ថ្នាក់ដឹកនាំធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ជួបជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក។ រូបថត ហុង រស្មី
ភ្នំពេញ៖ នៅពេលសហរដ្ឋអាមេរិកកំណត់ពន្ធថ្មីលើការនាំចេញរបស់បណ្ដាប្រទេសជាច្រើន រួមទាំងកម្ពុជា ភាពធន់ និងវិធានការយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ប្រទេសក្នុងការទប់ស្កាត់ភាពមិនប្រាកដប្រជាសេដ្ឋកិច្ចទាំងនេះនៅតែមានសារៈសំខាន់។
ពន្ធដារដែលបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី ២ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២៥ បានបង្កើតការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ជាពិសេសសម្រាប់វិស័យវាយនភណ្ឌរបស់កម្ពុជា ដែលមួយផ្នែកបានពឹងផ្អែកលើទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិកជាយូរមកហើយ។
ខណៈពេលដែលផលប៉ះពាល់ពិតប្រាកដនៃការដំឡើងពន្ធទាំងនេះនៅតែលាតត្រដាង ទាំងរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការវាយតម្លៃ និងឆ្លើយតបទៅនឹងស្ថានភាព។
លោកស្រី Jyotsana Varma នាយិកាប្រចាំប្រទេសនៃធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) បានថ្លែងថា៖ «ស្ថានភាពកំពុងវិវឌ្ឍ ហើយយើងមិនទាន់អាចកំណត់ផលប៉ះពាល់នៅឡើយ»។
លោកស្រីបាននិយាយក្នុងអំឡុងពេលបញ្ចេញរបាយការណ៍ទស្សនវិស័យអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADO) ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២៥ កាលពីថ្ងៃទី ៩ ខែមេសាថា៖ «ការព្រួយបារម្ភរបស់យើងគឺថាវានឹងមានផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជនក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ។ អ្នកបាននិយាយអំពីការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដោយគ្មានទិន្នន័យ។ ដូច្នេះហើយ យើងគាំទ្ររាជរដ្ឋាភិបាល»។
យោងតាមលោក Milan Thomas សេដ្ឋវិទូប្រចាំធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) បានឱ្យដឹងថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងកើនឡើង ៦ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០២៤ កើនឡើងបន្តិចទៅ ៦,១ភាគរយ នៅឆ្នាំ ២០២៥ និង ៦,២ភាគរយ នៅឆ្នាំ ២០២៦។
ខណៈពេលដែលមូលដ្ឋានគ្រឹះម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចនៅតែរឹងមាំ រួមទាំងសមាមាត្របំណុលទាបទៅនឹងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ផ.ស.ស) និងអតិផរណាមានស្ថេរភាពនៅជុំវិញ ២,៥ភាគរយ លោក Thomas បានគូសបញ្ជាក់ពីភាពមិនច្បាស់លាស់នៃគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម ជាពិសេសពីសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាហានិភ័យចម្បងមួយ។
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) បានបញ្ចេញរបាយការណ៍ទស្សនវិស័យអាស៊ី (ADO) ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ នៅថ្ងៃទី ៩ ខែមេសានេះ។ រូបថត ហុង រស្មី
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «ប្រសិនបើអ្នកសួរថា តើអត្រាពន្ធលើការនាំចេញវាយនភណ្ឌកម្ពុជានឹងទៅជាយ៉ាងណានៅខែក្រោយ គ្មាននរណាម្នាក់ដឹងទេ។ នោះហើយជាភាពមិនប្រាកដប្រជានៃទិដ្ឋភាពនេះ»។
លោក Thomas បានព្រមានថា ភាពមិនអាចទាយទុកជាមុនបាននៅក្នុងគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកអាចគ្របដណ្ដប់លើកង្វល់រយៈពេលវែងបន្ថែមទៀត ដូចជាការចាកចេញពីស្ថានភាពប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច (LDC) របស់កម្ពុជាជាដើម។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា៖ «ជំនួសឱ្យការផ្លាស់ប្តូរដែលអាចទាយទុកជាមុនបាននាពេលអនាគត ឥឡូវនេះយើងកំពុងប្រឈមមុខនឹងការផ្លាស់ប្តូរដែលមិនអាចទាយទុកជាមុនបានក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោកស្រី ចម និម្មល បានស្នើប្រជាពលរដ្ឋ និងសាធារណជនកុំឱ្យមានការភិតភ័យចំពោះការដំឡើងពន្ធ ៤៩ភាគរយ របស់សហរដ្ឋអាមេរិកលើទំនិញកម្ពុជា ដោយធានាថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងធ្វើការយ៉ាងសកម្មក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះ។
ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជាកាលពីយប់ថ្ងៃទី៣ ខែមេសា លោកស្រី និម្មល បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ពន្ធគយគឺជាផ្នែកមួយនៃគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងគោលបំណងធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពពាណិជ្ជកម្មជាមួយបណ្តាប្រទេសជុំវិញពិភពលោក មិនមែនផ្តោតលើកម្ពុជាតែមួយមុខនោះទេ។
លោកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំស្នើឱ្យសាធារណជនជឿទុកចិត្តលើរាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធរបស់យើង ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ និងកម្មកររបស់យើងនៅក្នុងឧស្សាហកម្មដ៏មានសក្ដានុពលនេះ»។
ខណៈពេលដែលការពឹងផ្អែករបស់កម្ពុជាលើទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្លាក់ចុះក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ សម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងនៅតែមានចំណែកប្រហែល ១០ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសនេះងាយរងគ្រោះនឹងការតម្លើងពន្ធភ្លាមៗ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោក Thomas ក៏បានចង្អុលទៅសហភាពអឺរ៉ុប កាណាដា និងចក្រភពអង់គ្លេស ជាទីផ្សារដែលមានសក្តានុពលសម្រាប់ការនាំចេញរបស់កម្ពុជា។
លោកស្រី Jyotsana Varma នាយិកាប្រចាំប្រទេសនៃធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) និងលោក Milan Thomas សេដ្ឋវិទូប្រចាំធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB)។ រូបថត ហុង រស្មី
លោក Thomas បាននិយាយថា៖ «មានទីផ្សារផ្សេងទៀតសម្រាប់ការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ដូចជាសហភាពអឺរ៉ុប កាណាដា និងចក្រភពអង់គ្លេស ដែលត្រូវបានរំពឹងថានឹងកើនឡើងក្នុងឆ្នាំខាងមុខ និងឆ្នាំខាងមុខ ដែលអាចកើនឡើងក្នុងនាមជាអ្នកទទួលការនាំចេញរបស់កម្ពុជា»។
លោកស្រី Varma បានបន្តរថា ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប នឹងត្រូវបានពង្រីក ចក្រភពអង់គ្លេស ផងដែរ ដោយសារតែប្រទេសទាំងនេះកំពុងប្រកាសកំណើនខ្ពស់ ដូច្នេះតម្រូវការអាចកើនឡើងពីទីនោះ។
លោកស្រីបាននិយាយថា ផលប៉ះពាល់ពិតប្រាកដទៅលើរោងចក្រ និងកម្មករនៅតែមិនច្បាស់លាស់ ប៉ុន្តែបានកត់សម្គាល់ថា ការបញ្ជាទិញ រួមទាំងពីសហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានធានារួចហើយ ដោយផ្តល់នូវស្ថេរភាពរយៈពេលខ្លីមួយចំនួន។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា ការឆ្លើយតបដោយស្ងប់ស្ងាត់ និងវាស់វែងរបស់រដ្ឋាភិបាលបានពង្រឹងថា មិនចាំបាច់មានការភ័យស្លន់ស្លោនោះទេ នេះជាទស្សនៈដែលលោកស្រីគាំទ្រទាំងស្រុង។
លោកស្រី Varma បានកត់សម្គាល់ថា ថ្មីៗនេះ រដ្ឋាភិបាលបានចរចាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាច្រើន ហើយកំពុងស្ថិតក្នុងដំណើរការនៃការអនុវត្ត ខណៈពេលដែលក៏កំពុងស្វែងរកឱកាសនៅក្នុងទីផ្សារអាស៊ានផងដែរ។
លោកស្រីជឿថា ការវិវឌ្ឍន៍ទាំងនេះគឺជាសូចនាករដ៏រឹងមាំនៃភាពធន់របស់ប្រទេសទៅនឹងការប៉ះទង្គិចពីខាងក្រៅ។ លោកស្រី Varma បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) បានត្រៀមខ្លួនយ៉ាងពេញលេញក្នុងការជួយដល់ប្រទេសកម្ពុជាតាមគ្រប់មធ្យោបាយដែលអាចធ្វើទៅបាន។
ដោយសំដៅលើយុទ្ធសាស្ត្រភាពជាដៃគូដែលបានចាប់ផ្តើមជាមួយរដ្ឋាភិបាលកាលពីឆ្នាំមុន លោកស្រីបានលើកឡើងពីសសរស្តម្ភសំខាន់មួយក្នុងចំណោមសសរស្តម្ភទាំងបីរបស់ខ្លួនដែលផ្តោតលើការលើកកម្ពស់វិបុលភាពរួមគ្នាតាមរយៈការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចដែលដឹកនាំដោយវិស័យឯកជន។
