ការតវ៉ារបស់ប្រជាជនអេស្ប៉ាញ ប្រឆាំងច្បាប់លើកលែងទោសដល់អ្នកទាមទារបំបែកខ្លួន។ AFP
ពលរដ្ឋអេស្ប៉ាញប្រមាណជា ១៧ ម៉ឺននាក់ កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ទី១៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ បានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅតាម បណ្តោយផ្លូវក្នុងទីក្រុងម៉ាឌ្រីដ (Madrid) ដើម្បីតវ៉ាប្រឆាំងនឹងច្បាប់លើកលែងទោសដ៏ចម្រូងចម្រាស ដែលទើបនឹងអនុម័តចេញដោយរដ្ឋាភិបាលអេស្ប៉ាញ។
ច្បាប់នេះមានគោលបំណងលើកលែងទោសដល់អ្នកដែលត្រូវបានកាត់ទោសពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មទាក់ទងនឹងការប៉ុនប៉ងប្រកាសឯករាជ្យតំបន់កាតាឡូនី (Catalonia) នៅឆ្នាំ២០១៧ ប៉ុន្តែបានបរាជ័យ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ច្បាប់នេះបានប្រឈមមុខនឹងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងពីជនជាតិអេស្ប៉ាញជាច្រើនដែលជឿថាវាជារឿងអយុត្តិធម៌ និងធ្វើឱ្យខូចដល់នីតិរដ្ឋ។
ការតវ៉ានេះបានកើតឡើងបន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីសង្គមនិយមអេស្ប៉ាញលោក ប៉េដ្រូ សាន់ឆេស (Pedro Sanchez) ដែលបានជាប់ឆ្នោតជានាយករដ្ឋមន្ត្រីក្នុងអាណត្តិថ្មី និងដែលត្រូវដឹកនាំប្រទេសរយៈពេល ៤ ឆ្នាំខាងមុខបន្តទៀត បានប្រកាសគាំទ្រច្បាប់លើកលែងទោសនេះកាលពីពីរថ្ងៃមុនការតវ៉ាប្រឆាំង។
បាតុកម្មនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃការតវ៉ាជាបន្តបន្ទាប់នៅទូទាំងប្រទេសផងដែរ។
ក្រុមអ្នកតវ៉ាដែលកាន់ទង់ជាតិអេស្ប៉ាញ និងស្លាកសញ្ញាដែលសរសេរថា ៖ «លោកសាន់ឆេសជាជនក្បត់ជាតិ» និង «សូមកុំលក់ប្រទេសអេស្ប៉ាញ»បានប្រមូលផ្តុំគ្នាប្រឆាំងនឹងច្បាប់លើកលែងទោសនេះ។ ច្បាប់នេះផងដែរ ក៏ត្រូវបានសមាគមផ្នែកច្បាប់ជាច្រើន គណបក្សប្រឆាំង ព្រមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មជាច្រើន បានអះអាងថា វាអាចនឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់នីតិរដ្ឋ និងតុល្យភាពអំណាច។
យោងតាមក្រុមមន្ត្រីអេស្ប៉ាញ បានឱ្យដឹងថា បាតុករមានប្រហែលចំនួន ១៧ ម៉ឺននាក់។ មេដឹកនាំគណបក្សអភិរក្សនិយមដែលជាបក្សប្រឆាំង លោក អាល់បឺតូ នូណេស ហ្វីជូ (Alberto Nunez Feijoo) និងប្រធានគណបក្សស្ដាំនិយមជ្រុល វ៉ក់ស៍ (Vox) លោកសាន់ធីអាហ្គោ អាបាស្កាល (Santiago Abascal) ក៏បានចូលរួមក្នុងការដើរហែក្បួនដែលរៀបចំដោយអង្គការសង្គមស៊ីវិលនេះផងដែរ។
បន្ទាប់ពីការប្រមូលផ្ដុំនេះ មនុស្សរាប់រយនាក់បានបន្តធ្វើការតវ៉ានៅលើផ្លូវតូចមួយក្បែរវិមានម៉ូនខ្លាវ (Moncloa) ដែលជាលំនៅដ្ឋានរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅទីក្រុងម៉ាឌ្រីដ។ ផ្លូវលេខA6 ត្រូវបានបិទរយៈពេលមួយម៉ោងក្នុងអំឡុងពេលតវ៉ា ប៉ុន្តែបានបើកឡើងវិញនៅពេលដែលក្រុមប៉ូលិសបានបណ្ដេញអ្នកតវ៉ាចេញ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ការតវ៉ាមួយទៀតក៏បានកើតឡើងផងដែរនៅស្ថានទូតអេស្ប៉ាញប្រចាំនៅអង់គ្លេស នាទីក្រុងឡុងដ៍ (London)។
