អ្នកស្រី ស សាន លើកផលិតផលតម្បាញនៅភូមិ-សង្កាត់កោះដាច់ កាលពីថ្ងៃ១៧ កក្កដា ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញ : តាំងពីដឹងក្ដីមក អ្នកស្រី ស សាន មើលឃើញម្ដាយអង្គុយលើកីតម្បាញត្បាញហូលផាមួល ស៊ឹង និងក្រមារហូតដល់ខ្លួនបានស្នងចំណេះដឹងនេះដោយមិនដឹងខ្លួន ថ្វីដ្បិតតែអ្នកស្រីមានពិការភាពជើងខាងស្ដាំតាំងពីកំណើតក៏ដោយ។
អ្នកភូមិដែនកោះដ៏ធំបំផុតក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បានបន្ដប្រពៃណីឡើងកីតម្បាញជាច្រើនទសវត្សរ៍ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់រហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ បើទោះបីជាចំនួនអ្នកបន្ដអាជីពនេះកាន់តែថមថយក៏ដោយ។
យោងតាមសម្ដីចៅសង្កាត់កោះដាច់ដែលទើបចូលកាន់តំណែងអាណត្ដិទី៥ លោក ប៉ិច ចាម បានឱ្យដឹងថា កន្លងមកប្រជាជននៅក្នុងសង្កាត់កោះដាច់ប្រកបរបរតម្បាញសឹងតែ ៧០ ភាគរយ។ ប៉ុន្ដែចំនួនអ្នកតម្បាញក្នុងសង្កាត់កោះដាច់ងនៅសល់ត្រឹមពី ២០ ទៅ ៣០ ភាគរយ ដោយសារវត្ថុធាតុដើមមានតម្លៃថ្លៃដែលមិនសូវផ្ដល់ផលចំណេញ។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «អាជីវកម្មប្រមាណ ២០ ភាគរយនេះនៅតែបន្ដទៅមុខថេរដោយសារផលិតផលតម្បាញនៅមានតម្លៃថ្លៃគួរសម ហើយប្រជាពលរដ្ឋធ្វើតម្បាញនៅតែបន្ដអាជីពជាប្រចាំរហូតដល់វ័យចាស់»។
ដោយសារមើលឃើញពីការជោរជន់ផលិតផលតម្បាញទាំងរបស់ម្ដាយ និងអ្នកភូមិដទៃទៀតលក់មិនចេញនិងមានតម្លៃថោក អ្នកស្រី ស សាន បច្ចុប្បន្នអាយុ ២៨ ឆ្នាំ បានចាប់ផ្ដើមរិះរកវិធីជួយលក់ផលិតផលដែលបានចាល់នៅតាមផ្ទះ និងលើកកម្ពស់ប្រពៃណីតម្បាញឡើងវិញ។
អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «កន្លងមក អ្នកភូមិយើងឈប់ត្បាញ និងទៅធ្វើការរោងចក្រច្រើន ដែលខ្ញុំគិតថា ប្រហែល ៥០ ភាគរយបានបោះបង់អាជីពតម្បាញ។ ថ្មីៗនេះ យើងមើលឃើញថាមានសមាគមផ្សេងៗចុះមករកទិញធ្វើឱ្យពួកគាត់មានការងារធ្វើឡើងវិញ។ដោយឡែកក្រោយពីធូរស្បើយកូវីដយើងឃើញសម្ទុះនៃការគាំទ្រផលិតផលខ្មែរមានច្រើនឡើងវិញដែរ»។
ដោយមិនច្បាស់ពីទម្លាប់តម្បាញមុនៗ ក្នុងនាមជាយុវជនជំនាន់ក្រោយម្នាក់អ្នកស្រី សាន ទើបចាប់ផ្ដើមលក់ស៊ឹងខ្មែរពេលកូវីដចូលមកលើកដំបូងបំផុត ដោយសារអ្នកស្រីមើលឃើញថា ប្រជាជនត្បាញច្រើន ស្រាប់តែកូវីដចូលមកផលិតផលស៊ឹង ហូល ផាមួង លក់មិនចេញ ហើយឈ្មួញបន្ថោកតម្លៃថែមទៀត។
