គំនូរស្ដ្រីក្នុងកាយវិការដូចគភ៌នៅក្នុងផ្ទៃ កញ្ញា អាដាណា បានគូរកាលពីឆ្នាំមុន។ រូបថត សហការី
ភ្នំពេញៈ ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយបញ្ហាវិបត្ដិផ្លូវចិត្តដ៏គួរឱ្យព្រួយបារម្ភ នៅកម្ពុជា សិក្ខាសាលាផ្លាស់ប្តូរមួយ ក្រោមចំណងជើងថា «វិថីឆ្ពោះទៅរកភាពធូរស្រាលពីជំងឺផ្លូវចិត្ត» នឹងធ្វើឡើងនៅ Factory Phnom Penh ថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ចាប់ពីម៉ោង ៩ ព្រឹកដល់ ៥:៣០ ល្ងាច។
សិក្ខាសាលានេះ គឺជាជំហានដ៏សំខាន់មួយ ឆ្ពោះទៅរកការជំរុញការពិភាក្សាបើកចំហអំពីសុខភាពផ្លូវចិត្តនិងការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងនិងការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសុខុមាលភាពផ្លូវអារម្មណ៍ក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជា។
សិក្ខាសាលានេះ នឹងត្រូវរៀបចំឡើងដោយមានការណែនាំ និងការចូលរួមពីសិល្បករនិងសកម្មជនកញ្ញា ម៉ម-ឡេហ្គ្រោស អាណាដា ដែលបាននាំយកបទពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ខ្លួនមកបង្ហាញផងដែរ។
កញ្ញា អាដាណា ជាសិល្បករនិងជាសកម្មជនខ្មែរ ដែលធ្វើសកម្មភាពសប្បុរសធម៌ផ្នែកសិល្បៈ បាននិយាយថា៖ «សិក្ខាសាលានិងសន្និសីទបែបនេះផ្តល់ចំណេះដឹងជាមូលដ្ឋានដល់បុគ្គលម្នាក់ៗ ស្តីពីសុខភាពផ្លូវចិត្ត និងលទ្ធភាពក្នុងការថែទាំនិងព្យាបាល»។
កញ្ញាបន្ដថា៖ «កម្មវិធីនេះ ផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់សាធារណជនទូទៅ ក្នុងការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអ្នកចិត្តសាស្ត្រនៅពេលចាំបាច់និងសុំជំនួយនៅពេលដែលអារម្មណ៍មិនល្អ»។
ប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ចលាចលរបស់កម្ពុជា ដែលអូសបន្លាយជិតកន្លះសតវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ បានបន្សល់ទុកនូវផលប៉ះពាល់ផ្លូវចិត្តយ៉ាងជ្រៅមកលើប្រជាជន។
ក្នុងករណីជាច្រើនបទដ្ឋានវប្បធម៌និងសង្គមបានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋមានការស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការពិភាក្សាអំពីសុខុមាលភាពផ្លូវអារម្មណ៍និងមិនហ៊ានបញ្ចេញមកក្រៅ។
កញ្ញា អាដាណា បាននិយាយថា៖«ខ្ញុំផ្ទាល់បានប្រឈមមុខបញ្ហាផ្លូវចិត្តដោយសារតែជំងឺមហារីករបស់ខ្ញុំហើយខ្ញុំយល់ពីសារៈសំខាន់នៃការទទួលបានអ្នកជំនាញដែលអាចជួយឱ្យយល់ពីខ្លួនឯងនិងដោះស្រាយភាពតានតឹងឬជំងឺផ្សេងៗ»។
ដោយជម្នះជំងឺមហារីកនៅអាយុ ២១ ឆ្នាំ កញ្ញាបានចាប់ផ្តើមដំណើរសិល្បៈ ជាមួយនឹងការតាំងពិព័រណ៍ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ។នៅឆ្នាំ២០២១ កញ្ញាបានសហការរៀបចំការតាំងពិព័រណ៍ ដែលរៃអង្គាសប្រាក់បាន ៦ ម៉ឺន ដុល្លារសម្រាប់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក។
កញ្ញា អាដាណា បានរៀបចំកម្មវិធី «ខ្ញុំនឹងបង្ហាញអ្នកថាខ្ញុំជាអ្នកណា» ស្របតាមយុទ្ធនាការសិទ្ធិស្ត្រីដែលគាំទ្រដោយ EU និង DanchurchAid។
រួមជាមួយលោក តាំង គឹមសួរ និងលោក ប៉ែន ចំរ៉ុង នៅឆ្នាំនេះ ពួកគេបានចាប់ដៃគូជាមួយ មជ្ឈមណ្ឌលថែទាំ និងស្រាវជ្រាវការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត (CTRO) ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយនិងលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពផ្លូវចិត្ដដល់សាធារណជននូវចំណេះដឹងពេញ ១ ថ្ងៃ។
