ភ្នំពេញៈ សកម្មជនបរិស្ថាន-សង្គម និងនយោបាយចំនួន ១១ នាក់ ត្រូវបានតុលាការរាជធានីភ្នំពេញសម្រេចដោះលែងជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងនោះ ៧ នាក់ បានដោះលែងកាលពីថ្ងៃទី ២៦ ខែតុលា កន្លងទៅនេះ និង ៤ នាក់ទៀត នឹងត្រូវដោះលែងនៅថ្ងៃទី ១០ និងទី ១២ ខែវិច្ឆិកានេះ។ នេះបើតាមលោក ប្លង់ សុផល អ្នកនាំពាក្យអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញថ្លែងនៅថ្ងៃទី ៩ ខែវិច្ឆិកា។
លោក ប្លង់ សុផល បានថ្លែងថាសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានបើកសវនាការជាបន្តបន្ទាប់ និងបានប្រកាសសាលក្រមកាលពីថ្ងៃទី ២៦ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០២១ ដើម្បីជំនុំជម្រះលើសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជនជាប់ចោទមួយចំនួនដែលជាសកម្មជនយុវជន សកម្មជនបរិស្ថាន-សង្គម និងនយោបាយ និងបានប្រកាសសាលក្រមកាលពីថ្ងៃទី ១ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១ ចំពោះករណីសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌដែលមានជនជាប់ចោទឈ្មោះ កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ។
តាមការសម្រេចរបស់តុលាការ ជនជាប់ចោទទាំងនោះ ត្រូវបានកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារចំពោះបទល្មើសដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ ប៉ុន្តែទោសនោះ ត្រូវអនុវត្តមួយផ្នែកក្នុងពន្ធនាគារ និងទោសមួយផ្នែកទៀតដែលនៅសល់ គឺត្រូវបានតុលាការសម្រេចព្យួរទោស ហើយក្នុងនោះ ឈ្មោះ ហុង លីម ដែលជាអនិកជនខ្មែរ-អូស្ត្រាលី ក៏ត្រូវបានតុលាការសម្រេចឱ្យរួចផុតពីការចោទប្រកាន់ផងដែរ។
លោក ប្លង់ សុផល ថ្លែងថា៖«ការសម្រេចរបស់តុលាការ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រសួងយុត្តិធម៌បានចេញគោលការណែនាំកាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០២១ ជំរុញលើកទឹកចិត្តឱ្យតុលាការសម្រេចអំពីការដោះលែងនៅក្រៅឃុំ និងការប្រើប្រាស់ការព្យួរទោសក្នុងការកាត់ក្តី ដើម្បីរួមចំណែកក្នុងការដោះស្រាយភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារ»។
តាមការសម្រេចសាលក្រមរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សកម្មជន ៧ នាក់ ហើយ ដែលតុលាការបានដោះលែង កាលពីសប្តាហ៍មុន រួមមាន ១ ទុំ វុទ្ធី ២ ឈួ ផេង ៣ មាន ព្រហ្មមុនី ៤ កើត សារ៉ាយ ៥ ថា ឡាវី ៦ អេង ម៉ាឡៃ និងទី៧ ឈ្មោះ សាត ផា ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចនៅមុខស្ថានទូតចិន កាលពីថ្ងៃទី ២៣ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០២០។ តាមសេចក្ដីសម្រេចពួកគេត្រូវបានតុលាការសម្រចដាក់ពន្ធនាគារ ២០ ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ចំនួន ២លានរៀល ប៉ុន្ដែត្រូវអនុវត្តទោសដាក់ពន្ធនាគារ ១៥ ខែ ចំណែកទោសដែលនៅសល់គឺត្រូវព្យួរសាកល្បងរយៈពេល ២ ឆ្នាំ តាមបទចោទ ញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្ដិសុខសង្គម។
បើតាមលោក សុផល ក្រៅពីសកម្មជនទាំង ៧ នាក់នោះ សកម្មជន ៤ នាក់ទៀត តុលាការរាជធានីភ្នំពេញ អាចនឹងត្រូវដោះលែងផងដែរបន្ទាប់ពីអនុវត្តផ្នែកខ្លះនៃទោសចប់សព្វគ្រប់។ ក្នុងនោះមាន ទី១ ឈ្មោះ កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ នឹងអាចត្រូវដោះលែងនៅថ្ងៃទី ១០ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១ ទី២ មួង សុភ័ក្រ នឹងអាចត្រូវដោះលែងនៅថ្ងៃទី ១១ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១។ ទី៣ឈ្មោះ ហ៊ុន វណ្ណៈ ទី៤ ឈ្មោះ ឈឿន ដារ៉ាវី នឹងអាចត្រូវដោះលែងនៅថ្ងៃទី ១៤ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១។ ប៉ុន្តែដោយសារតែថ្ងៃផុតកំណត់ការអនុវត្តផ្នែកនៃទោសដែលត្រូវអនុវត្តត្រូវចំថ្ងៃឈប់សម្រាកអ្នកទាំង ២ នឹងត្រូវដោះលែងនៅថ្ងៃទី ១២ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១ វិញ។
