លោក ផៃ ស៊ីផាន ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បានលើកឡើង​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ស្ថាប័ន​នេះ ដែល​បានរៀបចំ​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន ដើម្បី​ផ្តល់ព័ត៌មាន និង​សួរ​ដេញដោល​ពី​អ្នកសារព័ត៌មាន​អំពី​សមិទ្ធផល​នានា​ដែល​ក្រសួង ស្ថាប័ន​សម្រេចបាន​ក្នុង​ឆ្នាំ​នីមួយៗ ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទទួលបាន​ព័ត៌មាន​ស្របតាម​ច្បាប់​ស្តីពី​សិទ្ធិ​ទទួលបាន​ព័ត៌មាន​។

ក្រៅពីនេះ សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​នេះ​ក៏បាន​ចូលរួម​អនុវត្ត​គោលនយោបាយ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល ដែល​ត្រូវបាន​ដាក់ចេញ​ឱ្យ​ក្រសួង​ស្ថាប័ន និង​ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ​អនុវត្ត ជាពិសេស​លើកស្ទួយ​គោលនយោបាយ​វិមជ្ឈការ និង​វិសហមជ្ឈការ​។

ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​បានធ្វើ​កិច្ចសម្ភាសន៍​ជាមួយ​លោក​ ផៃ ស៊ីផាន លើ​បញ្ហា​ទាំងអស់នេះ ដែលមាន​ខ្លឹមសារ​ដូចតទៅ​៖

តើ​ការរៀបចំ​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​អស់​រយៈពេល​ជាង ២ ឆ្នាំ​មកនេះ ធ្វើឡើង​ក្នុង​គោល​បំណង​អ្វីខ្លះ​?

សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​របស់​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ធ្វើឡើង​ក្នុង​គោលបំណង​ចង់ដឹង​ពី​ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ទាំង​នៅ​ថ្នាក់ជាតិ និង​ថ្នាក់ក្រោម​ជាតិ ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​វិមជ្ឈការ និង​វិសហមជ្ឈការ និង​គណនេយ្យភាព​សង្គម​។ កម្ពុជា​បានរៀបចំ​កម្មវិធី​គោលនយោបាយ​មួយ​សម្រាប់​ថ្នាក់​មូលដ្ឋាន ដើម្បី​ពង្រឹង​ពី​វិមជ្ឈការ និង​វិសហមជ្ឈការ ក្នុង​ការ​ពង្រឹង​សេវាកម្ម​សាធារណៈ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​។

ចំណុច​មួយទៀត មិនមែន​ត្រឹមតែ​ផ្តល់​សេវាកម្ម​ទេ ក៏​អញ្ជើញ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មក​ចូលរួម​សម្រេច​អំពី​កម្មវិធី​នៃ​ការអភិវឌ្ឍ​នៃ​មូលដ្ឋាន​របស់ខ្លួន តាមរយៈ​ការសម្របសម្រួល និង​ការពិភាក្សា​ពី​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ សង្កាត់ និង​មកពី​គ្រប់​និន្នាការ​នយោបាយ​នៃ​ឃុំ​សង្កាត់​នីមួយៗ​មក​អង្គុយ​ជជែក​គ្នា ដើម្បី​បង្កើត​ភាពសុខដុមរមនា​នៅក្នុង​សាច់រឿង​នេះ​។

តើ​ការរៀបចំ​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​មាន​ផលលំបាក​ដែរ​ទេ ខណៈដែល​កម្ពុជា​មានការឆ្លង​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩?

