ភ្នំពេញៈ កម្រង​សៀវភៅ​​ស្តី​ពី​ព្រះជីវ​ប្រវត្តិ​របស់​ព្រះ​រាជបុត្រី​​ បុប្ផាទេវី មាន​ចំណង​ជើង​ថា ​​«តួ​អប្សរា​​ព្រះ​​រាជ​​​ទ្រព្យ​​ដំបូ​ង​​-​The First Royal Apsara​»​ ​ដែល​មាន​​ប្រមាណ ១៨៤ ទំព័រ​ ជា​ស្នា​ដៃ​និពន្ធ​​ដោយ​​​លោ​ក​​​​រាជ​ទូត Julio A. Jeldres​ ត្រូវ​បាន​បោះពុម្ព​ផ្សាយជា​​លើក​ដំបូង​ប្រមាណ​ ២ ០០០ ក្បាល បន្ទាប់​​ពី​​បាន​​ប្រើ​​​​​ពេល​​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវអស់​ ៣ ​ឆ្នាំ​​។ ​​​

កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី​ ៧ ខែ​ កក្កដា ឆ្នាំ​ ២០២២ ​សាលារបាំនរោត្តម បុប្ផាទេវី និងលោក​រាជទូត Julio A. Jeldres អ្នក​និពន្ធ​ជន​ជាតិ​ឈីលី ​បាន​បើក​សន្និ​សីទសារព័ត៌មាន ​ស្តីពីការ​ចេញផ្សាយសៀវភៅ​ដែលជា​​ស្នា​ដៃ​និពន្ធ​របស់​លោក​​មាន​ចំណងជើងថា «តួអប្សរា​ព្រះរាជ​ទ្រព្យដំបូង»។

ក្នុង​​ការធ្វើ​សន្និសីទនេះ ក៏មាន​វត្តមាន​ជាកិត្តិយស ពីសំណាក់​ព្រះអង្គម្ចាស់ ​ស៊ីសុវត្ថិ វាក់ជីរ៉ាវុឌ្ឍ ជា​បុត្រា​របស់​ព្រះរាជបុត្រី​ បុប្ផាទេវី និង​ជា​ព្រះប្រធានសមាគម​សប្បុរសធម៌​បុប្ផាទេវី វត្តមាន​ព្រះ​អង្គ​​ម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ តេសសូ ព្រះ​ប្រធាន​សាលារបាំ​​នរោត្តម បុប្ផាទេវី លោករាជ​ទូត Julio A. Jeldres ​ដែល​​​​ជា​ទីប្រឹក្សាអមព្រះរាជខុទ្ទកាល័យ​ ព្រះមហាក្សត្រ និង​លោក​ស្រី​សាស្ត្រាចារ្យ ​ឱម យុវណ្ណឌី ជា​​សាស្ត្រាចារ្យទទួលបន្ទុក​នៃសាលារបាំនរោត្តមបុប្ផាទេវី។​

លោ​ក​​​​រាជ​ទូត Julio A. Jeldres បាន​ថ្លែង​ថា៖ «ការ​សិក្សាស្រាវជ្រាវ​ដើម្បី​និពន្ធ​សៀវ​ភៅ​នេះ គឺ​ជា​រឿង​ដ៏​លំបាក​បំផុត​មួយ​​​សម្រាប់​ខ្ញុំ​ ដោយ​តម្រូវ​ឱ្យ​មាន​ការ​ពិភាក្សា​ និង​ធ្វើ​បទ​សម្ភាសច្រើន ​ជាមួយ​នឹង​ក្រុម​​ព្រះរាជវង្សានុវង្ស​ ហើយ​ទម្រាំ​បា​នជា​​លទ្ធ​ផល​បោះពុម្ព​ផ្សាយ​ដូច​បាន​ឃើញ​ នៅ​ថ្ងៃ​នេះ យើង​​ប្រើ​ពេល​ចំនួន ៣ ឆ្នាំ​ ទើប​គ្រប់​គ្រាន់»។

