មណ្ឌលគិរីៈ ក្រសួងបរិស្ថានរំពឹងថា ចំនួនដំរីអាស៊ីដែលមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺនឹងមានចំនួនកើនឡើងនៅពេលខាងមុខ ស្របពេលដែលមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី និងអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការ WWF ប្រទះឃើញហ្វូងដំរី នៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក ក្នុងនោះមានវត្ដមានកូនដំរីជាច្រើន កាលរសៀលថ្ងៃទី ១៦ ខែមីនា អំឡុងពេលពួកគេដើរល្បាត និងចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវជីវៈចម្រុះ។ នេះបើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា ថ្លែងប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍នៅថ្ងៃទី១៧ មីនានេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបានឃើញហ្វូងដំរីនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពកកាលពីថ្ងៃទី ១៦ មីនានេះ ជាក្ដីសង្ឃឹមមួយសម្រាប់ការងារអភិរក្សទៅលើសត្វដំរីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ខណៈដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក គឺជាដែនជម្រកសត្វព្រៃមួយដែលមានការតភ្ជាប់ទៅនឹងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំព្រិច ដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ ដែនដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ក្នុងខេត្ដមណ្ឌលគិរី និងខេត្ដរតនគិរី។
លោកថ្លែងថា ដែនជម្រកសត្វព្រៃទាំង ៤ នេះ គឺជាដែនជម្រកសត្វព្រៃដែលសំបូរដំរីរស់នៅ ដែនជម្រកនេះ ស្ថិតនៅភូមិភាគឥសាននៃប្រទេសកម្ពុជា។ តាមការការសិក្សាស្រាវជ្រាវកាលពីឆ្នាំ២០២០ ដំរីដែលមានវត្ដមានក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺមានចន្លោះពី ៤០០ ទៅ ៦០០ ក្បាល ដែលកំពុងតែរស់នៅក្នុងតំបន់អភិរក្សក្នុងភូមិភាគឥសាន និងនៅតំបន់ជួរភ្នំក្រវាញ ស្ថិតនៅក្នុងខេត្ដពោធិ៍សាត់ កោះកុង កំពង់ស្ពឺ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ជាការកត់សម្គាល់យើង តាមរយៈការថតរូបដំរីបានតាមរយៈកាំមេរ៉ាស្វ័យប្រវត្ដិ យើងឃើញមានវត្ដមាននៃកូនដំរីច្រើននៅក្នុងហ្វូងដំរី គឺមានកូនដំរីតូចៗ ដែលនេះគឺជាចំណុចមួយដែលជាផ្នែកនៃការបន្តពូជ។ យើងឃើញមានកូនដំរីច្រើននេះ គឺជាក្ដីសង្ឃឹមសម្រាប់ការបន្តការអភិរក្សទៅមុខទៀត ហើយយើងរំពឹងថាចំនួនដំរីអាស៊ីដែលមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺនឹងមានចំនួនកើនឡើងនៅពេលខាងមុខតាមរយៈរូបភាពនៃកូនដំរីច្រើននេះ»។
បើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា ការដែលឃើញវត្ដមានសត្វដំរីដើររកស៊ីនៅក្នុងព្រៃហើយ ក្នុងសភាពមួយ ដែលមិនមានការផ្អើល គឺបង្ហាញអំពីប្រសិទ្ធភាពនៃការការពារនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិរបស់យើងជាពិសេសតំបន់ការពារធម្មជាតិដែលជាជម្រក ជាតំបន់ផ្ដល់ចំណី និងប្រភពទឹកដលហ្វូងដំរីទៅរកស៊ី។
លោកបានឱ្យដឹងថា នៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ និងតំបន់ព្រៃព្រះរកា ក៏ឃើញមានវត្ដមានសត្វដំរីដែរ។ វត្ដមាននេះ គឺជាផ្នែកមួយដែលបង្ហាញអំពីប្រសិទ្ធភាពនៅក្នុងការការពារ ភិរក្ស ជាពិសេសការអនុវត្ដច្បាប់ទៅលើបទល្មើសផ្សេងៗ ពាក់ព័ន្ធជាមួយការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ការទន្រ្ទានកាន់កាប់ដីព្រៃខុសច្បាប់ និងការដោះអន្ទាក់ចេញពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ។ ទាំងនេះ ជាផ្នែកសំខាន់ក្នុងការគាំទ្រឱ្យតំបន់ការពារធម្មជាតិឱ្យកាន់តែមានសុវត្ថិភាពថែមទៀតសម្រាប់ជីវៈចម្រុះក្នុងការរស់នៅ និងការរកចំណីរបស់សត្វដំរី ក៏ដូចជាសត្វព្រៃដទៃទៀត។
លោកបានលើកឡើងថាក្រសួងបរិស្ថានក៏ឃើញមានតំបន់មួយចំនួន មានការចូលទៅទន្រ្ទានកាន់កាប់ដីក្នុងតំបន់អភិរក្ស ពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនដូចជាតំបន់ អូរយាដាវ ក្នុងខេត្តរតនគិរី ដែលបញ្ហានេះបង្កឱ្យមានជម្លោះរវាងមនុស្សនឹងដំរី ដោយសារ ប្រជាជនទៅទន្រ្ទានកាន់កាប់ដីរដ្ឋ ដែលជាទីតាំងដំរីរកចំណី។