ការរៀបចំ​សន្នីសីទ​នីមួយៗ​មាន​ផល​លំបាក និង​ទទួលរង​ផលប៉ះពាល់​ច្រើន​ពី​ជំងឺ​កូវីដ ១៩ ដោយ​ត្រូវ​រក្សា​គម្លាត​សង្គម រុក​ច្រមុះ និង​កាត់បន្ថយ​អ្នកសារព័ត៌មាន​មួយចំនួន​ជាដើម​។ ប៉ុន្តែ​អ្វីដែល​យើង​មិនមាន​ឧបសគ្គ គឺ​សម្តេច​តេជោ និង​សម្តេច​ក្រឡាហោម លោក​លើកទឹកចិត្ត និង​ណែនាំ​ឃុំ សង្កាត់ ឱ្យ​ចូលមក​បង្ហាញ​ពីអ្វី​ដែល​ខ្លួន​បានធ្វើ និង​សម្រេចបាន​តាមរយៈ​សមិទ្ធផល និង​អនុវត្ត​គោលនយោបាយ​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​។ និយាយ​ពី​គណនេយ្យភាព ដោយ​ឈរលើ​អភិបាលកិច្ច​ល្អ តម្លាភាព​ដែល​ខ្លួន​បានដាក់​ផែនការ និង​ធ្វើ​បានល្អ​របៀប​យ៉ាងម៉េច នេះ​ដែល​យើង​ចង់បង្ហាញ​។

តើ​មកដល់​ពេលនេះ​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​អញ្ជើញ​ឃុំ សង្កាត់ បាន​ប៉ុន្មាន​ហើយ​ឱ្យមក​ចូលរួម​ក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​នេះ​?

អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​អញ្ជើញ​គ្រប់​ខេត្ត​នៅ​ខ្វះ​តែ ៦ ​ខេត្ត​ទៀត នឹង​បញ្ចប់​ហើយ​។ អង្គភាព​យើង​ជ្រើសរើស​យក ២ ​ទៅ ៣​ ឃុំ សង្កាត់ នៅ​ទូទាំង ២៥ ​រាជធានី​ខេត្ត ដើម្បី​ជូន​អ្នក​សារព័ត៌មាន ដើម្បី​តាំង​សំណួរ​។

អ្វីដែល​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​កំពុង​ធ្វើ​នេះ​ទាំង​អ្នក​សារព័ត៌មាន និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​យល់​ពីអ្វី​ទៅជា​វិមជ្ឈការ និង​វិសហមជ្ឈការ និង​គណនេយ្យភាព​សង្គម ដើម្បី​ជួយ​ផ្សព្វផ្សាយ​បន្ត ដែល​នេះ គឺជា​លើក​ទី​ ១ នៃ​ប្រវត្តិសាស្ត្រា​សម្រាប់​ថ្នាក់​-​ឃុំ ស្រុក ខេត្ត ព្រោះ​ពីមុន​មិន​ដែលមាន​ការធ្វើ​សន្និសីទ​បែបនេះ​ទេ​។

ពេលដែល​តំណាង​ឃុំ​សង្កាត់​ចូលរួម តើ​ពួកគាត់​វាយតម្លៃ​យ៉ាងណាដែរ ចំពោះ​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​?

ពួកគាត់​គាំទ្រ និង​វាយតម្លៃ​ខ្ពស់​ចំពោះ​កិច្ចការងារ​របស់​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បានធ្វើ​កន្លងមកនេះ ដោយ​ឃុំ-សង្កាត់​នីមួយៗ​បាន​តាមដាន​មើល និង​ស្វែងរក​ចំណុច​ណាមួយ​ជា​ចំណុច​វិជ្ជមាន​សម្រាប់​ឃុំ និង​ខេត្ត​របស់គាត់ ដូច្នេះ​វា​ជា​តម្លាភាព​។

អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ក៏បាន​រៀបចំ​ធ្វើ​ពី​ថ្នាក់​ក្រសួង​ដែរ ពាក់ព័ន្ធ​ពេញ​ ១ ​ឆ្នាំ​បានធ្វើ​អ្វីខ្លះ និង​មាន​វឌ្ឍនភាព​ដូចម្តេច និង​ជួប​បញ្ហា​អ្វីខ្លះ ដែល​យើង​ទុកឱ្យ​អ្នកសារព័ត៌មាន​ទទួលបាន​ឱកាស​ហ្វឹកហ្វឺន​រវាង​ក្រសួង និង​អ្នកសារព័ត៌មាន និង​ជាមួយ​នឹង​ខេត្ត និង​ក្រុមប្រឹក្សា​ខេត្ត ឃុំ-សង្កាត់​។ នេះឯង​ដែលជា​បរិយាកាស​មួយ​រៀនសូត្រ​ពីគ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក​។

