ភ្នំពេញ៖ អ្នកនិយមសិល្បៈនៅរាជធានីភ្នំពេញនឹងធ្វើជាសាក្សីក្នុងការទស្សនាស្នាដៃសិល្បៈ ដែលផ្ដោតលើការច្នៃប្រឌិត និងការនិទានរឿងនៅក្នុងពិព័រណ៍ «សាងឡើងវិញនូវរឿងអតីត និងបច្ចុប្បន្ន»។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះមានការចូលរួមពីសិល្បការិនីខ្មែរដ៏មានទេពកោសល្យចំនួនបួនរូប នឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី៩ ខែមករា ដល់ថ្ងៃទី៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅស្ទារដ្ឋបាលសិល្បៈ។
តាមរយៈស្នាដៃសិល្បៈផ្ទាល់ខ្លួនដ៏ពិសេស និងស៊ីជម្រៅរបស់ពួកគេ សិល្បការិនីទាំងនេះនាំមកនូវរឿងរ៉ាវជីវិតនៃភាពធន់ ការចងចាំ និងការផ្លាស់ប្តូរអំពីប្រទេសកម្ពុជា។
ពិព័រណ៍ដែលរៀបចំដោយស្ទារដ្ឋបាលសិល្បៈ បង្ហាញពីស្នាដៃរបស់ កើ ស្រីពៅ, ឡេង គឹមសៀង, សៅ ស្រីម៉ៅ និង ឃឹម ម៉ាលីន ដែលអ្នកទាំងអស់គ្នាបានស្វែងយល់ពីប្រធានបទប្រវត្តិសាស្ត្រ គ្រួសារ ការអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុង និងបញ្ហាប្រឈមបរិស្ថាន។
បើតាមអ្នករៀបចំកម្មវិធីអ្នកនាង ជុំ ច័ន្ទវាសនា បានឱ្យដឹងថា៖ «តាមរយៈស្នាដៃគំនូរ ចម្លាក់ និងបង្គំ សិល្បការិនីទាំង ៤ រូប លើកឡើងពីរឿងរ៉ាវអតីតរបស់គ្រួសារ ការចងចាំ ការអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុង ពីសារៈសំខាន់នៃធម្មជាតិការផ្លាស់ប្តូរទិដ្ឋភាពរបស់សហគមន៍ និងផ្លូវចិត្តរបស់ប្រជាសហគមន៍ទាំងនៅក្នុងទីក្រុង និងទីជនបទ ការផ្លាស់ប្តូរបរិស្ថាន និងការប៉ារបំរួលអាកាសធាតុ»។
កញ្ញា កើ ស្រីពៅ ជាសិល្បការិនីម្នាក់គត់ដែលមកពីសហគន៍ចាម្ប៍ ដែលបង្ហាញរូបគំនូរពណ៌អាត្រីលិកាលើក្រណាត់ចំនួន៥ផ្ទាំងដោយលើកឡើងពីប្រវត្តិគ្រួសារនិទានពីម្តាយ ជាជនជាតិខ្មែរឥស្លាម។
អ្នកនាង វាសនា បានបន្ដថា៖ «ម្ដាយរបស់ ស្រីពៅ កើត និងធ្លាប់បានឆ្លងកាត់របបប្រល័យពូជសាសន៍ប៉ុលពត ការចងចាំ ការឆ្លើយតប និងការឆ្លុះបញ្ចាំងគំនិតរបស់ខ្លួន ជាក្មេងកើតក្រោយសម័យ ខ្មែរក្រហមនៅលើផ្ទាំងគំនូរ»។
កញ្ញា ស្រីពៅ អាយុ ២៦ ឆ្នាំ មកពីខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានចូលរួមក្នុងសិក្ខាសាលា «អបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្សលើកទី ៧២» ជាមួយសិល្បករជាច្រើនរូបក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅអង្គការហ្វាពន្លឺសិល្បៈ ខេត្តបាត់ដំបង ដែលរៀបចំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា (ឆ្នាំ២០២០)។ស្រីពៅ បានចូលរួមក្នុងការតាំងពិព័រណ៍ជាក្រុមចំនួនពីរគឺ «Voices» និង «Speak Out Sisters» នៅ Meta House (២០២៤)។