ការលើកលែងទោសនេះ គឺនឹងត្រូវបានផ្ដល់ជូនដល់មនុស្សប្រហែល ៤០០ នាក់ ដែលបានជាប់ទោសពីការព្យាយាមប្រកាសឯករាជ្យកាលពីឆ្នាំ២០១៧ រួមទាំងក្រុមបំបែកខ្លួន និងប៉ូលិសមួយចំនួនដែលបានប៉ះទង្គិចជាមួយសកម្មជន។
ការបោះឆ្នោតដើម្បីស្វែងរកសំឡេងគាំទ្រឯករាជ្យភាពសម្រាប់តំបន់កាតាឡូនី ដែលរួមមានខេត្តបាសេឡូណា (Barcelona) ខេត្តហ្គីរ៉ូណា (Girona) ខេត្តលីដា (Lleida) និងខេត្តតារ៉ាហ្គោណា (Tarragona) ត្រូវបានតុលាការប្រកាសសម្រេចថាជាទង្វើខុសច្បាប់។ការណ៍នេះបានជំរុញឱ្យមានវិបត្តិនយោបាយដ៏ធំនៅអេស្ប៉ាញ ដែលជាវិបត្តិដ៏អាក្រក់បំផុតមួយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីៗនេះ។
ច្បាប់លើកលែងទោសលើកនេះគឺជាការលើកលែងក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំជាងគេបំផុតរាប់ចាប់តាំងពីច្បាប់លើកលែងទោសមួយដែលបានអនុម័តក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧ ដែលកាលនោះ គឺជាការលើកលែងទោសដល់អ្នកដែលបានប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋក្នុងអំឡុងពេលរបបផ្តាច់ការរបស់លោកឧត្តមសេនីយ៍អេស្ប៉ាញ ហ្វ្រង់ស៊ីស្កូ ហ្វ្រង់កូ (Francisco Franco)។ហើយនេះក៏ជាច្បាប់លើកលែងទោសលើកដំបូងដែលត្រូវបានអនុម័តក្នុងសហភាពអឺរ៉ុបចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩១។
លោក សាន់ឆេស បានឈ្នះការបោះឆ្នោតសភាសម្រាប់បង្កើតនិងដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលថ្មីដោយមានសំឡេងគាំទ្រ ១៧៩ទល់នឹង ១៧។ លោកបានបង្ហាញជំហរគាំទ្រច្បាប់នេះ ដោយបញ្ជាក់ថាការលើកលែងទោសនេះនឹងអាចបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងដែលកំពុងកើតមាននៅតំបន់កាតាលូនី។
ក្រុមអ្នកតវ៉ា រួមទាំងក្រុមអ្នកគាំទ្រលទ្ធិណាស៊ី (Neo-Nazi) បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅខាងក្រៅទីស្នាក់ការបក្សសង្គមនិយមនៅទីក្រុងម៉ាឌ្រីដ (Madrid) អស់រយៈពេល ១៥ យប់ ជាប់ៗគ្នាចាប់តាំងពីការអនុម័តច្បាប់នេះ ត្រូវបានប្រកាស។ អំឡុងពេលបាតុកម្ម ក៏មានការប៉ះទង្គិចគ្នាខ្លះជាមួយប៉ូលិស ដែលបានបណ្តាលឲ្យរបួសទាំងមន្ត្រីប៉ូលិស និងបាតុករ ប៉ុន្តែជារួម ការតវ៉ាភាគច្រើនបានប្រព្រឹត្តទៅដោយសន្តិវិធី។
នៅក្នុងការស្ទង់មតិពាក់កណ្តាលខែកញ្ញាដោយក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវMetroscopia បានរកឃើញថា ប្រមាណជា ៧០% នៃអ្នកដែលត្រូវបានសាកសួរ ដែលក្នុងនោះរួមមាន ៥៩%នៃអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គមនិយមក៏បានប្រឆាំងនឹងច្បាប់លើកលែងទោសមួយនេះដែរ៕