ខ្ញុំ​ថា ៨០ % អ្នកសារព័ត៌មាន​មិន​ស្គាល់​មុខងារ​ក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត​ទេ និង​ ១​ ទៀត​ការអភិវឌ្ឍ​គោលនយោបាយ​ក៏​អត់​ស្គាល់​ដែរ ដូចជា​វិមជ្ឈការ និង​វិសហមជ្ឈការ ហើយ​និង​គណនេយ្យភាព​សង្គម​ក៏​អត់​ស្គាល់​ដែរ​។ យើង​សប្បាយចិត្ត​ក្នុង​ការគិត​ពី​ដើមទី​ក្នុង​ពេលដែល​យើង​ធ្វើការ​បោះឆ្នោត សេរី​ពហុបក្ស ចាប់ផ្តើម​ពី​ភូមិ​ឃុំ សង្កាត់ បែកខ្ញែក​ពេញ​ប្រទេស​ហើយក៏​ដោយ ប៉ុន្តែ​ទីបំផុត​អត់​មាន​បញ្ហា​អ្វី​ទេ បើទោះបី​មិនមាន​និនា្នការ​ខុស​គ្នា​ក៏ដោយ​។ ក៏ប៉ុន្តែ​តម្រូវឱ្យមាន​បរិយាកាស​មក​អង្គុយ​ជជែក​គ្នា​ក្នុង​ការទទួល​បាន​ផលលាភ​នៃ​ការអភិវឌ្ឍ​ដូចជា​ផ្លូវថ្នល់ ជាដើម ដោយ​ចាប់ផ្តើម​ពី​ការជជែក​គ្នា​។

បើតាម​ប្រសាសន៍​របស់​លោក សន្និសីទ​កាសែត​ដែល​បានធ្វើ គឺ​បាន​ជួយ​រដ្ឋាភិបាល​ច្រើន​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ​នៅ​មូលដ្ឋាន តាមរយៈ​ការផ្តល់​ព័ត៌មាន​បើទោះបី​មិនមាន​គណបក្សប្រឆាំង តើ​វា​ជួយ​យ៉ាង​ដូចម្តេច​ដែរ​?

តាម​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​នេះ​រាល់​ការអភិវឌ្ឍ​ភូមិ​ឃុំ ត្រូវតែ​មានការ​អង្គុយ​ជជែក​គ្នា​ពី​ក្រុមប្រឹក្សា បើទោះបី​ក្រុមប្រឹក្សា​បច្ចុប្បន្ននេះ​មកពី​គណបក្ស​តែមួយ​ក៏ដោយ​។ អាណត្តិ​ក្រោយៗ​ទៀត​នឹងមាន​គណបក្ស​ផ្សេងទៀត​មក​អង្គុយ​ចម្រុះ មក​ជជែក​គ្នា ហើយ​រៀនសូត្រ​ពីគ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក​ក្នុង​ការអភិវឌ្ឍ​មូលដ្ឋាន​របស់ខ្លួន​។

ដោយសារ​យើង​ចាប់ផ្តើម​បន្តិច​ម្តងៗ​ដូច​គោលបំណង​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ដែល​ផ្តល់ឱ្យ​ខេត្ត ឬ​ក្រុង​នីមួយៗ​មាន​ភាព​ស្វយ័ត កសាង​ខ្លួន និង​អភិវឌ្ឍ​ខ្លួនឯង​។ បច្ចុប្បន្ន រាជរដ្ឋាភិបាល​ចាប់ផ្តើម​រុញ​ស្វយ័ត​ទាំង​វិស័យ​សុខាភិបាល និង​ទាំង​វិស័យ​អប់រំ ឃើញ​ដំណើរការ​ល្អ ព្រោះ​វា​ជា​ផលប្រយោជន៍​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​។ នេះ​ជា​សញ្ញា​មួយ​នៃ​អំណាច​ជា​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាក់ស្តែង មិនមែន​និយាយ​តាម​ចិញ្ចើមថ្នល់​ទេ​។

នៅពេល​ដែល​ការធ្វើ​សន្និសីទ​សម្រាប់​ថ្នាក់ក្រោម​ជាតិ​ត្រូវ​បញ្ចប់ តើ​ស្ថាប័ន​លោក​នឹង​ធ្វើ​អ្វី​បន្តទៀត ?