ស្រីពៅ បានបញ្ចប់ការគូរគំនូរអាគ្រីលីកចំនួន ៣០ផ្ទាំងដោយផ្អែកលើរឿងពិតពីអ្នករស់រានមានជីវិតពីអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ដែលរៀបចំដោយក្រុមនិស្សិតមកពី NUS។
ស្នាដៃថ្មីចំនួន ៣ របស់ឡេង គឹមសឿង បានបង្កើតចម្លាក់ និងបង្គំចម្លាក់ធ្វើពីកម្ទេចកញ្ចក់ដែល គឹមសឿង ប្រមូលរើសពីការដ្ឋានសំណង់នានាក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
កញ្ញា គឹមសឿង យល់ឃើញថា ការអភិវឌ្ឍន៍ សំណង់ស្ថាបត្យកម្មបច្ចុប្បន្នភាគច្រើនតែងតែប្រើដែក និងកញ្ចក់ជាសម្ភារសំណង់ចម្បង និងប្រើប្រាស់អំពូលភ្លើងតុបតែងលម្អនាពេលក្រោយ។
សិល្បការិនីព្យាយាមអង្កេតពីសំណង់ស្ថាបត្យកម្មចាស់ និងសំណង់ស្ថាបត្យកម្មថ្មីដែលបានសង់ឡើងវិញនៅកន្លែងដដែល។អ្នកនាង វាសនា បានឱ្យដឹងថា៖ «សិល្បការិនីព្យាយាមកសាងជាថ្មីពីអ្វីដែលបានបាក់បែកឱ្យមានជីវិតែសារជាថ្មី ដែលភាពរឹងមាំ និងភាពផុយស្រួយាដើរទន្ទឹមគ្នា»។
កញ្ញា គឹមសឿង អាយុ ២៧ឆ្នាំ បានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែករចនាផ្ទៃក្នុងពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈនៅភ្នំពេញ និងបានចូលរៀនថ្នាក់សិល្បៈសហសម័យ នៅតម្រោងសិល្បៈស-ស។ ជាធម្មតា គឹមសឿង ធ្វើការជាមួយ Collage និងចម្លាក់ ហើយជារឿយៗផ្ដោតលើតថភាពនៃសង្គម វប្បធម៌ និងចិត្តសាស្ត្រក្នុងទីក្រុង។
សាងឡើងវិញ គឺជាបណ្ដំស្នាដៃចម្លាក់ថ្មីសាងឡើងដោយលួស ស៊ីម៉ង់ស បន្ថែមនូវការផ្ដិតរូបភាពជាច្រើននៅដែលសិល្បការិនី សៅ ស្រីម៉ៅ បាននៅតាមតំបន់ភាគខាងជើង និងខាងត្បូងប្រទេសកម្ពុជា។ រូបភាពខ្លះត្រូវបានគូរបន្ថែមដោយដៃលើចម្លាក់រូបថតទាំងនេះ មានទម្រង់ និងខ្នាត់ផ្សេងៗគ្នាចំនួន១៦ផ្ទាំង។
យោងតាមអ្នករៀបចំបានឱ្យដឹងថា៖ «រូបភាពដ៏អន្លង់អន្លោចងនេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីការផ្លាស់ប្តូរ និងការបាត់បង់បរិស្ថានយ៉ាងជ្រាលជ្រៅដែលជួបប្រទះដោយសហគមន៍ដែលរស់នៅតាមដងទន្លេ ភ្នំ និងតំបន់ឆ្នេរ ដោយប្រឈមនឹងផលប៉ះពាល់នៃការរិចរិលដែលបណ្តាលមកពីមនុស្ស»។
