រូបភាពក្ដារមឈូសតម្កល់សពក្នុងរដូវវស្សានៅភូមិបណ្តែតទឹក សង្កាត់់ចុងឃ្នៀស ដែលគេបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គមកន្លងមក។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក
បាត់ដំបង: លោកតា អេង អឿន ចាប់ផ្ដើមដឹងក្ដីមកតាំងពីក្នុងសម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយម ជាកុមាររស់នៅក្នុងភូមិបណ្ដែតទឹកព្រែកទាល់ ឃុំកោះជីវាំង ស្រុកឯកភ្នំ ខេត្ដបាត់ដំបង លើផ្ទៃបឹងទន្លេសាប ជាបឹងដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
លោកតា អឿន មិនបានដឹងច្បាស់ពីឆ្នាំនៃការកកើតភូមិបណ្ដែតទឹកនោះឡើយដោយគ្រាន់តែដឹងថា អំឡុងសម័យសង្គមរាស្ដ្រនិយមទម្លាប់តម្កល់សពនៅលើដើមឈើធំៗក្នុងផ្ទៃបឹងក៏ទំនងជាចាប់ផ្ដើមតាំងពីពេលនោះដែរ។
មេភូមិអាយុ ៦៦ ឆ្នាំរូបនេះ បាននិយាយថា៖ «តាំងពីសម័យកាលនោះ ប្រជាពលរដ្ឋតែងតែយកសពទៅតម្កល់ទុកនៅលើដើមឈើនារដូវវស្សាដ៏ច្រើនស្អេកស្កះនៅតាមមែកនីមួយៗ រហូតដល់រដូវប្រាំងទើបសាច់ញាតិទម្លាក់សពចុះមកបូជា»។
ការយកសពទៅទុកនៅលើដើមឈើនោះគេមានជំនឿថា កូនចៅសាច់ញាតិយល់ថា ខ្លួនអកត្តញ្ញូនៅពេលយកឪពុកម្ដាយទៅត្រាំក្នុងទឹកពេលពួកគាត់ចែកឋានទៅថ្មីៗ។
ប៉ុន្ដែលោកមេភូមិអះអាងថា ឥឡូវវាលែងមានទៀតហើយ ដោយរយៈពេល ៥-៦ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មានទាំងភ្លើងឆេះព្រៃ ឆេះទាំងព្រៃខ្មោចសម្រាប់រក្សាទុកសពទាំងនោះអស់ហើយ ជាពិសេសតាំងពីភូមិឋានមានការអភិវឌ្ឍទីប៉ាឆា សាលាឆាន់ និងព្រះវិហារនៅទីអារាមជុំវិញបឹងទន្លេសាប។
លោក អឿន បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «កូនចៅមិនចង់ឱ្យឪពុកម្ដាយ ជីដូនជីតាសម្រាក [បញ្ចុះ] នៅក្នុងទឹកភ្លាមៗ ដែលវាមិនគប្បីចំពោះអ្នកមានគុណផង ហើយណាមួយ វាមិនអាចជីកដីបញ្ចុះក្នុងទឹកបាន ទើបពួកគេយកសពទៅរក្សាទុកនៅលើចុងឈើសិន»។
រូបភាព និងទិដ្ឋភាពនៃការតម្កល់សពនៅចុងឈើក្នុងតំបន់ភូមិបណ្ដែតទឹកលើផ្ទៃបឹងទន្លេហាក់ត្រូវបានស្ងប់ស្ងាត់ប៉ុន្មានឆ្នាំមកហើយ ទើបតែថ្មីៗនេះ មានទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រុមអ្នកធ្វើមាតិកាវីដេអូបណ្ដាញសង្គមបានបង្ហោះវីដេអូដំណើរទៅកាន់ទីតម្កល់សពលើចុងឈើ ទម្លាប់ស្ទើរតែគ្មានអ្នកចងចាំនេះត្រូវបានគាស់កកាយឡើងវិញ។
