ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បញ្ជាក់ថា គ.ជ.បនឹងពិចារណាដើម្បីស្នើទៅបារាំងសម្រាប់ជំនួយក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោត បន្ទាប់ពីបារាំងបានសួរមកកម្ពុជាថា តើចង់ឱ្យបារាំងជួយលើផ្នែកណាមួយ ខណៈបារាំងចង់ឃើញកម្ពុជារៀបចំការបោះឆ្នោតដូចការកំណត់នៃច្បាប់។
លោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ ប្រធាន គ.ជ.ប. បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់នៃ គ.ជ.បនិងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលទទួលបន្ទុកការងារបោះឆ្នោត ទៅទស្សនកិច្ចរយៈពេល ១ សប្តាហ៍ពីថ្ងៃទី ១៣-១៩ ខែមីនា នៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំងដើម្បីស្វែងយល់និងផ្លាស់ប្ដូរបទពិសោធន៍លើការងាររៀបចំការបោះឆ្នោតនៅប្រទេសបារាំង។
លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប ថ្លែងប្រាប់អ្នកកាសែតនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ ក្រោយវិលត្រឡប់ពីបំពេញទស្សនកិច្ចនេះនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែមីនា ថា ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតនៅបារាំងមិនដូចនៅកម្ពុជាទេ ព្រោះបារាំងរៀបចំការបោះឆ្នោតតាំងពីសតវត្សរ៍ទី ១៩ ដែលមានការកែលម្អជាបន្ដបន្ទាប់ ហើយរហូតដល់ឥឡូវបារាំងមានការប្រើបច្ចេកវិទ្យាទំនើបជាច្រើន។
លោកបញ្ជាក់ថា គណៈប្រតិភូបានជួបជាមួយក្រសួងមហាផ្ទៃបារាំងដែលជាស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតដោយផ្ទាល់តែម្តងតែមិនមែនជាគណៈកម្មការដូចនៅកម្ពុជាដែលជាគណៈកម្មការ «ឯករាជ្យ» រៀបចំការបោះឆ្នោតនោះទេ។ក្រសួងមហាផ្ទៃបារាំងមានប្រព័ន្ធបណ្តាញជាអាជ្ញាធរ ក្រុង អាជ្ញាធរខេត្ត និងអាជ្ញាធរឃុំ សង្កាត់ដែលរៀបចំការបោះឆ្នោតនេះ។
លោក ទេព នីថា បន្ថែមថា គណៈប្រតិភូក៏បានជួបជាមួយក្រសួងពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតដូចជាក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ដែលស្ថាប័នទាំង ២ នេះជាស្ថាប័នដោះស្រាយពាក្យបណ្ដឹងការបោះឆ្នោត ព្រមទាំងបានជួបជាមួយស្ថាប័ននិយតកម្ម និងសោតទស្សន៍ឌីជីថលដែលមានភារកិច្ចសម្របសម្រួលការឃោសនារបស់គណបក្សនយោបាយនៅពេលឃោសនាបោះឆ្នោត។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងទេ ការទៅទស្សនកិច្ចសិក្សានេះ ឬក៏ស្វែងយល់នេះគឺថាយើងបានចូលរួមគ្រប់កម្មវិធីរបស់គេ ហើយដំណើរការជាទូទៅល្អ។ ជាលទ្ធផលវិញខ្ញុំសូមជម្រាបលើ ៣ ចំណុច។ ទី១គឺយើងបានស្វែងយល់អំពីការបោះឆ្នោតនៅប្រទេសបារាំង ហើយជាមួយនោះក៏យើងបានជូនព័ត៌មាន ឬក៏ថាបានប្រាប់អំពីប្រព័ន្ធ ឬក៏ការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅប្រទេសយើងអាចថា ឱ្យគេដឹងពីការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅប្រទេសយើងដូចម្ដេចដែរ។ទី ៣ ក៏យើងបានពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅប្រទេសបារាំង។ដំណើរការ [ទស្សនកិច្ច] របស់យើងនេះបានល្អហើយអាចថាយើងបានទទួលជោគជ័យព្រោះថាយើងជាអ្នកបច្ចេកទេសដូចគ្នា និយាយឆាប់ត្រូវគ្នាហើយយល់គ្នាច្រើន»។
