ក្រចេះ: រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ឌិត ទីណា បានណែនាំឱ្យរដ្ឋបាលជលផលត្រូវមានយុទ្ធសាស្ត្រច្បាស់លាស់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងមិនត្រូវអនុញ្ញាតឱ្យមានការនេសាទគ្រប់ប្រភេទនៅតាមអន្លង់សត្វផ្សោតជាដាច់ខាត ទាំងនៅរដូវប្រាំង និងវស្សា ព្រោះវាជាទីតាំងស្នូលសម្រាប់ការបង្កបង្កើនផលនេសាទ។
ការណែនាំរបស់លោករដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងកសិកម្មបែបនេះធ្វើឡើងក្នុងពេលលោកចុះទៅពិនិត្យនិងពង្រឹងការងារអភិរក្សសត្វផ្សោតទន្លេមេគង្គ នៅអន្លង់ផ្សោតកាំពីស្ថិតនៅភូមិកាំពី ឃុំសម្បុក ស្រុកចិត្តបុរីខេត្តក្រចេះ នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «រដ្ឋបាលជលផលត្រូវមានយុទ្ធសាស្ត្រច្បាស់លាស់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ពិសេសត្រូវមានគោលដៅការពាររតនសម្បត្តិសត្វផ្សោត និងត្រូវកាត់បន្ថយការធ្វើនេសាទដោយបង្វែរការនេសាទឱ្យទៅជាអ្វីផ្សេងៗ ដូចជាការចិញ្ចឹមត្រី ដែលចំណាយទុនតិច តែមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ និងត្រូវទប់ស្កាត់ការនេសាទដោយប្រើឧបករណ៍ខុសច្បាប់»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ កញ្ញា អ៊ឹម រចនា បានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី ២៥ ខែមករា ថា ក្នុងឱកាសចុះទៅនោះ លោក ឌិត ទីណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម បានផ្តល់ជូនហ្វាភ្លើង ១០ គ្រឿង កែវយឹត ១០ គ្រឿង និងម៉ាស៊ីនទូកល្បឿនលឿន ៣ គ្រឿង និងវិទ្យុ ទាក់ទងដល់ប៉ុស្តិ៍ឆ្មាំទន្លេសម្រាប់ការជិះត្រួតពិនិត្យតំបន់ផ្សោតក៏ដូចជាសិក្សាទីតាំងនេសាទខុសច្បាប់ដើម្បីកំណត់នូវអត្តសញ្ញាណជនបង្ក ដើម្បីអនុវត្តតាមនីតិវិធី។
ជាមួយគ្នានោះលោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម ក៏បានណែនាំឱ្យមានការផ្តល់ធាតុចូលបន្ថែមពីទីតាំងភូមិសាស្ត្រ និងការប្រើកម្លាំងនៅទីតាំងស្នូលដូចជា អន្លង់កាំពី ដែលជាតំបន់មានផ្សោតច្រើននៅរដូវប្រាំងដោយមិនឱ្យមានការនេសាទខុសច្បាប់ទាំងនៅរដូវប្រាំង និងវស្សា ព្រោះវាជាទីតាំងស្នូលសម្រាប់ការបង្កបង្កើនផលនេសាទ។
កញ្ញាបញ្ជាក់ថា៖ «ឯកឧត្តមសង្ឃឹមថា មានការថែរក្សាផ្សោតមិនឱ្យបាត់បង់ដោយបន្តអភិរក្សនិងអភិវឌ្ឍសត្វផ្សោតព្រមទាំងជម្រកត្រីផងដែរ»។ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបញ្ជាក់បន្ថែមថា នៅកម្ពុជា សត្វផ្សោតទន្លេមេគង្គមានវត្តមានរស់នៅខេត្ត ក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង។ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០២២ កន្លងទៅនេះ សត្វផ្សោតនៅកម្ពុជាមាន ៨៥ ក្បាល។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គការ WWF កម្ពុជាចេញថ្ងៃទី ២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ បានឱ្យដឹងថា សត្វផ្សោតសរុបចំនួន ១១ ក្បាលបានស្លាប់នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២ (គិតត្រឹមថ្ងៃទី ២៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២)។ រីឯសត្វ ផ្សោតដែលបានស្លាប់ក្នុងរយៈពេល ៣ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះមានចំនួនសរុប ២៩ ក្បាល។
តាមរយៈសេចក្តីប្រកាសនោះ អង្គការ WWF កម្ពុជាបានអំពាវនាវជាថ្មីដល់អាជ្ញាធរទទួលខុសត្រូវទាំងអស់សូមប្រមូលផ្តុំ និងពង្រឹងកម្លាំងសម្រាប់ការអនុវត្តច្បាប់ជាបន្ទាន់ក្នុងការបង្កើនការល្បាតទាំងពេលថ្ងៃនិងពេលយប់ដើម្បីការពារសត្វផ្សោតដែលនៅសេសសល់ឱ្យចៀសផុតពីការស្លាប់ដោយសារការនេសាទខុសច្បាប់ក្នុងតំបន់អភិរក្សសត្វផ្សោត។
