្រកួត​ក្នុង​វេទិកាស្រូវ​អង្ករ​ពិភពលោក និង​​​ទទួលបាន​ពានរង្វាន់​ «​អង្ករ​ល្អ​ដាច់​គេ​»​ World Best Rice ប្រចាំឆ្នាំ ​២០២២ បាន​និយាយ​ថា ទោះក្រុមការងារ​របស់សន្និសីទស្រូវអង្ករពិភព​លោក (World Rice Conference) មិន​ទាន់ពី​បញ្ជាក់​ពី​ការ​​​​ជ្រើស​រើស​យកប្រទេស​​កម្ពុជា​ធ្វើ​ជា​កន្លែង​​​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​ស្រូវ​អង្ករ​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​ ២០២៥ ប៉ុន្តែ​លោក​មាន​សុទិដ្ឋិនិយម​ថា​គេ​នឹង​ជ្រើស​រើស​យក​កម្ពុជា​។ 

ការ​នាំ​យក​ព្រឹត្តិការណ៍​លំដាប់​ពិភពលោក​មក​រៀបចំ​នៅ​កម្ពុជា គឺ​ជា​ការផ្សព្វផ្សាយ​មួយ​ដ៏​ល្អ​ដើម្បី​ឱ្យ​អន្តរជាតិ​ស្គាល់​​គុណភាព និង​រសជាតិ​អង្ករ​កម្ពុជា​កាន់តែ​ច្រើន ខណៈ​ពាន​រង្វាន់​អង្ករ​ល្អ​ប្រណីត​ជាង​គេ​លើ​ពិភពលោក កម្ពុជា​ទទួល​បាន​ ៦ លើក​រួច​មក​ហើយ​។​

លោក​បាន​ថ្លែង​ថា៖​«​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​កំណត់​យក​​ដំណាំស្រូវ ជាដំណាំយុទ្ធសាស្ត្រយូរអង្វែង​របស់​ខ្លួន ដូច្នេះ​បើ​សិនសន្និសីទស្រូវអង្ករពិភព​លោក ឆ្នាំ​២០២៥ ​រៀបចំ​នៅ​កម្ពុជា គឺវា​នឹង​ជួយ​ឱ្យ​គេ​ស្គាល់​អង្ករ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ច្រើន​។ ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​ក៏​នឹង​អាច​ជួយ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ដល់​ប្រជាកសិករ និង​អ្នក​ពាក់​ព័ន្ធ​ក្នុង​វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា​ខិតខំ​បង្កើត​ផលិតភាព និង​​គុណភាពអង្ករ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ប្រសើរ​មួយ​កម្រិត​ទៀត​»។​​

រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​កំពុង​ចូល​រួម​ជាមួយ​ផ្នែកឯកជន​ដើម្បី​ជំរុញ​ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរ​ជាតិ​

នៅ​ក្នុង​ជំនួប​ជា​មួយ​ប្រតិភូសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៨ ខែ​មករា លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​អះអាង​ថា រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ បាន​កំណត់​យក​​ដំណាំស្រូវ គឺ​ជាដំណាំយុទ្ធសាស្ត្រ​យូរអង្វែងរបស់កម្ពុជា។ វិស័យកសិកម្មបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា​។ 

ជំនួបពិភាក្សា​រវាង​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជា​មួយ​លោក ​ Jeremy Zwinger។ STPM

​រាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែផ្ដល់អាទិភាពលើដំណាំស្រូវ ដែលជាដំណាំយុទ្ធសាស្ត្រ​យូរអង្វែងរបស់កម្ពុជា ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​​ដាក់ចេញគោលនយោ​បាយ​ចាំបាច់ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ ដើម្បីគាំទ្រដំណាំស្រូវ និងធានាបាននូវភាពប្រកួតប្រជែងរបស់វិស័យស្រូវអង្ករកម្ពុជា តាមរយ:ការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតភ្ជាប់, ការសម្រួលការដឹកជញ្ជូន និងការកាត់បន្ថយថ្លៃដើមផលិតកម្ម ក៏ដូចជាជំរុញភាពម្ចាស់ការលើខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុក និងការនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ 

លោក​បាន​បន្ថែម​ថា ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​លោក​ក៏​សូម​​​​លើកទឹកចិត្តឱ្យសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បន្តសហការឱ្យកាន់តែជិតស្និទ្ធិថែមទៀតជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនៃរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីជំរុញការនាំចេញផ្ទាល់ឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ​​ ជាមួយតម្លៃបន្ថែមខ្ពស់,​ ក៏ដូចជាការចូលរួមផ្តល់ការបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញបច្ចេកទេសដល់ប្រជាកសិករ សំដៅលើកកម្ពស់គុណភាពផលិតផល និងបង្កើនផលិតភាព ព្រមទាំង​ជំរុញ​ការផ្សព្វផ្សាយអំពី​ការ​វិវឌ្ឍ​រីកចម្រើន​នៃផលិត​កម្ម​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា​ ឱ្យ​បាន​ទូលំទូលាយ​។​

ទិន្នផល​​ស្រូវ​ក្នុង​ឆ្នាំ ​២០២៤ ​កើន​លើស​ឆ្នាំ​ ២០២៣ ជាង ១,៤ លាន​តោន​ ប៉ុន្តែការ​នាំចេញ​អង្ករ​​ធ្លាក់ចុះ​បន្តិចបន្តួច

បើ​តាម​លោក លន់ យេង ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២៤ កម្ពុជា​ប្រមូល​ផល​ស្រូវ​បាន​សរុប ១៣,៩៩ លាន​តោន កើន​ឡើង​ប្រមាណជាង ១,៤ លាន​តោន​បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​២០២៣។ 

ចំណែកការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ជា​ផ្លូវ​ការ​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរ​ជាតិ​សម្រេច​បាន​ប្រមាណ​ជាង ៦៤ម៉ឺន​តោន ដោយ​ធ្លាក់​ចុះ​ប្រមាណ ១​ ភាគ​រយ​បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​២០២៣។

អគ្គលេខាធិការ​ CRF បាន​ប្រាប់​ថា ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករធ្លាក់​ចុះ​បន្តិចបន្តួច​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៤ គឺ​ដោយ​សារ​កម្ពុជា​ជួប​ប្រទះនឹង​បញ្ហា​ប្រឈម​មួយ​ចំនួន ពិសេស​ការ​ដឹក​ជញ្ជូន។

ទោះយ៉ាង​ណា លោកបាន​អះអាង​ថា ការ​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៥ នេះ​រំពឹង​ថា​នឹង​មាន​ភាព​វិជ្ជមាន​ឡើង​វិញ ព្រោះ​ក្នុង​ជំនួប​​ពិភាក្សា​រវាង​សហព៏ន្ធ​ស្រូវ​អង្ករ ជា​មួយ​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៨ ខែ​មករា គឺ​លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​សន្យា​នឹង​ខិតខំ​ជួយ​ជំរុញ​ទីផ្សារ​នាំចេញ​អង្ករ​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិឱ្យ​បាន​ច្រើន តាម​រយៈ​ការ​បង្កើតយន្តការ​ក្រុមការងារ​រួម​រវាង​រដ្ឋនិង​ផ្នែកឯកជន​ក្នុង​វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ, ការ​សិក្សា​ពី​លទ្ធភាព​ក្នុង​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​កប៉ាល់​ធំៗ​សម្រាប់​ដឹក​អង្ករ, ការ​វិនិយោគលើ​ឃ្លាំងស្តុក ឡសម្ងួត និង​ម៉ាស៊ីន​កិនស្រូវ ជា​ដើម​៕​