ក្រុងខ្មែរ បានទទួលពានរង្វាន់នៅក្នុងមហោស្រពភាពយន្តពិភពលោកប្រចាំឆ្នាំ នៃទិវាកម្ពុជា ដែលប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី ១៥ ខែវិច្ឆិកា នៅអាងចិញ្ចឹមត្រីប៉ាស៊ីហ្វិក ក្នុងទីក្រុងឡុងប៊ិច។ រូបថត សហការី
ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងសកម្មភាពដែលអាចទាក់ទាញចិត្ដយុវជនខ្មែរប្រសូតនៅអាមេរិកចាប់អារម្មណ៍សិក្សាអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាឡើងវិញ កម្មវិធីសិក្សាគំរូខ្មែរ-អាមេរិកាំង (CASMC) ជាកម្មវិធីដ៏សំខាន់សម្រាប់គ្រូបង្រៀនចាប់ពីកម្រិតមតេយ្យដល់មធ្យមសិក្សា។
កម្មវិធីសិក្សាដ៏ទូលំទូលាយនេះ បង្កើតឡើងដោយនាយកដ្ឋានអប់រំរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា (CDE) សហការជាមួយអ្នកដឹកនាំសហគមន៍ និងបញ្ញាវ័ន ត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីបង្កើនការយល់ដឹងរបស់សិស្សានុសិស្សអំពីបទពិសោធន៍របស់ជនជាតិខ្មែរអាមេរិកាំង ពីប្រវត្តិដ៏សោកសៅនៃអំពើប្រល័យពូជសាសន៍កម្ពុជា ដល់ការរួមចំណែកវប្បធម៌ដ៏រស់រវើករបស់ខ្មែរអាមេរិកាំងសព្វថ្ងៃនេះ។
អ្នកគាំទ្រសំឡេងភាគច្រើននៃគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ គឺអ្នកស្រី សាន ស៊ីធា ប្រធានក្រុងខ្មែរ ឬ Cambodia Town ជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌នៅទីក្រុងឡុងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ជាចំណុចប្រមូលផ្តុំសម្រាប់សហគមន៍ខ្មែរអាមេរិកាំង។
អ្នកស្រី សុធា បានថ្លែងថា៖ «សម្រាប់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ កម្មវិធីសិក្សានេះបង្កើតនូវឱកាសដ៏មានតម្លៃក្នុងការស្វែងយល់អំពីការធ្វើដំណើររបស់ឪពុកម្តាយពួកគេពីប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក ជំរុញការយល់ដឹងកាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីបេតិកភណ្ឌរបស់ពួកគេ និងពង្រឹងអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌របស់ពួកគេ«។
ក្រោមការដឹកនាំរបស់អ្នកស្រី ក្រុងខ្មែរ បានធ្វើការដោយមិននឿយហត់ក្នុងការអភិរក្ស និងផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ខ្មែរ ខណៈពេលដែលផ្តល់អំណាចដល់សហគមន៍មូលដ្ឋានតាមរយៈសហគ្រិនភាព សេវាសង្គម និងគំនិតផ្តួចផ្តើមអប់រំ។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ផ្តាច់មុខជាមួយកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ អ្នកស្រី សុធា បានពិភាក្សាអំពីសារៈសំខាន់នៃ CASMC អត្ថប្រយោជន៍របស់កម្មវិធីសិក្សាចំពោះមនុស្សជំនាន់ក្រោយ និងតួនាទីរបស់អង្គការផ្ទាល់ក្នុងការគាំទ្រការបង្កើត និងផ្សព្វផ្សាយកម្មវិធីសិក្សា។
ភៀសខ្លួនចេញពីវាលពិឃាតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កាលនៅវ័យជំទង់ ហើយបានទៅជ្រកកោននៅឡុងប៊ិច ជាកន្លែងដែលអ្នកស្រីចូលរៀននៅមហាវិទ្យាល័យ អ្នកស្រី សុធា បានរៀបការ និងទិញផ្ទះមួយនៅទីនោះ។