វីដេអូ «ស្ដីពីសាកសពអ្នកនៅព្រែកទាល់ គឺគេយកដាក់នៅលើដើមឈើកន្លែងនេះអ្នកភូមិថា លងសាហាវណាស់» ត្រូវបានគេចូលទស្សនាជាង ៤១ ម៉ឺនដង និងចែករំលែកបន្ដជាង ៤ពាន់ដងក្នុងរយៈពេលជិត ១ សប្ដាហ៍។
អ្នកបង្កើតមាតិកាវីដេអូឈ្មោះដើរលេង ១ Ty បានពិពណ៌នាថា ពួកគេជិះទូកពីភូមិបណ្ដែតទឹក សង្កាត់ចុងឃ្នៀស នៃខេត្ដសៀមរាប ជាមួយតម្លៃទូកស្មាច់៥០ដុល្លារ។
អ្នកអត្ថាធិប្បាយបាននិយាយមុនពេលធ្វើពិធីសែនព្រេនទៅតាមជំនឿ និងផ្ដិតយកទិដ្ឋភាពមឈូសនៅលើដើមឈើថា៖ «ឆ្នាំនេះ មានសពតិចហើយ បើឆ្នាំមុន មានសពច្រើនមែនទែន។ ទឹកឡើងអ៊ីចឹង មានមឈូសខ្លះធ្លាក់ចូលទឹក»។
អ្វីដែលអ្នកធ្វើមាតិកាវីដេអូនេះ សង្កត់ធ្ងន់ផងនោះ គឺវិញ្ញាណខ្មោចលងសាហាវនាពេលយប់ បើទោះបីជាតំបន់នេះមានត្រីច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ។
ទាក់ទងនឹងអ្នកផលិតមាតិកាវីដេអូលើបណ្ដាញសង្គមនេះ ទាំងលោកមេភូមិព្រែកទាល់ និងលោកមេឃុំកោះជីវាំង មានការងឿងឆ្ងល់ដូចគ្នាចំពោះវីដេអូនោះ ដោយពួកគេអះអាងថា លែងមានទៀតហើយទីតម្កល់សពលើដើមឈើនៅក្នុងឃុំកោះជីវាំងនៃស្រុកឯកភ្នំ។
លោកតា អឿន និយាយថា ប្រជាជនដែលទទួលមរណភាពនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ត្រូវបានយកទៅបូជានៅមេរុទាំងអស់ហើយ ខណៈលោកមេឃុំកោះជីវាំង ពុំ ចិន បានឱ្យដឹងថា កាលជំនាន់មិនទាន់មានឡ ពលរដ្ឋដុតសពនៅលើចុងឈើ ឬពូនកំប្លោកធ្វើជារានដុតលើនោះ។ ដល់ពេលឥឡូវ ទម្លាប់នេះបានបញ្ចប់ហើយ។ ពលរដ្ឋធ្វើកម្មវិធីបុណ្យនៅផ្ទះ រួចយកទៅបូជានៅទីអារាម។
មេភូមិព្រែកទាល់ បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ខ្ញុំក៏មិនដឹងថា វីដេអូដែលគេបង្ហោះនោះ ស្ថិតនៅទីណាឡើយ ទោះបីជាលោកជាមន្ដ្រីមូលដ្ឋានព្រែកទាល់ស្រាប់។ ជាក់ស្ដែង រាល់ថ្ងៃនេះ បើមាននរណាទទួលមរណភាព សពត្រូវបានបញ្ជូនទៅធ្វើបុណ្យនិងបូជានៅវត្ដ»។
ដោយសារតែមានការអភិវឌ្ឍតាំងពីអំឡុងឆ្នាំ ២០១២ លោកបន្ថែមថា អារាមនៅតំបន់បឹងទន្លេសាប ត្រូវបានកសាងមេរុសម្រាប់បូជាសពទាំងអស់ ជាហេតុដែលធ្វើឱ្យលែងមានការតម្កល់សពនៅលើដើមឈើតទៅទៀត។