សៅ ស្រីម៉ៅ អាយុ ៣៨ឆ្នាំ បង្កើតស្នាដៃសិល្បៈដោយប្រើប្រាស់សម្ភារចម្រុះរួមមាន គំនូរ រូបថត គំនូសឌីជីថល ចម្លាក់ និងការសម្តែង។
ស្នាដៃរបស់ ស្រីម៉ៅ ភាគច្រើន ក៏ធ្វើការស្វែងយល់អំពីការសម្តែងអារម្មណ៍ និងការចងចាំផ្ទាល់ខ្លួន ក៏ដូចជាការផ្លាស់ប្តូរទិដ្ឋភាពរបស់សហគមន៍ និងផ្លូវចិត្តរបស់ប្រជាសហគមន៍ទាំងនៅក្នុងទីក្រុង និងទីជនបទនប្រទេសកម្ពុជា។
សិល្បការិនី ឃឹម ម៉ាលីន បានចូលរួមនិវាសដ្ឋានសិល្បៈនៅប្រទេសជប៉ុនក្នុងតំបន់ហុកកៃដូ នៅឆ្នាំ២០១៧ នៅពេលធ្វើដំណើរពីតំបន់ត្រូពិចទៅត្រជាក់ បរិយាកាសបានផ្លាស់ប្តូរ ដោយស្រូបយកអាកាសធាតុថ្មីដែលផ្លាស់ប្តូរទៅតាមទីកន្លែង និងពេលវេលា។
អ្នករៀបចំពិព័រណ៍ អ្នកនាង វាសនា បានបន្ដថា៖ «ស្នាដៃសិល្បៈ១១ផ្ទាំងនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃស្នាដៃ (ពណ៌កាលពីម្សិលមិញ) ដែលមិនត្រឹមតែផ្ដោតលើទេសភាពប៉ុណ្ណោះទេ សិល្បករបន្ថែមនូវរសជាតិអាហារជប៉ុន ធ្វើសមាធិរៀងរាល់ពេលពីទទួលទានអាហារនៅលើឥដ្ឋ (ធម្មជាតិថ្មីផ្តល់នូវរសជាតិថ្មីមួយបែបទៀត)»។
អ្នកនាង ម៉ាលីន អាយុ ៤២ឆ្នាំ បានទទួលបរិញ្ញាបត្រ BA Fine Art Diplôme National Arts Plastique ពី École Supérieure des Beaux-arts de Caen ប្រទេសបារាំង (២០១០) និងជាសិស្សបញ្ចប់ការសិក្សាហ្វារពន្លឺសិល្បៈ (១៩៩៥-២០០៣)។
នៅក្នុងពិព័រណ៍ «សាងឡើងវិញនូវរឿងអតីត និងបច្ចុប្បន្ន» សិល្បការិនីទាំង ៤រូបតាំងបង្ហាញស្នាដៃជាច្រើនស្ដីពីរឿងរ៉ាវប្រវត្តិគ្រួសារនាសម័យ័ខ្មែរក្រហម ការចងចាំ ការអភិវឌ្ឍន៍សំណង់តាមទីក្រុង ស្វែងយល់ស៊ីជម្រៅអំពីទេសភាពធម្មជាតិ សហគមន៍មូលដ្ឋានតាមជនបទ ការផ្លាស់ប្តូរបរិស្ថាន បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីបញ្ហាប្រឈមនានាដែលកើតមាននាឡើងនាពេលបច្ចុប្បន្ន។
ពិព័រណ៍នេះចាប់ផ្ដើមពីថ្ងៃទី០៩ ខែមករា ដល់ ថ្ងៃទី០៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅស្នារដ្ឋបាលសិល្បៈ ផ្ទះលេខ១៦ ផ្លូវបេតុងវត្តនិរោធ (បុរី សម្បត្តិមានហេង៣) ភូមិតាដៅកណ្តាល សង្កាត់និរោធ ខណ្ឌច្បារអំពៅ៕
ពិព័រណ៍ «សាងឡើងវិញនូវរឿងអតីត និងបច្ចុប្បន្ន» មានការចូលរួមពីសិល្បការិនីខ្មែរដ៏មានទេពកោសល្យចំនួនបួនរូប នឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី៩ ខែមករា ដល់ថ្ងៃទី៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅស្ទារដ្ឋបាលសិល្បៈ។ រូបថត សហការី
