ព្រះវិហារៈ ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ស្រែទ័ព ស្ថិតនៅតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃព្រះរកាជិត ៣០០ គ្រួសារនៅបន្តប្រកបមុខរបរប្រពៃណីពីដូនតា ដួសជ័រទឹក ឬជ័រច្បោះ ដើម្បីបង្កើនជីវភាពក្នុងគ្រួសារ ដែលក្នុង ១ ខែៗ របរនេះអាចផ្ដល់កម្រៃប្រមាណ ៤៥០ ដុល្លារ ដល់ពលរដ្ឋក្នុង ១ គ្រួសារ។
ចំណែកក្រសួងបរិស្ថានបានចាត់ទុក សហគមន៍ដែលស្ថិតនៅតាមតំបន់ការពារធម្មជាតិ គឺមានតួនាទី និងការទទួលខុសត្រូវក្នុងការចូលរួមអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងអាចទទួលផល និងអនុផលព្រៃឈើសម្រាប់បង្កើនចំណូលជីវភាពគ្រួសារ។
លោក នង ដេង អាយុ ៦៣ ឆ្នាំប្រធានសហគមន៍ស្រែទ័ពនៃតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃព្រះរកាស្ថិតនៅភូមិក្រឡាពាស ឃុំព្រីងធំ ស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារបានឱ្យដឹងថាបច្ចុប្បន្នគ្រួសាររបស់លោកបានចូលរួមជួយអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងព្រៃឈើជាមួយមន្ដ្រីឧទ្យានុរក្ស ហើយតាមរយៈសកម្មភាពនេះ មន្ដ្រីបរិស្ថានបានអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមគ្រួសារលោកបន្តប្រកបរបរដួសជ័រទឹកនៅក្នុងទីតាំងតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃព្រះរកានេះតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៩ រហូតមក ដោយសព្វថ្ងៃលោកទទួលបានផលពីដើមច្បោះចំនួន ១០០៨ ដើម ដោយបានថែរក្សាជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមកហើយ។
លោកបានឱ្យដឹងថា នៅសហគមន៍ស្រែទ័ព ពលរដ្ឋរស់នៅជាង ៣០០ គ្រួសារក្នុងនោះពលរដ្ឋនៅបន្តប្រកបមុខរបរដួសជ័រច្បោះដែលជាមុខរបរពីដូនតា។ នៅសហគមន៍ស្រែទ័ពមានទំហំដីព្រៃអភិរក្សប្រមាណ ៣ ៤៩០ ហិកតា ដែលជាតំបន់ផ្ដល់អនុផលជ័រច្បោះដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោក ដេង ប្រាប់ថា៖ «ដើមច្បោះ ១ ដើមយើងអាចយកជ័រក្នុង ១ ខែ ៣ ដង។ យើងអាចដួសជ័របានគ្រប់ខួបពោលគឺអាចទាញយកជ័របានក្នុងរយៈពេលពេញ ១ ឆ្នាំតែម្តង»។
លោកបន្តថា ដើមច្បោះ ១ ដើមក្នុង ១ ថ្ងៃអាចផ្តល់ជ័រ ២ ទៅ ៣ លីត្រ។ ចំពោះដើមច្បោះដែលផ្តល់ជ័របានតិចបំផុតគឺស្ថិតអំឡុងខែ ៣ និងខែ ៤ ដែលជាខែក្តៅបំផុតពេលនោះជ័រមិនសូវចេញទេ។ ប៉ុន្ដែនៅពេលឈានចូលដល់ខែ ៥ ជ័រច្បោះនឹងផ្តល់ជ័រច្រើនវិញហើយ។
លោក ដេង ថ្លែងថាសព្វថ្ងៃពលរដ្ឋអាចប្រមូលអនុផលពីជ័រច្បោះក្នុង ១ ដើមបានផលពី ៣ ទៅ ៤ កានក្នុង ១ ខែ ដែលក្នុង ១ កានចំណុះ ៣០ លីត្រ ពលរដ្ឋត្រូវចំណាយពេលប្រហែល ២ យប់ ៣ ថ្ងៃក្នុងការចូលព្រៃដើម្បីប្រមូលផល ហើយទើបយកជ័រទឹកទៅលក់ឱ្យឈ្នួញកណ្តាលក្នុង ១ កានអាចលក់បានក្នុងតម្លៃជាង ៨ ម៉ឺនរៀល។
លោកបានឱ្យដឹងថា ដើម្បីដួសជ័រច្បោះពីដើមឈើដូចជាដើមឈើទាល ដើមផ្ចឹក និងដើមត្រាច គឺត្រូវចោះរណ្ដៅដើមឈើយកមុខទំហំប្រមាណ ៦០ សង់ទីម៉ែត្រ ហើយដុតភ្លើងត្រង់កន្លែងចោះនោះ ដើម្បីឱ្យចេញជ័រទឹកបានល្អ ហើយទុកមួយរយៈពេលទើបដួសយកជ័រច្បោះ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងនៅក្នុងពេលធ្វើដំណើរទៅជួបប្រជាសហគមន៍ដើម្បីស្រាវជ្រាវ និងស្វែងយល់ពីជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាសហគមន៍ និងស្ថានភាពបរិស្ថាននៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃនេះកាលពីថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា បានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននេះក្រសួងបរិស្ថាន អង្គការដៃគូ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធបានរួមគ្នាការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងចូលរួមបង្កើតមុខរបរជូនប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍ អភិរក្សបេតិកភណ្ឌ វប្បធម៌ ប្រពៃណី ទាំងផ្នែករូបី និងអរូបីឱ្យបានគង់វង្សតាមរយៈគោលនយោបាយបង្កើតតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ បង្កើនសេដ្ឋកិច្ចនៅមូលដ្ឋាន។
លោកបានថ្លែងថា នៅក្នុងតំបន់សហគមន៍ការពារធម្មជាតិខេត្តព្រះវិហារមានសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន ៤១ សហគមន៍ក្នុងចំណោមសហគមន៍ទាំងនេះគឺតែងតែមានប្រជាពលរដ្ឋប្រកបរបរដួសជ័រទឹក ព្រោះមុខរបរដួសជ័រជាមុខរបរផ្តល់ប្រាក់ចំណូលបន្ថែមមួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅសហគមន៍សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព។
ក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃកម្ពុជា (WCS) បានធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីពង្រឹងលើការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ អភិរក្សនូវមុខរបរប្រជាសហគមន៍ជាលក្ខណៈប្រពៃណីដូចជារបរដួសជ័រទឹក និងការផ្តល់ជម្រើសមុខរបរថ្មីៗ បន្ថែមទៀតដល់សហគមន៍ផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «ជាទិសដៅក្រសួងមិនត្រឹមតែការពារធនធានធម្មជាតិ ដែលមានព្រៃឈើ សត្វព្រៃទេ តែយើងបានចូលរួម អភិរក្សនូវប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅក្នុងសហគមន៍របស់គាត់ផងដែរ»។
លោកថា៖ «នៅពេលពលរដ្ឋថែរក្សាធនធានធម្មជាតិ ព្រៃឈើបានគង់វង្ស ពួកគាត់មិនត្រឹមតែទទួលបានផលពីជ័រច្បោះទេ ប៉ុន្តែអាចដកផលប្រយោជន៍ពីអនុផលព្រៃឈើផ្សេងៗជាច្រើនទៀតដូចជា បន្លែផ្លែឈើ និងទឹកឃ្មុំជាដើម»៕
វីដេអូ៖