ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្រោយការវិលត្រឡប់ពីបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា បានហៅអ្នកដែលប្រឆាំងនឹងបទឈប់បាញ់នៅមីយ៉ាន់ម៉ា ថាជាអ្នកដែលចង់ឱ្យមនុស្សស្លាប់ និងរបួស ដោយសារសង្គ្រាម ខណៈមេដឹកនាំយោធាប្រទេសនេះ សម្រេចពន្យារពេលបទឈប់បាញ់រហូតដល់ចុងឆ្នាំ ២០២២។
លោកសរសេរលើហ្វេសប៊ុកនាថ្ងៃទី ៨ មករា ថា៖ «អ្នកដែលប្រឆាំងជាមួយនឹងបទឈប់បាញ់មានន័យថា អ្នកចង់ឱ្យមនុស្សស្លាប់ និងរបួសដោយសារសង្គ្រាម។ អ្នកដែលប្រឆាំងជាមួយនឹងការផ្តល់ជំនួយ មានន័យថា អ្នកចង់ឱ្យមនុស្សស្លាប់ដោយអត់បាយ អត់ថ្នាំពេទ្យ និងអត់វ៉ាក់សាំងចាក់ការពារជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩»។
លោក ហ៊ុន សែន ទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ពីថ្ងៃទី ៧-៨ មករា ដោយបានជួបជាមួយមេដឹកនាំយោធា លោក មីន អ៊ុងឡាំង (Min Aung Hlaing) ក្នុងគោលបំណងចូលរួមចំណែកបញ្ចៀសប្រទេសនេះពីអំពើហិង្សា និងសង្គ្រាមស៊ីវិលតាមរយៈបទឈប់បាញ់ ព្រមទាំងវិបត្តិមនុស្សធម៌តាមរយៈការផ្តល់ជំនួយដល់អ្នកដែលត្រូវការដោយគ្មានការរើសអើង។
លោក មីន អ៊ុងឡាំង បានប្រាប់លោក ហ៊ុន សែន នាថ្ងៃទី ៧ ខែមករាថា លោកបានសម្រេចពន្យារពេលបទឈប់បាញ់រហូតដល់ចុងឆ្នាំ ២០២២ និងបានអំពាវនាវដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់បញ្ឈប់អំពើហិង្សា។ មេដឹកនាំយោធារូបនេះបានគាំទ្រឱ្យមានកិច្ចប្រជុំដើម្បីសម្របសម្រួលដល់ការផ្ដល់ជំនួយ និងដំណើរទស្សនកិច្ច របស់ប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ ២០២២ នៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីបានជួបភាគីពាក់ព័ន្ធ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានសរសេរថា អាស៊ាន និងដៃគូដែលចង់ចូលរួម ក៏ដូចជាមីយ៉ាន់ម៉ាខ្លួនឯង នៅមានកិច្ចការជាច្រើនដែលត្រូវធ្វើដើម្បីឱ្យការឈប់បាញ់ និងការផ្តល់ជំនួយអនុវត្តទៅបានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន ក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ ក្រោយពីការវិលត្រឡប់ពីបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា នាថ្ងៃទី ៨ មករា ចាត់ទុកការចរចាជាមួយមេដឹកនាំយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ក្នុងការបញ្ឈប់អំពើហិង្សានៅប្រទេសនេះ ដែលកម្ពុជាដើរតួជាអ្នកសម្របសម្រួល គឺជាជំហានជឿនលឿនមួយក្នុងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ ចំណុចរបស់មេដឹកនាំអាស៊ាន។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថា អ្វីដែលយើងសម្រេចបានក្នុងការចរចា ក្នុងការពិភាក្សាជាមួយនឹងមេដឹកនាំរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាកន្លងទៅ គឺជាលទ្ធផលវិជ្ជមានខ្លាំងណាស់ ហើយនិងជាជំហានជឿនលឿនមួយនៅក្នុងការអនុវត្ត កិច្ចព្រមព្រៀង ៥ ចំណុចដែលមេដឹកនាំអាស៊ានបានឯកភាពគ្នាកន្លងទៅ»។
លោក ប្រាក់ សុខុន ហៅអ្នកដែលប្រឆាំងនឹងការជឿនលឿនបែបនេះ ជាអ្នកដែលស្រឡាញ់សង្គ្រាម និងអ្នកដែលមិនចង់ឃើញប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា វិលត្រឡប់ទៅរកសន្តិភាពវិញ។
លោកបានបង្ហោះសារនៅលើហ្វេសប៊ុក ក្រោយពីសន្និសីទកាសែតនេះថា ទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅមីយ៉ាន់ម៉ាជាចំណុចប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីមួយ ដែលបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្ត និងស្មារតីចូលរួមចំណែករបស់កម្ពុជាក្នុងការកសាងសន្តិភាព និងស្ថិរភាពដល់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ព្រមទាំងសំដៅធានាឱ្យបានថា អាស៊ាននឹងពេញឡើងវិញ។
លោកសរសេរថា៖ «នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន ក្រោយពេលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ខ្ញុំបានបញ្ជាក់ជាថ្មីម្តងទៀតថា សុខុមាលភាព និងផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាគ្រប់រូប ដោយគ្មានការរើសអើង គឺជាស្នូលនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនេះ»។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួមកម្ពុជា-មីយ៉ាន់ម៉ា ដែលផ្សព្វផ្សាយដោយក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា នាថ្ងៃទី ៧ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២២ បានឱ្យដឹងថា លោក មីន អ៊ុងឡាំង បានប្រកាសស្វាគមន៍ការចូលរួមរបស់ប្រេសិតពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ានស្តីពីមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីចូលរួមក្នុងកិច្ចពិភាក្សាអំពីបទឈប់បាញ់ជាមួយអង្គការប្រដាប់អាវុធជនជាតិភាគតិច។
