បុរសម្នាក់ជិះកាត់ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា នាពេលកន្លងទៅ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីកុងស៊ុលនៃស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជាបានបដិសេធផ្តល់ទិដ្ឋាការប្រភេទ B1 ប្រភេទ B2 និងប្រភេទ B1/B2 ដល់មន្ត្រីនៃក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាដែលមានតួនាទីចាប់ពីថ្នាក់អគ្គនាយករហូតដល់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលនៃក្រសួងនេះ និងសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ ដោយលើកហេតុផលថា ដោយសារតែកម្ពុជា «បានបដិសេធ ឬប្រើប្រាស់ហេតុផលមិនសមស្រប ពន្យារពេលទទួលយកពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនដែលត្រូវនិរទេសពីសហរដ្ឋអាមេរិក»។
ការបដិសេធនេះ យោងតាមលិខិតរបស់មន្ត្រីកុងស៊ុលនៃស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាដែលភ្នំពេញ-ប៉ុស្តិ៍បានទទួលកាលពីថ្ងៃទី ៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ ដោយខាងស្ថានទូតបានលើកឡើងតាមរយៈលិខិតនេះថា ស្ថានទូតមិនអាចផ្តល់ទិដ្ឋាការជូនបានទេ ដោយយោងទៅតាមបម្រាមស្ដីពីការផ្អាកទិដ្ឋាការជាបណ្តោះអាសន្នតាមរយៈមាត្រា ២៤៣ (d) នៃច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងសញ្ជាតិ។
លិខិតដដែលបន្តថា៖ «រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសន្តិសុខមាតុភូមិបានផ្តល់ព័ត៌មានដល់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកថា ប្រទេសកម្ពុជាបានបដិសេធ ឬប្រើប្រាស់ហេតុផលមិនសមស្រប ពន្យារពេលទទួលយកពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនដែលត្រូវនិរទេសពីសហរដ្ឋអាមេរិក»។
ប្រភពដដែលបន្តទៀតថា៖ «ដូច្នេះរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានបញ្ជាឱ្យមន្ត្រីកុងស៊ុលនៅប្រទេសកម្ពុជាបញ្ឈប់ការផ្តល់ទិដ្ឋាការប្រភេទ B1 ប្រភេទ B2 និងប្រភេទ B1/B2 ដល់មន្ត្រីនៃក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ដែលមានតួនាទីចាប់ពីថ្នាក់អគ្គនាយករហូតដល់ ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលនៃក្រសួងនេះ និងសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ»។
ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថា ដោយសារមូលហេតុនេះ ស្ថានទូតមិនអាចផ្តល់ទិដ្ឋាការបានទេ ហើយបេក្ខជនក៏មិនអាចធ្វើការតវ៉ាចំពោះការផ្អាកទិដ្ឋាការនេះបានដែរ ហើយខាងស្ថានទូតក៏មិនអាចបង្វិលប្រាក់ថ្លៃដាក់ពាក្យសុំទិដ្ឋាការជូនវិញបានដែរ។
ប្រសិនបើរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសន្តិសុខមាតុភូមិផ្តល់ព័ត៌មានដល់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកថា ប្រទេសកម្ពុជាបានអនុលោមទៅតាមសំណើរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកស្តីពីការយល់ព្រមទទួលយកពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនវិញហើយនោះ ខាងស្ថានទូតនឹងបន្តដំណើរការចេញទិដ្ឋាការជាធម្មតាឡើងវិញ។ ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកបញ្ជាក់ថា៖ «មន្ត្រីកុងស៊ុលនឹងបន្តពិនិត្យមើលពាក្យសុំទិដ្ឋាការរបស់អ្នកសាជាថ្មី ហើយអាចនឹងទាក់ទងទៅអ្នកប្រសិនបើចាំបាច់»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសលោក ជុំ សុន្ទរី បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែមីនា ថាលោកកំពុងធ្វើការលើករណីនេះ ហើយលោកនឹងប្រាប់បន្ថែមនៅពេលក្រោយ។
អ្នកនាំពាក្យនៃស្ថានទូតអាមេរិក លោក Chad Roedemeier បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែមីនា ថា តាមច្បាប់លោកមិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើករណីទិដ្ឋាការបុគ្គលបានទេ។ លោកបានលើកឡើងថា នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៧ សហរដ្ឋ-អាមេរិកបានបញ្ឈប់ការចេញទិដ្ឋាការប្រភេទ B1/B2 ដល់មន្ត្រីនៃក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ដែលមានតួនាទីចាប់ពីថ្នាក់អគ្គនាយករហូតដល់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលនៃក្រសួងនេះ និងសមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេដោយសារតែប្រទេសកម្ពុជាបដិសេធ ឬពន្យារពេលដោយមិនសមហេតុផលក្នុងការទទួលយកពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន ដែលត្រូវបានបញ្ជាឱ្យដកចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក Chad Roedemeier បានបញ្ជាក់ថា៖ «គោលការណ៍នេះបានចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ ២០១៧ ហើយមិនមានការផ្លាស់ប្តូរទេ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧ មកយើងឈប់ផ្តល់ទិដ្ឋាការទេសចរណ៍ដល់មន្ត្រីក្រសួងការបរទេស ដែលមានឋានៈពីអគ្គនាយករហូតដល់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូល ដោយសារហេតុផលដែលខ្ញុំបានលើកឡើងខាងលើអ៊ីចឹង»។
លោក យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា៖ «ខ្ញុំគិតថា សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលតាំងខ្លួនជាប្រទេសដែលគោរពសិទ្ធិមនុស្សខ្លាំងជាងគេនោះ គួរតែព្យាយាមអប់រំមនុស្សទាំងនោះឱ្យបានជោគជ័យ ហើយផ្តល់សិទ្ធិជ្រកកោនឱ្យពួកគាត់តាមច្បាប់អាមេរិកជាជាងបញ្ជូនពួកគាត់ត្រលប់មកប្រទេសកំណើតវិញ»។
លោកបានចោទសួរថា៖ «គាត់ (អាមេរិក) ទុកតែមនុស្សល្អ តែបែរជាមនុស្សធ្វើខុស មិនព្រមធ្វើការអប់រំទេ បែរជាបញ្ជូនពួកគាត់មកវិញ។ ចឹង! សួរថា តើប្រទេសដែលគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យជាងគេហ្នឹង វាយ៉ាងម៉េចវិញ? តែបែរជាបញ្ជូនពួកគាត់ទាំងនោះមកវិញ ដោយមិនគិតពីមនុស្សធម៌ ហើយមនុស្សមួយចំនួនដែលត្រូវបានបញ្ជូនមកវិញមានការបាក់ទឹកចិត្ត ពិបាករកមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតជាដើម»។ លោកបន្តថា សហរដ្ឋអាមេរិកគិតតែច្បាប់របស់ខ្លួន តែមិនបានគិតពីសិទ្ធិមនុស្ស និងមនុស្សធម៌នោះឡើយ។
លោកលើកឡើងថា ការពន្យារការទទួលយក និងការបញ្ជូន ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដោយយោងលើហេតុផលនៃការរីករាលដាលនៃមេរោគកូវីដ ហើយសហរដ្ឋអាមេរិកបានចេញនូវការហាមប្រាមការផ្តល់ទិដ្ឋាការនេះ គឺសហរដ្ឋអាមេរិកផ្អែកលើហេតុផលមួយចំនួន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «អាមេរិកចេញការហាមប្រាមនេះដោយផ្អែកលើហេតុផលនៃការព្រមព្រៀងគ្នា ទី ២ មានស្តង់ដាផ្សេងគ្នា និងទី ៣ អាចប្រហែលអនុលោមទៅលើបញ្ហាភូមិសាស្ត្រនយោបាយផ្សេងទៀតដែលធ្វើឱ្យអាមេរិកសម្រេចបែបនេះ»។
លោក យង់ ពៅ បានបន្ថែមថា ប្រសិនបើនិយាយថា អាមេរិកយកកម្ពុជាជាចំណាប់ខ្មាំង វាអាក្រក់ស្តាប់ពេក ក៏ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាមេរិក តែងតែចាត់ទុកកម្ពុជាជារបាំងនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍រវាងទំនាក់ទំនងសហរដ្ឋអាមេរិកជាមួយនឹងចិន ជាមួយនឹងរុស្ស៊ីជាដើម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែជាមួយនឹងរុស្ស៊ី យើងបានបង្ហាញឆន្ទៈរបស់យើងរួចហើយ ប៉ុន្តែផ្អែកលើបញ្ហាជាមួយនឹងចិនច្រើនជាងជាមួយនឹងបញ្ហាសមុទ្ររាមជាដើម»។ លោក យង់ ពៅ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «វាជាចេតនារបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការធ្វើឱ្យមានការរាំងស្ទះទៅដល់កិច្ចប្រជុំអាស៊ាន-អាមេរិក នាពេលខាងមុខផងដែរ ដោយសារច្បាស់ណាស់ថា កិច្ចប្រជុំនេះត្រូវមានមន្ត្រីសំខាន់ៗរបស់ក្រសួងការបរទេស ដែលបំពេញកិច្ចការងារនេះចូលរួម»។
ចំណែក លោក ប៉ា ចន្ទរឿន ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាបានថ្លែងដែរថា ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក មិនសូវមានភាពរលូនប៉ុន្មាននោះទេ ដោយសារមានបញ្ហាខ្វែង និងទាស់គំនិតគ្នាជាច្រើន ដែលនៅក្នុងនោះក៏មានគោលការណ៍ក្នុងការទទួលយកប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលត្រូវនិរទេសខ្លួនពីសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។
លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថា៖ «ខ្ញុំមើលឃើញថាការជូនដំណឹងរបស់ស្ថានទូតអាមេរិកក្នុងការបញ្ឈប់ការផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់មន្ត្រីនៃក្រសួងការបរទេស និងសមាជិកគ្រួសារនេះ គឺជាការដាក់សម្ពាធមួយ ដើម្បីជំរុញឱ្យកម្ពុជាប្រើប្រាស់ហេតុផលឱ្យបានសមស្រប ក៏ដូចជាពិចារណាឡើងវិញ នៅក្នុងការទទួលយកពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលត្រូវបាននិរទេសខ្លួនពីសហរដ្ឋ-អាមេរិក»៕
វីដេអូ៖