លោក​​​​​រាជ​ទូតបាន​បន្ត​ថា៖ « សៀវភៅ The First Royal Apsara នេះ មិន​ត្រឹម​តែជា​ព្រះរាជ​ជីវប្រវត្តិ​របស់​​​​ព្រះ​រាជបុត្រី​​បុប្ផាទេវី តែ​ប៉ុណ្ណោះទេ​ ក៏​មាន​ការ​បូក​បញ្ចូល​អំពី​ព្រះរាជ​កិច្ច​ កាលពី​​ទ្រង់​គង់​​នៅ​ជា​​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រ​សិល្បៈ និង​សកម្ម​ភាព​បង្ហាត់​បង្រៀន​សិល្បៈ​របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ​ទៀត​​។ សរុប​ទៅ​នៅ​ក្នុង​សៀវ​ភៅ​នេះ​ ខ្ញុំ​បាន​បែង​ចែក​​ចំនួន​ ៧ ជំពូក​ សំខាន់​ៗ»។​​

ព្រះអង្គម្ចាស់ ​ស៊ីសុវត្ថិវាក់ជីរ៉ាវុឌ្ឍ ជា​បុត្រា ​របស់​ព្រះរាជបុត្រី​បុប្ផាទេវី និង​ជា​ព្រះ​ប្រធាន​សមា​គម​សប្បុរស​​ធម៌​​បុប្ផាទេវី ក៏​បាន​សម្តែង​នូវ​ព្រះហឫទ័យ​ នូវ​ព្រះ​​បន្ទួល​សោមនស្សរីក​រាយ នា​ឱកាស​បើកសន្និសីទ​សារព័ត៌មាន ​​ស្តី​ពី​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​សៀវភៅ​​ដំបូង «តួអប្សរាព្រះរាជទ្រព្យដំបូង» នោះផង​ដែរ។

ព្រះអង្គ​ម្ចាស់ មាន​ព្រះបន្ទូល​ថា៖ «ខ្ញុំ​រីក​រា​យ​ណាស់ ពេល​សៀវភៅ​នេះ បាន​បោះពុម្ព​ជា​លើក​ដំបូង​។ ការ​និពន្ធ​ជា​សៀវភៅនេះឡើង​ មិន​មែន​ត្រឹម​តែ​ជា​ការ​​​ឧទ្ទិស​ដល់​ព្រះ​មាតា​របស់​ទួល​​បង្គំ​​នោះ​ទេ គឺ​យើង​មាន​គោល​បំណង​ចង់ផ្សព្វ​ផ្សាយ​​ពី​ទម្រង់​សិល្បៈ​​​របាំ​ព្រះរាជទ្រព្យ​ខ្មែរ ​(Royal Ballet) ដែល​ព្រះមាតា ទ្រង់​បាន​លះបង់​ច្រើន សឹងតែ​ពេញ​១​​​ជីវិត​​ទ្រង់​​​ ទៅ​ឱ្យ​ពិភពលោក​ បាន​ស្គាល់​ពី​មរតក​វប្បធម៌​ខ្មែរ​យើង​មួយ​នេះ​ តាមរយៈ​របាំ​»។​

ព្រះ​អង្គម្ចាស់ ​មាន​​បន្ទូល​បន្ត​ថា៖ «បើ​តាម​ខ្ញុំ​ដឹង​នោះ កាល​ពី​ព្រះមាតា​ គង់​នៅ​មាន​ព្រះជន្ម​ ទ្រង់​ធ្លាប់​​មាន​​ក្តី​បំណង​ធំ​មួយទៀត ​ចង់​បង្កើត​មជ្ឈមណ្ឌល​វប្បធម៌ បន្ទាប់​ពី​ការ​ចាប់​ផ្តើម​​​បង្កើត​សាលា​របាំ​​​នរោត្តម​បុប្ផាទេវី នៅ​ដើម​ឆ្នាំ​២០១៩»។

សៀវភៅ​ជីវប្រវត្តិ​ព្រះរាជបុត្រី​បុប្ផាទេវី «តួ​អប្សរា​ព្រះរាជ​ទ្រព្យ​ដំបូ​ង»។ហុង មិនា