មេដឹកនាំទាំង ២ បានប្រកាសគាំទ្រឱ្យមានកិច្ចប្រជុំ រវាងភាគីពាក់ព័ន្ធ រួមមាន ប្រេសិតពិសេស របស់ប្រធានអាស៊ាន ស្តីពីមីយ៉ាន់ម៉ា អគ្គលេខាធិការអាស៊ាន តំណាងមជ្ឈមណ្ឌល-អាស៊ាន ដើម្បីសម្របសម្រួលជំនួយមនុស្សធម៌ និងគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ (AHA Centre) និងក្រុមការងារថ្នាក់ជាតិ ដើម្បីសម្របសម្រួលការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌តាមរយៈមជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ាន ដើម្បីសម្របសម្រួលជំនួយមនុស្សធម៌ និងគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយសង្គម កាកបាទក្រហម-មីយ៉ាន់ម៉ា និងភ្នាក់ងារជំនាញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន រួមនេះ លោក មីន អ៊ុងឡាំង បានប្រកាសស្វាគមន៍ចំពោះការតែងតាំង លោក ប្រាក់ សុខុន ជាប្រេសិតពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ានស្តីពីមីយ៉ាន់ម៉ា និងបានសន្យាផ្តល់ការគាំទ្រដល់ប្រេសិតពិសេស ដើម្បីបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួន ក្នុងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ ចំណុច ស្របតាមធម្មនុញ្ញអាស៊ាន។
ប្រភពដដែលបានដកស្រង់សម្តីលោក មីន អ៊ុងឡាំង ថា៖ «ការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ ចំណុច គួរតែជាការបំពេញបន្ថែម ដើម្បីសម្រេចបានផែនទីបង្ហាញផ្លូវ ៥ ចំណុចរបស់ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋបាលរដ្ឋ»។
លោក ហ៊ុន សែន បានចែករំលែកអំពីភាពជោគជ័យនៃគោលនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះរបស់កម្ពុជា ដល់លោក មីន អ៊ុងឡាំង ដោយលោកអះអាងថា សម្រេចបាននូវការផ្សះផ្សាជាតិ សន្តិភាពយូរអង្វែង ស្ថិរភាព ការអភិវឌ្ឍ និងវិបុលភាពដល់កម្ពុជា។
លោកលើកឡើងថា តាមបទពិសោធ និងមេរៀនដែលកម្ពុជាទទួលបានពីដំណើរការសន្តិភាព សន្តិភាពពេញលេញ និងការបង្រួបបង្រួមជាតិ មិនអាចសម្រេចបានទេ ប្រសិនបើគ្មានការចូលរួម និងការព្រមព្រៀង គ្នាពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។
លោក រ៉ូ វណ្ណៈ សហស្ថាបនិកវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ នាថ្ងៃទី ៩ មករា ថា វាគឺជាការចាប់ផ្តើមដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាជំនឿជឿជាក់លើមេដឹកនាំផ្តាច់ការក្នុងការអនុវត្តអ្វីដែលពួកគេសន្យាហាក់នៅឆ្ងាយពីក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់ពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ា។
លោក វណ្ណៈ បានថ្លែងថា៖ «គណនេយ្យភាពប្រជាធិបតេយ្យរបស់ពួកយោធា សឹងតែគ្មានសោះក្នុងក្រសែភ្នែកអន្តរជាតិ និងពលរដ្ឋភូមា។ ការចរចាដោះស្រាយជម្លោះនៅភូមា ដែលមិនមានតួអង្គជម្លោះពាក់ព័ន្ធចូលរួម វាគ្រាន់តែឆ្លុះបញ្ចាំងពីចេតនាល្អ ប៉ុន្តែមិនរំពឹងថា ទទួលបានលទ្ធផលល្អនោះទេ»។
លោក គិន ភា អ្នកវិភាគនយោបាយ និងជាប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជាប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ នាថ្ងៃទី ៩ ខែមករា ថា វាជាជោគជ័យធំធេងមួយក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ ព្រោះអ្វីដែលបានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួមនេះហាក់ដូចជាបានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀង ៥ ចំណុចរបស់អាស៊ាន។ ប្រសិនបើសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននេះអាចត្រូវបានអនុវត្តដោយជោគជ័យ វាគឺជាជំហានឆ្ពោះទៅរកការទទួលបានជោគជ័យនូវសន្តិភាព និងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅមីយ៉ាន់ម៉ាក្នុងពេលអនាគត។
លោក គិន ភា បានថ្លែងថា៖ «ក៏ប៉ុន្តែចំណុចបារម្ភមួយត្រង់ថា អ្វីដែលលើកឡើងហ្នឹង ជាឆន្ទៈរបស់ពួកយោធា ក៏ប៉ុន្តែមិនដឹងថា ក្រុមពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត គឺរួមគ្នាអនុវត្តនៅលើចំណុចដែលបានលើកឡើងហ្នឹង ឬយ៉ាងណា?»៕
វីដេអូ៖