អ្នកស្រីបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ខ្ញុំមើលឃើញម្ដាយខ្ញុំផ្ទាល់ខំត្បាញ តែអត់មានទីផ្សារ ខ្ញុំមានគំនិតចង់ជួយស្វែងរកទីផ្សារឱ្យពួកគាត់។ដំបូងខ្ញុំក៏មិនគិតចង់បង្កើតធំដុំអីដែរដោយសារម្ដាយខ្ញុំត្បាញបានតែឈ្មួញមកទិញដល់កន្លែងឱ្យតម្លៃថោក។ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមទទួលទិញពីបងប្អូនជិតខាងទាំងអស់ហើយពួកគាត់ចេះតែយកមកលក់ឱ្យ»។
ស្ដ្រីដែលធ្លាប់រកកម្រៃពីតម្បាញកាលនៅសិក្សាបានដឹងពីរបៀបនៃការត្បាញយ៉ាងដូចម្ដេចដើម្បីឱ្យផលិតផលល្អប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់។
អ្នកស្រី សាន បានឱ្យដឹងថា៖ «យើងពង្រឹងលើគុណភាពតម្បាញឱ្យកាន់តែល្អស្អាត ពេញខ្នាត និងបង្កើនការច្នៃប្រឌិតចំពោះរងជើងសំពត់ដើម្បីភាពទាក់ទាញជាពិសេសអ្នកត្បាញទទួលបានកម្រៃខ្ពស់និងអ្នកទិញយកទៅប្រើប្រាស់ក៏អាចទទួលបាន»។
អ្នកស្រីសង្កេតឃើញថា អ្នកភូមិក្បាលកោះចាប់ផ្ដើមអាជីពតម្បាញនេះមានការកើនឡើងច្រើនដែរ ហើយឥឡូវសំពត់ក៏បានឡើងថ្លៃ ដោយសារប្រជាពលរដ្ឋគាំទ្រស្នាដៃផលិតផលខ្មែរ ជាពិសេស ស៊ឺងខ្មែរ។ អ្នកភូមិចាប់ផ្ដើមត្បាញច្រើនហើយអ្នកស្រីជាឈ្មួញកណ្ដាលឬជាអ្នកដើរតាមកី ព្យាយាមឱ្យតម្លៃស្នាដៃក្នុងស្រុកនិងពង្រឹងគុណភាព។
អ្នកស្រី សួន សំណាង អាយុ ៤៤ ឆ្នាំ ដែលបានផ្អាករបរតម្បាញជាអាជីពរបស់ខ្លួន៣០ឆ្នាំមួយរយៈ ដោយចាកចេញពីកោះមកធ្វើការងារជាសន្ដិសុខក្នុងផ្សារទំនើបមួយជាមួយស្វាមីដោយសារតែបញ្ហាកូវីដធ្វើឱ្យផលិតផលរបស់អ្នកស្រីលក់មិនចេញ។ប៉ុន្ដែនៅពេលគិតដល់បញ្ហាការសិក្សារបស់កូនពៅអាយុ៧ឆ្នាំ ដែលមិនបានចូលរៀន ពួកគេបានសម្រេចចិត្ដវិលត្រឡប់ទៅកាន់ផ្ទះសំបែងវិញ។
ជាមួយកត្ដា ២ យ៉ាង គឺមើលការខុសត្រូវកូនៗរៀនសូត្រនិងការទទួលបានប្រាក់កម្រៃខ្ពស់ជាងមុនចំពោះរបរតម្បាញ រួមទាំងការឡើងកីឱ្យពីសំណាក់អ្នកស្រី សាន អ្នកស្រី សំណាង បានកាន់ថ្ករ និងជាន់ឈ្នាន់កីជាថ្មី។
អ្នកស្រី សំណាង បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ ពេលអង្គុយត្បាញសំពត់នៅក្រោមផ្ទះខ្ទមថា៖«ដោយសារកូនខ្ញុំអាយុច្រើនដែរអត់បានចូលរៀននិងណាមួយ ផលិតផលតម្បាញបានថ្លៃជាងមុន ពួកខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្ដត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមឡើងកីតម្បាញ ហើយប្ដីខ្ញុំធ្វើជាកម្មករសំណង់។ ដោយខ្ញុំមានកីតម្បាញខ្លួនឯង ខ្ញុំត្រូវពឹងអាស្រ័យលើក្មួយ សាន ជាផ្ដល់អំបោះ និងក្បាច់ផ្កា»។