លោកស្រី Varma ក៏បានចង្អុលបង្ហាញថា ADB បានផ្តល់អាទិភាពដល់ការអភិវឌ្ឍន៍មូលធនមនុស្ស ដោយលើកឡើងពីការងារដែលកំពុងដំណើរការរបស់អង្គការក្នុងការអប់រំមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ វិស័យ STEM និងការអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ ដែលទាំងអស់នេះនឹងជួយជំរុញភាពធន់របស់កម្ពុជា។
លើសពីនេះទៀត លោកស្រីបាននិយាយថា ADB បានធ្វើការបណ្តាក់ទុនយ៉ាងសំខាន់លើវិស័យផ្សេងៗ រួមទាំងវិស័យកសិកម្ម ទឹក និងសេវាទីក្រុង ថាមពល ជាពិសេសថាមពលស្អាត ក៏ដូចជាការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ និងការផ្តល់សេវាផងដែរ។
លោកស្រីបានបន្ដថា ការសម្របខ្លួនរបស់ប្រទេសកម្ពុជានឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយភាពតានតឹងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។
រដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងសកម្ម ដោយផ្តោតលើការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារនាំចេញរបស់ខ្លួន និងបង្កើនផលិតភាពនៅទូទាំងវិស័យផ្សេងៗ។
នាយិកាប្រចាំប្រទេសរូបនេះ បានបន្ថែមថា៖ «យើងមានទំនុកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះភាពធន់របស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ការឆ្លើយតបដ៏ចាស់ទុំរបស់រដ្ឋាភិបាល រួមជាមួយនឹងការផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើការធ្វើពិពិធកម្មការនាំចេញ និងការបង្កើនផលិតភាព នឹងអនុញ្ញាតឱ្យប្រទេសនេះទប់ទល់នឹងព្យុះនេះ»។
ADB គឺជាដៃគូដ៏សំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានសម្បទាន និងជំនួយសម្រាប់គម្រោងសំខាន់ៗ។
ជាមួយនឹងហិរញ្ញប្បទានជាង ១,២ ពាន់លានដុល្លារដែលបានគ្រោងទុកក្នុងរយៈពេល៣ ឆ្នាំខាងមុខ រួមទាំងការគាំទ្រសម្រាប់សមភាពយេនឌ័រ និងគំនិតផ្តួចផ្តើមភាពធន់នឹងអាកាសធាតុ កំណើនរយៈពេលវែងរបស់កម្ពុជានៅតែត្រូវបានគាំទ្រដោយកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិដ៏រឹងមាំ។
លោកស្រី Varma បានសន្និដ្ឋានថា៖ «យើងជឿជាក់លើសក្តានុពលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយប្តេជ្ញាជួយវាក្នុងការកសាងភាពធន់នឹងការប្រឈមមុខនឹងការប៉ះទង្គិចខាងក្រៅទាំងនេះ»។
ជាងនេះទៅទៀត ការជំរុញរបស់កម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថល គឺជាធាតុសំខាន់ក្នុងការរក្សាគន្លងកំណើនរបស់ខ្លួន។
ADB កំពុងគាំទ្រយ៉ាងសកម្មដល់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឌីជីថល ដើម្បីបង្កើនផលិតភាពនៅទូទាំងវិស័យសំខាន់ៗដូចជា កសិកម្ម ផលិតកម្ម និងសេវាកម្ម។
លោកស្រី Varma បានបន្ដទៀតថា៖ «ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឌីជីថលមិនគ្រាន់តែជាឧបករណ៍មួយប៉ុណ្ណោះទេ វាគឺជាកត្តាជំរុញដ៏សំខាន់នៃផលិតភាព។ វឌ្ឍនភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងការទូទាត់តាមឌីជីថល និងការជ្រៀតចូលខ្ពស់នៃស្មាតហ្វូនធ្វើឱ្យប្រទេសនេះឈានទៅមុខក្នុងយុគសម័យឌីជីថល»។
លោក Thomas បាននិយាយថា ដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំរបស់កម្ពុជាក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ កំណើនជាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំ ៧ភាគរយ ត្រូវបានជំរុញភាគច្រើនដោយការធ្វើចំណាកស្រុកពលកម្មពីជនបទទៅទីក្រុង និងលំហូរចូលមូលធនបរទេសដ៏សំខាន់។
នៅឆ្នាំ ២០២៤ ពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា មានចំនួនសរុបប្រមាណ ១៣ ពាន់លានដុល្លារ ដោយឱនភាពពាណិជ្ជកម្មទំនិញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកជាមួយកម្ពុជាមានចំនួន ១២,៣ ពាន់លានដុល្លារ។
ការនាំចេញទំនិញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមកកម្ពុជាមានចំនួន ៣២១,៦ លានដុល្លារ ខណៈការនាំចូលពីកម្ពុជាមានតម្លៃសរុប ១២,៧ ពាន់លានដុល្លារ៕