ការ​បង្កើត​មជ្ឈ​មណ្ឌល​វប្បធម៌​នេះ ​គឺ​មាន​គោល​ដៅ​ ប្រែក្លាយជាទី​កន្លែង​សម្រាប់​ប្រយោជន៍​ដល់​សិស្ស និស្សិត​ និង​សាធារណ​ជន​ ដែល​មាន​ក្តី​ស្រឡាញ់​​វិស័យ​សិល្បៈគ្រប់​​ទម្រង់​សម្តែង​​ដូចជា​របាំ​ព្រះ​រាជទ្រព្យ​ជាដើម​។​

មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ មជ្ឈមណ្ឌល​វប្បធម៌នេះ​ ក៏ជា​ទី​កន្លែង​សម្រាប់​​ការ​​ហាត់សម ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ ការិយាល័យ​ធ្វើ​ការ​ និងជា​ទី​កន្លែង​ពហុ​បំណង​នៃ​ការ​សម្តែង​​​សិល្បៈ​នានា​ទៀតផង​។​

ព្រះអង្គ​ម្ចាស់​មាន​បន្ទូល​ទៀត​ថា៖«ក្នុង​នាម​ខ្ញុំ ជាបុត្រា និង​ប្រធាន​សមាគម​​​សប្បុរសធម៌​បុប្ផាទេវី នឹងព្យាយាម​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ពី​គោលបំណង​នេះឱ្យ​មហាជន​បាន​ជ្រាប​ និង​​ខិតខំ​តាម​ដំណាក់កាល​ និង​លទ្ធ​ភាព​​ ដើម្បី​បន្ត​ទៅ​រក​ការ​​សម្រេចក្តី​ប្រាថ្នា​នោះ​ នាពេល​ណា​មួយ​»។​

ព្រះ​​អង្គម្ចាស់​ ស៊ីសុវត្ថិ តេស​សូ ព្រះ​ប្រធាន​សាលារបាំ​​នរោត្តម​បុប្ផាទេវី មាន​ព្រះ​​បន្ទូល​ថា៖​«សៀវភៅ​ នេះ មិន​ត្រឹម​តែជា​ការ​បង្ហាញ​ពី​ព្រះ​ជីវ​ប្រវត្តិ​ របស់​ព្រះរាជបុត្រី​បុប្ផាទេវី​មួយ​មុខ​នោះ​ទេ វា​នឹង​ក្លាយ​ជា​ប្រភព​​នៃ​ឯកសារ​ស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​សិល្បៈ​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ សម្រាប់​កូន​ចៅ​ខ្មែរ​ជំនាន់​​ក្រោយ​ៗ​ ដែល​​​​ស្រឡាញ់​​សិល្បៈ​របាំ​បុរាណ ឬរបាំ​ព្រះរាជ​ទ្រព្យ។​ ​លើសនេះ​វា នឹង​បង្ហាញ​ឱ្យ​មហាជន​ខ្មែរ ក៏​ដូច​​​ជា​​កុ​ល​បុត្រ​កុលធីតា​ ជំនាន់​ក្រោយ បាន​​ស្វែង​​យល់​​ពី​ការ​លះបង់​យ៉ាង​លើស​លប់ សឹង​តែ​ពេញ​១​​​ជីវិត​របស់​​ព្រះរាជបុត្រី​បុប្ផាទេវី​ ​ទៅ​លើ​សិល្បៈ និង​វប្បធម៌ ជាពិសេស​នោះ ​ការ​ខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​របស់​ទ្រង់​ ក្នុងពេល​ដាក់​បញ្ចូល​របាំ​​ព្រះ​រាជទ្រព្យ​ខ្មែរ ចូល​ជាសម្បត្តិ​បេតិ​ក​​​ភណ្ឌ​វប្បធម៌​អរូបី​​​​ពិភព​លោក​តែ​ម្តង​»។