ស្ដ្រីជាសហគ្រិនមានពិការភាពជើងស្ដាំរូបនេះបានបង្កើតទំព័រហ្វេសប៊ុកសិប្បកម្មតម្បាញកោះដាច់ក្នុងភូមិក្បាលកោះ សង្កាត់កោះដាច់ ខណ្ឌជ្រោយចង្វារ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ និងលក់ផលិតផលតម្បាញ។
អ្នកស្រី សាន បាននិយាយថា ប្រជាជនមួយចំនួនអត់ស្គាល់អ្វីទៅជាស៊ឹងខ្មែរ ជាហូល ផាមួងខ្មែរ និងសូត្រនោះ។ ដូច្នេះអ្នកស្រីប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមជួយផ្សព្វផ្សាយទីផ្សារបន្ថែមដល់ផលិតផលអ្នកភូមិ។ ពីមុន ផលិតផលភាគច្រើនត្រូវបានយកទៅបោះដុំនៅទីផ្សារ តែឥឡូវពួកវាត្រូវបានបង្ហោះលក់លើហ្វេសប៊ុកដោយមានអតិថិជនចម្រុះមកពីគ្រប់ខេត្ដទិញ។
ចំពោះការជួយរកទីផ្សារតាមរយៈការប្រមូលទិញពីពលរដ្ឋក្នុងភូមិនេះ អ្នកស្រីចាប់ផ្ដើមពីការសាកល្បងទិញបន្ដិចម្ដងៗ ដោយផ្អែកលើកត្ដាជីវភាពផ្ទាល់ខ្លួន និងសភាពជាជនមានពិការភាពទៀត។
អ្នកលក់ផលិតផលពីតម្បាញជំនាន់ក្រោយរូបនេះមានគំនិតចង់ជួយសហគមន៍ដោយសារអ្នកស្រីធ្លាប់ចូលរួមកិច្ចការសហគមន៍ផ្សេងៗ តាមរយៈសិក្ខាសាលា និងបានរៀនសូត្រច្រើន ដែលមានផ្នត់គំនិតចង់ជួយសហគមន៍របស់ខ្លួន។
អ្នកស្រីបានបន្ដថា៖ «ខ្ញុំទិញពីអ្នកតម្បាញបន្ដិចម្ដងៗហើយក៏ទទួលបានអ្នកជួយគាំទ្រនិងទិញយកទៅលក់បន្ដ។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំកាន់តែពង្រីករហូតដល់សព្វថ្ងៃ។ អតិថិជនរបស់យើងបច្ចុប្បន្នមានចម្រុះ តាំងពីអ្នកលក់នៅផ្សារ និងអ្នកទិញរាយ។ យើងលែងខ្លាចខ្វះទីផ្សារដូចមុនទៀតហើយ បើទោះបីជាយើងអត់មានភ្ញៀវទិញរាយ ក៏យើងមានភ្ញៀវទទួលបោះដុំជាប្រចាំ»។
កន្លងមក ចំពោះផលិតផលរបស់អ្នកតម្បាញតែងតែជួបឧបសគ្គ ដូចជា ការត្បាញឥតគ្រប់ម៉ែត្រ និងរួញដោយការទាក់ ពីព្រោះវាជាតម្បាញដោយដៃ។
ក្នុងនាមជាអ្នកលក់ អ្នកស្រី សាន បានអះអាងថា បើយកផលិតផលមួយដែលអត់គុណភាពទៅលក់ វាប្រាកដជាលក់មិនដាច់និងរកទីផ្សារអត់បាន។ដូច្នេះអ្នកស្រីចាប់ផ្ដើមពិនិត្យលើគុណភាពតម្បាញថាតើពួកគេត្បាញស្អាតឬនៅ ឬគ្រប់លក្ខខណ្ឌនិងត្រូវចំពោះចំណង់ចំណូលចិត្ដរបស់អតិថិជនឬអត់?
