កិច្ចប្រជុំតុមូលស្ដីពីវិធានការពន្ធលើថ្នាំជក់កាលពីថ្ងៃទី ១៩ ធ្នូ។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក Sok Touch
ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានអះអាងថា ការដំឡើងពន្ធថ្នាំជក់នឹងនាំឱ្យរដ្ឋាភិបាលទទួលបានប្រាក់ចំណូលពន្ធបន្ថែម និងកាត់បន្ថយអ្នកស្លាប់ ឈឺ ពិការ ដោយសារជំងឺបង្កឡើងដោយថ្នាំជក់ តែក្រុមហ៊ុនថ្នាំជក់បានរារាំងឬពន្យារពេលក្នុងការដំឡើងពន្ធថ្នាំជក់ដោយប្រើយុទ្ធសាស្ត្របំភ័យ (SCARE Tactics) ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។
នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក យ៉ិល ដារ៉ាវុធ មន្ត្រីបច្ចេកទេសនៃអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) នៅក្នុងវេទិកាពិភាក្សាតុមូលស្តីពីវិធានការពន្ធលើថ្នាំជក់កាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៣ ដែលបានរៀបចំឡើងដោយវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ វេទិកានេះមានការចូលរួមពីអ្នកជំនាញនិងអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាថ្នាំជក់នៅកម្ពុជា,មជ្ឈមណ្ឌលជាតិសុខភាពសាធារណៈ,ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ, អង្គការចលនាដើម្បីសុខភាពកម្ពុជា,ក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
លោក យ៉ិល ដារ៉ាវុធ បានអះអាងថា ក្រុមហ៊ុនថ្នាំជក់បានរារាំងឬពន្យារពេលក្នុងការដំឡើងពន្ធថ្នាំជក់ដោយប្រើយុទ្ធសាស្ត្របំភ័យ (SCARE Tactics) មានជាអាទិ៍៖ ការដំឡើងពន្ធនឹងនាំឱ្យមានបារីគេចពន្ធ ចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះវិធានការដំឡើងពន្ធខ្ពស់ ពន្ធបារីខ្ពស់ប៉ះពាល់អ្នកមានប្រាក់ចំណូលទាប ដំឡើងពន្ធបារីរដ្ឋបាត់បង់ចំណូលពន្ធ ពន្ធបារីខ្ពស់បាត់បង់ការងារចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖«ដូចយើងដឹងហើយថា ប្រទេសថៃ និងប្រទេសហ្វីលីពីនមានបន្ទុកពន្ធបារី ៧៨ ភាគរយ និង ៧១ ភាគរយ ប៉ុន្តែមានបារីគេចពន្ធត្រឹម ៥,៥ ភាគរយ និង ៦,៥ ភាគរយរៀងគ្នា ទាបជាងគេក្នុងតំបន់អាស៊ាន។ ការដំឡើងពន្ធបារី មិនជាប់ទាក់ទងនឹងការរត់ពន្ធបារីខុសច្បាប់ទេ ប៉ុន្តែវាពាក់ព័ន្ធនឹងអភិបាលកិច្ចរបស់អាជ្ញាធររបស់ប្រទេសនីមួយៗ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត គ្មានប្រទេសណាមួយដែលទទួលបានប្រាក់ចំណូលពន្ធតិចជាងមុន ក្រោយពេលដំឡើងពន្ធ ប្រសិនបើប្រទេសនោះមានអភិបាលកិច្ចល្អលើការប្រមូលពន្ធ»។
លោកបានបន្ថែមថា ដោយឃើញលទ្ធភាពទិញបារីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅមានកម្រិតខ្ពស់ ទើបក្រុមហ៊ុនបារីមួយចំនួនបានដំឡើងថ្លៃបារីក្នុងរយៈពេល ៦ ខែនេះ មុនអត្រាពន្ធបារីត្រូវបានដំឡើង។ បើតាមការវិភាគរបស់សម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងថ្នាំជក់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ (SEATCA) ការដំឡើងថ្លៃបារីលក់នៅទីផ្សារមុនអត្រាពន្ធបារីត្រូវបានដំឡើង ធ្វើឱ្យក្រុមហ៊ុនចំណេញថែមប្រមាណ ៨ លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះបារីផលិតក្នុងស្រុក។
ជាមួយគ្នានេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត មុំ គង់ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការចលនាដើម្បីសុខភាពកម្ពុជាបានឱ្យដឹងដែរថា យោងតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងរបាយការណ៍របស់ក្រសួងសុខាភិបាល និងអង្គការសុខភាពពិភពលោក គេបានប្រមូលទិន្នន័យទាក់ទងនឹងការគាំទ្រក្នុងការដំឡើងពន្ធលើផលិតផលថ្នាំជក់។
