ភ្នំពេញៈ ក្នុងឱកាសប្រារព្ធទិវាសិទិ្ធលំនៅឋានពិភពលោកលើកទី៣៧ អង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន ៨៤ បានស្នើរាជរដ្ឋាភិបាលឱ្យពន្លឿនការដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីនៅតំបន់ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មី ក្នុងខេត្តកណ្តាល និងតាកែវ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលបានចាត់ទុកសំណើនេះថា គ្រាន់តែជាការតស៊ូមតិប៉ុណ្ណោះព្រោះអ្វីៗរដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងមានយន្តការ និងគណៈកម្មការដោះស្រាយហើយ។
ក្នុងចំណោមអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះរួមមាន អង្គការលីកាដូ អង្គការមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា និងអង្គការអាដហុកជាដើម បានចេញសេក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាមួយនៅក្នុងឱកាសនៃការប្រារព្ធទិវាសិទិ្ធលំនៅឋានពិភពលោកលើកទី៣៧ ថ្ងៃទី ៣ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២២ ដោយបានសម្តែងនូវក្ដីបារម្ភនិងសំណូមពរដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជំរុញឱ្យមានដំណោះស្រាយសមរម្យដើម្បីបញ្ចប់វិវាទដីធ្លីដ៏រ៉ាំរ៉ៃ រវាងក្រុមហ៊ុន OCIC និងប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ដីនៅតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មីនេះ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះសរសេរថា «យើងខ្ញុំបានកត់សម្គាល់ឃើញថា វិវាទនេះមានភាពធ្ងន់ធ្ងរហើយពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ជាច្រើនកំពុងជួបទុក្ខសោកដោយទទួលរងនូវការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំពីផ្ទះសំបែង និងដីធ្លីរបស់ពួកគេនិងមិនបានទទួលនូវដំណោះស្រាយសមរម្យជាទីពេញចិត្តនៅឡើយ»។
បើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍កម្រាស់ ៦ ទំព័រនេះ អ្វីដែលកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះទៀតនោះ គឺប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់បានរងសម្ពាធតាមរយៈបណ្តឹងពីតុលាការផងដែរ។ប្រពលរដ្ឋចំនួន ៩ នាក់ (ក្នុងនោះមានស្ត្រីចំនួន ៤ នាក់) ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៣០ នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងការប៉ះទង្គិចគ្នាដោយហិង្សាទ្រង់ទ្រាយធំមួយកាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២១ រវាងប្រជាពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់ដី និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយកំពុងរងការចោទប្រកាន់ពីបទព្រហ្មទណ្ឌនៅឡើយ ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៣ ខែតុលាថា អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទាំងនេះ គ្រាន់តែលើកឡើងដើម្បីតស៊ូមតិ និងសំណូមប៉ុណ្ណោះ មិនអាចដោះស្រាយអ្វីបាននោះទេ ដែលកិច្ចការនេះមានតែរាជរដ្ឋាភិបាលតាមរយៈគណៈកម្មការដោះស្រាយវិវាទទេ ដែលអាចដោះស្រាយជូនប្រជាពលរដ្ឋបាន ។
លោកបន្តថា ការស្នើសុំរបស់អង្គការនេះទៀតសោត ក៏មិនចំទិសដៅទៅទៀត ព្រោះការដោះស្រាយដែលរកខុសត្រូវ មានតែតុលាការ និងផ្អែកទៅលើច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ។ បើការដោះស្រាយនោះមិនសមហេតុសមផល ប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលរងគ្រោះដីធ្លីទាំងនោះមានសិទ្ធិក្នុងការប្តឹងបរិហារដល់រដ្ឋាភិបាល ឬគណៈកម្មការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនោះ។
លោកថ្លែងថា៖ «យន្តការផ្តល់យុត្តិធម៌ មានតែតុលាការទេ។ អ្នកតវ៉ា មានហេតុផល មិនទទួលយកដំណោះស្រាយ ប៉ុន្តែសួរថា ហេតុដូចម្តេចបានអ្នកផ្សេងភាគច្រើនគេទទួលយក។ហេតុផលទាំងអស់នេះត្រូវតែបង្ហាញនៅក្នុងសាលាវិនិច្ឆ័យក្តី ពីព្រោះគណៈកម្មការគ្រាន់តែសម្របសម្រួលទេ។ រីឯអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែឈរលើការតស៊ូមតិប៉ុណ្ណោះមិនចំទិសដៅអនុវត្តនីតិរដ្ឋទេ»។
លោក គង់ សោភ័ណ្ឌ អភិបាលខេត្តកណ្តាល ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៣ ខែតុលា ថា ក្នុងការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនៅក្នុងតំបន់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មីនេះ មានគណៈកម្មការមួយកំពុងតែប្រចាំការ និងសម្របសម្រួលនៅទីនោះរួមមាន ក្រសួងរៀបចំដែនដីនគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ និងរដ្ឋបាលខេត្តកណ្តាល ដើម្បីដោះស្រាយជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលនៅសេសសល់។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកថា មានចំនួនប្រជាពលរដ្ឋតិចតួចប៉ុណ្ណោះ (អត់មានតួលេខនៅក្នុងដៃ) ដែលមិនយល់ព្រមទទួលយកទៅនឹងតម្លៃដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកំណត់ ខណៈប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនបានទទួលយល់ព្រម។ក្នុងន័យនេះគណៈកម្មការដែលប្រចាំការនៅទីនោះ ក៏បានសម្របសម្រួលជាបន្តបន្ទាប់ទៀត តែវាមិនទាន់ចប់ ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងក៏មិនបានកាត់ទោសពលរដ្ឋឱ្យជាប់គុកអីដែរ គ្រាន់តែឃាត់ខ្លួនមួយភ្លែតប៉ុណ្ណោះយើងក៏ដោះលែងវិញ។
ម្យ៉ាងទៀតបើនិយាយពីពន្លឿន មានន័យថា យើងអត់ដោះ។ ប៉ុន្តែនេះគ្រាន់តែខុសគ្នារឿងតម្លៃដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកំណត់ជាមួយក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះ បើគាត់មិនពេញចិត្តតម្លៃយើងមានកន្លែងដោះដូរដីជូនគាត់ ប៉ុន្តែបងប្អូនយើងមួយចំនួនតូចគាត់អត់ពេញចិត្តអាហ្នឹង»។
គម្រោងអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មីសាងសង់លើផ្ទៃដីទំហំប្រមាណ ២ ៦០០ ហិកតា ស្ថិតនៅក្នុងក្រុងតាខ្មៅ និងស្រុកកណ្តាលស្ទឹង ខេត្តកណ្តាល និងដីខ្លះស្ថិតនៅក្នុងស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ ដែល វិនិយោគក្នុងទឹកប្រាក់ប្រមាណ ១ ៥០០ លានដុល្លារ ក្នុងនោះទឹកប្រាក់ ១ ១០០ លានដុល្លារ ជាកម្ចីពីធនាគារបរទេស និង ២៨០ លានដុល្លារ ជារបស់ក្រុម CAIC របស់លោក ពុង ឃាវសែ ហើយដើមទុនចុះបញ្ជីមានរហូតដល់ ១២០ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលនឹងសាងសង់រួចរាល់នៅឆ្នាំ ២០២៣ ខាងមុខ។ វត្តមានអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិមួយនេះអាចទទួលអ្នកដំណើរបានប្រមាណ ១៣ លាននាក់នៅឆ្នាំ ២០៣០ ហើយអាចទទួលអ្នកដំណើរ ៣០ លាននាក់ នៅឆ្នាំ ២០៥០៕
វីដេអូ៖