កញ្ញាអាដាណាក្នុងតួនាទីជាប្រធានចលនា Generation C បានតាំងជំរុញអ្នកមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ដហ៊ានចេញមុខស្វែងរកជំនួយក្នុងគ្រាដ៏ចាំបាច់។
ដោយបានទទួលការសិក្សាផ្នែកចិត្តសាស្ត្ររយៈពេល ៣ ឆ្នាំ វិចិត្រករគំនូរសហសម័យរូបនេះ បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំចង់ចែករំលែកដំណើរការផ្លូវចិត្តរបស់ខ្ញុំជាមួយប្រជាជនកម្ពុជា។សុខភាពផ្លូវចិត្តគួរតែមានសារៈសំខាន់ដូចផ្នែកនយោបាយ និងទិដ្ឋភាពសង្គមដទៃទៀត។
ការចែករំលែកបទពិសោធន៍របស់ខ្ញុំគឺអំពីការបំបែក «ភាពអាម៉ាស់» និងសម្ពាធសង្គមដែលទាក់ទងនឹងការស្វែងរកជំនួយពីអ្នកជំនាញ។មិនមានអ្វីខុសទេក្នុងការស្វែងរកជំនួយវាត្រូវការភាពក្លាហាននិងឆន្ទៈក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយដ៏ត្រឹមត្រូវសម្រាប់ខ្លួនឯង»។
ដំណើរជីវិតផ្ទាល់ខ្លួនរបស់កញ្ញា អាដាណា បានឆ្លុះបញ្ជាំងពីបទពិសោធន៍របស់ប្រជាជនកម្ពុជារាប់មិនអស់ ដែល រងរបួសស្នាមនៃប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ឈឺចាប់របស់ប្រទេសជាតិ។ ព្រឹត្តិការណ៍ដូចជាការប្រល័យពូជសាសន៍សង្គ្រាម ទុរ្ភិក្សការធ្វើទារុណកម្មផ្លូវចិត្តនិងការផ្លាស់លំនៅដោយបង្ខំបានបន្សល់ទុកនូវស្លាកស្នាម ដែលមិនអាចលុបបានមិនត្រឹមតែលើស្ថានភាពផ្លូវចិត្តប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែនៅលើអាកប្បកិរិយា និងបទដ្ឋានសង្គមផងដែរ។
ឥទ្ធិពលនៃរបួសផ្លូវចិត្តទាំងនេះបានបង្កជាបញ្ញាមួយចំនួន ដូចជាជំងឺបាក់ស្បាត ជំងឺថប់បារម្ភជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត, និងការប្រើប្រាស់សារធាតុញៀន។ វប្បធម៌ស្ងប់ស្ងាត់លទ្ធភាពទទួលបានការអប់រំ នៅមានកម្រិតនិងកង្វះការចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាត្រឹមត្រូវបានបន្ថែមសម្ពាធកាន់តែខ្លាំងដល់អ្នកជួបវិបត្ដិផ្លូវចិត្ដ។
កញ្ញាបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ដោយសារវាជាប្រធានបទរសើបចំពោះបញ្ហាការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត សិក្ខាសាលាត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការសន្ទនា និងការពិគ្រោះយោបល់ប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ។ តាមរយៈសកម្មភាពដែលសម្របសម្រួលដោយអង្គការ CTRO អ្នកចូលរួមនឹងស្វែងយល់ពីវិធីព្យាបាលរួមទាំងការព្យាបាលដោយសិល្បៈ ការបញ្ចេញមតិនិងការបង្ហាញអារម្មណ៍»។
លោក អ៊ាន និល ស្ថាបនិក និងនាយកប្រតិបត្ដិអង្គការ CTRO ដែលបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០២១ ផ្ដោតលើការថែទាំនិងព្យាបាលការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ដ ជាមួយអ្នកជំនាញ ហើយក៏ផ្ដោតជាសំខាន់លើការផ្សព្វផ្សាយ និងលើកកម្ពស់ពីសារៈសំខាន់នៃសុខភាពផ្លូវចិត្ដ និងការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ដ បានសហការរៀបចំសិក្ខាសាលានេះផងដែរ។
លោកបានឱ្យដឹងថា អ្នកចូលរួមនឹងដឹងអំពីបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្ដដែលផ្ដោតសំខាន់លើរោគសញ្ញាសម្គាល់មួយចំនួនទាក់ទងនឹងបញ្ហាផ្លូវចិត្ដខ្លះៗក៏ដូចជារបៀបថែទាំនិងព្យាបាលសម្រាប់ជាជំនួយដល់អ្នកមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ដ។
លោក និល បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «យើងផ្ដល់ដំណោះស្រាយជួយស្រោចស្រង់បញ្ហាផ្លូវចិត្ដកម្រិតបឋម ដែលយើងនឹងធ្វើជាលក្ខណៈក្រុមនៅពេលរសៀល។យើងផ្ដល់វិធីសាស្ដ្រមួយចំនួនថាតើបញ្ហាផ្លូវចិត្ដគួរថែទាំនិងព្យាបាលតាមរបៀបណាខ្លះ?