ពាក់ព័ន្ធការអភិរក្សសត្វផ្សោតនេះកាលពីថ្ងៃទី ២ ខែមករា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានដាស់តឿននៅក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ស្ពានឆ្លងកាត់ទន្លេមេគង្គខេត្តក្រចេះ និងផ្លូវតភ្ជាប់ក្រោមឥណទានសម្បទានពីរដ្ឋាភិបាលចិនឱ្យអាជ្ញាធរខេត្តចំនួន ២ គឺខេត្តក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែងបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់អភិរក្សសត្វផ្សោតដោយត្រូវបង្កើតតំបន់ស្នូលអចិន្រៃ្ដយ៍នៅតំបន់ដែលផ្សោតរស់នៅដើម្បីធានាបានថា គ្មានការនេសាទខុសច្បាប់ដែលប៉ះពាល់ដល់សត្វផ្សោត និងត្រីមួយចំនួនដែលជិតផុតពូជ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងថា៖ «ត្រូវមានតំបន់ស្នូលអចិន្រៃ្តយ៍ហើយតំបន់នោះត្រូវតែមានគំនូសហើយខ្ញុំគិតថា បើតំបន់ស្នូលអចិន្រៃ្តយ៍នៅក្នុងទន្លេដើម្បីឱ្យប្រជាជនបានដឹងយើងដាក់យុថ្កា ទម្លាក់ពោងនៅកន្លែងហ្នឹងអត់មានឱ្យចូលអត់មានឱ្យនេសាទអីទាំងអស់ គឺដាច់ខាតតែម្តង អាហ្នឹងត្រូវធ្វើឱ្យបានជាក់លាក់»។
លោក សេង ទៀក នាយកប្រចាំប្រទេសនៃមូលនិធិអភិរក្ស និងសង្គ្រោះសត្វព្រៃកម្ពុជាថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២៥ ខែមករាថា ក្រោយពីមានអនុសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីឃើញមានចំណុចវិជ្ជមានកើតឡើងច្រើន ទី១ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានប្រជុំពិភាក្សាដើម្បីពិនិត្យមើលឡើងវិញអំពីតំបន់ស្នូលអចិន្រៃ្ដយ៍សត្វផ្សោត និងតំបន់ស្នូលទៅតាមរដូវកាលដោយមានការដុតដៃដុតជើងច្រើនក្នុងការគ្រប់គ្រងអភិរក្សផ្សោត។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមើលឃើញស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធពិសេសក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទគាត់កំពុងតែធ្វើការទៅលើជម្រើសនៃការផ្តល់ផ្នត់គំនិតជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនដែលពឹងអាស្រ័យទៅលើការនេសាទ។បានន័យថា ពិភាក្សាទៅលើយុទ្ធសាស្ត្រ និងកៀរគរធនធានដើម្បីជួយបង្វែរការនេសាទឱ្យមានការងារផ្សេង»។
លោកបន្តថា ទី២ ឃើញថាខេត្តទាំង ២ ក្រចេះស្ទឹងត្រែង បានណែនាំដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឃុំស្រុក និងគណៈបញ្ជាការឯកភាពក្រោមឱវាទរបស់ខ្លួនពង្រឹងលើការអនុវត្តច្បាប់បានតឹងរ៉ឹងនៅកន្លែងផ្សោតរស់នៅ។
លោកថា៖ «បញ្ជាចេញពីអភិបាលខេត្តខ្ញុំយល់ថា វាមានប្រសិទ្ធភាពទៅថ្នាក់ក្រោមផ្តោតការយកចិត្តទុក ដាក់ទៅលើការគ្រប់គ្រងសត្វផ្សោត និងគ្រប់គ្រងត្រីមេពូជអីជាដើម»។
លោក សេង ទៀក បន្តថា ចំណុចវិជ្ជមាន ១ ទៀតដែលលោកសង្កេតឃើញគឺការល្បាតរបស់រដ្ឋបាលជលផលមានភាពសកម្មជាងមុន ដោយធ្វើការទាំងយប់ទាំងថ្ងៃនៅតំបន់ដែលផ្សោតរស់នៅ។ តាមរយៈការល្បាតទាំងយប់ទាំងថ្ងៃនេះហើយដែលធ្វើឱ្យបទល្មើសនេសាទមួយចំនួន ត្រូវបានកាត់បន្ថយ ជាពិសេសនៅតំបន់ផ្សោតរស់នៅ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការល្បាតទាំងយប់ទាំងថ្ងៃពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹងនៅតំបន់ផ្សោតរស់នៅអត្រាស្លាប់នៃផ្សោតតាំងពីសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានអនុសាសន៍រហូតមកដល់ឥឡូវ គឺអត់ឃើញមានសញ្ញាណាមួយនាំឱ្យផ្សោតស្លាប់ទេ»៕
វីដេអូ៖