កាលពីថ្ងៃទី ១៦ មីនានេះ ដំរីមួយហ្វូងមានចំនួន ៨ ក្បាល ឈ្មោល ១ ក្បាល ញី ៤ ក្បាល កូនជំទង់ ១ ក្បាល និងកូនតូច ២ ក្បាលត្រូវបានមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស នៃមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរី និងអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការ WWF បានប្រទះឃើញនៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក ខេត្តមណ្ឌលគិរី អំឡុងពេលដើរល្បាត និងចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវជីវៈចម្រុះក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក។សកម្មភាពតាមដាន សិក្សានេះ ជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីស្រាវជ្រាវអំពីសត្វដំរីអាស៊ីនៃគម្រោងកាំប៉ាស (CAMPAS) ដឹកនាំដោយក្រសួងបរិស្ថាន ហើយមានការរួមថវិកាបន្ថែមពីអង្គការ WWF។
បើតាមក្រសួងបរិស្ថានស្ថិតក្រោមលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុដ៏លំបាក ហើយផ្គួបជាមួយនឹងភាពអត់ធ្មត់ខ្ពស់ គំហើញនៃសត្វដ៏កម្រមួយប្រភេទនេះ ត្រូវបានកត់ត្រាទុកនៅទីតាំងស្រាវជ្រាវមួយដែលអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តធ្លាប់បានប្រមូលលាមក និងដានជើងរបស់ដំរីកាលពីអំឡុងរដូវប្រាំងឆ្នាំ ២០២១។ ហ្វូងសត្វដំរីទាំងនេះ ក្រសួងបានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នកំពុងរស់នៅដោយសុវត្ថិភាពនៅក្នុង ទីជម្រក ធម្មជាតិរបស់ពួកវា ក្រោមការការពារយ៉ាងតឹងរ៉ឹងដោយមន្រ្តីឧទ្យានុរក្សនៃដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពកនៃខេត្តមណ្ឌលគិរី។
ក្រសួងបញ្ជាក់ថា ដំរីអាស៊ីជាប្រភេទជិតផុតពូជ និងបានចុះបញ្ជីក្រហម IUCN (EN) ជាប្រភេទសត្វដែលជិតផុតពូជនៅលើពិភពលោក។ ដំរីនៅអាស៊ីត្រូវបានគេចាត់ថ្នាក់នៅក្នុងបញ្ជីឧបសម្ព័ន្ធ I នៃអនុសញ្ញាសាយតេស។
បើតាមលោក ភក្ត្រា «ក្រុមអភិរក្សដំរីព្រៃនៅកម្ពុជា (CECG) ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ២០០៥ ដោយមានការចូលរួមពីក្រសួងបរិស្ថាន រដ្ឋបាលព្រៃឈើ និងអង្គការសត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិអន្តរជាតិដើម្បីអភិរក្សដំរីអាស៊ីនៅកម្ពុជា តាមរយៈការរក្សាស្ថិរភាពនិងជំរុញឱ្យមានកំណើនចំនួនប្រភេទនេះនៅក្នុងព្រៃនៃប្រទេសកម្ពុជា។
លោក កែវ សុភគ៌ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរីបានឱ្យដឹងថាវត្ដមានហ្វូងដំរីនេះគឺជាលទ្ធផលនៃក្រុមការងារពាក់ព័ន្ធបានចុះអនុវត្ដការងារ សិក្សាជាប្រចាំអំពីរបាយនិងដង់ស៊ីតេរបស់សត្វដំរីក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃតើមានចំនួនពិតប្រាកដមានប៉ុន្មានក្បាលគឺក្រុមការងារអភិរក្សបានតាមអង្កេតវត្ដមានរបស់សត្វដំរី និងសត្វកម្រផ្សេងទៀតបែបនេះជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
លោកថ្លែងថា៖ «ហ្វូងដំរីដែលយើងឃើញនេះវាជាការអង្កេតផ្ទាល់។ ហ្វូងដំរីនេះ គឺជាហ្វូងមួយ ក្នុងចំណោមហ្វូងដំរីជាច្រើនទៀតនៃដំរីអាស៊ីដែលមានវត្ដមានក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង។ ហ្វូងដំរីនេះ វាមានការចល័តទៅវិញទៅមក ដូច្នេះទើបយើងធ្វើការអង្កេតពីរបាយរបស់ពួកវាតាមរយៈការពិនិត្យលើលាមករបស់ពួកវា និងសរុបលទ្ធផលក្នុងរយៈពេល ២ ឆ្នាំម្ដង ខណៈតំបន់អភិរក្សក្នុងខេត្ដមណ្ឌលគិរីមានវត្ដមានដំរីអាស៊ីនេះចាប់ពី ៣៥០-៤៥០ ក្បាល នេះបើតាមទិន្នន័យរកឃើញកាលពីឆ្នាំ ២០២០»។
ក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការពាក់ព័ន្ធបានអរគុណដល់មន្រី្តឧទ្យានុរក្ស មន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរី ដែលខិតខំប្រឹងប្រែងទប់ស្កាត់បទល្មើស ធនធម្មជាតិ និងក្រុមសិក្សាស្រាវជា្រវជីវ:ចម្រុះ ដែលការពារថែរក្សាធនធានធម្មជាតិជាពិសេសសត្វព្រៃ ដែលកម្រនិងជិតផុតពូជឱ្យនៅគង់វង្ស សម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ៕
វីដេអូ៖