ភ្នំពេញ: លោកអ៊ុក ដារាច័ន្ទ ជាវិចិត្រករខ្មែរដែលមានបទពិសោធន៍រត់ភៀសខ្លួនពីសង្គ្រាមជាច្រើនលើកច្រើនសាបានតាំងបង្ហាញស្នាដៃរយៈពេលជាង ៤០ ឆ្នាំ តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨០ របស់លោកជាលើកដំបូង នៅក្នុងឱកាសង្ក្រាន្ដឆ្នាំថ្មីឯប្រទេសបារាំង ដើម្បីបានចំណូលសម្រាប់បម្រើដល់ផ្នែកមនុស្សធម៌។
ពិព័រណ៍គំនូរ៣២ផ្ទាំង ដែលភាគច្រើនឆ្លុះបញ្ចាំងពីវប្បធម៌ខ្មែរ ត្រូវបានតាំងបង្ហាញនៅទីក្រុងចំនួន២នៃប្រទេសបារាំង ហើយប្រាក់ចំណូលពីការលក់គំនូរត្រូវបានបញ្ជូនទៅដល់ប្រជាជនអ៊ុយក្រែននៅក្នុងប្រទេស។
លោកបានសរសេរនៅលើហ្វេសប៊ុក អំឡុងពេលកំពុងតាំងពិព័រណ៍ថា៖ «សុភមង្គលក្នុងអារម្មណ៍គឺជាការធ្វើអ្វីមួយដោយសុទិដ្ឋិនិយម ហើយបានទទួលជោគជ័យ ទោះជាតិច ឬច្រើន សំខាន់គឺទង្វើដោយមានការរួបរួមសាមគ្គីជួយជ្រោមជ្រែងគ្នាទៅវិញទៅមក មិនគិតពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ នេះជាជំហានទី១ ហើយនឹងនៅមានបន្តទៀត»។
ការតាំងពិព័រណ៌គឺជាពេលវេលាដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ លោក ដារាច័ន្ទ ដែលបានរស់នៅរៀបការ និងធ្វើការនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែនជាច្រើនឆ្នាំ។
លោកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ខ្ញុំធ្លាប់ជាជនភៀសខ្លួនតាំងពីជំនាន់ លន់ នល់ ជំនាន់ខ្មែរក្រហម ហើយឥឡូវនេះ ខ្ញុំរត់ភៀសខ្លួនពីអ៊ុយក្រែនទៀត។ ខ្ញុំមានគំនិតចង់ជួយអ្នកមិនមានលទ្ធភាពភៀសខ្លួនចេញ និងអ្នកនៅក្រាញននៀលប្រយុទ្ធនឹងការឈ្លានពាន»។
លោក ដារាច័ន្ទ បានឱ្យដឹងថា លោកបានទៅរស់នៅប្រទេសអ៊ុយក្រែនតាំងពីលោកត្រូវបានជ្រើសរើសទៅបន្ដការសិក្សាផ្នែកសិល្បៈក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ ដោយបានរៀបការ និងមានកូន២នាក់។
លោកបានចូលរៀនសាលាវិចិត្រសិល្បៈក្នុងឆ្នាំ១៩៨០ ហើយនៅឆ្នាំ១៩៨៥ ដោយសារតែរៀនពូកែ លោកត្រូវបានបញ្ជូនទៅរៀនបន្ដនៅសហភាពសូវៀតក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែនបច្ចុប្បន្នរហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩១ អ៊ុយក្រែន ត្រូវបានបំបែកជារដ្ឋឯករាជ្យ។
ជាមួយភរិយា និងកូន២នាក់ វិចិត្រករខ្មែររូបនេះបានសម្រេចចិត្ដយកប្រទេសអ៊ុយក្រែនជាផ្ទះទី២ដើម្បីផ្ដល់ភាពកក់ក្ដៅដល់កូនដោយមិនចង់ឱ្យពួកគេរស់នៅឯកាពីឪពុកដូចរូបលោក។
