សកម្មភាពនៃការលើកដាក់ទំនិញនៅកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ។ PAS
ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិកម្ពុជា ក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២៥ នៅតែបង្ហាញសញ្ញាវិជ្ជមានដោយមានទឹកប្រាក់ជាង ១៤ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើងជាង ១៥ភាគរយ បើធៀបនឹងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងនោះការនាំទំនិញចេញពីកម្ពុជា មានទឹកប្រាក់ជិត ៧ ពាន់លានដុល្លារ។ នេះបើតាមអគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា(GDCE)។
ទិន្នន័យបង្ហាញថា ចន្លោះពីខែមករា ដល់ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៥ ការនាំចេញ-នាំចូលទំនិញរវាងកម្ពុជា និងប្រទេសដៃគូពាណិជ្ជកម្មទាំងអស់ មានទឹកប្រាក់សរុប ១៤,៤៥ ពាន់លានដុល្លារ កើន ១៥,៦ ភាគរយបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ដែលមាន ១២,៥ ពាន់លានដុល្លារ។ ក្នុងចំនួននេះ គឺកម្ពុជានាំទំនិញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ចំនួន ៦,៨៧ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ៩,៨ ភាគរយ និងទំនិញបរទេសនាំចូល មានចំនួន ៧,៥៧ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ២១,៥ ភាគរយ។ ប្រទេសដែលជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មសំខាន់របស់កម្ពុជា រួមមាន ចិន អាមេរិក វៀតណាម ថៃ និងជប៉ុន។
ផ្អែកតាមស្ថិតិខាងលើ គឺជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិកម្ពុជា មានឱនភាពប្រមាណ ៦៩៧,៨៣ លានដុល្លារ ខណៈរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ មានត្រឹមតែ ២៦,៧៨ លានដុល្លារ។
អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា លោក លឹម ហេង បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី១១ ខែមេសា ថា ទោះបីដើមឆ្នាំ ២០២៥ នេះ ស្ថានភាពនយោបាយ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល ហាក់មិនមានភាពរឹងមាំ ប៉ុន្តែការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជា គឺនៅតែរក្សាបានភាពវិជ្ជមានជាបន្តបន្ទាប់ចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០២៣ មក។
ភាពវិជ្ជមានទាំងនេះ គឺដោយសារកត្តាខាងមុខ និងខាងក្រៅ ដោយកត្តាខាងក្នុង សំដៅដល់ទំនុកចិត្តរបស់វិនិយោគិនក្នុងការចូលមកបើករោងចក្រ/សហគ្រាសផលិត និងកែច្នៃទំនិញនៅប្រទេសកម្ពុជាសម្រាប់នាំចេញទៅទីផ្សារក្រៅអន្តរជាតិ។
ចំណែកកត្តាខាងក្រៅ សំដៅដល់បញ្ហាជម្លោះភូមិសាស្រ្តនយោបាយ និងអស្ថិរភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសដែលមានផលិតកម្មនាំចេញប្រហាក់ប្រហែលកម្ពុជា ដូចជា មីយ៉ាន់ម៉ា និងបង់ក្លាដែស ដែលកំពុងជួបបញ្ហាក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេ។
លោកបានថ្លែងថា៖«ទោះពេលនេះប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងប្រទេសជាច្រើនទៀតកំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហានៃការដំឡើងពន្ធនាំចូលទំនិញទៅទីផ្សារអាមេរិក ក៏ខ្ញុំមានសុទិដ្ឋិនិយមថាទំហំពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជានឹងបន្តសញ្ញាវិជ្ជមានបន្ថែមទៀតក្នុងឆ្នាំ២០២៥ នេះ»។ លោកបន្ថែមថា៖«ជាក់ស្តែងក្នុងឆ្នាំ២០២៤ និងដើមឆ្នាំ ២០២៥ នេះចំនួនរោងចក្រ/សហគ្រាសដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតឱ្យវិនិយោគនៅកម្ពុជាកំពុងបង្ហាញពីសម្ទុះកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់»។
កាលពីដើមខែមេសា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានប្រកាសពីផែនការការដំឡើងពន្ធនាំចូលទំនិញពីកម្ពុជាទៅទីផ្សារអាមេរិកក្នុងអត្រាខ្ពស់ជាងក្នុងតំបន់អាស៊ាន គឺប្រមាណ ៤៩ភាគរយ ប៉ុន្តែកាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមេសា(ម៉ោងនៅអាមេរិក) រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ក៏បានសម្រេចពន្យារផែនការនេះរយៈពេល ៩០ថ្ងៃ ដើម្បីទុកពេលឱ្យរដ្ឋាភិបាលប្រទេសនានា រួមទាំងកម្ពុជា ធ្វើការពិភាក្សាជាមួយអាមេរិក។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ក៏បានបង្កើតក្រុមការងារមួយដើម្បីធ្វើការចរចាជាមួយអាមេរិក ដែលដឹកនាំដោយលោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអនុប្រធានទី ១ នៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា(CDC)។
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី(ADB) ក្នុងសប្តាហ៍នេះ បានចេញផ្សាយលទ្ធផលនៃការសិក្សារបស់ខ្លួន ដោយបានរក្សាការព្យាករកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជា ដូចពេលមុនគឺក្នុងឆ្នាំ២០២៥ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនឹងសម្រេចបានក្នុងអត្រា ៦,១ភាគរយ និងឆ្នាំ២០២៦ ចំនួន ៦,២ ភាគរយ។ អត្រាកំណើននេះ នឹងត្រូវគាំទ្រជាចម្បងដោយកំណើនៃការនាំចេញក្នុងវិស័យវាយនភ័ណ្ឌ ព្រមទាំងការស្ទុះងើបឡើងវិញនៃវិស័យទេសចរណ៍។
ទោះយ៉ាងណា ABD បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈម ដែលបណ្តាលមកពីភាពមិនប្រាកដប្រជានៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកលផងដែរ។
ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ការនាំចេញ-នាំចូលទំនិញរបស់កម្ពុជាជាមួយប្រទេសដៃគូទាំងអស់មានទឹកប្រាក់ ៥៤,៧៤ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ១៦,៩ ភាគរយបើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣ ក្នុងនោះទំនិញដែលកម្ពុជានាំចេញទៅក្រៅប្រទេសមានទឹកប្រាក់ ២៦,២ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ១៥,៧ ភាគរយ និងការនាំចូលមានទឹកប្រាក់ ២៨,៥៤ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ១៨ ភាគរយ។
ភាគច្រើននៃទំនិញកម្ពុជានាំចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ គឺជាផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង កាបូបធ្វើដំណើរ ម៉ាស៊ីន ឧបករណ៍អគ្គិសនី វត្ថុធាតុធ្វើអំពីស្បែក បរិក្ខារធ្វើពីរោមសត្វ ធញ្ញជាតិ កៅស៊ូ និងផលិតផលធ្វើអំពីកៅស៊ូ និងគ្រឿងសង្ហារឹមជាដើម។ នេះបើយោងតាម GDCE៕
