សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចទៅចូលជួបគណៈកម្មការទី១ នៃព្រឹទ្ធសភានេះដើម្បីពិភាក្សាបញ្ហានានា។ រូបថត ព្រឹទ្ធសភា
ភ្នំពេញៈ តំណាងជនជាតិដើមភាគតិចចំនួន ១៦ នាក់ មកពី ១៦ អម្បូរជនជាតិ និងតំណាងឱ្យសហគមន៍ជនជាតិដើម ១២ ខេត្ត ក្រុង នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែតុលា បានចូលជួបគណៈកម្មការទី១ នៃព្រឹទ្ធសភាដើម្បីពិភាក្សា និងដាក់ធាតុចូល ៨ ចំណុច ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងព្រៃឈើ និងតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
អ្នកស្រី ទេព ទឹម តំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច ១២ ខេត្ត-ក្រុង ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែតុលាថា គោលបំណងសំខាន់ដែលសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចទៅចូលជួបគណៈកម្មការទី១ នៃព្រឹទ្ធសភានេះដើម្បីពិភាក្សានិងដាក់ធាតុចូល ៨ ចំណុច ទៅក្នុងសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីព្រៃឈើ ជលផល និងតំបន់ការពារធម្មជាតិ។ អ្នកស្រីបានគូសបញ្ជាក់ថា ជាលទ្ធផល ព្រឹទ្ធសភាបានបញ្ជាក់មកវិញថា ធាតុចូលទាំង ៨ ចំណុចនោះ ក្រសួងពាក់ព័ន្ធបានទទួលយក ៥ ចំណុច ដោយឡែក ៣ចំណុចផ្សេងទៀត កំពុងស្ថិតក្នុងការពិចារណា។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា ៣ ចំណុច ដែលកំពុងស្ថិតក្នុងការពិនិត្យពិចារណានេះ រួមមាន ទី១ សុំដាក់បញ្ជូលសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច ព្រោះក្នុងសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់នេះដាក់តែសហគមន៍មូលដ្ឋាន។ ទី២ ដាក់បញ្ចូលចម្ការពនេចរ [ចម្ការវិលជុំ] និងទី៣ សុំដាក់បញ្ជូលរយៈពេលកិច្ចព្រមព្រៀងសហគមន៍ព្រៃឈើ និងសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិ គួរមានរយៈពេលដូចកិច្ចសន្យាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ហើយមិនគួរផ្អាក ឬលុបកិច្ចព្រមព្រៀងសហគមន៍ឡើយកាលបើសហគមន៍បានអនុវត្តត្រឹមត្រូវតាមកិច្ចព្រមព្រៀង។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ព្រឹទ្ធសភាមិនមែនជាអ្នកសម្រេចលទ្ធផលទេ ប៉ុន្តែបានជួយអន្តរាគមន៍ដល់ជនជាតិដើមភាគតិច អ្វីជាទុក្ខកង្វល់របស់បងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិច ហើយពេលពួកខ្ញុំចូលក៏គ្មានការរាំងស្ទះអ្វីដែរ គាត់ស្វាគមន៍និងទទួលនូវពាក្យពេចន៍ដែលពួកខ្ញុំបានដាក់»។
លោក ឈឹម សាមុត តំណាងជនជាតិដើមភាគតិចម្នាក់ទៀតបានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី ២០ ខែតុលាថា តាមអ្វីដែលតំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច បានជួបជាមួយ គណៈកម្មាធិការជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន (គ.ជ.អ.ប) និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ កាលពីថ្ងៃទី ៨ សីហា បញ្ជាក់ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីព្រៃឈើ ច្បាប់ស្ដីពីជលផល និងច្បាប់ស្ដីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិបានបញ្ចប់ហើយ ប៉ុន្តែ បើមានការស្នើសុំដាក់ធាតុចូលបន្ថែមក៏នៅតែបានទើបសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចសម្រេចដាក់ធាតុចូលទាំំង៨ ទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធរួចរាល់នៅចុងខែសីហា។
