ភ្នំពេញ៖ របាំរឿងខ្មែរបុរាណ «ព្រះនាងប៊ុត សុម៉ាលី មុន្នីវត្ដី» ត្រូវបានលើកយកមកសម្ដែងនៅ MC Park Community Mall កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមីនា ជាផ្នែកមួយនៃគម្រោងសិល្បៈ និងច្បាប់ ដែលរៀបចំដោយ «សិទ្ធិខ្ញុំ»។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះមានគោលបំណងដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់នៃ «ការព្រមព្រៀង» នៅក្នុងសង្គម ដោយប្រើប្រាស់របាំបុរាណខ្មែរដើម្បីស្វែងយល់ពីសារៈសំខាន់នៃស្វ័យភាពផ្ទាល់ខ្លួន និងសមភាពយេនឌ័រ។
គាំទ្រដោយសភាធុរកិច្ចអ៊ីតាលីនៅកម្ពុជា (ItaCham) កម្មវិធីនេះបង្ហាញពីការពិភាក្សាលើទិដ្ឋភាពច្បាប់ និងសិល្បៈនៃ «ការព្រមព្រៀង» ដោយផ្ដូរទៅនឹងភាពស្រដៀងគ្នារវាងការតស៊ូរបស់កម្ពុជា និងអ៊ីតាលីជាមួយច្បាប់ស្តីពីអំពើហិង្សាផ្អែកលើយេនឌ័រ។
វាគ្មីនស្ដ្រី ៣ ជំនាន់ជជែកអំពីប្រធានបទនូវពាក្យចាស់បុរាណនិយាយថា «ស្ដ្រីបង្វិលជើងក្រានមិនជុំ»។ រូបថត ហុង រស្មី
ប្រធាន ItaCham លោក Gabriele Faja បានសង្កត់ធ្ងន់លើភាពពាក់ព័ន្ធជាសាកលនៃបញ្ហានេះ ដោយកត់សម្គាល់ពីប្រវត្តិផ្លូវច្បាប់របស់ប្រទេសអ៊ីតាលី ដែលរហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៨១ អ្នករំលោភអាចគេចផុតពីការកាត់ទោសដោយការរៀបការជាមួយជនរងគ្រោះ។
លោក Faja បាននិយាយថា៖ «រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៩៦ ទើបអំពើហិង្សាផ្លូវភេទត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងបុគ្គលជាជាងគ្រាន់តែជាការបំពានខាងសីលធម៌»។
លោកក៏បានចង្អុលបង្ហាញថា សូម្បីតែសព្វថ្ងៃនេះ ប្រទេសអ៊ីតាលីខ្វះនិយមន័យផ្លូវច្បាប់ច្បាស់លាស់នៃការព្រមព្រៀង។
អ្នកគ្រូ សូភីលីន ជាម ហ្សាភារ៉ូ បង្ហាញក្បាច់រាំដល់ក្រុមរបាំពីក្រោមឆាក។ រូបថត ហុង រស្មី
លោក Faja បានសរសើរសិទ្ធិខ្ញុំ សម្រាប់ការប្រើប្រាស់សិល្បៈជាមធ្យោបាយសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរសង្គម។ លោកបាននិយាយថា៖ «សហគមន៍អ៊ីតាលីនៅកម្ពុជាឈរពីក្រោយអ្នក។ អ្នកមិនត្រឹមតែបង្កើតសិល្បៈទេ - អ្នកកំពុងបង្កើតការផ្លាស់ប្តូរ»។
កញ្ញា ឡេង ម៉ាឡែន សហស្ថាបនិកសិទ្ធិខ្ញុំ ពន្យល់ថា នេះជាគម្រោងសិល្បៈ និងច្បាប់ទីពីរ បន្ទាប់ពីបានបើកដំណើរការដោយជោគជ័យក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤។
កញ្ញាបានបន្តថា៖ «សម្រាប់វគ្គនេះ យើងពិភាក្សាអំពីប្រធានបទ(ការព្រមព្រៀង) តាមរយៈសាច់រឿងសិល្បៈបុរាណ»។
គម្រោងសិល្បៈ និងច្បាប់ ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងចម្បង ៣ គឺការចែករំលែកចំណេះដឹងផ្អែកច្បាប់ដល់សហគមន៍ ជួយលើកតម្កើងសិល្បៈវប្បធម៌ខ្មែរ និងការចែករំលែកចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ជាមួយសិល្បករ ដោយផ្ដោតលើសាច់រឿងនៃការសម្ដែង។
កុមារអានរឿងសង្ខេប “ព្រះនាងប៊ុត សុម៉ាលី មុន្នីវត្តី” មុនពេលទស្សនាការសម្ដែងផ្ទាល់។ រូបថត ហុង រស្មី
តាមរយៈកម្មវិធី «នាង» ពួកយើងនឹងពិភាក្សាទៅលើគោលការណ៍នៃការព្រមព្រៀងដែលបានឆ្លុះបញ្ចាំងក្នុងសាច់រឿង «ព្រះនាងប៊ុត សុម៉ាលី មុន្នីវត្តី»។
អ្នកគ្រូ សូភីលីន ជាម ហ្សាភារ៉ូ ស្ថាបនិក និងនាយិកាក្រុមសិល្បៈសុភីលីន បានឱ្យដឹងថា ការសម្ដែងរឿងព្រះនាងប៊ុត សុម៉ាលី មុន្នីវត្ដី (ដោយយកលំនាំតាមសាច់រឿងដើម ព្រះសមុទ្រ នាងប៊ុត សុម៉ាលី) ជាការលើកតម្លៃសិទ្ធិនារី នៅពេលយក្សអសុរា ព្រះនាម វ័យកណ្ឌ សណ្ដំ ព្រះសមុទ្រ ឱ្យផ្ទំលក់ ហើយចែចង់ព្រះនាងប៊ុត សុម៉ាលី។
អ្នកគ្រូដែលដឹកនាំក្រុមសម្ដែងដោយផ្ទាល់ បានរៀបរាប់ថា៖ «ព្រះនាងបានប្រឈមជាមួយតួអង្គយក្សនេះ ដោយធ្វើម្ដេចឱ្យយក្សសម្លាប់ស្វាម៉ីរបស់ខ្លួន។ ដោយសារការឈ្លាសវៃ និងក្លាហានប្រឈមនឹងវ័យកណ្ឌ ព្រះនាងគឺជានារីដ៏ក្លាហានម្នាក់»។
តាមរយៈការបង្កើតកន្លែងសុវត្ថិភាពសម្រាប់ការពិភាក្សា គំនិតផ្តួចផ្តើមជួយស្ត្រីឱ្យទទួលស្គាល់អំណាចផ្លូវច្បាប់របស់ពួកគេ និងប្រឈមនឹងបទដ្ឋានសង្គមដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់។
កញ្ញា ម៉ាឡែន បាននិយាយថា៖ «គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះមិនមែនគ្រាន់តែអំពីច្បាប់ប៉ុណ្ណោះទេ វានិយាយអំពីការកសាងទំនុកចិត្ត និងធានាថា ស្ត្រីគ្រប់វ័យត្រូវបានស្តាប់ ឱ្យតម្លៃ និងផ្តល់សិទ្ធិអំណាចឱ្យរស់នៅដោយគ្មានអំពើហិង្សា និងការរើសអើង»៕