បើយោងតាមកាសែត Los Angeles Times ដែលចុះផ្សាយពីអ្នកស្រីកាលពីឆ្នាំ ២០០៧ បានឱ្យដឹងថា៖ «ជិត៣០ឆ្នាំក្រោយ អ្នកស្រី សុធា និងប្រជាជនខ្មែររាប់ពាន់នាក់ផ្សេងទៀតនិយាយថា ពួកគេអាចហៅទីនេះជាផ្ទះរបស់ពួកគេ»។
កម្មវិធីសិក្សាដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីបទពិសោធន៍ខ្មែរអាមេរិកាំង
CASMC មានឥទ្ធិពលវិជ្ជមានលើសពីកម្មវិធីសិក្សាបង្រៀនធម្មតា។ វាជាធនធានដែលបានបង្កើតយ៉ាងល្អិតល្អន់ក្នុងគោលបំណងសម្រាប់អ្នកអប់រំដែលមានបំណងចង់បង្រៀនអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌ និងការរួមចំណែករបស់ខ្មែរអាមេរិកាំង។
វារួមបញ្ចូលប្រភពចម្បង យុទ្ធសាស្ត្រមេរៀន ធនធានរៀបចំផែនការ និងឧបករណ៍អភិវឌ្ឍន៍វិជ្ជាជីវៈដែលត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីតម្រឹមតាមស្តង់ដារដ្ឋ ខណៈពេលដែលផ្តល់ជូននូវទិដ្ឋភាពទូទៅដ៏ទូលំទូលាយនៃបេតិកភណ្ឌខ្មែរអាមេរិកាំង។
អ្នកស្រី សុធា បានសង្កត់ធ្ងន់ថា កម្មវិធីសិក្សាផ្ដល់នូវវេទិកាសំខាន់មួយសម្រាប់ប្រាប់ពីដំណើររឿងរបស់ជនជាតិខ្មែរអាមេរិកាំង ដែលភាគច្រើនជាអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមដែលបានបំផ្លិចបំផ្លាញប្រទេសកម្ពុជាក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៧០។
អ្នកស្រី សាន ស៊ីធា ប្រធានក្រុងខ្មែរ ឬ Cambodia Town ជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌នៅទីក្រុងឡុងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ថ្លែងក្នុងសន្និសីទនៃការដាក់ឱ្យដំណើរការកម្មវិធីសិក្សាគំរូខ្មែរ-អាមេរិកាំង (CASMC) នៅសណ្ឋាគារហ៊ីលតុន ក្រុងឡុងប៊ិច កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ រូបថត សហការី
កម្មវិធីសិក្សាមិនត្រឹមតែផ្តោតទៅលើទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រនៃអំពើប្រល័យពូជសាសន៍កម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងរួមបញ្ចូលបទពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នករស់រានមានជីវិតតាមរយៈការផ្តល់សក្ខីកម្មផ្ទាល់មាត់ផងដែរ។
គណនីផ្ទាល់ទាំងនេះមានសារៈសំខាន់ក្នុងការជួយសិស្សានុសិស្សឱ្យយល់អំពីផលប៉ះពាល់យ៉ាងជ្រាលជ្រៅនៃអំពើប្រល័យពូជសាសន៍លើជនភៀសខ្លួនកម្ពុជា។
អ្នកស្រី សុធា បានចែករំលែកថា៖ «យុវជនខ្មែរអាមេរិកាំងជំនាន់ក្រោយនឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនពីកម្មវិធីសិក្សានេះ»។
តួនាទីរបស់ក្រុងខ្មែរ ក្នុងការគាំទ្រកម្មវិធីសិក្សា
ខណៈក្រុងខ្មែរ ខ្លួនឯងមិនមែនជាអ្នករៀបចំចម្បងនៃកម្មវិធីសិក្សា CASMC អង្គការរបស់អ្នកស្រី សុធា បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ។
