ភ្នំពេញៈ នៅ​ក្នុង​ពិធី​ជួប​សំណេះ​សំណាល​ជា​មួយ​កម្មករ​និ​យោ​ជិ​ត នៅ​តំបន់​រោង​ចក្រ​ វីន​ស្តា​ស៊ូ នៅ​ស្រុក​គង​ពិសី ខេត្ត​កំពង់​ស្ពឺ​នា​ថ្ងៃទី​៤ ខែមិថុនា ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន សែន ​បាន​បញ្ជាក់​ជាថ្មី​ថា ការ​ដក​ប្រព័ន្ធ​អនុ​គ្រោះ​ពន្ធ EBA ២០​ ភាគ​រយ​ របស់​សហ​គម​ន៍​អឺរ៉ុប ​(EU) មិន​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដ​ល់​ការ​នាំ​ចេញ​របស់​កម្ពុជា​ទៅ​កាន់​សហ​គមន៍​អឺរ៉ុប​ទេ​។​

លោក​មាន​ប្រសាសន៍​​ដូច្នេះ​ថា​៖«EBA ជា​គោល​នយោ​បាយ​មួយ​របស់​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​នៅ​អឺរ៉ុបគឺមាន​ការ​បន្ធូរ​បន្ថយ​ពន្ធដារ​ក្នុងការ​នាំចូល​ប៉ុន្តែ EBAវា​នឹង​បាត់​នៅ​ពេល​ណាមួយ​ដែល​ប្រទេស​យើង​ដល់​កម្រិត​អភិ​វឌ្ឍន៍​អ៊ីចឹ​ង​ទេ​បើ​បាត់​ឥឡូវ​ក្នុង​ចំនួន​២០​ភាគ​រយ​នេះ គឺ​វា​គង់​តែ​បាត់​១០០​ភាគ​រយ​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ​ទេ អាច​បាត់​ទាំង​អស់​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៧​ខាង​មុខ​នេះ​»​។​

លោក​បាន​បន្ថែម​ថា នៅ​ឆ្នាំ ​២០២៧​ ខាង​មុខ ប្រទេស​កម្ពុជា​មិន​មែ​នជា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍ​ន៍តិច​តួច​ទៀត​ទេ បន្តិច​ទៀត​កម្ពុជា និង​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស​អភិ​វឌ្ឍ​ន៍តិច​តួច ដូច្នេះ​ត្រូវតែ​មាន​ការ​បង់​ពន្ធ​ឱ្យ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក ហើយ​ការ​បាត់​បង់​ការអនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA ២០​ភាគរយ​របស់ ​EU កន្លង​មកមិន​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​ប៉ះ​ពាល់​អ្វី​​ទេ​។​

លោក ​ហ៊ុន សែន​បាន​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា៖​ «​ពេល​ដែល​មិន​ទាន់​បង់​ពន្ធ ក៏​យើង​នាំចេញ​ទៅ​បាន​ ហើយ​នៅ​ពេល​ដែល​បង់​ពន្ធ ក៏​យើង​នាំចេញ​បាន​ដែរ គ្រាន់​តែ​ថា​ចំណេញ​តិចជាង​មុន​តែ​ប៉ុណ្ណឹង​ទេ ប៉ុន្តែ​ វា​នៅតែ​ចំណេញ​។​អ៊ីចឹ​ង​ទេ យើង​ត្រូវតែ​ពង្រឹង​ភាព​ធន់​ខ្លួន​ឯង​ពី​ឥឡូវនេះ​ទៅ ​បាន​ជា​ពេល​ទៅ​ប្រជុំ​នៅ​អឺរ៉ុប ក្នុង​ឋានៈ​ជា​សហ​ប្រធាន​ក្នុងការ​ប្រជុំ​ជាមួយ​អឺរ៉ុប ខ្ញុំ​ហាម​ឃាត់​រដ្ឋមន្ត្រី​ទាំងអស់​ដែល​អមដំ​ណើរ កុំ​សុំ​ត្រឡប់​មក​នូវ​២០​ភាគ​រយ​នៃ ​EBA ព្រោះ​ខ្ញុំ​ក៏​ចង់​ដឹង​ភាព​ធន់​របស់​កម្ពុជា​ដល់​ណា​ដែរ​»​។

