អនុប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស (Kamala Harris) គ្រោងធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់កោះ ប៉ាឡាវ៉ាន (Palawan) នៃប្រទេសហ្វីលីពីន នៅថ្ងៃអង្គារសប្ដាហ៍ក្រោយ។ ប្រជុំកោះនេះ ស្ថិតនៅកៀកជាប់នឹងសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងជិតប្រជុំកោះ Spratly ដែលជាតំបន់កំពុងមានជម្លោះយ៉ាងក្ដៅគគុក។
យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់គេហទំព័រកាសែតជប៉ុន Nikkei បានឱ្យដឹងថា លោកស្រី ហារីស នឹងក្លាយជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បំផុតរបស់អាមេរិក ក្នុងដំណើរទេសចរណ៍ទៅកាន់កោះប៉ាឡាវ៉ាន។ ការធ្វើដំណើររបស់លោកស្រីអាចបង្កើនភាពតានតឹងជាមួយទីក្រុងប៉េកាំងកាន់តែខ្លាំង ដោយសារកោះមួយនេះ មានទីតាំងស្ថិតនៅជិតប្រជុំកោះ ដែលកំពុងមានជម្លោះជាមួយចិន។ ចិនបានបូមខ្សាច់បាតសមុទ្រ ដើម្បីសាងសង់ដីកោះ និងទាមទារតំបន់សម្បូរប្រេង និងឧស្ម័ន ដាក់ក្រោមដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែផ្នែកខ្លះនៃប្រជុំកោះ Spratly នេះ ក៏ត្រូវបានទាមទារ ដោយប្រទេសប្រ៊ុយណេម៉ាឡេស៊ី ហ្វ៊ីលីពីន កោះតៃវ៉ាន់ និងវៀតណាមផងដែរ។
មន្ត្រីរដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់របស់លោកចូ បៃដិន បាននិយាយតាមទូរស័ព្ទ ដោយបានរៀបរាប់លម្អិតអំពីដំណើររបស់លោកស្រី ហារីស ថា៖ «ប្រទេសចិនអាចទទួលយកសារ ដែលខ្លួនចង់បាន។ សារទៅកាន់តំបន់នេះ គឺថា សហរដ្ឋអាមេរិក ជាសមាជិកនៃយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក ដូច្នេះយើងនឹងចូលរួមយ៉ាងសកម្ម និងប្តេជ្ញារក្សាសន្តិសុខរបស់សម្ព័ន្ធមិត្ត នៅក្នុងតំបន់»។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី ហារីស នឹងធ្វើឡើង ក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែ ១សប្តាហ៍ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីជំនួប ដោយផ្ទាល់ រវាងលោក ស៊ី ជីនភីង និងលោក ចូ បៃដិន នៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។ ប្រធានាធិបតីចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានព្យាយាមគូសបន្ទាត់ក្រហម ជុំវិញជម្លោះ នៅកោះតៃវ៉ាន់។ គួរបញ្ជាក់ដែរថា ភាពតានតឹង នៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ បានកើនឡើងកាន់តែខ្លាំង ចាប់តាំងពីប្រធានសភាអាមេរិកលោកស្រី ណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី ធ្លាប់បានធ្វើទស្សនកិច្ច នៅទីក្រុងតៃប៉ិនៃកោះតៃវ៉ាន់ កាលពីខែសីហាកន្លងមក។
ពេលធ្វើដំណើរទៅដល់កោះ ប៉ាឡាវ៉ាន លោកស្រី ហារីស នឹងជួបជាមួយពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋាន មេដឹកនាំសង្គមស៊ីវិល និងសមាជិកនៃឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រហ្វីលីពីនជាច្រើននាក់ទៀត។ លោកស្រីគ្រោងនឹងឡើងថ្លែងសុន្ទរកថាអំពីច្បាប់សមុទ្រអន្តរជាតិសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ និងការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ដោយគ្មានការហាមឃាត់ នៅក្នុងតំបន់។
មន្ត្រីរដ្ឋបាលខាងលើ បានបន្តថា៖ «ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ បង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋបាលលោក បៃដិន និងលោកស្រី ហារីស ក្នុងការបន្តឈរនៅជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តហ្វីលីពីនរបស់យើង ដើម្បីរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់ដែនសមុទ្រអន្តរជាតិ នៅតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ យើងក៏គាំទ្រដល់ការរកស៊ីចិញ្ចឹមជីវិត តាមដែនសមុទ្ររបស់ប្រជាពលរដ្ឋនិងការប្រឆាំងនឹងការនេសាទខុសច្បាប់គ្មានការត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវ និងមិនមានរបាយការណ៍ច្បាស់លាស់»។ គួររំលេចឡើងផងដែរថា អំឡុងរដូវក្តៅនេះ ប្រទេសហ្វីលីពីន ធ្លាប់បានធ្វើការតវ៉ាផ្នែកការទូត លើសកម្មភាពនេសាទខុសច្បាប់របស់ចិន នៅក្នុងតំបន់ដែនសមុទ្ររបស់ខ្លួន។
លោកស្រី ហារីស មានភាពមមាញឹកខ្លាំង ជុំវិញដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ទ្វីបអាស៊ី នាពេលប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខនេះ។ ដោយមុននឹងទៅដល់ប្រទេសហ្វីលីពីន លោកស្រីបានចេញដំណើរទៅកាន់ទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ក្នុងថ្ងៃពុធនេះជាមុនសិន ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំមេដឹកនាំសេដ្ឋកិច្ចនៃវេទិកាសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក (APEC) ហើយលោកស្រីនឹងថ្លែងសុន្ទរកថា នៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់ APEC នៅថ្ងៃសុក្រខាងមុខនេះ។
បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះត្រូវបានបញ្ចប់លោកស្រី ហារីស នឹងចូលជួបជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក ប្រាយុធ ចាន-អូចា ដើម្បីពិភាក្សាអំពីការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព នៅក្នុងតំបន់ក៏ដូចជាបញ្ហា នៅមីយ៉ាន់ម៉ាផងដែរ។ នៅថ្ងៃអាទិត្យ លោកស្រី ហារីស នឹងបន្តដំណើរទៅកាន់ប្រទេសហ្វីលីពីន ហើយក៏នឹងចូលជួបជាមួយប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក ហ្វឺឌីណាន់ ម៉ាកូស។
គួរបញ្ជាក់ថា លោក ម៉ាកូស បានជាប់ឆ្នោត នៅដើមឆ្នាំនេះ ហើយលោកតែងតែបានប្រកាសប្រកាន់ជំហរយ៉ាងរឹងមាំប្រឆាំងនឹងប្រទេសចិន ជាងអ្នកដែលធ្លាប់កាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនមុន គឺលោក រ៉ូទ្រីហ្គោ ឌូតឺតេ។ កាលពីថ្ងៃអង្គារកន្លងទៅនេះ ប្រទេសហ្វីលីពីនបានប្រកាសពីការវិនិយោគចំនួន ៦៦លានដុល្លារ ដោយសហរដ្ឋអាមេរិកទៅលើការសាងសង់កន្លែងហ្វឹកហាត់ និងគ្រឿងបរិក្ខារ ក្នុងឃ្លាំងនៅមូលដ្ឋានចំនួន ៣កន្លែង នៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលនេះជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៤៕
វីដេអូ៖