ដោយឡែកមនុស្សចំនួន ៤ នាក់ផ្សេងទៀត ដែលមិនទាន់អាចដោះលែងបានដោយមូលហេតុជនទាំងនោះត្រូវបានឃុំខ្លួនជាបណ្តោះអាសន្ន និងផ្តន្ទាទោសក្នុងសំណុំរឿងផ្សេងទៀត ដែលរួមមានឈ្មោះ ទី១ឈ្មោះ គង់ សំអាន (សកម្មជនប្រឆាំង) ទី២ ឡុង គន្ធា, ទី៣ ភួន កែវរស្មី និងទី៤ ថុន រដ្ឋា (ជនទាំង៣នាក់នេះជាសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ)។ នេះបើតាមលោក ប្លង់ សុផល។
ចំណែកករណីអនីតិជន កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ ដែលសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានថា នឹងត្រូវដោះលែងពីពន្ធនាគារកាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១ នេះ បន្ទាប់ពីជាប់ឃុំរយៈពេលជិត ៤ ខែ ១៥ ថ្ងៃ ដោយត្រូវប្រគល់ជូនអាណាព្យាបាលធ្វើការអប់រំ ណែនាំ និងមើលការខុសត្រូវឱ្យបានល្អ។ ប៉ុន្ដែត្រូវបានពន្យារពេលដោះលែងទៅវិញ។
លោក ជិន ម៉ាលីន បញ្ជាក់ថា៖«ករណីឈ្មោះ កាក់ សុវណ្ណច្ឆ័យ នេះក៏បានសម្រេចផ្ដន្ទាទោសហើយដែរ ក៏ប៉ុន្ដែទោសពន្ធនាគារក៏នឹងចប់ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះហើយនឹងដោះលែង។ ក៏ប៉ុន្ដែទោសដែលនៅសល់នឹងត្រូវព្យួរ អ៊ីចឹងដូចគ្នា អត់មានអីខុសគ្នាទេ»។
លោក អំ សំអាត នាយករងអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ លើកឡើងថា ការដោះលែងសកម្មជនបរិស្ថាន សង្គម និងនយោបាយជាបន្តបន្ទាប់នេះ មួយផ្នែកគឺជាការផុតកំណត់នៃការអនុវត្ដទោសទៅតាមសាលក្រមរបស់តុលាការ និងមួយផ្នែកទៀតអាចមកពីមានការរិះពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាពីមតិជាតិ អន្តរជាតិ និងអង្គទូតមួយចំនួន លើការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការជាដើម។
លោកថ្លែងថា៖«យើងឃើញថា ទោះជាមានការដោះលែងជាបន្តបន្ទាប់ តាមអំណាចសាលក្រម និងសាលដីកាក៏ដោយ ក៏បញ្ហាការរិះគន់នេះនៅតែមានបន្តទៅទៀត ពីព្រោះដោយសារការដោះលែង និងការបន្ធូរបន្ថយនេះ យើងមើលទៅហាក់បីដូចជាការចង់បន្ធូរបន្ថយនូវស្ថានភាពនៃភាពតានតឹង ព្រមទាំងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សក៏ដូចជាស្ថានភាពនយោបាយនៅកម្ពុជា»។
លោក អំ សំអាត សង្កេតឃើញការដោះលែងសកម្មជនទាំងនេះគឺជារឿងមួយ ដែលក្នុងនោះពួកគេនៅតែត្រូវបានស្ថិតនៅក្នុងការត្រួតពិនត្យឃ្លាំមើលពីអាជ្ញាធរ និងតុលាការដដែល មិនអាចឱ្យសកម្មជនទាំងនោះ ទៅធ្វើសកម្មភាពក្នុងកិច្ចការងាររបស់ខ្លួន ដូចជាកិច្ចការងារបរិស្ថាន ធនធានធម្មជាតិ ការពារសិទ្ធិមនុស្ស កិច្ចការងារសង្គមដូចមុនជាដើម។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្ដិធម៌ ថ្លែងនៅថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា ដោយអះអាងថា ការដោះលែងសកម្មជនបរិស្ថាន សង្គម និងនយោបាយ ជាបន្តបន្ទាប់នេះ គឺជាការអនុវត្ដនីតិវិធីរបស់តុលាការ។ ការដោះលែងនេះ គឺបានន័យថាតុលាការសម្រេចសេចក្ដីផ្ដន្ទាទោស ក៏ប៉ុន្ដែការអនុវត្ដទោសក្នុងពន្ធនាគារបានចប់ ហើយទោសនៅសល់គឺបានព្យួរ។
លោកថ្លែងថា៖ «ការសម្រេចនេះ គឺជាការសម្រេចរបស់តុលាការ តុលាការ ជាអំណាចឆន្ទានុសិទ្ធដោយផ្អែកលើអង្គហេតុ អង្គច្បាប់ និងផ្អែកលើគោលការណ៍ណែនាំរបស់ក្រសួងយុត្ដិធម៌ដែលបានដាក់ចេញនៅក្នុងយុទ្ធនាការ គឺក្នុងការពន្លឿនសំណុំរឿង ការសម្រេចសេចក្ដីក្នុងការផ្ដន្ទាទោស ដែលផ្ដល់នូវការអនុគ្រោះចំពោះសំណុំរឿងបទល្មើសតូចតាចមួយចំនួនដែលបានអនុវត្ដក្នុងយុទ្ធនាការនេះ»។
លោក ម៉ាលីន លើកឡើងថា ក្រសួងក៏បានណែនាំថ្មីៗទៀតដែរថា គោលការណ៍ណែនាំដែលអនុវត្ដនៅក្នុងយុទ្ធនាការ គឺត្រូវបន្តអនុវត្ដទៀត មិនមែនយុទ្ធនាការចប់ហើយ ការអនុវត្ដចប់នោះទេ។
លោកញ្ជាក់ថា៖«អ៊ីចឹង នេះជាការសម្រេចរបស់តុលាការ ហើយការសម្រេចនេះគឺមិនមែនតែទៅលើសកម្មជនទេគឺជាទូទៅឱ្យតែផ្អែកទៅតាមលក្ខខណ្ឌ ផ្អែកទៅតាមគោលការណ៍ និងនីតិវិធីច្បាប់ដែលមានជាធរមាន»៕
វីដេអូ៖