ភ្នំពេញៈ សកម្មជនបរិស្ថានដែលជាជនជាតិអាមេរិក លោក បេន ដេវីស នៅតែបន្តជីកប្រឡាយធ្វើរបងដែលមកដល់ពេលនេះបាន ១៩ គីឡូម៉ែត្រ និងធ្វើផ្លូវបាន ៧ គីឡូម៉ែត្រ ព្រមទាំងបានទប់ស្កាត់បទល្មើសធនធានធម្មជាតិដោយពង្រីកចេញពីតំបន់ស្នូលនៃតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក បានកាន់តែធំក្នុងឆ្នាំ ២០២២។
លោកមានមហិច្ឆតាបញ្ចប់ការជីកប្រឡាយ និងធ្វើរបងការពារសត្វព្រៃដែលនៅសល់ ១៨ គីឡូម៉ែត្រទៀតឱ្យហើយនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ នេះ។ លោក បេន ដេវីស បានឱ្យដឹងតាមរយៈវីដេអូដែលបង្ហោះក្នុងបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកលោក តាន់ គឹមសួរដែលជាសកម្មជនបរិស្ថានកាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែមករាថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ថា លោកបានទទួលថវិកាពីក្រសួងបរិស្ថាន និងសប្បុរសជនប្រមាណជាង ១០ ម៉ឺន ដុល្លារសម្រាប់ធ្វើការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ តំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក ស្ថិតនៅខេត្តព្រះវិហារ និងខេត្ត-សៀមរាប។
លោកបានលើកឡើងថា តាមរយៈថវិកាដែលទទួលបាននេះ លោកបានយកទៅអភិវឌ្ឍ ធ្វើការជីកប្រឡាយ និងរបងបាន ១៩ គីឡូម៉ែត្រ និងធ្វើផ្លូវបាន ៧ គីឡូម៉ែត្រ ទាំងក្នុងព្រៃ និងក្នុងភូមិផងដែរ។
លោកបេន ដេវីស បានឱ្យដឹងថា លោកបានទទួលការអនុញ្ញាតពីក្រសួងបរិស្ថានឱ្យគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សលើផ្ទៃដី ៧ ៣០០ ហិកតា ជាតំបន់ស្នូលនៅភ្នំត្នោត ដែលមានសក្តានុពលធនធានធម្មជាតិ និងជីវចម្រុះច្រើនប្រភេទ។ ទីនោះមានអាទិភាពខ្ពស់ សម្បូរសត្វព្រៃ និងព្រៃឈើក្រាស់ជាងគេ។ ហេតុនេះផែនការធ្វើប្រឡាយនិងរបងនេះ លោកធ្វើកន្លែងខ្លះប្រឡាយ ឯកន្លែងខ្លះធ្វើរបង និងកន្លែងខ្លះទៀតធ្វើផ្គួបមានប្រឡាយផងរបងផង ដើម្បីកុំឱ្យសត្វព្រៃចេញទៅក្រៅនាំរំខានការធ្វើកសិកម្មរបស់កសិករ ហើយប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ដល់សត្វទៀតផង។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងមិនមែនចង់ឱ្យសត្វនៅក្នុងទ្រុងទេ ប៉ុន្តែវាគ្រោះថ្នាក់នៅក្រៅ។ វាចម្ការច្រើនពេក ហើយវាបំផ្លាញកសិកម្មរបស់កសិករ ជាពិសេសស្រូវ ដំឡូង។ សត្វព្រៃជាពិសេសជ្រូក និងទន្សោងវាបំផ្លាញ ដូច្នេះយើងគិតថា វាសុវត្ថិភាពនៅក្នុងរបងល្អជាង។ យើងការពារបានទាំងសត្វ និងផលដំណាំប្រជាជន»។
លោកបេន បានសម្តែងការសប្បាយចិត្ត នៅពេលស្ទាបស្ទង់ដឹងថា ប្រជាជន ៩០% ពេញចិត្តនឹងគាំទ្រគម្រោងធ្វើរបងអភិរក្សតំបន់ស្នូលដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក។ ការគាំទ្រនេះកើតឡើងដោយសារប្រជាជនមើលឃើញថា ការអភិរក្សព្រៃឈើរបស់លោកក្នុងរយៈពេលជាង ៣ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការពារព្រៃឈើបានស្ទើរតែ ១០០ ភាគរយ។ សកម្មជនបរិស្ថានរូបនេះបញ្ជាក់ថា ការធ្វើប្រឡាយការពារតំបន់ស្នូលនេះ ចំណាយថវិកាអស់ជិត ៨ ម៉ឺនដុល្លារហើយ ខណៈបច្ចុប្បន្នការជីកប្រឡាយ និងធ្វើរបងកំពុងបន្តធ្វើ។