លោក​បាន​បញ្ជាក់​ជាថ្មី​ថា​៖«​ខ្ញុំ​មិន​យក​អធិប​តេយ្យ​របស់​ខ្ញុំទៅ​ដោះ​ដូរ​ជាមួយ​ជំនួយ​ និង​ការ​អនុគ្រោះ​ណា​ទាំង​អស់​ មិ​នអាច​ទេ​»​។​

ទាក់​ទង​នឹង​ចំណុច​នេះ លោក លឹម ហេង អនុ​ប្រធាន​សភា​ពាណិជ្ជ​កម្ម​កម្ពុជា ​យល់​ស្រប​ថា ក្រោយពី​ចាក​ចេញ​ពី​ឋានៈ​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍ​ន៍​តិច​តួច​ហើយ ច្បាស់​ណាស់​ការ​អនុគ្រោះ​​ពន្ធ​ផ្សេងៗ​នឹងត្រូវ​បាត់​បង់ ប៉ុន្តែ​វិស័យ​ឯកជន​មិន​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ទេ ដោយ​សារតែ​កម្ពុជា​មាន​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សេរី​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ជាមួយ​បណ្តា​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​រួចហើយ​សម្រាប់​ចូល​ខ្លួន​មក​ជួយ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា ជំនួស​EBA​ឬក៏​ប្រព័ន្ធ​អនុ​គ្រោះ​ពន្ធ​ផ្សេង​ទៀត​។​

លោក​បាន​ថ្លែង​ថា​៖«​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​រាជ​រដ្ឋាភិ​បាល​កំពុង​តែ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ក្នុងការ​បង្កើត​នូវ​កិច្ចព្រម​ព្រៀង​សេរីពាណិជ្ជ​កម្ម​ជា​មួយ​បណ្តា​ប្រទេស​ជា​ច្រើន ដូចជា FTA​ ជាមួយ​ ចិន​, កូរ៉េ និង RCEP ជាដើម​ ហើយ​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ខាងមុ​ខនេះ​​នឹង​មាន​ការចុះ​កិច្ចព្រម​ព្រៀង​សេរី​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ជា​មួយ​ប្រទេស​អារ៉ាប់​រួម​ទៀត​ រួម​ជា​មួយនឹ​ង​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ពាណិជ្ជ​កម្ម​សេរី​ជា​មួយ​នឹងស្វ៊ី​ស​ជាដើម​នា​ពេល​ខាងមុខ ​ដែល​ទាំង​អស់​នេះ​ ជា​កត្តា​រុញ​កំណើន​សេដ្ឋ​កិច្ច​កម្ពុ​ជានា​ពេល​អនា​គត​ទោះ​ជា​មិន​មាន ​EBA ក៏ដោយ​»​។​

​ទាក់​ទង​នឹង​ការ​ដក​ភាព​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA ២០​ ភាគរ​យ រ​បស់​ EU ​នេះដែរ​ លោក​ គី សេរី​វឌ្ឍន៍ អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋ​កិច្ច​នៃ​រាជ​បណ្ឌិត្យ​សភាកម្ពុជា​ក៏​បាន​ថ្លែង​ដែរ​ថា ពិត​ណាស់ កម្ពុជា​ត្រូវ​ពង្រឹង​ខ្លួនឯ​ង​ឱ្យ​បាន​ច្រើន ព្រោះថា យូរ​និង​ឆាប់​វា​គង់តែ​បាត់​ ដោយ​សារ​ការរី​កលូតលាស់​នៃ​សេដ្ឋ​កិច្ច​កម្ពុជា​ដែល​កម្ពុជា​កំពុង​ត្រៀម​ខ្លួន​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស​ក្រីក្រ​។​