លោក ចិន ក៏បានលើកឡើងថា បច្ចុប្បន្ននេះ លែងមានទីកន្លែងរក្សាទុកសពនៅលើដើមឈើទៀតហើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋយកសពទៅបូជានៅទីអារាម ដែលមានទីប៉ាឆាត្រឹមត្រូវនៅគ្រប់វត្ដទាំងអស់ ដូចជា វត្ដនៅទីរួមស្រុកឯកភ្នំ វត្ដព្រៃចាស់ វត្ដបាក់ព្រា និងវត្ដព្រែកទាល់ជាដើមដោយមានការឧបត្ថម្ភពីអង្គការ។
ជាអ្នករត់កាណូតស្មាច់ជិត ២០ ឆ្នាំ នៅភូមិបណ្តែតទឹក សង្កាត់់ចុងឃ្នៀស សៀមរាបលោក សួន សុផល ដែលតែងតែជូនភ្ញៀវទៅលេងតំបន់ទេសចរណ៍លើបឹងទន្លេសាបបាននិយាយថា កន្លងមកទីតម្កល់សពនៅលើដើមឈើមាន ២កន្លែង គឺក្បាលតោមួយ និងព្រែកទាល់មួយដែលស្ថិតក្នុងឃុំកោះជីវាំង។
ជាអ្នកជំនាញនៅលើផ្ទៃទឹកបឹងដ៏ធំបំផុតនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលខ្សោយខាង GPS នៅលើដីគោក ដោយទាំងមិនចេះប្រើទូរស័ព្ទថតរូបផងនោះ លោក សុផល បាននិយាយថា កាលពីមិនទាន់មានប៉ាឆា នៅលើដើមឈើសុទ្ធតែសព មឈូសពាសពេញព្រៃលើផ្ទៃទឹកដែលស្ទើរតែគ្រប់មែកធំៗ។
អ្នករត់កាណូតអាជីពរូបនេះ បានអះអាងថា ប្រសិនបើមានភ្ញៀវចង់ទៅទស្សនាតំបន់កម្សាន្ដនានារួមទាំងកន្លែងមើលសត្វស្លាប ទេសភាពផ្ទៃបឹង ភូមិបណ្ដែតទឹក កន្លែងចិញ្ចឹមក្រពើ គឺមានសេវាជូនទៅដល់ទីនោះ។
លោក សុផល បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ជាធម្មតា មិនមានភ្ញៀវទេសចរណាចង់មើលកន្លែងតម្កល់សពលើដើមនោះទេ។ ប៉ុន្ដែលោកក៏មិនជំទាស់ដែរ បើមានអ្នកចង់ដឹងចង់ឃើញតំបន់ព្រៃខ្មោចទាំងនោះ»។
អ្នកពូកែខាងតាក់ស៊ីជើងទឹកដែលហ៊ានធ្វើដំណើរគ្រប់ច្រកល្ហកលើបឹងទន្លេសាប តែសារភាពថា មិនហ៊ានចូលព្រៃខ្មោចនាពេលយប់ បានឱ្យដឹងថា ចាប់ផ្ដើមពីខែកុម្ភៈ ឬមីនា ទើបមានគេទម្លាក់សពមកបូជាតាមប្រពៃណី។
ថ្វីដ្បិតតែទម្លាប់នេះត្រូវបានអនុវត្ដអស់ជាច្រើនទសវត្សរ៍និងច្រើនជំនាន់យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏វាមិនមែនជាប្រពៃណី ឬពាក់ព័ន្ធនឹងអបិយជំនឿដូនតាអ្វីឡើយ។
លោកមេឃុំកោះជីវាំងពុំ ចិន បានអះអាងថា វាដោយសារនៅខែវស្សាប្រជាពលរដ្ឋគ្មានទីកន្លែងបញ្ចុះសព និងទីប៉ាឆាបូជាសព ទើបពួកគេរក្សាសពនៅលើចុងឈើមួយរដូវកាលរហូតដល់ទឹកស្រកវិញ ទើបពួកគេធ្វើការបូជា។