លោកថ្លែងថា៖ «ដើម្បីធ្វើគ្រប់វា ៣៧ គីឡូម៉ែត្រទាំងអស់យើងវាស់តាម GPS យើងនៅខ្វះច្រើនបើយើងចង់ធ្វើគុណភាពល្អធ្វើឱ្យជាប់ប្រហែលជាខ្វះលុយ៥ម៉ឺនដុល្លារទៀត ហើយអាចថា ៩៩ ភាគរយសត្វវាមិនអាចចេញបាន»។
លោកបេនបានឱ្យដឹងទៀតថា ការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិឆ្នាំ ២០២១ និងឆ្នាំ ២០២២ ច្រើនប្រហាក់ប្រហែលគ្នា តែយ៉ាងណាលោកមិនបានធ្វើការសង្ខេបរបាយការណ៍នៃការប្រៀបធៀបនោះទេ។ លោកអះអាងថា ដែនដីនៃការការពាររបស់លោកបានពង្រីកឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពកាន់តែធំទូលាយជាងមុន ហេតុនេះការចាប់បានបទល្មើសក៏កើនឡើងទៅតាមនោះដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងដេញគេឆ្ងាយទៅៗ ដូច្នេះអ្នកដែលយើងចាប់ឆ្នាំនេះ វាច្រើនដូចឆ្នាំ ២០២១ ដែរ ប៉ុន្តែតំបន់យើងចាប់គេ វាចេះតែឆ្ងាយទៅៗ ដូច្នេះអាចថា ជាជោគជ័យ ម្យ៉ាងកន្លែងដែលយើងការពារបានដោយជោគជ័យវារីកទៅៗ ធំទៅៗ។ ដូចជាឆ្នាំ ២០១៩ យើងការពារបានតែ ១ ម៉ឺនហិកតាជាងទេ ដល់ឆ្នាំ ២០២១ វាបានប្រហែលជា ២ ម៉ឺនហិកតា ហើយឆ្នាំនេះប្រហែលជាជិត ៣ ម៉ឺនហិកតា»។
លោកបេនបញ្ជាក់ថា សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៣ នេះលោកនឹងបន្តធ្វើប្រឡាយនឹងរបងព័ទ្ធតំបន់ស្នូលដែលនៅសេសសល់ប្រមាណ ១៨ គីឡូម៉ែត្រទៀតឱ្យហើយ ខណៈការដោះដូរដីជាមួយប្រជាពលរដ្ឋចេញពីតំបន់ស្នូលកំពុងបន្តធ្វើជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី ៩ ខែមករាថា តាមរយៈមូលនិធិបរិស្ថាន និងសង្គមក្នុង ១ ឆ្នាំ ក្រសួងបរិស្ថានបានផ្តល់ការគាំទ្រថវិកាចំនួន ២០ ០០០ ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ជូនក្រុមសកម្ម-ជនបរិស្ថានលោក បេន ដេវីសដើម្បីប្រើប្រាស់ក្នុងការការពារនិងអភិរក្សនៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំពក-ភ្នំត្នោត។ ការផ្តល់ថវិកានេះធ្វើឡើង ៤ ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ខណៈគម្រោងផ្តល់ឱ្យគឺមានរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ ហើយក្រសួងនឹងពិចារណាថែមទៀតទៅលើលទ្ធភាពសម្រាប់ការគាំទ្របន្ថែម។
លោកថ្លែងថា៖ «កន្លងទៅនេះគាត់បានចូលរួមសហការល្អ ហើយបានធ្វើកិច្ចការងាររួមដោយភាពស្មោះត្រង់ និងវិជ្ជាជីវៈ ដែលធ្វើកិច្ចការងារលើការផ្តោតជាសំខាន់គឺការការពារ និងអភិរក្សជីវចម្រុះនៅក្នុងតំបន់នោះ ព្រោះតំបន់នោះ គឺជាតំបន់មួយ ដែលសម្បូរប្រភេទសត្វកម្រជាច្រើនជាពិសេសហ្វូងសត្វទន្សោង»។
លោកថា ក្រសួងបរិស្ថាននឹងបន្តសហការបន្ថែមទៀតជាមួយលោកបេន និងសហគមន៍ ដើម្បីថែរក្សាតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពក ឱ្យនៅគង់វង្ស។ មួយវិញទៀត ក្រសួងបរិស្ថានក៏កំពុងជំរុញលើគម្រោងលក់ឥណទានកាបូនដើម្បីទទួលបាននូវថវិកាបន្ថែមសម្រាប់ការទ្រទ្រង់លើការការពារអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិដែលនៅជុំវិញដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំពក-ភ្នំត្នោតនេះ៕
វីដេអូ៖