​លោក​បាន​ថ្លែង​ថា​​៖«​នៅ​ពេល​ដែល​កម្ពុជា​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស​ក្រីក្រ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ទាំង​អស់​នឹងត្រូវ​បញ្ចប់​អ៊ីចឹ​ង​ហើយ​កម្ពុជា ​អាច​នឹង​នាំ​ចេញ​នៅ​ក្រោម​ឥទ្ធិ​ពល​នៃ MFN ដែល​យើង​ជាប់​ពន្ធ​នៅក្នុង​អត្រា​៧​ភាគ​រយ ​ឬ​៨​ភាគរយ​។ ដូច្នេះ​កា​រត្រៀ​មខ្លួន​របស់​កម្ពុ​ជា​ក្នុង​ពេល​បច្ចុ​ប្បន្ន ​ដើម្បី​ឈាន​ទៅ​រក​ការ​ផលិត​ដែល​មាន​ថ្លៃ​ដើម​ទាប​ឬ​កាត់​បន្ថយ​នៃ​ការ​ចំណាយ​ថ្លៃ​ដើម​»​។​

​លោក​បាន​បន្ថែម​ថា នៅ​ពេល​មាន​កា​រដក​ EBA ទាំង​អស់​​ចេញ ធ្វើឱ្យ​ទំនិញ​កម្ពុជា​អាច​នឹង​ឡើងថ្លៃ​ខ្ពស់​ជាង​មុន​ក្នុង​រង្វង់​ ៥​ ភាគ​រយ​ បន្ថែម​ទៀត ហេតុ​ដូច​នេះ ​កម្ពុជា​ ត្រូវ​ពង្រឹង​ខ្លួន​ឯង​ឱ្យ​រឹងមាំ ឱ្យ​ថ្លៃដើ​ម​ទាប។ បើទោះជា​ឡើង​ថ្លៃ​លើស​មុន​៥​ភាគរ​យ គិត​ជា​ទឹកប្រាក់​ទាប​ជាង​មុន ក៏​នៅ​តែ​អាច​នាំ​ចេញ​បាន​ជា​ធម្មតា​។​

​​យ៉ាង​ណាក៏​ដោយ ​លោក ​ហ៊ុន សែន បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា កម្ពុជា បាន​និយាយ​ជាមួយ​ចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាង​ត្បូង និង​ធនា​គារ​អភិវឌ្ឍ​ន៍អា​ស៊ី នៅ​ពេល​កម្ពុជា​ងើប​ចេញពី​ប្រទេស​មាន​ការ​អភិវ​ឌ្ឍតិច​តួច សូម​បន្ត​ផ្តល់​ប្រាក់​កម្ចី ជាមួយ​​អត្រា​ការប្រាក់​អនុគ្រោះ​​។​

​លោក​បាន​បញ្ជាក់​ថា៖«​កម្ពុជា​ត្រូវ​ដកខ្លួន​ចេញពី​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​ នៅ​ឆ្នាំ​ ២០២៧ ​ដូច្នេះ​ឆ្នាំ​ ២០២៧ គឺ​ជា​ឆ្នាំ​ ដែល​ត្រូវ​បាត់​ប្រព័ន្ធ​អនុ​គ្រោះ​ពន្ធ (EBA) និង​ បាត់​កម្ចី​ដែល​ត្រូវ​ខ្ចី​តាម​អត្រា​ការប្រាក់​ពាណិជ្ជ​កម្ម​​ យើង​បាន​ចរ​ចាជា​មួយ​មិត្ដ​ចិន​, ជប៉ុន​, កូរ៉េខាងត្បូង និង​ធនា​គារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី បើសិន​ជា​យើង​ចេញ​ផុត​ពី​ប្រទេស​អភិវ​ឌ្ឍន៍​តិច​តួច​ហើយក៏​ដោយ ក៏​សូម​មេ​ត្ដា​ផ្ដល់នូវ​ភាព​អនុ​គ្រោះ ក្នុង​បញ្ហា​ឥណ​ទាន​ទាក់​ទង​នឹង​ការ​អភិ​វឌ្ឍ ដោយ​មាន​អត្រា​ការ​ប្រាក់​ទាប​បន្ដ​ទៀត​»៕