ក្រុងខ្មែរ បានរៀបចំវគ្គបញ្ចូលសហគមន៍ ពិនិត្យឡើងវិញនូវឯកសារមេរៀន និងបានចូលរួមក្នុងការពិភាក្សាអំពីភាពជាអ្នកដឹកនាំ ដើម្បីធានាថា កម្មវិធីសិក្សាមានភាពត្រឹមត្រូវតាមវប្បធម៌ និងរួមបញ្ចូលបទពិសោធន៍ខ្មែរអាមេរិកាំង។
ការរួមចំណែកដ៏សំខាន់មួយរបស់ក្រុងខ្មែរ បានធ្វើគឺការជួយក្នុងការរៀបចំសន្និសីទរយៈពេលពីរថ្ងៃដែលធ្វើឡើងដោយ Orange County Department of Edu (OCDE) ជាកន្លែងដែលអ្នកអប់រំត្រូវបានណែនាំអំពីកម្មវិធីសិក្សា។
អ្នកស្រី សុធា បានពន្យល់ថា៖ «យើងមានកិត្តិយសដែលបានចូលរួមជាផ្នែកនៃព្រឹត្តិការណ៍នេះ ហើយយើងបានផ្តល់បទពិសោធន៍ពិសេសមួយសម្រាប់អ្នកអប់រំ ដោយផ្តល់ជូនពួកគេនូវដំណើរទេសចរណ៍នៅ ក្រុងខ្មែរ។ នេះអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេដឹងកាន់តែច្បាស់អំពីវប្បធម៌ដែលនឹងជួយពួកគេបង្រៀនសម្ភារៈសិក្សាកាន់តែល្អ»។
អង្គការរបស់អ្នកស្រី សុធា ក៏បានដើរតួនាទីក្នុងការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងអំពីកម្មវិធីសិក្សា និងធានាថា វាទៅដល់សហគមន៍ខ្មែរ-អាមេរិកកាន់តែទូលំទូលាយ។
ការទទួលស្គាល់ពីព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា
ដើម្បីទទួលស្គាល់ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុងខ្មែរ ក្នុងការអភិរក្ស និងលើកស្ទួយវប្បធម៌ខ្មែរ អង្គការទើបបានទទួលព្រះរាជសារលិខិតកោតសរសើរពីព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី នៃកម្ពុជា។
អ្នកស្រី សុធា បានឱ្យដឹងថា ការទទួលស្គាល់នេះជាកិត្តិយស និងជាកម្លាំងចិត្តសម្រាប់ការបន្តការងារនៅពេលខាងមុខ។
អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «វាជាពេលវេលាដ៏មហាកិត្ដិយសយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា។ ក្រុងខ្មែរ បានចំណាយពេលពីរទស្សវត្សរ៍ ដើម្បីលើកកម្ពស់សិល្បៈ វប្បធម៌ និងការអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ ហើយដើម្បីទទួលបានការទទួលស្គាល់ដ៏មានកិត្យានុភាពពីព្រះមហាក្សត្រ គឺជាសក្ខីភាពមួយចំពោះសារៈសំខាន់នៃបេសកកម្មរបស់យើង។ វាលើកទឹកចិត្តយើងឱ្យបន្តដំណើរទៅមុខជាមួយនឹងការងាររបស់យើង»។
ការទទួលស្គាល់ពីព្រះមហាក្សត្រ អ្នកស្រី ជឿថា នឹងជំរុញកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀតក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងវប្បធម៌រវាងកម្ពុជា និងសហគមន៍ខ្មែរអាមេរិកាំងនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
អ្នកស្រីបានកត់សម្គាល់ថា៖ «វាជាការរំឭកថា ការងាររបស់យើងមិនត្រឹមតែសំខាន់សម្រាប់យើងនៅអាមេរិកប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែចំពោះអ្នកនៅកម្ពុជាផងដែរ។ វាជំរុញទឹកចិត្តរបស់យើងក្នុងការពង្រីកកម្មវិធី និងបន្តការតស៊ូមតិសម្រាប់ការអភិរក្សបេតិកភណ្ឌរបស់យើង»។
ភ្ញៀវមកទស្សនាហាង Vannary Bridal Shop ជាហាងបើកអាជីវកម្មចំណាស់ជាងគេមួយនៅក្នុង ក្រុងខ្មែរ។ រូបថត សហការី