បន្ទាប់ពី​បញ្ចប់​ការរៀបចំ​សន្និសីទ​ថ្នាក់ឃុំ សង្កាត់ យើង​ចូលដល់​វគ្គ​ ១​ ឆ្នាំ​នៃ​ដំណើរការ​របស់​ក្រសួង​ដែល​ត្រូវ​និយាយប្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​សាធារណៈ តាមរយៈ​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​អំពី​វឌ្ឍនភាព​របស់​ក្រសួង ១ ​ឆ្នាំ​កន្លងមកនេះ ធ្វើបាន​អ្វីខ្លះ​?​។

ជាមួយ​គ្នា​នេះ យើង​ក៏​រៀបចំ​ការងារ​ពិសេស​មួយ​នៅ​សប្តាហ៍​ក្រោយនេះ ដោយ​នឹង​អញ្ជើញ​ខាង​ក្រសួង​ប្រៃសណីយ៍​មក​ឆ្លើយ​ជាមួយ​នឹង​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ស្តីពី National Internet Gateway ពីព្រោះ​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជដ្ឋាភិបាល​មាន​រឿង​ ២​ ដែល​ត្រូវធ្វើ គឺ​ទី​ ១ ត្រូវ​ផ្សព្វផ្សាយ​បង្ហាញ​ពី​តម្លាភាព និង​ចំណុច​មួយទៀត​គឺ​ការឆ្លើយឆ្លង​ដែល​បង្ហាញ​ពី​គណនេយ្យភាព​។

បញ្ហា​នេះ យើងខ្ញុំ​ក៏បាន​រៀបចំ​អ្នកនាំពាក្យ​ឱ្យមាន​គ្រប់​ក្រសួង​ស្ថាប័ន អ្នកនាំពាក្យ​តាម​ខេត្ត​ទាំងអស់ ដើម្បី​ផ្តល់​ឱកាស​ឱ្យ​អ្នកសារព័ត៌មាន​។ យើង​សង្ឃឹមថា អ្នកសារព័ត៌មាន​នឹង​ក្លាយទៅជា​អ្នក​សារព័ត៌មាន​សេរី​ (free media)​។ បច្ចុប្បន្ននេះ មាន​ការរើសអើង​មួយចំនួន​រវាង​មន្ត្រី​ដែល​ឆ្លើយឆ្លង​បើ​ទោះ​មន្ត្រី​នោះ​ជា​អ្នក​នាំពាក្យ​ក៏ដោយ តែ​មិន​ធ្វើ​កិច្ចការ​ខ្លួន​ទេ គឺ​គេច​ចេញពី​អ្នកសារព័ត៌មាន ដូច្នេះ​យើង​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ហ្នឹង​មួយ​ឱ្យ​ស្រួល​ដោយ​បង្កើតឱ្យមាន​អ្នក​នាំពាក្យ​គ្រប់​ក្រសួង​។

តើ​កិច្ចការ​នេះ​ត្រូវធ្វើ​រហូត​ឬ​យ៉ាងណា​?

យើង​ធ្វើ​រហូត ពីព្រោះ​អស់ពី​ថ្នាក់ក្រោម​ជាតិ យើង​វិល​មក​ថ្នាក់ជាតិ​ផុតពី​ថ្នាក់ជាតិ​ចូល​ថ្នាក់ក្រោម​ជាតិ​ទៀត វិលជុំ​។ ថ្នាក់ក្រោម​ជាតិ ខាង​អភិបាលខេត្ត​ជា​អ្នក​និយាយប្រាប់​ ផុតពី​នោះមក យើង​ផ្តោតលើ​ឃុំ សង្កាត់ ដែលជា​អ្នក​នៅ​ផ្ទាល់​ជាមួយ​នឹង​ប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឱ្យ​គាត់​និយាយ គាត់​ជួប​បញ្ហា​អ្វីខ្លះ បាន​សេចក្តី​ថា បំផុស​នូវ​ការឆ្លង​ឆ្លើយ​រវាង​អ្នក​សារព័ត៌មាន ដែលជា​តំណាង​ប្រជាពលរដ្ឋ សាធារណជន និង​អ្នកផ្តល់​សេវាកម្ម​។

តើ​សមិទ្ធផល​សំខាន់ៗ​អ្វីខ្លះ​ដែល​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​សម្រេច​បាន​?

