កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​ និង​ការ​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​ផលិត​​កម្ពុជា​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ​ក្នុងឆ្នាំ​ ២០២៥ ត្រូវ​រំពឹង​ថា​នឹង​កើន​ឡើង​ខ្ពស់​ ខណៈ​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២៤ កន្លង​មក​មាន​រោងចក្រធុនធំ ចំនួន ៣២៦ បាន​បើក​ដំណើរ​ការ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ចំនួន​រោងចក្រ​ធុនធំកំពុងមាន​ប្រតិបត្តិការនៅ​នា​ពេល​នេះ​កើនឡើង​ដល់ ២ ៤២៥។ ​កាល​ពី​​ឆ្នាំ​២០២០ រោងចក្រ​ធុនធំ​ នៅ​កម្ពុជា​មាន​​សរុប ១ ៨៦៤។ នេះ​បើ​​តាម​ក្រសួង​ឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍។

របាយការណ៍​​ក្រសួង​ឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេក​វិទ្យា និង​នវានុវត្តន៍ បង្ហាញ​ថា ចំនួន​រោងចក្រ​ធុនធំ​ ដែល​​បើក​ដំណើរ​ការ​បាន​កើន​ឡើង​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់​ក្នុង​​​ឆ្នាំ ២០២៤ ដោយ​មាន​ចំនួន ​៣២៦ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យចំនួន​រោ​ងចក្រ​ធុនធំ កំពុង​មាន​ប្រតិបត្តិការ​នៅ​កម្ពុជា កើន​ដល់​ ២ ៤២៥។

ទោះយ៉ាង​ណា ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២៤ ក៏មាន​រោងចក្រ​ចំនួន ២៦ បាន​បិទ​ទ្វារ​ផងដែរ​។​ សម្រាប់​កម្លាំងពលកម្មដែល​កំពុង​បម្រើការក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្ម គិត​ត្រឹម​ឆ្នាំ ២០២៤ គឺ​មាន​ប្រមាណ ១,១៦លាន​នាក់ ក្នុងនោះ​ស្ត្រីមាន​ចំនួន ​៧៣,៦៨​ ភាគរយ​។

រោង​ចក្រ​ធុនធំ​កំពុង​ដំណើរ​ការ គឺ​មាន​នៅ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញច្រើន​ជាង​គេ គឺប្រមាណ​ ៨១៨, ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ៣៨១, កណ្តាល ៣៥៨, ព្រះសីហនុ ២៥៧, ស្វាយរៀង ២៣២, តាកែវ ១៣៩, កំពង់ចាម ៣៨, កំពង់ឆ្នាំង ៣៧ និង​តាម​ពី​ក្រោយ​ដោយ​ខេត្ត​កំពត បន្ទាយមាន​ជ័យ ត្បូងឃ្មុំ បាត់ដំបង និង​កំពង់ធំ ជាដើម។

យោងតាម​របាយការណ៍ ក្នុង​រយៈ​ពេល​ ៥ ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ(ចាប់​ពី​ការ​លេច​ឡើង​នៃ​វត្តមាន​ជំងឺកូវីដ​១៩) គឺ​ស្ថាន​ភាព​រោងចក្រ​ធុនធំ​​ដែល​មាន​ប្រតិបត្តិការ​​នៅ​កម្ពុជា បានបង្ហាញ​សញ្ញា​វិជ្ជមាន​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់ ដោយ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២០ រោងចក្រ​ធុនធំ​មាន​ចំនួន​សរុប ១ ៨៦៤(បើក​ថ្មី ២៣៥ និង​បិទ ១០១), ឆ្នាំ​២០២១ ចំនួន ១ ៨៧៩ (បើក​ថ្មី ១៦៣ និង​បិទ ១៤៨), ឆ្នាំ ២០២២ ​ចំនួន ១ ៩៨២(បើក​ថ្មី ១៨៦ និង​​បិទ ៨៣), និង​ឆ្នាំ​២០២៣ មានចំនួន ២ ១២៥​(បើក​ថ្មី ២៤១ ​និង​បិទ ៩៨)។

