ភ្នំពេញៈ ក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិចំនួន ២ រូប បានផ្ញើលិខិតរួម ១ ច្បាប់ទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីស្នើឱ្យលុបចោលអនុក្រឹត្យស្តីពីកាតព្វកិច្ចក្នុងការទទួលការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ ១៩ ដែលពួកគេចាត់ទុកថាមានលក្ខណៈរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថ្លែងថា អនុក្រឹត្យនេះគឺដើម្បីទប់ស្កាត់ជំងឺរាតត្បាត។
លិខិត ១ ច្បាប់របស់លោក វីទិត មុនតាប៊ន (Vitit Muntarbhorn) អ្នករាយការណ៍ពិសេសទទួលបន្ទុកស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា និងលោក Tlaleng Mofokeng អ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីសិទ្ធិជនគ្រប់រូបក្នុងការទទួលបានកម្រិតជីវភាពរស់នៅខ្ពស់បំផុតផ្នែកសុខភាពផ្លូវកាយ និងសុខភាពផ្លូវចិត្ត ត្រូវបានចុះផ្សាយនៅលើ ទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ Special Rapporteur Cambodia នៅថ្ងៃទី ១៣ កក្កដាថា ក្រុមអ្នកជំនាញបានសម្តែងកង្វល់អំពីកាតព្វកិច្ចក្នុងការទទួលការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ ១៩ សម្រាប់មន្ត្រីរាជការ និងបុគ្គលិកកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទនៅក្នុងអង្គនីតិប្រតិបត្តិ ប្រជាពលរដ្ឋដែលកាន់តំណែងសាធារណៈ តាមរយៈការបោះឆ្នោត និងមន្ត្រីសាធារណៈនៅស្ថាប័ននីតិបញ្ញត្តិ និងចៅក្រម ព្រះរាជអាជ្ញា និងមន្ត្រីដទៃទៀតនៅក្នុងស្ថាប័នតុលាការ។
ក្រុមអ្នកជំនាញក៏បានសម្តែងកង្វល់ផងដែរ ចំពោះកាតព្វកិច្ចក្នុងការទទួលការចាក់វ៉ាក់សាំងសម្រាប់បុគ្គលម្នាក់ៗដោយផ្អែកលើវិជ្ជាជីវៈ និងហានិភ័យនៃការឆ្លងដែលទាក់ទងនឹងពួកគេ ដូចដែលបានកំណត់ដោយក្រសួងសុខាភិបាល។
ការបារម្ភទាំងនេះ ព្រោះក្រុមអ្នកជំនាញអង្គការសហប្រជាជាតិមើលឃើញថា៖ «អនុក្រឹត្យស្ដីពីកាតព្វកិច្ចក្នុងការទទួលការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ ១៩ អាចមានលក្ខណៈផ្ទុយនឹងបទប្បញ្ញត្តិនៃលិខិតុបករណ៍សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ជាពិសេស កតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌ ដែលហៅកាត់ថា (ICESCR) ដែលកម្ពុជាជារដ្ឋភាគី»។
ដូច្នេះពួកគេបានសរសេរក្នុងលិខិតដោយស្នើយ៉ាងទទូចដល់រដ្ឋាភិបាលឱ្យពិចារណាលើការដកហូតអនុក្រឹត្យ ឬចាត់វិធានការផ្សេងៗ ដើម្បីធានាភាពស្របគ្នាជាមួយបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិនេះ។
ប៉ុន្តែលោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ ថ្លែងថា ដើម្បីកំណត់ថា ជាការបំពានលើសិទ្ធិមនុស្ស ឬអត់គឺត្រូវមើលទៅលើការអនុវត្តជាអន្តរជាតិ និងមើលទៅលើបទប្បញ្ញត្តិជាអន្តរជាតិ។ លោកថ្លែងថា យោងតាមការអនុវត្តជាហូរហែរួចមកហើយ នៅលើបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនទាំងនៅអាស៊ី និងអឺរ៉ុប គេបានកំណត់កាតព្វកិច្ចវ៉ាក់សាំងនេះចំពោះបុគ្គល ចំពោះសកម្មភាពការងារ កន្លែង និងក្រុមមនុស្សដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ ពាក់ព័ន្ធនឹងការឆ្លងរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩។
លោកបន្តថា ចំពោះច្បាប់អន្តរជាតិ គឺមានការអនុញ្ញាតក្នុងគោលដៅមួយបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍សាធារណៈ ដែលវាពាក់ព័ន្ធនឹងការការពារសុខភាព និងអាយុជីវិតរបស់ពលរដ្ឋ ហើយការអនុវត្តក្នុងពេលនេះ សម្រាប់កម្ពុជា គឺការអនុវត្តបណ្តោះអាសន្នស្របពេលវិបត្តិជំងឺរាតត្បាតនេះ គឺបណ្តាលឱ្យមនុស្សឆ្លង និងស្លាប់រៀងរាល់ថ្ងៃ។
«ការកំណត់នេះ មិនមែនជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សអ្វីនោះទេហើយទី១ គឺអនុញ្ញាតដោយច្បាប់ជាតិ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា។ បើមើលទៅលើច្បាប់អន្តរជាតិទាក់ទងនឹងកតិកាសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ ក៏គេអនុញ្ញាតដែរ ក្នុងគោលដៅមួយបម្រើផលប្រយោជន៍សាធារណៈ»។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលថ្លែងថា ក្នុងនាមរដ្ឋាភិបាល គឺមានសិទ្ធិដាក់ចេញវិធានការគ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីការពារអាយុជីវិត និងផលប្រយោជន៍របស់ពលរដ្ឋ ហើយការដាក់ចេញវិធានការនៃការចាក់វ៉ាក់សាំងនេះក៏បានធ្វើឱ្យកម្ពុជា ទប់ស្កាត់ជំងឺរាតត្បាតបានយ៉ាងល្អផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «នេះគ្រាន់តែជាទស្សនៈរបស់មន្ត្រីបម្រើការងារនៅអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងការផ្តល់យោបល់ទេ ប៉ុន្តែប្រទេសជាសមាជិករបស់អង្គការនេះ អាចមិនធ្វើតាម ...»៕
វីដេអូ៖