ស្ដ្រីដែលដើរដោយជំនួយឈើច្រត់ជនពិការរូបនេះបាននិយាយថា៖ «រហូតមកទល់ពេលនេះ យើងនៅតែពង្រឹងជារៀងរហូត។ ដល់តែពេលពួកគាត់វ៉ៃខុស ក៏យើងនៅតែជួយទិញពួកគាត់ ដោយយើងចង់លើកទឹកចិត្ដពួកគាត់ឱ្យបន្ដ តែយើងប្រាប់គាត់អំពីចំណុចខ្វះខាតដើម្បីធ្វើការកែប្រែពីព្រោះគុណភាពខ្ពស់ផ្ដល់ចំណូលដល់ពួកគាត់ក៏ខ្ពស់ដែរ»។
យ៉ាងណាមិញ ស្ដ្រីវ័យ ២៨ ឆ្នាំរូបនេះទទួលស្គាល់ថា ការណែនាំមនុស្សចាស់ឱ្យតម្រែតម្រង់ទម្លាប់នៃការត្បាញបែបប្រពៃណី ដើម្បីអភិវឌ្ឍឱ្យកាន់តែមានគុណភាពសម្របតាមតម្រូវការទីផ្សារមានការលំបាកខ្លះៗ។
អ្នកស្រី សាន បាននិយាយថា មានមីងៗ និងអ៊ំៗមួយចំនួនទទួលយកនូវអ្វីដែលជាចំណុចខ្វះខាត។ ប៉ុន្ដែអ៊ំៗខ្លះទៀតនៅតែប្រកាន់គំនិតខ្លួនឯងដោយមិនព្រមធ្វើតាមការពង្រីងគុណភាពនោះទេដោយសារពួកគាត់នៅមានផ្នត់គំនិតធ្វើអ្វីស្រេចតែចិត្ដគាត់។
អ្នកស្រីបានបន្ដថា៖«ខ្ញុំក៏មិនហ៊ានបង្ខំគាត់ដែរ។ប្រសិនបើគាត់ទទួលយកនូវអ្វីដែលយើងប្រាប់ទៅដើម្បីកែលម្អ គាត់ទទួលជោគជ័យតាមនោះដែរ។ប៉ុន្ដែចំពោះគាត់អត់ធ្វើតាម មានភាគតិចណាស់ ពួកគាត់ក៏មិនហ៊ានយកមកលក់ឱ្យដែរដោយព្យាយាមលក់ឱ្យអ្នកផ្សេងនៅឆ្ងាយជាមួយកម្រៃថោក។ប្រហែលជាគាត់យល់ថាខ្ញុំនៅក្មេងប្រដៅចាស់អីចឹង»។
ជាក់ស្ដែង ពីមុនស៊ឹងខ្មែរ ១ ក្បិន អាចរកកម្រៃត្រឹមតែ ២ ម៉ឺន ៣ ម៉ឺន ទៅ ៤ ម៉ឺនរៀលប៉ុណ្ណោះ ដោយសារពួកគេធ្លាប់ធ្វើថ្ករ ពី ១០ ទៅ ២០ ដែលផលិតនូវផលិតផលមានតម្លៃថោក។ តែឥឡូវពួកគេត្រូវបានណែនាំឱ្យប្ដូរទៅប្រើថ្ករ ២៥ និង ៣០ ដែលអាចលក់ក្នុងតម្លៃរហូតដល់ ៨ ម៉ឺនរៀល។
ដំបូង អ្នកតម្បាញចាស់ៗមិនព្រមធ្វើតាមនោះទេ ដោយសារត្រូវចំណាយសម្ភារនិងលុយកាក់ច្រើន។ នៅពេលពួកគេមើលឃើញមានអ្នកត្បាញទៅលក់បានថ្លៃ ពួកគេចាប់ផ្ដើមថ្លឹងថ្លែង និងសម្រេចចិត្ដធ្វើតាមដែរ។
អ្នកស្រី សាន បានអះអាងថា៖ «ជាក់ស្ដែង ខ្ញុំធ្វើការជាមួយអ្នកតម្បាញក្នុងភូមិក្បាលកោះចំនួន ២០ គ្រួសារ តែគ្រួសារខ្លះមានកីតម្បាញលើសពី ១ ដែលកើនឡើងពី ១០ គ្រួសារ អំឡុងពេលពលរដ្ឋបានបញ្ឈប់ការត្បាញ»។
អ្នកស្រីក៏មើលឃើញនៅតាមភូមិផ្សេងៗក៏មានការកើនឡើងនៃការត្បាញដោយសារមានអ្នកប្រមូលទិញដូចអ្នកស្រីដែរ។ ទោះបីជាអ្នកជួយលក់ផលិតផលសហគមន៍ទាំងនេះមិនបានលក់ចេញក្រៅស្រុកយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏មានម៉ូយរបស់ពួកគេខ្លះបានទិញទៅលក់បន្ដនៅបរទេសផងដែរ។
អតិថិជនភាគច្រើនទិញយកទៅលក់បន្ដតាមអនឡាញដែលមានការគាំទ្រច្រើនពីមន្ដ្រីរាជការ គ្រូបង្រៀន និងក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗ ជាពិសេសប្រភេទស៊ឹងខ្មែរ។