លោកបានបន្ថែមថា នៅក្នុងរបាយការណ៍បានបង្ហាញថា អ្នកគាំទ្រឱ្យមានការដំឡើងពន្ធលើផលិតផលថ្នាំជក់មានប្រមាណ ៩៤ ភាគរយ ខណៈអ្នកមិនគាំទ្រមានប្រមាណត្រឹមតែ៦ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។
លោក មុំ គង់ បានបញ្ជាក់ថា៖ «កម្ពុជាមានបន្ទុកពន្ធលើផលិតផលថ្នាំជក់នៅកម្រិតទាបនៅឡើយ ដោយយកពន្ធត្រឹម ២៥ ភាគរយ សម្រាប់បារីក្នុងស្រុក និង ៣១ ភាគរយ សម្រាប់បារីនាំចូល ធៀបនឹងតម្លៃលក់រាយ។ បន្ទុកពន្ធបារីទាបបែបនេះធ្វើឱ្យតម្លៃបារីនៅលើទីផ្សារមានតម្លៃថោក ដែលជំរុញឱ្យយុវជនចាប់ផ្ដើមជក់បារីនិងអ្នកកំពុងជក់បារីឱ្យជក់កាន់តែច្រើន»។
ជាមួយគ្នានោះដែរ លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ ប្រធានវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន និងជាអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងដែរថា បរិយាកាសនៃការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់ បានផ្លាស់ចេញពីការទទួលទានបារី មកជាការទទួលទានបារីអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់យុវជនដែលអាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់គាត់ និងរួមចំណែកក្នុងរារាំងដល់ការរីកចម្រើននៃអាយុសង្ឃឹមរស់ឬហៅថាអាយុមធ្យម របស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានថ្លែងថា៖ «ចំណុចមួយទៀតដែរដែលខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ គឺការចំណាយលើសេវាសុខភាពប្រជាពលរដ្ឋ នឹងអាចក្លាយជាបន្ទុកធំក្នុងការចំណាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋរងជំងឺ ដោយសារការជក់បារីដោយបច្ចុប្បន្នការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាលគឺពឹងផ្អែកលើហិរញ្ញវត្ថុដែលរដ្ឋាភិ
បាលមានគោលការណ៍បង្កើនចំណាយសាធារណៈជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ បច្ចុប្បន្នពន្ធលើថ្នាំជក់រួមមានអាករពិសេស អាករបំភ្លឺសាធារណៈ អាករលើតម្លៃបន្ថែមពន្ធនាំចូលនិងពន្ធលើប្រាក់ចំណូលប្រាក់ចំណេញ»។
តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសកលលោកបង្ហាញថា អាយុមធ្យមដែលប្រជាពលរដ្ឋអាចរកចំណូលបានខ្ពស់ជាងគេក្នុង ១ ជីវិតមនុស្ស គឺចន្លោះពី ៤៥ ទៅ ៦០ ឬ ៦៥ ឆ្នាំ ហើយប្រសិនបើអាយុមធ្យមរបស់ពលរដ្ឋមានត្រឹមតែ ៦៧ ឆ្នាំ មានន័យចូលមកដល់អាយុត្រូវរកចំណូលបានខ្ពស់ បែរជាធ្លាក់ខ្លួនឈឺ និងឈានទៅដល់មរណភាព ដែលគួរពិចារណាលើចំណុចនេះ។
បើតាមរបាយការណ៍ពីអង្គការសុខភាពពិភពលោកនៅកម្ពុជា ប្រជាពលរដ្ឋ ១៥ ០០០ នាក់ បានស្លាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំបណ្តាលមកពីជំងឺបង្កដោយការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់ រួមមាន ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ជំងឺស្ទះសរសៃឈាមបេះដូង ជំងឺឆ្លងផ្លូវដង្ហើមផ្នែកខាងក្រោម ជំងឺត្បៀតទងសួតរ៉ាំរ៉ៃ និងជំងឺមហារីកសួត ទងសួតនិងបំពង់ខ្យល់ ហើយ ៣៣ ភាគរយនៃអ្នកស្លាប់ទាំងអស់កើតឡើងចំពោះអ្នកមានប្រាក់ចំណូលទាបបំផុត។ លើសពីនេះទៀត ការប្រើថ្នាំជក់បណ្តាលឱ្យខាតបង់ ៦៤៩ លានដុល្លារ [ក្នុង ១ ឆ្នាំ] ដែលស្មើនឹង ៣ ភាគរយនៃ GDP របស់កម្ពុជា៕