​ចាប់តាំងពី​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​ស្ថាប័ន​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​តាម​អនុក្រឹត្យ​ចុះ​ថ្ងៃទី​ ១៥ ខែសីហា ឆ្នាំ​ ២០១៩ មក អ្វីដែល​យើង​សម្រេចបាន​គឺ​សម្តេច​តេជោ និង​សម្តេច​ក្រឡាហោម​បាន​ផ្តល់ឱកាស​ឱ្យមាន​ការរៀបចំ​សន្នីសីទ​នេះ​ឡើង​។ ជាពិសេស អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​រៀបចំ​ឱ្យមាន​អ្នកនាំពាក្យ​គ្រប់​ក្រសួង​រហូតដល់​ថ្នាក់ខេត្ត ហើយ​ថ្នាក់​ខេត្ត​នេះ​មាន​អង្គភាព ៣ ​ចូលរួម មាន​តាំងពី​អង្គភាព​រដ្ឋបាលខេត្ត មន្ទីរព័ត៌មាន និង​មន្ទីរ​ពាក់ព័ន្ធ​ជុំវិញ​ខេត្ត ធ្វើការ​ជាមួយ​គ្នា ទទួល​ខុសត្រូវ​កិច្ចការងារ​នេះ​។

ដូច្នេះ​អ្វីដែល​យើង​រៀបចំ​វា​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន​គឺ​ច្បាប់​ស្តីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន មិនមែន​ធ្វើ​សម្រាប់តែ​អ្នកសារព័ត៌មាន​ទេ គឺ​ធ្វើ​ទាំងអស់​គ្នា​។ ច្បាប់​នេះ​នឹង​ចេញ​ឆាប់ៗ​ខាងមុខ ដែល​មន្ត្រី​ព័ត៌មាន​ឆ្លើយឆ្លង​ក្នុង​ការផ្តល់​សេវាកម្ម​ដល់​សាធារណជន​ដែល​ខ្លួន​ជា​មន្ត្រី​បម្រើ​សាធារណៈ​នឹង​រឹតតែ​ធ្វើឱ្យ​មាន​គណនេយ្យភាព ដូចជា​អ្នក​សារព័ត៌មាន​នឹង​ក្លាយជា​ដៃគូ​ប្រឆាំង​ទៅនឹង​ភាពមិន​ប្រក្រតី ដូចជា​អំពើពុករលួយ និង​សេវាកម្ម​មិន​ប្រសើរ​ជាដើម​។

ច្បាប់​ស្តីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន​នឹង​ផ្តល់ព័ត៌មាន​ដល់​មហាជន អ្នកនាំពាក្យ​នៅក្នុង​ក្រសួង និង​ស្ថាប័ន​នានា​ជា​អ្នក​ទទួល​ខុសត្រូវ​ក្នុង​ការផ្តល់ និង​ការឆ្លើយឆ្លង និង​ការកែ​សម្រួល​នៃ​ស្ថាប័ន​របស់ខ្លួន ពីព្រោះ​ជញ្ជាំង​នៃ​ក្រសួង​នីមួយៗ​វា​ក្លាយ​ទៅជា​ជញ្ជាំង​កញ្ចក់ ប្រជាពលរដ្ឋ បាន​ឃើញ និង​អាច​ចូល​សួរ​បាន​។ ចំពោះ​លទ្ធផល​ដែល​រំពឹងទុក​គឺ អំពើ​មិន​ប្រក្រតី​នឹង​អាច​សាបសូន្យ ដែល​វា​ឆ្លើយតប​មកវិញ​នូវ​សារព័ត៌មាន​សេរី​៕