កម្រិតជាតិពុលនៅក្នុងខ្យល់អាកាសកំពុងតែរំខានកាន់តែខ្លាំងដល់ជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់ នៅអាស៊ីខាងត្បូង។ដោយសារការបំពុលទាំងនេះ តំបន់ខ្លះត្រូវបង្ខំចិត្តបិទសាលារៀនផ្អាកការប្រារព្ធព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗ និងតំបន់ខ្លះទៀតរដ្ឋាភិបាលឈានដល់ការជំរុញឱ្យប្រជាជននៅតែក្នុងផ្ទះដើម្បីរក្សាសុខភាព។
ការបំពុលខ្យល់កាន់តែអាក្រក់នេះគឺជាបញ្ហាប្រចាំកាយសម្រាប់ប្រជាជាតិអាស៊ីខាងត្បូងជារួម។បើទោះជារដូវរងារខិតចូលមកដល់សារធាតុបំពុលទាំងនោះក៏មិនបានចេញទៅណាឆ្ងាយដែរពោលគឺវានឹងស្ថិតនៅជាប់គាំងជាមួយស្រទាប់បរិយាកាសហើយនឹងរលាយមកវិញនៅរដូវក្ដៅ។
អាស៊ីខាងត្បូងបានក្លាយជាចំណុចក្តៅសកលសម្រាប់ការបំពុលខ្យល់ ដោយការសិក្សាបានរកឃើញថា ប្រទេសចំនួន ៤ និងទីក្រុងចំនួន ៩ ក្នុងចំណោមប្រទេស និងទីក្រុង ដែលមានការបំពុលខ្យល់ខ្លាំងបំផុតគឺស្ថិតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីខាងត្បូងនេះឯង។
មូលហេតុនៃការបំពុល
ក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ បណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីខាងត្បូង បានស្គាល់ការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ការរីកចម្រើនបែបនេះ ក៏មានន័យថា ឧស្សាហូបនីយកម្ម និងកំណើនប្រជាជន មានការកើនឡើង ដែលនាំឱ្យតម្រូវការថាមពល និងឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល កើនឡើងដូចគ្នា។
ខណៈពេលដែលសកម្មភាពរោងចក្រឧស្សាហកម្ម និងយានជំនិះជាការបំពុលរបស់ប្រទេសភាគច្រើនអាស៊ីខាងត្បូងឯណេះវិញបែរជាបង្កើនសកម្មភាពបំពុលតាមរយៈការចម្អិនអាហារការបូជាសពនិងការដុតផ្ទៃដីកសិកម្មទៅវិញ។
ឧទាហរណ៍ជាក់ស្ដែង ប្រហែលជា ៣៨% នៃការបំពុលនៅទីក្រុងញូវដេលីក្នុងឆ្នាំនេះ គឺបណ្តាលមកពីការដុតផ្ទៃដីកសិកម្មដែលជាវិធីធ្វើកសិកម្មតាមបែបប្រពៃណីរបស់កសិករឥណ្ឌា។
ការកើនឡើងនៃចំនួនយានជំនិះនៅលើផ្លូវថ្នល់ ដោយសារការអភិវឌ្ឍន៍ក៏មានចំណែកក្នុងការធ្វើឱ្យបញ្ហាបំពុលកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើងផងដែរ។ជាក់ស្ដែងនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថានចំនួនយានយន្តបានកើនឡើង ៤ ដង ចាប់តាំងពីដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ មក។
ទីក្រុងញូវដែលី បានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជារដ្ឋធានី ដែលមានការបំពុលខ្លាំងបំផុតរបស់ពិភពលោកក្នុងរយៈពេល ៤ ឆ្នាំជាប់ៗគ្នាដោយក្នុងចំណោមប្រជាជន ១ ពាន់នាក់ មានយានជំនិះចំនួន ៤៧២ គ្រឿង។ បើយោងតាមទិន្នន័យរបស់រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌាគិតត្រឹមឆ្នាំ២០២២ យានយន្តប្រមាណជិត ៨ លាន គ្រឿង កំពុងធ្វើដំណើរលើដងផ្លូវ។
ប៉ុន្តែនេះក៏មិនមែនមានន័យថាបណ្ដាប្រទេសនៅប៉ែកអាស៊ីខាងត្បូង មិនមានការខិតខំប្រឹងប្រែងរកដំណោះស្រាយនោះដែរ។ប្រទេសប៉ែកអាស៊ីខាងត្បូង បានចាប់ផ្តើមទប់ស្កាត់ការបំពុលដោយការដាក់ចេញនូវផែនការគ្រប់គ្រងគុណភាពខ្យល់ការដំឡើងបន្ថែមទៀតនូវឧបករណ៍ត្រួតពិនិត្យការបំពុល និងការជំរុញឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរទៅជាថាមពលស្អាត (Clean Energy)។ ប៉ុន្តែយុន្ដការដែលដាក់ចេញទៅទាំងប៉ុន្មាននេះមិនទាន់ទទួលបានលទ្ធផលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅឡើយទេ។
អ្នកជំនាញនិយាយថាបញ្ហាគឺនៅត្រង់កង្វះខាតការសម្របសម្រួលលើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងគ្រប់គ្រងការបំពុលរវាងប្រទេសក្នុងតំបន់។
ក្នុងន័យនេះប្រទេស ដែលធ្វើសកម្មភាពបំពុលតិចតួចក៏មិនបានន័យថា មានការបំពុលទាបនោះដែរ ដោយហេតុថាខ្យល់ពុលអាចបក់ធ្វើដំណើរបានរាប់រយគីឡូម៉ែត្រដោយឆ្លងកាត់ពីប្រទេសមួយចូលទៅកាន់ប្រទេសមួយទៀតបាន។មូលហេតុនេះហើយដែលនាំឱ្យការបំពុលកាន់តែរីកសាយភាយធំឡើង។
ឧទាហរណ៍ប្រហែលជា ៣០% នៃការបំពុលនៅក្នុងទីក្រុងធំៗ របស់ប្រទេសបង់ក្លាដែស មានប្រភពចេញមកពីប្រទេសឥណ្ឌា។ ម្លោះហើយដំណោះស្រាយ ចំពោះបញ្ហានេះ គឺទាមទារឱ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់ប្រទេស ក្នុងតំបន់អាស៊ីខាងត្បូង តែម្ដង។
លើសពីនេះទៅទៀត គេក៏ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការគ្រប់គ្រងសំណល់ទូទៅ និងសំណល់ក្នុងវិស័យកសិកម្មហើយ ដែលសំខាន់បំផុត សម្រាប់ប្រទេសឥណ្ឌា គឺការកាត់បន្ថយការដុតផ្ទៃដីកសិកម្មទៅជាការធ្វើកសិកម្មបែបទំនើបវិញ៕