ដោយការទិញអំបោះនាំចូលពីប្រទេសចិន និងប្រទេសជិតខាង ដែលមានតម្លៃថោក និងសម្បូរបែប អ្នកស្រី សាន បានអះអាងថា៖ «ខ្ញុំពិតជាចង់ពង្រីកវិសាលភាពទិញបន្ដទៅភូមិផ្សេងៗទៀតនៅសង្កាត់កោះដាច់»។
បច្ចុប្បន្នម្ចាស់ទំព័រហ្វេសប៊ុកសិប្បកម្មតម្បាញកោះដាច់រូបនេះទិញអំបោះពី ៥០០ ទៅ ១ ០០០ គីឡូក្រាមដាក់ផ្ទះសម្រាប់ជួយឡើងកីឱ្យអ្នកគ្មានលទ្ធភាព។ អ្នកស្រីមានការលំបាកក្នុងការគ្រប់គ្រង ហើយបើកាន់តែទៅឆ្ងាយពីភូមិទៀត វាកាន់តែមិនបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ហើយវាទាក់ទងនឹងផលិតផល និងហិរញ្ញវត្ថុផ្ទាល់ខ្លួនទៀត។
ស្ដ្រីមានពិការភាពដែលមិនចុះចាញ់នឹងភាពខ្វះខាតពីធម្មជាតិរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំនឹងគិតតាមរបៀបនេះវិញដោយឱ្យអ្នកភូមិនោះប្រមូលទិញ ហើយយើងទិញពីពួកគាត់វិញ។ បច្ចុប្បន្ន ខ្ញុំមានអ្នកប្រមូលទិញបន្ដ២នាក់ដែរនៅភូមិផ្សេង»។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកស្រី សាន ក៏ព្រួយបារម្ភពីការបាត់បង់ជំនាញប្រពៃណីរបស់អ្នកកោះដាច់ដោយសារតែក្មេងៗជំនាន់ក្រោយមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ជំនាញដ៏ស្មុគស្មាញនេះ។
អ្នកស្រីបានឱ្យដឹងថាការលើកថ្ករមាន ២ ប្រភេទ គឺថ្ករកំណើតស្ថិតនៅខាងលើដែលសម្រាប់អ្នកត្បាញប្រើឈ្នាន់ខាងក្រោមជាន់ដោយមានចំនួនពី ២ ទៅ ៣ ឬ ៤ ថ្ករ វាអាស្រ័យលើការត្បាញពីស៊ឹងឬសូត្រ។ បើធ្វើពីស៊ឹងថ្ករកំណើត គេប្រើ ២ ថ្ករ។ មួយទៀត គឺជាថ្ករផ្កា ឬគោមក្បាច់រងជើងដែលទាមទារអ្នកជំនាញរៀបចំធ្វើដោយសារវាមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញ។
អ្នកស្រី សាន បញ្ជាក់ថា៖ «ឥឡូវនេះខ្ញុំមិនទាន់ឃើញមានអ្នកចាប់អារម្មណ៍ចង់បន្ដវេនច្រើននោះទេចំពោះជំនាញចាប់ថ្ករ គោមក្បាច់រងជើងឬថ្ករ ផ្កានេះនៅឡើយទេ។ និយាយពីកីតម្បាញ វាមានច្រើនផ្នែកទៀត ដូចជា អ្នកធ្វើថ្ករ ឈ្នាន់ និងធ្វើរ៉កសម្រាប់ដាក់យឹតយោងត្បាញដោយមានច្រើនប្រភេទទៀត»។
លោក ប៉ិច ចាម ទទួលស្គាល់ថា បច្ចប្បន្ននេះកីតម្បាញក្នុងសង្កាត់កោះដាច់មានការកើនឡើងពីប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងដោយសារតែវាមានតម្លៃខ្ពស់ជាងមុន។
លោកបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «នៅតាមភូមិទាំងអស់នៃសង្កាត់កោះដាច់យើងមើលឃើញចំនួនកីតម្បាញចំនួនប្រមាណ ១ ៣០០ កី។ វាមានការកើនឡើងវិញចំពោះអ្នកតម្បាញក្នុងទូទាំងសង្កាត់របស់យើង»៕