លោកបានរំឭកថា៖«ឪពុកខ្ញុំបានបូជាជីវិតនៅលើសមរភូមិជំនាន់ឆ្នាំ១៩៧០ដោយទាហានខ្មែរក្រហមបានសម្លាប់គាត់អំឡុងពេលខ្ញុំអាយុទើប៩ឆ្នាំ។ ខ្ញុំបន្ដនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដោយចាប់ជំនាញគូររូប និងហាត់តេក្វាន់ដូ ថែមទៀត។
លោកបានបង្កើតស្នាដៃគំនូរជាច្រើននៅលើទឹកដីប្រទេសអ៊ុយក្រែនតាំងពីទសវត្សរ៍១៩៩០ ដោយផ្ដោតលើសិល្បៈខ្មែរភាគច្រើន និងសិល្បៈអ៊ុយក្រែនតិចតួច។
លោកបានបន្ដថា សឹងតែជារៀងរាល់ឆ្នាំតាំងពីលោកមករស់នៅទីក្រុង Berezan លោកតែងតែធ្វើការតាំងពិព័រណ៍ស្នាដៃសិល្បៈរបស់លោកដើម្បីឱ្យប្រជាជនក្នុងទីក្រុងស្គាល់ពីលោក និងទឹកដីកំណើតលោក។
ទោះជាស្នាដៃរបស់លោកត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ និងដឹងឮច្រើនក៏ដោយ ក៏លោកមិនរំពឹងថា លោកអាចចិញ្ចឹមជីវិតនិងក្រុមគ្រួសារជាមួយនឹងអាជីពនេះទាំងស្រុងដែរ ហើយដោយលោកស្រឡាញ់ក្បាច់គុនតេក្វាន់ដូតាំងពីនៅស្រុកខ្មែរ លោកបានបន្តហាត់ក្បាច់គុននេះនៅអតីតសហភាពសូវៀតរហូតដល់បើកក្លិបនាគរាជនេះឡើងដែលមានសិស្សជាង១០០នាក់។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ដារាច័ន្ទ និងក្រុមគ្រួសារត្រូវភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសទៅកាន់ប្រទេសបារាំង នៅពេលដែលរុស្ស៊ីបានឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន កាលពីជាង ១ ឆ្នាំមុន។
លោក ដារាច័ន្ទ និយាយថា ពួកគេបានមកដល់ប្រទេសបារាំង ហើយលោកចាប់ផ្ដើមតាំងពិព័រណ៍លើកដំបូង ដោយសារមិនសូវមានពេលវេលាគូរ។
នៅប្រទេសបារាំង លោកបានឱ្យដឹងថា សម្ភារប្រើប្រាស់មានតម្លៃថ្លៃជាងតម្លៃនៅផ្ទះឯប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដោយជក់ ១ មានតម្លៃរហូតដល់ ២៥ អឺរ៉ូ ហើយខុសឆ្ងាយពីស្រុកខ្មែរ។
ដំបូងឡើយ ពួកគេរស់នៅក្នុងផ្ទះតូចមួយដែលរដ្ឋាភិបាលបារាំងបានផ្ដល់ឱ្យជនភៀសខ្លួនអ៊ុយក្រែន លោកចាប់ផ្ដើមគូរគំនូររហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ពួកគេទទួលបានផ្ទះធំសមរម្យជាងមុន។
ថ្វីដ្បិតតែលោកបានជួបប្រទះនឹងឧបសគ្គក៏ដោយ ក៏ចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ ដារាច័ន្ទ ចំពោះសិល្បៈនៅតែមិនប្រែប្រួល ហើយគំនូររបស់លោកឆ្លុះបញ្ចាំងពីវប្បធម៌ខ្មែរ និងសិល្បៈអ៊ុយក្រែន។