អនុ​ប្រធាន​សមាគម​ពាណិជ្ជកម្ម​កម្ពុជា-ចិន លោក ឡោ វិចិត្រ បាន​ប្រាប់​ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍​ក្នុង​ថ្ងៃ​ទី​៥ ខែ​មីនា ថា ឥទ្ធិពល​ពី​ខាង​ក្រៅ និង​ភាព​អំណោយផល​នៃច្បាប់​វិនិយោគ​កម្ពុជា បាន​​លើក​ទឹក​ចិត្ត និង​ជំរុញ​ឱ្យ​​វិនិយោគិន​អន្តរជាតិ​កាន់​តែ​ច្រើនងាក​មក​បើក​រោង​ចក្រ​នៅ​កម្ពុជា ដែល​ជា​ប្រទេស​មាន​ស្ថិរភាព​នយោបាយ​ល្អ ​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​រឹងមាំ និង​សម្បូរកម្លាំង​ពលកម្ម​វ័យក្មេង​ ។

ការបើករោងចក្រ​នៅ​កម្ពុជា​អាច​ជួយ​ឱ្យ​អ្នក​វិនិយោគ​ទទួល​បាន​ផល​ចំណេញ​ច្រើន ព្រោះមាន​​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ដឹកជញ្ជូន​​ល្អ​ប្រសើរ មាន​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្មជាមួយ​ប្រទេស​ជាច្រើន និង​ជា​ពិសេស​កម្ពុជា​មាន​​​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ដែល​អាច​នាំ​ទំនិញ​ទៅ​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ក្រោម​លក្ខខណ្ឌ​ពិសេស។​

លោក​បាន​ថ្លែង​​​ថា៖​«​ជម្លោះផលប្រយោជនន៍​សេដ្ឋកិច្ច​រវាង​ប្រទេស​មហាអំណាចធំៗ ជា​ពិសេសរវាង​អាមេរិក និង​​ចិន ព្រម​ទាំង​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​ជាច្រើន​ទៀត គឺ​កំពុង​​ជំរុញ​ឱ្យ​ម្ចាស់​រោងចក្រ​នៅ​ប្រទេស​ជា​ច្រើន​ជាច្រើន បាន​សម្រេច​រើរោងចក្រ​របស់​ខ្លួន​មក​កាន់​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍ​ដូច​កម្ពុជា ដើម្បី​អាច​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​ទៅ​ប្រទេស​ជា​គូ​វិវាទ​ទាំងអស់​នោះ​ ក្រោយ​លក្ខខណ្ឌ​ពិសេស​ផ្នែក​ពន្ធគយ»។

លោក​​ប្រាប់​ទៀត​ថា ខណៈ​រដ្ឋបាល​របស់​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ កំពុង​បង្កើនសម្ពាធ​ផ្នែក​ពន្ធគយ​ទៅ​លើ​ទំនិញ​ផលិត​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​រីក​ចម្រើន​ ដូច្នេះ​កម្ពុជាប្រាកដជា​នឹង​អាច​ទាក់​ទាញ​អ្នក​វិនិយោគ​បរទេស​កាន់​តែ​ច្រើន​ឱ្យ​មក​បើក​អាជីវកម្ម​។​​

អនុប្រធាន​សភាពាណិជ្ជកម្ម​កម្ពុជា លោក លឹម ហេង បាន​និយាយ​ថា រដ្ឋាភិបាល​តែងយក​ចិត្ត​ទុកដាក់​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​ការពង្រីក​ទីផ្សារការងារ​ជូនប្រជាជនកម្ពុជា​​ តាមរយៈការទាក់ទាញ​អ្នក​វិនិយោគ​ឱ្យ​មក​បង្កើត​រោងចក្រ​នៅកម្ពុជា។​