ព្រះ​​អង្គម្ចាស់​ ស៊ីសុវត្ថិ តេសសូ មាន​ព្រះបន្ទូល​បន្តឱ្យ​ដឹង​អំ​​ពី​ក្តី​រំពឹង​ នឹង​មាន​​ការ​បោះពុម្ព​ផ្សាយ​ជា​ខេម​រភាសា​ បន្ទាប់​ពី​មាន​ការជាវ​​​អស់​សៀវភៅ​ជា​ភាសាអង់គ្លេស​នេះ​ថា៖ «យើង​សង្ឃឹម​ថា ប្រាក់​​ដែល​បាន​ពី​ការលក់​សៀវភៅ ​«The First Royal Apsara​»​ ដែល​យើង​បាន​បោះពុម្ព​ជា​លើក​​​ដំបូង​ មាននៅ​សល់ចំនួន​​ប្រមាណ ១ ៥០០ ក្បាល​ ​ដោយ​លោក​អ្នក​​អាច​រក​ជាវ​បាន​នៅ​តាម​បណ្ណា​​គារ​ Monument books នៅ​បណ្ណាគារនៃ​សណ្ឋាគារ White Mansion Hotel និង​នៅ​បណ្ណាគារ​នៃ​វិទ្យា​ស្ថាន​​បារាំង​»។​

នាដកាវ័យ​ជាង ៦០ ​ឆ្នាំ អ្នក​គ្រូ ឱម យុ​វណ្ណឌី​ ​ជា​អ្នកដឹកនាំ​ក្រុម​របាំបង្កើត​ថ្មី​ និង​​ជា​គ្រូ​ទទួលបន្ទុក​បច្ចេក​ទេស​​​ នៅ​សាលា​នរោត្តម​បុប្ផា​ទេវី មាន​​ប្រសាសន៍​ឱ្យដឹងពី​ការ​ច្នៃ​របាំ​ថ្មីមួយ​​​របស់​សាលា​របាំ​រោត្តម​បុប្ផា​​ទេវី ​ក្រោយ​ពី​បាន​បង្កើត​អស់រយៈពេលជាង​​ ៣​ ឆ្នាំ ​មកនេះ។​ ពោល​ គឺ​នាពេល​ព្រះ​រាជ​បុត្រី​បុប្ផា​​ទេវី ទ្រង់នៅ​មាន​ព្រះជន្ម​ បាន​បង្កើត​របាំមួយ​មានឈ្មោះ​ថា «ព្រះបាទ​​ជ័យ​វរ្ម័នទី​៧ និង​ព្រះ​នាង​​ឥន្ទ្រ​​ទេវី»​ ត្រង់​ឈុត ស្នា​ព្រះហស្ត ​ដែល​ទ្រង់​បាន​កសាង​ក្នុង​វិស័យ​សិក្សា​​ធិ​ការ និង​សិល្បៈ​វប្ប​ធម៌ ហើយ​ធ្លាប់​បាន​សម្តែងចែកជូន​មហាជន​ទស្សនា​ចំនួន​ ២​ ដង រួច​​មក​ហើយ​​​​។ ​

អ្នក​គ្រូ​​បន្ត​ថា​៖ «​គំនិត​នេះ​ផុសចេញពី​អារម្មណ៍​ក្ដី​ស្រឡាញ់ និង​ការ​ធ្លាប់​ឮ​អំពី​កិត្យានុភាព សក្ដា​​នុព​ល ស្ដេច​ទាំង ២ ​អង្គ រួមទាំង​ព្រះបាទ​ជ័យ​វរ្ម័នទី​៧ និង​ព្រះ​នាង​ជ័យ​រាជទេវី តាម​សិលា​ចារឹក និង​ឯក​សារ​នានា ដែលជា​អ្វី​គួរ​ជាទី​ភ្ញាក់ផ្អើល គោរព លើកតម្កើង​ និង​ផ្សព្វផ្សាយ»​។ ​

សន្និសីទកម្រង​សៀវភៅ​​ស្តី​ពី​ព្រះជីវ​ប្រវត្តិ​របស់​ព្រះ​រាជបុត្រី​​ បុប្ផាទេវី មាន​ចំណង​ជើង​ថា ​​«តួ​អប្សរា​​ព្រះ​​រាជ​​​ទ្រព្យ​​ដំបូ​ង​​-​The First Royal Apsara​»​ នៅសណ្ឋាគារ Le Royal កាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែកក្កដា។ហុង មិនា

