ភ្នំពេញៈ គណបក្សនយោបាយចំនួន ៤ គឺគណបក្សភ្លើងទៀន គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ គណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា និងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានបានដាក់សំណើចំនួន ១៧ ចំណុចទៅកាន់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គជប) ដើម្បីស្នើសុំកែលម្អប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី ២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣។
លោក គង់ មូនីកា ប្រធានគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅក្រោយបញ្ចប់ជំនួបជាមួយតំណាង គជប នៅថ្ងៃទី ៣១ សីហាថា គណបក្សទាំង ៤ បានដាក់សំណើចំនួន ១៧ ចំណុច ដើម្បីឱ្យមានការកែលម្អប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតដោយក្នុងនោះភាគីទាំង ២ បានពិភាក្សាទៅលើចំណុចនីមួយៗ ដែលអាចឱ្យ គជប យកទៅធ្វើការពិចារណា កែលម្អប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត និង ១ ទៀត ស្នើសុំដល់ គជប កុំឱ្យមានការចោទប្រកាន់លោក សុន ឆ័យ អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកថា ក្នុងជំនួបនេះ គជប មិនទាន់អាចឆ្លើយតបយ៉ាងណានៅឡើយទេ។ ដោយឡែក ចំណុចមួយចំនួនទៀត គជប បានធ្វើការបដិសេធ ព្រោះចំណុចទាំងនោះ គជប យល់ថា មិនពាក់ព័ន្ធទៅនឹងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួននោះទេ។
លោកបន្តថា គណបក្សទាំង ៤ ក៏បានដឹងដែរថា ចំណុចមួយចំនួននោះ វាមិនពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសមត្ថកិច្ចរបស់ គជប ប៉ុន្តែ ការលើកឡើងនេះ ដើម្បីឱ្យ គជប ដែលជាស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោត និងជាអាជ្ញាកណ្តាលមួយដែលធ្វើឱ្យការបោះឆ្នោតមួយត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌យកទៅពិចារណា ដើម្បីផ្តល់យោបល់ទៅស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសរាជរដ្ឋាភិបាល។
បើតាម លោក គង់ មូនីកា តំណាងគណបក្សទាំង ៤ ក៏បានស្នើសុំឱ្យមានការដំឡើងអាសនៈរដ្ឋសភានៅក្នុងខេត្តដែលមាន ១ អាសនៈ ដូចជាខេត្តឧត្តរមានជ័យ ខេត្តរតនគិរី និងខេត្តព្រះវិហារជាដើម ខណៈខេត្តទាំងនេះមានកំណើនប្រជាពលរដ្ឋ ដែលគ្រប់អាយុបោះឆ្នោតមានជាង ១០ ម៉ឺននាក់ ដូចទៅនឹងខេត្តព្រះសីហនុដែរ ដើម្បីឱ្យពួកគេមានសិទ្ធិក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែ គជប ឆ្លើយថា នេះ ក៏មិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសមត្ថកិច្ចរបស់ គជប ដែរ។
លោកបន្ថែមថា ក្រៅពីនេះ គណបក្សទាំង ៤ ក៏បានស្នើសុំឱ្យកំណត់រូបមន្តបែងចែកអាសនៈ តំណាងរាស្ត្រផងដែរ ពីព្រោះកន្លងមកនេះ គជប ក៏ដូចជារាជរដ្ឋាភិបាលបានប្រើប្រាស់រូបមន្តមធ្យមភាគខ្ពស់បំផុតដែល រូបមន្តនេះផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅឱ្យគណបក្សធំៗប៉ុណ្ណោះ មិនបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គណបក្សតូចៗនោះទេ។ ដូច្នេះហើយបានជាគណបក្សទាំង ៤ ស្នើសុំឱ្យ គជប កែប្រែឱ្យនៅសំណល់ធំបំផុតវិញ ដូចទៅនឹងបោះឆ្នោតសម័យអ៊ុនតាក់។ យ៉ាងណាក្តីត្រង់ចំណុចនេះ គជប ឆ្លើយតបថា វាក៏មិនពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសមត្ថកិច្ចរបស់ គជប ដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វាជាជំហានមួយជាវិជ្ជមាន ដែល គជប បើកចិត្តទូលាយទទួលជួបគណបក្សនយោបាយ ដែលបានចូលរួមបោះឆ្នោតកន្លងមក ក្នុងការបង្ហាញពីកង្វល់របស់ខ្លួន ដើម្បីកែលម្អ។ បើទោះបីចំណុចមួយចំនួន យើងគិតថា គជប ហាក់បីដូចជាព្យាយាមការពារថា អ្វីដែលខ្លួនអនុវត្តរាល់ថ្ងៃនេះ គឺអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ និងត្រឹមត្រូវ ហើយដាក់សំណើទៅគាត់ថា មិនអាចធ្វើទៅបាន ប៉ុន្តែចំណុចមួយចំនួនទៀត ក៏គាត់ទទួលស្គាល់ថា មានភាពឆកល្វែងដែរ»។
លោក សោម សូរីដា អ្នកនាំពាក្យ គជប ដែលមានវត្តមាននៅក្នុងជំនួបនេះ ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា ចំពោះសំណើទាំង ១៧ ចំណុចដែលគណបក្សទាំង ៤ ស្នើឡើងនេះ ក្រុមការងារនឹងរៀបចំជារបាយការណ៍ ដើម្បីដាក់ជូនទៅថ្នាក់ដឹកនាំ គជប ពិនិត្យ និងសម្រេច ថាតើគួរយក ឬមិនគួរយក នៅចំណុចណាមួយ។ ដូច្នេះកម្រិតនៃការជជែកពិភាក្សានេះ មិនមែនកម្រិតសម្រេចសំណើរបស់គណបក្សនយោបាយទាំង ៤ នេះនោះទេ។
លោកបន្តថា បើពិនិត្យមើលទៅលើសំណើទាំងនេះមានចំណុចភាគច្រើនពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសមត្ថកិច្ចរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋសភា និងក្រសួងមហាផ្ទៃ។
ទោះជាយ៉ាងណាលោកថ្លែងថា៖ «ការពិភាក្សានេះ គឺមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ គឺយើងជជែកគ្នាត្រង់ទៅ ត្រង់មក។ ទាំងសងខាង (គជប និងគណបក្សនយោបាយ) យល់ថា ការជួបគ្នានេះ គឺជាយន្តការដ៏ល្អ ដែលយើងមានបញ្ហាអី យើងអាចយកមកដាក់លើតុ ដើម្បីពិភាក្សាគ្នា រកវិធានការ និងវិធីដោះស្រាយ»។
បើតាមលោក សោម សូរីដា បានវាយតម្លៃថា ជំនួបពិភាក្សារវាង គជប និងតំណាងគណបក្សនយោបាយនៅថ្ងៃទី ៣១ សីហា គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់ ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានានា ក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោត ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឱ្យការរៀបចំការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនៅឆ្នាំ ២០២៣ ខាងមុខប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន និងល្អប្រសើរថែមទៀត៕
វីដេអូ៖