ភ្នំពេញៈ អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិមួយចំនួននៅតាមបណ្ដាខេត្តខ្លះបានចេញលិខិតមោឃភាពលើលិខិតរបស់ខ្លួន ដែលបានចុះហត្ថលេខានាពេលកន្លងមក ចំពោះការកាន់កាប់ដីក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សជីវចម្រុះ។
ការធ្វើលិខិតប្រកាសមោឃភាពលើហត្ថលេខារបស់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់នេះ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រសួងបរិស្ថានបានចេញលិខិត ១ ច្បាប់កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២១ បញ្ជាក់ពីករណីដែលនៅតែមានការចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់លើលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិ ស្នើសុំកាន់កាប់ ប្រើប្រាស់ដី លិខិតទិញ-លក់ដីរដ្ឋ ឬការបញ្ជាក់លើប្លង់បង្ហាញទីតាំងដីនៃដីស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សជីវចម្រុះ ខណៈទង្វើទាំងអស់នេះ គឺជាទង្វើខុសច្បាប់។
លិខិតបដិសេធ ១ ច្បាប់ ចេញដោយលោកស្រី កែវ សុផាត ជាមេឃុំត្រែងត្រយឹង ស្រុកភ្នំស្រួច ខេត្តកំពង់ស្ពឺ កាលពីថ្ងៃទី ២៨ ខែឧសភា បានប្រកាសធ្វើមោឃភាពការចុះហត្ថលេខារបស់ខ្លួនកន្លងមកទាំងអស់ ដោយសំអាងថា ការចុះហត្ថលេខាកន្លងមក គឺដោយលោកស្រី ពុំសូវយល់ដឹងពីច្បាប់ទម្លាប់ច្រើន ដោយឃើញពួកគេអាស្រ័យផលជាក់ស្តែង។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់ក្នុងលិខិតថា៖ «នាងខ្ញុំ សូមធ្វើការមោឃភាពរាល់ឯកសារលិខិតស្នើសុំផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លី លិខិតលក់-ទិញ និងប្លង់បង្ហាញទីតាំងគ្រប់ប្រភេទ ស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងក្នុងរបៀងអភិរក្សជីវចម្រុះនៃតំបន់ឧទ្យានជាតិមុនីវង្សបូកគោ និងស្ថិតក្នុងឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈគីរីរម្យ ចាប់ពីថ្ងៃចុះហត្ថលេខាតទៅ»។
មិនខុសគ្នានេះដែរ មេឃុំកកោះ ស្ថិតក្នុងស្រុកសន្ទុក ខេត្តកំពង់ធំ លោក តែម ធន ក៏បានចេញលិខិតបដិសេធ ១ ច្បាប់ ចុះថ្ងៃទី ៣០ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២១ ដោយប្រកាសមោឃភាព និងនិរាករណ៍លិខិតដែលលោក បានចុះហត្ថលេខានាពេលកន្លងមក។
លោកបានអះអាងថា ក្នុងនោះរាល់លិខិតលក់ ទិញ និងលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់គ្រប់ប្រភេទ ដែលមិនទាន់ចុះបញ្ជីមានការទទួលស្គាល់ដោយរដ្ឋបាលសុរិយោដី ជាពិសេសនៅក្នុងភូមិសាស្ត្រដីសហគមន៍ត្រប់ញក ដែលស្ថិតក្នុងភូមិសាលាសន្ទុក និងភូមិជីមាឃ។
លោក តែម ធន បានបញ្ជាក់ក្នុងលិខិតថា៖ «កន្លងមកខ្ញុំបាទបានចុះហត្ថលេខាលើលិខិតលក់ ទិញ និងលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ។ ដូចនេះ ដីនោះ នៅតែជាដីរបស់រដ្ឋមិនអាចឱ្យនរណាមករំលោភបំពាន ចាប់យកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិបានឡើយ ហើយចំពោះដីទាំងឡាយណា ដែលប្រជាពលរដ្ឋបានលក់ ឬទិញ ឬបានចេញជាលិខិតបញ្ជាក់ប្រវត្តិដីធ្លីផ្សេងៗ ខ្ញុំសូមបដិសេធ និងនិរាករណ៍ហត្ថលេខារបស់ខ្ញុំបាទចោលទាំងស្រុង»។
ជាមួយនឹងការបដិសេធទាំងនេះក៏មានមេឃុំ ចៅសង្កាត់ អាជ្ញាធរស្រុក ក្រុង នៅក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ មណ្ឌលគិរី កំពង់ធំ និងខេត្តកោះកុងដទៃទៀតជាដើម បានចេញលិខិតជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីលុបចោលហត្ថលេខា ដែលពួកគេបានផ្តល់សំអាងលើលិខិតនានាជុំវិញការកាន់កាប់អចលនទ្រព្យនៅតំបន់ការពារ និងតំបន់អភិរក្សនេះ។