លោក ចិន បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «នៅពេលខែប្រាំង ដែលផ្ទៃទឹកបឹងទន្លេសាបចាប់ផ្ដើមស្រកមានដី ប្រជាពលរដ្ឋឡើងយកសពនៅលើដើមឈើនោះមកបញ្ចុះ ឬបូជាវិញ»។
លោកបានបន្ថែមថា ព្រៃខ្មោចដែលមានចម្ងាយជិះកាណូតស្មាច់ប្រមាណ ២០ នាទី ពីភូមិព្រែកទាល់ បានប្រែក្លាយជាភូមិបណ្ដែតទឹករបស់ប្រជាពលរដ្ឋអស់ទៅហើយ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ប្រជាជនរស់នៅក្នុងឃុំកោះជីវាំងមាន ២ ៦៨៧ គ្រួសារ ឬជាង ១ ម៉ឺននាក់ទាំង ៥ ភូមិ ដែលអាស្រ័យផលទៅលើការនេសាទត្រី ពួកគេលែងចង់យកសពឪពុកម្ដាយឬជីដូនជីតាទៅទុកលើដើមឈើបែបនោះទៀតហើយ នៅពេលមានទីប៉ាឆា។
យ៉ាងណាមិញ លោកមេភូមិ អេង អឿន បានបង្ហើបប្រាប់ថា ការបន្ដរក្សាសពនៅលើដើមឈើដែលបង្ហាញឱ្យឃើញនៅលើវីដេអូរបស់អ្នកបង្កើតមាតិកាលើហ្វេសប៊ុកនោះអាចមិនមែនជាសពជនជាតិខ្មែររស់នៅក្នុងតំបន់ព្រែកទាល់នោះទេ។
លោកបានប្រាប់ថា៖ «បើមើលតាមវីដេអូដែលគេបង្ហោះតាមហ្វេសប៊ុករចនាប័ទ្មមឈូសនោះមិនមែនជាមឈូសសពខ្មែរយើងទេ វាទំនងជាមឈូសរបស់ជនជាតិវៀតណាម។ ប៉ុន្ដែខ្ញុំមិនដឹងថា នៅទីកន្លែងណាពិតប្រាកដឡើយ»។
ទោះជាយ៉ាងណា ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមណាមួយពីអ្នកផលិតមាតិកាហ្វេសប៊ុកចំពោះទីតាំងពិតប្រាកដ ដែលពួកគេបានទៅផ្ដិតយកទិដ្ឋភាពនោះទេ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ កាលពីជាង ១០ ឆ្នាំមុន ទម្លាប់រក្សាទុកសពនៅលើដើមឈើនេះ ក៏ត្រូវបានអនុវត្ដនៅភូមិក្នុងឃុំពាមបាង ស្រុកស្ទោង ខេត្ដកំពង់ធំដែរ ចំពោះរដូវវស្សា ដោយសារឃុំនេះស្ថិតនៅកណ្ដាលបឹងទន្លេសាប និងមានដីទួលតែប្រមាណ ៣០ ម៉ែត្រ ៤ ជ្រុងប៉ុណ្ណោះ នោះគឺទីទួលព្រះវិហារវត្ដពៅវើយ។
រាល់អ្នកស្លាប់នៅរដូវវស្សាសម្រាប់ក្នុងឃុំនេះសាច់ញាតិតែងពុះពារនាំទៅបូជានៅឯទីទួលក្នុងវត្តពៅវើយ (សម្រាប់អ្នកមានលទ្ធភាព)។ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកពុំមានលទ្ធភាពដឹកយកសាកសពចម្ងាយជិត ២០ គីឡូម៉ែត្រ ឬពុំមិនអាចរកអុសបូជាភ្លាមៗបាន ពួកគេតែងយកមឈូសសពទៅដាក់បន្ទើរនៅលើដើមរាំងធំៗ ដែលដុះខ្ពស់ផុតពីផ្ទៃទឹក៕