មិនខុសពីបញ្ហាផ្លូវចិត្ដរបស់ប្រជាជនក្នុងតំបន់ប្រជាជនកម្ពុជាប្រឈមនឹងបញ្ហាផ្លូវចិត្ដមួយចំនួន ដែលបានកើនឡើងអំឡុង និងក្រោយវិបត្ដិកូវីដ១៩។
លោកបានបញ្ជាក់ថាកត្ដានាំឱ្យកើតជំងឺផ្លូវចិត្ដខ្លាំងជាងគេគឺការធ្លាក់ទឹកចិត្ដឬជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ដជំងឺថប់បារម្ភ ដែលតែងតែកើតឡើងចំពោះប្រជាជនទូទៅ។
ដោយផ្អែកតាមរបាយការណ៍ WHO ទាក់ទងជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ដជំងឺថប់បារម្ភប្រទេសកម្ពុជា មានអត្រាប្រមាណជាង៦ភាគរយ។នៅមានកត្ដារួមផ្សំផ្សេងៗទៀត ដូចជាកត្ដាចិត្ដសាស្ដ្រមជ្ឈមណ្ឌលជុំវិញខ្លួនកត្ដាសម្ពាធការងារគ្រួសារឬសុខភាពផ្លូវកាយផ្ទាល់ខ្លួន។ កត្ដាចម្បងមួយទៀតទាក់ទងកង្វះនៃការគាំទ្រផ្លូវចិត្ដពីអ្នកនៅជុំវិញខ្លួនជាពិសេសមនុស្សជិតស្និទ្ធ។
លោក និល បានបន្ដថា៖ «ប្រសិនបើមានអ្នកជួយគាំទ្រផ្លូវចិត្ដច្រើនពីសាច់ញាតិបងប្អូនក្រុមគ្រួសារការប្រឈមនឹងការវិវត្ដទៅជាជំងឺផ្លូវចិត្ដទាបជាងអ្នកមិនមានការគាំទ្រ»។
លោកលើកទឹកចិត្ដឱ្យមហាជនបើកចំហជជែកអំពីបញ្ហាផ្លូវចិត្ដនិងរួមគ្នាដោះស្រាយ ដោយបង្ហាញភាពក្លាហានទៅស្វែងរកសេវាព្យាបាលសុខភាពផ្លូវចិត្ដឱ្យទាន់ពេលវេលា។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «តាមរយៈសិក្ខាសាលាមួយថ្ងៃនេះយើងរំពឹងថាអ្នកចូលរួមអាចស្វែងយល់ពីអត្ថន័យសុខភាពផ្លូវចិត្ដសម្គាល់ពីរោគសញ្ញាវិបត្ដិផ្លូវចិត្ដហើយពួកគេនឹងដឹងថាតើសុខភាពផ្លូវចិត្ដកម្រិតណាស្ថិតក្នុងសភាពធម្មតានិងកម្រិតណាត្រូវការជំនួយពីអ្នកជំនាញ»។
សិក្ខាសាលានេះក៏មានកិត្ដិយសដោយមានការនិមន្ដចូលរួមពីសំណាក់លោកម្ចាស់ព្រះភិក្ខុវជិប្បញ្ញោគូសុភាពផងដែរ។
សម្រាប់អ្នកដែលមានបំណងចង់ចូលរួមសិក្ខាសាលានៅថ្ងៃទី២០ សីហានេះអាចចូលទៅកាន់តំណភ្ជាប់នេះ https://forms.gle/Z4giHhJ4bVXqrLGL7៕