លោក ដារាច័ន្ទ បានឱ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំទើបចាប់ផ្ដើមគូរគំនូរទាក់ទងនឹងសង្គ្រាមរវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន ប៉ុន្មានផ្ទាំង ពេលមានមហាជនសំណូមពរច្រើនដើម្បីរួមចំណែក។ជាទូទៅខ្ញុំចូលចិត្ដសិល្បៈបែបវប្បធម៌ច្រើនជាង»។
លោកបាននាំភរិយា និងកូនស្រីភៀសខ្លួនពីអ៊ុយក្រែនមកបារាំង ដោយបន្សល់ទុកកូនប្រុសឱ្យនៅចាំផ្ទះ។
លោកបានអះអាងថា៖ «គាត់ស្នេហាជាតិណាស់។ គាត់ចង់ធ្វើជាទាហាន តែប្រពន្ធគាត់ឃាត់ ដោយឱ្យរង់ចាំមួយរយៈទៀតសិន។ គាត់នៅមើលការខុសត្រូវក្លិបតេក្វាន់ដូឈ្មោះ ក្លិបនាគរាជ ហើយកូនស្រីខ្ញុំក៏មិនចង់ចាកចេញដែរគាត់ចង់ចូលបម្រើកងទ័ព»។
ការតាំងពិព័រណ៍គំនូរ ៣២ ផ្ទាំង នៅបេសានខុន និងទីក្រុង លីយ៉ុង ប្រទេសបារាំងផ្ដោតសំខាន់លើវប្បធម៌ខ្មែរអ៊ុយក្រែននិងបារាំងមានតែ ៣ ផ្ទាំង។
ចំពោះការគូរគំនូរស្ដីពីវប្បធម៌នេះវិចិត្រកររស់នៅឯនាយសមុទ្រ លោក ដារាច័ន្ទ គូរតាមលំនាំរូបភាពដែលមិត្ដភក្ដិផ្ញើឱ្យបូករួមនឹងការទស្សនាផ្ទាល់ និងការស្រមើស្រមៃ។
សម្រាប់លោក ដារាច័ន្ទ ការតាំងពិព័រណ៍នេះ គឺជាឱកាសមួយដើម្បីចែករំលែកសិល្បៈទៅកាន់ទស្សនិកជនថ្មីៗ និងភ្ជាប់ជាមួយឫសគល់កម្ពុជាឡើងវិញ។ វាក៏ជាឱកាសមួយដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីបទពិសោធន៍របស់លោកក្នុងការរស់នៅឆ្លងកាត់សង្គ្រាមប្រទេសអ៊ុយក្រែន និងដើម្បីប្រើប្រាស់សិល្បៈបង្ហាញពីការឈឺចាប់ និងរបួសដែលលោក និងគ្រួសារបានជួបប្រទះ។
បច្ចុប្បន្ននេះ លោកសហការជាមួយប្រជាជនកម្ពុជារៀបចំគម្រោងមួយដើម្បីជួយដល់ប្រជាជនអ៊ុយក្រែន ហើយលោកក៏ចែករំលែកចំណូលផ្ទាល់ខ្លួនខ្លះសម្រាប់ផ្ដល់ជាជំនួយដល់ជនភៀសខ្លួនអ៊ុយក្រែនផងដែរ។
គម្រោងនេះជាសក្ខីភាពបញ្ជាក់ពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់លោក ដារាច័ន្ទ ក្នុងការប្រើប្រាស់សិល្បៈដើម្បីបង្កើតផលវិជ្ជមានក្នុងពិភពលោក។
វិចិត្រករ អ៊ុក ដារាច័ន្ទ បានបោះពុម្ពកូនសៀវភៅស្ដីពីជីវប្រវត្ដិ និងសកម្មភាពសិល្បៈក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៨០-២០២២ ចំនួន១ ០០០ច្បាប់ជាភាសាបារាំង ជាមួយនឹងគំនូរចាស់ និងថ្មីជូនភ្ញៀវទុកជាវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ ពេលមកទស្សនាការតាំងពិព័រណ៍របស់លោក៕