បើតាម លោក ឈឹម សាមុត ព្រឹទ្ធសភាបានបញ្ជាក់ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីព្រៃឈើច្បាប់ ស្ដីពីជលផល និងច្បាប់ស្ដីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិបានបញ្ចប់ ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំអន្តរក្រសួងនៅថ្ងៃទី ៨ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២២ ហើយបានបញ្ជូនបន្តទៅក្រសួងយុត្តិធម៌ ដើម្បីពិនិត្យជំពូក ដែលចែងពីទោសប្បញ្ញត្តិ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «តាមរយៈព័ត៌មានពីព្រឺទ្ធសភាបញ្ជាក់ជូន [ថ្ងៃទី ១៩ តុលា] ថា នៅពេលក្រសួងយុត្តិធម៌គាត់ពិនិត្យរួចហើយទើបគាត់រៀបចំធ្វើសិក្ខាសាលាថ្នាក់ជាតិមួយអញ្ជើញតំណាងជនជាតិ អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ចូលរួមជាមួយគ្នាទើបដឹងថា ៣ ចំណុចនោះគេទទួលយកឬមិនទទួលយ៉ាងណា ប៉ុន្តែអត់ទាន់ដឹងថា គេធ្វើថ្ងៃណានៅឡើយទេ»។
លោក គឹម សន្តិភាព រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ២០ ខែតុលាថា ក្រុមការងារក្រសួងយុត្តិធម៌កំពុងពិនិត្យមើលលើសេចក្តីព្រាងដែលបញ្ជូនមកពីក្រសួងដែលជាម្ចាស់នៃសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់នេះ និងមិនទាន់មានព័ត៌មានអ្វីថ្មីនៅឡើយទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្រុមការងារបច្ចេកទេសកំពុងពិនិត្យមើលហើយ។ធម្មតាការពិនិត្យមើលលើទោសប្បញ្ញត្តិ ទាមទារឱ្យមានការជួបគ្នារវាងសាមីក្រសួងដែលជាម្ចាស់សេចក្ដីព្រាង ជាមួយក្រុមការងារទទួលបន្ទុកការពិនិត្យរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ដើម្បីពិភាក្សាគ្នា អ៊ីចឹងខ្ញុំជឿថា កិច្ចការនេះក្រុមការងារកំពុងតែធ្វើការហើយបាទ»។
គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្ស ទទួលពាក្យបណ្តឹង និងអង្កេត នៃព្រឹទ្ធសភា (គណៈកម្មការទី១) និងក្រុមសមាជិកព្រឹទ្ធសភាប្រចាំភូមិភាគទី៨ ដឹកនាំដោយលោក យ៉ង់ សែម ប្រធានគណៈកម្មការ និងប្រធានក្រុម បានទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយ នឹងតំណាងជនជាតិដើមភាគតិចចំនួន ១៦ នាក់ មកពី ១៦ អម្បូរជនជាតិ និងតំណាងឱ្យ សហគមន៍ជនជាតិដើម ១២ ខេត្ត ក្រុង នៅសាលប្រជុំពិសេស៣ ព្រឹទ្ធសភា នាព្រឹកថ្ងៃទី ១៩ ខែតុលា។ នេះបើតាមហ្វេសប៊ុកព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា។
ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា ជំនួបពិភាក្សានេះធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងដើម្បីឈ្វេងយល់ ទាក់ទងនឹងសំណើរបស់តំណាងជនជាតិដើមភាគតិច ដែលបានដាក់សំណើទៅលោក សាយ ឈុំ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ដើម្បីសុំការអនុញ្ញាតជួប និងគោរពផ្តល់ជូននូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនិងរបាយការណ៍នៃលទ្ធផលពិគ្រោះយោបល់ផ្តល់ធាតុចូលលើសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិឆ្នាំ ២០០៨ និងច្បាប់ស្តីពីព្រៃឈើឆ្នាំ ២០០២៕