ការពង្រឹងទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ និងអត្តសញ្ញាណ
CASMC ក៏ជាឧបករណ៍សម្រាប់ពង្រឹងទំនាក់ទំនងវប្បធម៌រវាងប្រទេសកម្ពុជា និងជនភៀសខ្លួនខ្មែរអាមេរិកាំងផងដែរ។
អ្នកស្រី សុធា ជឿជាក់ថា កម្មវិធីសិក្សានឹងផ្តល់ឱ្យសិស្សានុសិស្សខ្មែរអាមេរិកាំងនូវការយល់ដឹងកាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីបេតិកភណ្ឌ និងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ពួកគេ ដែលអាចឱ្យពួកគេបង្កើតទំនាក់ទំនងកាន់តែរឹងមាំជាមួយសហគមន៍ និងស្រុកកំណើតដូនតារបស់ពួកគេ។
អ្នកស្រីពន្យល់ថា៖ «តាមរយៈការបង្រៀនយុវជនអំពីសមិទ្ធផលនៃអរិយធម៌ខ្មែរ អំពីអាណាចក្រអង្គរ ប្រាសាទដ៏អស្ចារ្យ និងប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏សម្បូរបែប យើងផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់ពួកគេឱ្យមានមោទនភាពចំពោះឫសគល់របស់ពួកគេ»។
អ្នកស្រីបានសង្កត់ធ្ងន់ថា កម្មវិធីសិក្សាមិនមែនសម្រាប់តែសិស្សានុសិស្សខ្មែរអាមេរិកាំងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់សិស្សទាំងអស់ដែលមានបំណងចង់ស្វែងយល់អំពីប្រវត្តិសាស្ត្រចម្រុះក្នុងសង្គមអាមេរិក។
អ្នកស្រី សុធា បានបន្តថា៖ «កាលណាយើងយល់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌របស់គ្នាទៅវិញទៅមក នោះយើងកាន់តែរួបរួមគ្នាក្នុងនាមជាជាតិសាសន៍»។
សម្លឹងមើលទៅអនាគត
ចក្ខុវិស័យរយៈពេលវែងរបស់អ្នកស្រី សុធា សម្រាប់កម្មវិធីសិក្សាគំរូខ្មែរអាមេរិកាំងបានពង្រីកហួសពីរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា។
ខណៈពេលដែលកម្មវិធីសិក្សាដំបូងនឹងត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុងសាលារដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា អ្នកស្រី សង្ឃឹមថានឹងឃើញវាអនុម័តនៅតាមបណ្ដារដ្ឋផ្សេងទៀតនាពេលអនាគត។
អ្នកបានស្រមៃមើលកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទូទាំងប្រទេសដើម្បីធានាថា ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរត្រូវបានបង្រៀននៅក្នុងថ្នាក់រៀនទូទាំងប្រទេស ដោយជួយរក្សាកេរ្តិ៍ដំណែលនៃសហគមន៍ដែលបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់សង្គមអាមេរិក។
អ្នកស្រី សុធា បានបញ្ជាក់ថា៖ «យើងប្តេជ្ញាធ្វើការជាមួយសហគមន៍ និងអ្នកអប់រំកម្ពុជាផ្សេងទៀតដើម្បីពង្រីកលទ្ធភាពនៃកម្មវិធីសិក្សានេះ»។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «គោលបំណងគឺដើម្បីធានាថា សិស្សានុសិស្សខ្មែរអាមេរិកាំងគ្រប់រូបមានឱកាសស្វែងយល់អំពីមរតករបស់ពួកគេ មិនត្រឹមតែជាអតីតកាលដ៏យូរលង់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជារឿងរ៉ាវបន្តដែលបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណរបស់ពួកគេនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ»៕