ដោយ​អ្នក​គ្រូ​​ជា​អ្នក​ឯកទេស​ទម្រង់​របាំ​ព្រះរាជ​ទ្រព្យ អ្នក​គ្រូ​ក៏​នឹកឃើញ​យកមក​ច្នៃប្រឌិត អភិវឌ្ឍ​ក្បាច់​ទាំង​ប៉ុន្មាន​មក​ប្រ​​មូល​ផ្ដុំ​ឱ្យ​កើត​ជា​​រឿង «​ព្រះបាទ​​ជ័យ​វរ្ម័នទី​៧ និង​ព្រះ​នាង​ឥន្ទ្រ​ទេវី​» នេះ​ឡើង​។

​អ្នក​គ្រូ​បន្ត​ថា​៖«យើងខ្ញុំ ​ខិតខំ​សម្អិតសម្អាង​ក៏​​​​ដូច​​ជា​អភិវឌ្ឍ ទាំង​ក្បាច់​រាំ​ ដែលមាន​នៅតាម​ជញ្ជាំង​ប្រាង្គ​ប្រាសាទ ទាំង​​​បទ​​ចម្រៀង​មរតក​ដើម ដែល​​​ក​ប់​បាត់អស់​រយៈពេល​ជិត ៥០ ​ឆ្នាំ យកមក​ចងក្រង កើតជា​ទស្ស​នី​យ​​​ភាព​ រឿង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មួយ ដែលមាន​ក្នុង​សម័យអង្គរ ដើម្បី​បង្ហាញ​វីរ​ភាព ដែល​ជា​ស្នា​ព្រះ​ហស្ត ដ៏​អស្ចារ្យ​នៃ​ព្រះបាទ​ជ័យ​វរ្ម័ន​ទី​៧ និង​ព្រះ​​មហេសី​ទាំង ២​ អង្គ​»​។​

​ចំពោះ​​សៀវភៅ​ស្តីពី​ព្រះរាជជីវ​ប្រវត្តិ​​​ព្រះរាជបុត្រី​នរោត្តម​បុប្ផាទេវី ដែល​បាន​បោះពុម្ព​ផ្សាយ​ជា​ភាសា​​​អង់គ្លេស​លើក​ដំបូង​ឈ្មោះ​​​ «The First Royal Apsara​»​ និង​​ប្រែ​សម្រួលជា​ខេមរភាសា «តួ​អប្សរា​​​ព្រះរាជ​ទ្រព្យ​ដំបូង» នេះ អ្នកគ្រូ ​ឱម យុ​វណ្ណឌី​ ក៏​មាន​ក្តី​រំពឹងទុក​ជាមុន​​ថា នឹង​មាន​ការ​បោះពុម្ព ជា​​​​ខេមរ​ភាសា​សម្រាប់​ជា​ប្រយោជន៍​វប្បធម៌​ផង​ដែរ​។

អ្នកគ្រូ ​ឱម យុ​វណ្ណឌី​  មាន​សំណូមពរ​ថា៖ «សម្រាប់​​សៀវភៅ​នេះ ប្រសិន​បើ​​មាន​ការ​បោះពុម្ពជា​ភាសាខ្មែរ​មួយ​ទៀត​នោះ ខ្ញុំ​គិត​ថា រឹតតែ​មាន​អត្ថ​​ប្រយោជន៍​​ខ្លាំង​ ក្នុង​ការ​នាំ​ឱ្យ​កូន​ចៅ​ខ្មែរ​ជំនាន់​ក្រោយ​ បាន​អាន និង​ស្វែង​យល់។​​ វា​មិន​ត្រឹម​តែ​បាន​ដឹង​ពី​​​ព្រះ​ជី​វ​ប្រវត្តិរបស់​​​ទ្រង់​ប៉ុណ្ណោះទេ​ គឺ​​អាច​យក​មក​ធ្វើ​ជា​ប្រភព​ឯក​សារ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​​​​ពី​របាំ​បុរាណ​នេះ​ទៀតផង​»៕​

.