លោកបានដកស្រង់សម្ដីភាគីបារាំងថ្លែងក្នុងជំនួបថាបារាំងចង់ឃើញប្រទេសកម្ពុជារៀបចំការបោះឆ្នោតឱ្យបានដូចការកំណត់នៃច្បាប់ដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌ និងពហុភាព ហើយមន្ត្រីរូបនោះបានសួរមកភាគីកម្ពុជាថាតើកម្ពុជាចង់ឱ្យបារាំងជួយអ្វី ឬផ្នែកណាមួយនៅក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខនេះ»។
លោក ទេព នីថា បញ្ជាក់ថា លោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ បានអរគុណទៅភាគីបារាំងវិញ ហើយប្រាប់ភាគីបារាំងថាការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ ២០២២ កន្លងទៅនេះ ត្រូវបានរៀបចំបានល្អ ដែលក្នុងនោះមានគណបក្សឈរឈ្មោះ ១៧ ហើយគណបក្សចំនួន ៩ បានជាប់ឆ្នោតនៅតាមឃុំសង្កាត់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ឯកឧត្តមប្រធានក៏បានអញ្ជើញភាគីបារាំងដើម្បីមកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតរបស់យើងនៅខែកក្កដាខាងមុខនេះ។ចំពោះឱ្យបារាំងជួយអីខ្លះហ្នឹង ឯកឧត្តមថា យើងនឹងពិចារណាដើម្បីស្នើទៅគាត់វិញដោយសារថា ឥឡូវហ្នឹងវាកៀកនឹងថ្ងៃបោះឆ្នោតរបស់យើងហើយ»។
គ.ជ.ប បញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែមីនា ថា ទស្សនកិច្ចនេះ ធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីជំនួបរវាងលោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងលោក Jacques Pellet ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងប្រចាំនៅកម្ពុជា កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២២ ដែលភាគីបារាំងបានលើកឡើងពីគោលបំណងផ្តល់ការគាំទ្រដល់កិច្ចការពាក់ព័ន្ធនឹងការងារបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា តាមរយៈការរៀបចំដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លាស់ប្ដូរបទពិសោធន៍នៅប្រទេសបារាំង។
យោងតាមហ្វេសប៊ុកស្ថានទូតបារាំងប្រចាំកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី ១៧ ខែមីនាបានឱ្យដឹងថា តំណាងរដ្ឋនៃសហភាពអឺរ៉ុបរួមមាន អូទ្រីស បែលហ្ស៊ិក ឆែក ដាណឺម៉ាក ហ្វាំងឡង់បារាំង អាល្លឺម៉ង់ ហូឡង់ ស៊ុយអែត និងស្លូវ៉ាគី បានបំពេញទស្សនកិច្ចរួមគ្នានៅខេត្តកំពង់ធំ។
ក្រុមគណៈប្រតិភូក៏បានជួបពិភាក្សាជាមួយតំណាង គ.ជ.ប និងតំណាងគណបក្សធំៗ រួមមាន គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចប្រចាំខេត្តកំពង់ធំ ដើម្បីស្វែងយល់អំពីការត្រៀមរៀបចំសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រក្នុងពេលខាងមុខ។
ពាក់ព័ន្ធការបំពេញទស្សនកិច្ចនេះ លោក កន សាវាង្ស អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកអង្កេត និងតស៊ូតមតិនៃអង្គការខុមហ្រ្វែល បានថ្លែងថា ជាទូទៅ ការចូលរួមសម្រាប់ការផ្តោះប្តូររៀនសូត្រពីគ្នាទៅវិញទៅមក ឬក៏ធ្វើការរៀនសូត្រយកបទពិសោធន៍ពីប្រទេសដទៃ មិនមែនជារឿងអាក្រក់នោះទេ។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «វាជារឿងមួយដែលយើងត្រូវសិក្សា ព្រោះធម្មតាយើងត្រូវពិនិត្យមើលក្នុងបណ្ដាប្រទេសសេរីថាតើគេមានការវិវឌ្ឍដំណើរការគេបែបម៉េច ក្នុងគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលគេរឹងមាំហ្នឹងគេអនុវត្តបែបម៉េច។ អ៊ីចឹង ការដែលទៅសិក្សា ការទៅរៀនសូត្រ ការទៅពិនិត្យមើលនូវដំណើរការ នូវចំណុចល្អៗហ្នឹងគឺថាវាមិនមានអ្វីដែលជាការខុសឆ្គងទេ បាទ»៕
វីដេអូ៖