ដូចជាកាលពីថ្ងៃទី ១ មិថុនា កន្លងទៅនេះ រដ្ឋបាលឃុំត្រពាំងជោ ស្ថិតក្នុងស្រុកឱរ៉ាល់ក៏បានចេញលិខិតបដិសេធ និងនិរាករណ៍ការកាន់កាប់ដី ដែលមានទំហំជាង ២ ០០០ ហិកតាផងដែរ ដែលស្ថិតក្នុងភូមិក្បាលដំរី និងភូមិក្រវៀក របស់បុគ្គលម្នាក់។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យអង្គការសមាគមអាដហុក បានលើកឡើងថា ក្នុងអំឡុងពេលថ្មីៗនេះ បើទោះជាមានផ្ទុះនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ក៏នៅតែមានករណីនៃការរំលោភបំពានទន្ទ្រានយកដីដែលជាកម្មសិទ្ធិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងដីដែលជាតំបន់អភិរក្សមួយចំនួន។
លោកបន្តថា ការដែលមានអំពើទាំងនោះ ក៏ព្រោះតែមានការឃុបឃិតគ្នាជាមួយអាជ្ញាធរដែនដីដោយមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធផងដែរ ដែលនាំឱ្យមានសកម្មភាពបំផ្លិចបំផ្លាញលើដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងដីតំបន់ការពារ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា បានថ្លែងដោយសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលនឹងធ្វើការដកហូត និងនិរាករណ៍ចំពោះដីដែលបានកាន់កាប់ដោយការផ្តល់សិទ្ធិខុសច្បាប់ទាំងនេះ។ លោកក៏រំពឹងដែរថា មន្ត្រីដែលបានប្រព្រឹត្តសកម្មភាពល្មើសក្នុងការចុះហត្ថលេខាដោយមិនត្រឹមត្រូវ និងទទួលទោសតាមច្បាប់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ការចុះហត្ថលេខា និងការផ្តល់សិទ្ធិអីផ្សេងៗ សុទ្ធតែជារឿងមួយដែលមិនត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ ហើយចំណុចទាំងអស់នេះ គឺយើងមិនអាចគ្រាន់តែ ឆ្លើយថា យើងមិនយល់ មិនដឹង ហើយចង់រួចផុតពីចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់ទេ។ ចំណុចទាំងអស់នេះ គួរតែមានការពិនិត្យមើលឡើងវិញ តាំងពីថ្នាក់ជាតិ រហូតដល់ថ្នាក់មូលដ្ឋាន ពីភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួនក្នុងការបំផ្លិចបំផ្លាញផ្តល់កម្មសិទ្ធិ ទៅលើដីតំបន់អភិរក្ស និងតំបន់ការពារ»។
ជាមួយនឹងវិធានការនេះ លោកក៏រំពឹងទៀតថា ដីដែលទទួលបានការកាន់កាប់ដោយខុសច្បាប់ នឹងត្រូវបានដកហូតយកមកទុកធ្វើជាសម្បត្តិរដ្ឋ និងធ្វើការអភិរក្សឱ្យបានគង់វង្សឡើងវិញ ចៀសវាងមានការបាត់បង់បន្តទៀតក្នុងពេលខាងមុខ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៤ ខែកក្កដាថា កន្លងមក ក្រសួងបរិស្ថានបានតម្រូវឱ្យអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ ជាពិសេសនៅក្នុងតំបន់ការពារ និងតំបន់អភិរក្សឱ្យបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់ ក្នុងការចុះហត្ថលេខា លើឯកសារដែលកាន់កាប់ដីខុសច្បាប់ទាំងក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន និងអតីតកាល។
លោក បន្តថា បើសិនជាក្នុងករណីនៅតែបន្តប្រព្រឹត្តសកម្មភាពខុសច្បាប់ទាំងនេះបន្តទៀត ក្រសួងនឹងចាត់វិធានការដោយគ្មានការលើកលែង។
លោកថា៖ «(ក្រសួង) នឹងចាត់វិធានការយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់តាមផ្លូវច្បាប់ ចំពោះរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់ ណា ដែលនៅតែបន្តចុះហត្ថលេខាបញ្ជាក់លើលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិ ឬពាក់ព័ន្ធស្នើសុំកាន់កាប់ប្រើប្រាស់ដីធ្លីជាអាទិ៍ នៅលើដីដែលបានកាប់ឆ្ការ ឬទន្ទ្រានដីព្រៃក្នុងតំបន់អភិរក្ស»៕
វីដេអូ៖