ទីប្រឹក្សាច្បាប់របស់ក្រសួងការបរទេសចិន លោក ម៉ា ស៊ីនមិន (Ma Xinmin) បានសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើសារៈសំខាន់នៃភាពយុត្តិធម៌។ AFP
កាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ ប្រទេសចិន បានស្នើឱ្យតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) ផ្តល់ទស្សនៈយល់ឃើញរបស់ខ្លួនទៅលើភាពស្របច្បាប់នៃការកាន់កាប់ទឹកដីប៉ាឡេស្ទីនរបស់អ៊ីស្រាអែល។ ទីប្រឹក្សាច្បាប់របស់ក្រសួងការបរទេសចិន លោក ម៉ា ស៊ីនមិន (Ma Xinmin) បានសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើសារៈសំខាន់នៃភាពយុត្តិធម៌ ដោយបញ្ជាក់ថា "ការទទួលបានភាពយុត្តិធម៌អាចនឹងត្រូវពន្យារពេល ប៉ុន្តែយើងមិនត្រូវបដិសេធផ្ដល់ជូនយុត្តិធម៌ឡើយ"។ ការលើកឡើងរបស់លោក ម៉ា បានធ្វើឡើងនៅឯតុលាការទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា វាមានរយៈពេល ៥៧ ឆ្នាំហើយចាប់តាំងពីអ៊ីស្រាអែលបានចូលកាន់កាប់ទឹកដីប៉ាឡេស្ទីន។ លោកបានបន្តថា បើទោះបីជាពេលវេលាបានកន្លងផុតទៅយូរហើយក៏ដោយ ក៏ភាពមិនស្របច្បាប់នៃការគ្រប់គ្រងទឹកដីនេះ នៅតែមិនអាចផ្លាស់ប្តូរបានឡើយ។
នៅសប្តាហ៍នេះ ស្ថាប័នតុលាការកំពូលរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលជារឿយៗហៅថា តុលាការពិភពលោក បានបើកសវនាការ ស្តាប់បទបង្ហាញពីជាង ៥០ ប្រទេស។ សវនាការនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានសំណើពីមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ទៅកាន់តុលាការដើម្បីរៀបចំឱ្យមានការផ្ដល់មតិយោបល់ផ្លូវច្បាប់ស្ដីពីការកាន់កាប់ទឹកដីប៉ាឡេស្ទីនរបស់អ៊ីស្រាអែល។
សវនាការនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប៉ាឡេស្ទីនក្នុងការជំរុញឱ្យស្ថាប័នច្បាប់អន្តរជាតិពិនិត្យមើលសកម្មភាពរបស់អ៊ីស្រាអែល ជាពិសេសចាប់តាំងពីក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធហាម៉ាស់លួចចូលវាយប្រហារអ៊ីស្រាអែលនៅថ្ងៃទី ៧ ខែតុលា ដែលបានបណ្តាលឱ្យមនុស្សស្លាប់ប្រមាណជា ១២០០ នាក់ ហើយបន្ទាប់មក អ៊ីស្រាអែលបានបើកការវាយប្រហារឆ្លើយតបវិញ បណ្ដាលឱ្យជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនស្លាប់ប្រមាណជា ២៩០០០ នាក់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អ៊ីស្រាអែលបានសម្រេចមិនចូលរួមក្នុងសវនាការនោះទេ ប៉ុន្តែបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភតាមរយៈការបញ្ចេញមតិជាលាយលក្ខណ៍អក្សរថា ការចូលមកពាក់ព័ន្ធរបស់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ អាចនឹងរារាំងលទ្ធភាពនៃការឈានដល់ការចរចារវាងភាគីទាំងពីរ។
កាលពីថ្ងៃចន្ទ ក្រុមអ្នកតំណាងប៉ាឡេស្ទីនបានជំរុញឱ្យចៅក្រមប្រកាសថា ការកាន់កាប់របស់អ៊ីស្រាអែលនៅលើទឹកដីប៉ាឡេស្ទីនគឺជារឿងខុសច្បាប់។ ពួកគេបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការផ្ដល់មតិផ្លូវច្បាប់របស់តុលាការ អាចនឹងជួយជំរុញឱ្យមានដំណោះស្រាយរដ្ឋពីរផ្សេងគ្នា។ យ៉ាងណាមិញ ចៅក្រមនៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ នឹងត្រូវចំណាយពេលប្រហែល ៦ ខែដើម្បីចេញសេចក្ដីប្រកាសទៅលើបញ្ហានេះ៕
ចិនស្នើឱ្យ ICJ និយាយពីការកាន់កាប់របស់អ៊ីស្រាអែលដោយខុសច្បាប់នៅលើទឹកដីប៉ាឡេស្ទីន។AFP