ចំនួន​រោងចក្រ​នៅ​កម្ពុជា​នឹង​កើន​ឡើង​​បន្ថែម​ទៀត ហើយ​កម្ពុជាក៏នឹង​មាន​ផលិតកម្ម​កាន់​តែ​ចម្រុះ និង​សម្បូរបែប​ជាង​មុន។ កាល​ពី​មុន​ទំនិញ​​សក្តានុពល​នាំ​ចេញ​របស់​កម្ពុជា គឺមានតែ​ក្នុង​​វិស័យ​វាយនភណ្ឌប៉ុណ្ណោះ។

លោក​បន្ត​ថា វិនិយោគិនចិន គឺ​ជា​អ្នក​បណ្តាក់ទុននៅ​កម្ពុជា​​ច្រើន​ជាង​គេ​​​។

លោក​បាន​ប្រាប់​ទៀត​ថា ការ​ខិតខំ​អភិវឌ្ឍន៍​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ផ្លូវថ្នល់ អាកាសយានដ្ឋាន និង​កំពង់ផែ គឺ​សុទ្ធតែដើម្បី​ត្រៀម​ទទួល​កំណើន​ការ​វិនិយោគ​ថ្មីៗ។

លោក​បាន​និយាយ​ថា៖​«​ចំនួន​រោងចក្រ​ធុនធំ និង​ប្រើ​ប្រាស់​បច្ចេក​វិទ្យា​ទំនើបៗ នឹង​មាន​វត្តមាន​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ច្រើន។ អ្វី​ដែល​កម្ពុជា​កំពុង​ទទួល​បាន​ក្នុង​​ពេល​នេះ ក៏​កើត​ចេញ​ពី​ការ​ខិតខំ​រួម​គ្នា​រវាង​រដ្ឋាភិបាល​ និង​ផ្នែក​ឯកជនផងដែរ»។

ក្នុង​ឆ្នាំ ​២០២៤ ការ​នាំ​ចេញ​-នាំចូល​ទំនិញ​របស់​កម្ពុជា​ជា​មួយ​ប្រទេស​ដៃគូទាំង​អស់មាន​ទឹក​ប្រាក់ ៥៤,៧៤ ពាន់​លាន​ដុល្លារ កើន​ឡើង ១៦,៩ ភាគរយ​បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​២០២៣ ​ក្នុង​នោះ​ទំនិញ​ដែល​កម្ពុជានាំ​ចេញ​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​មាន​ទឹក​ប្រាក់ ២៦,២ ពាន់​លាន​ដុល្លារ កើន​ឡើង ១៥,៧ ភាគរយ និង​ការ​នាំ​ចូល​មាន​ទឹក​ប្រាក់ ២៨,៥៤ ពាន់​លាន​ដុល្លារ កើន​ឡើង ១៨ ភាគរយ។ នេះបើ​យោងតាម GDCE។

ប្រទេស​ដែល​​ជាដៃគូ​ពាណិជ្ជកម្ម​សំខាន់​ជាង​គេ​ទាំង ៥ របស់​កម្ពុជា​ រួមមាន ចិន អាមេរិក វៀតណាម ថៃ និង​ជប៉ុន។​

ទំនិញសំខាន់ៗ​ដែលកម្ពុជា​នាំចេញមាន​ភាគ​ច្រើន ជា​ផលិតផល​​សម្លៀកបំពាក់ និងគ្រឿងបន្ទាប់បន្សំ​ដែលធ្វើឡើងពីក្រណាត់, ផ្លែឈើ និងគ្រាប់ផ្លែឈើ, ម៉ាស៊ីន, ឧបករណ៍អគ្គិសនី, ស្បែកជើង, កៅស៊ូ និង​ផលិតផលធ្វើអំពីកៅស៊ូ រួមនិង​ទំនិញសំខាន់ៗមួយ​ចំនួន​ ទៀត ចំណែក​ទំនិញ​នាំចូល​មាន​ដូច​ជា គ្រឿងម៉ាស៊ីន យានយន្ត វត្ថុ​ធ្វើ​ពី​ដែក វត្ថុ​ធ្វើ​ពី​ប្លាស្ទីក និង​ផលិតផល​គីមី ជា​ដើម​៕